een wonder op twee benen
Lelijke neger met
ontembare energie
werd lieveling van
Amerikaans publiek
Auto-ongeluk
maakte na
jaar eind aan
wild leven
„Een baby
is een
wonder
zelfs de
negerhaters
hebben dat
ontdekt"
om
„Ik Wijf een
neger
Teddy als
Achter microfoon
M en beeldbuis
W door
f Geert Groothoff
ZATERDAG 18 APRIL 1964
PAGINA 9
(Van een speciale
medewerker
Uhebt hem vorige week
nog op het televisie
scherm gezien. Hij is
een klein eigenlijk lelijke ne-
^er* Zijn schouders zijn te
Slnal, hij heeft korte benen,
een prutlip en maar één oog.
"ij is de laatste die men op
"et toneel in de schijnwer-
Pers zou zetten. Maar elke
av°nd, elke dag bewijst Sam-
tty Davis jr. voor de gehele
gereld, dat men ook zonder
Uiterlijk schoon groot ar-
best zijn kan, dat men ook
z°nder amandelogen en een
Perzikhuid de top kan berei
den in de showbusiness. Want
°ndanks deze nogal in het oog
opende schoonheidsfouten is
bij de lieveling van het Ame
rikaanse publiek geworden
In
niet geringe mate heeft hi
dit te danken aan zijn vak
'Panschap, want Sammy Da
^,s kan practisch alles. Hij
fan dansen, hij zingt, hij
Jongleert, hij speelt pantomi-
me> hij drumt, hij kan piano-
sPelen, trompet, trombone en
stringbas. Frank Sinatra
en die weet waarover hij
spreekt heeft hem een ge-
le genoemd. Zo ver behoeft
^en echter niet te gaan om
to erkennen dat Sammy Da-
Xls jr. een artiest is van een
Peel aparte klasse, een klasse,
die men in de kringen van de
sbo\y.business al uitgestor-
XeP waande en die men feite-
Jjk alleen nog maar kent uit
de legendarische verhalen.
Daarom noemen zijn vrien
den hem „Mister Wonder-
Pl want Sammy Davis jr.
ls een wonder op twee benen.
hij en imiteert, en tegeiyk brengt Bij een auto-ongeluk werd de neus
{|®f voetlicht en langzaam komt de ge- van Sammy Davis jr. verbrijzeld.
de Rhoaal tot in de verste uithoeken in Hier demonstreert hij, hoe zijn
Sa*my CvisZtoPerme^geeniijkWn^ neus er vóór het ongeluk uitzag.
Üas
Sammy Davis jr. tijdens de opna
men van een film van de Drie
Stuivers-opera. Hij zingt hierin
een ballade.
Sammy Davis is in 1960 getrouwd
met de Zweedse actrice May Britt.
Hun dochtertje Tracy Hillary, op
deze foto slechts een paar dagen
oud, is nu twee en een half jaar.
JAN CASTELIJNS
„wat doet die man hier?"
-x
SAMMY DAVIS Jr.
Tl*
*epïiS8cÏVen 's er s'nds de oorlog nog
lov«Li 8eweest- die op het toneel
heef» exP'osieve levenslust getoond
hjjn ,a's Sammy Davis jr. Met een
y„ha Katachtige lenigheid beweegt hij
en over het podium terwijl hij danst
hof van zijn ontembare energie over t->
teipv.°P het schimmige beeld van het
za„] s'etoestel. Men moet hem in een
de i hben zien werken, om hem op
tuiste waarde te kunnen schatten.
Davis jr. is op 8 december
acu. te New York, om het zo te zeggen,
der er de coulissen geboren. Zijn moe-
et, was een bekende danseres
tiest t v®der was een vaudeville-ar-
ais Het „vak" werd hem dan ook
Sar»et ware met de paplepel ingegoten,
hij fhmy jr. ging altijd mee op reis en
°ok i ft z«n meeste verjaardagen dan
n de kleedkamers gevierd.
he?p tweejarige leeftijd kwam hij voor
jaar rst °P het toneel. Toen hij vier
tner'.Was ..stond" hij al in een „num-
zÜn o en °P vijfjarige leeftijd kreeg hij
aanr^ste filmrol. Hij moest al vroeg
Paaia .?n> want het was nu niet be-
zijr, Dikdom in het gezin Davis. Met
hier er en zijn oom had hij een num-
tfok' Xaarmee men door de provincie
hero'oCrP hreeg enkele tijd les van de
hiaar tap-danser Bill Robinson,
J dat --
de
-v ©m ls dan ook zo ongeveer
test i,ge. tes die hij gehad heeft. De
van jeet,t hij zich zelf moeten leren.
vfijj
tWee u? 'agere school heeft hij maar
Wee- t^ussen gevolgd. Voor schoolgaan
geen tijd in de familie. Maar
hiet
ding ,®n bewonderenswaardige volhar-
0ftiBonlee Sammy jr. zich langzaam
Werk n„fewerkt. Doch ondanks al dat
het geld ntj a*le moeite en zorg bleef
2ii
Vendi dienstt«d 1943-1945 maakte bo-
Hère n6611 8*nde aan zÜn eerste car-
kwam b°Ch zodra bij weer uit dienst
fen toe e.gon bij onvermoeid opnieuw.
van dr.'1 lulïte het hem. Hij werd een
\'eSrootste nachtclub-artiesten van
blhis wgas' maakte verscheidene
haam j*aronder „Jazz Train" en zijn
^er6mgIeeg een bekende klank in de
6 Staten. Doch pas nadat hij
in de opera-film Porgy. and Bess de rol
van Sportin' Life vervuld had, werd hij
ook buiten Amerika bekend.
De positie welke Sammy Davis
thans in de wereld van de show
business bekleedt, heeft hij zelf
moeten veroveren. Om de rol te
krijgen van Sportin' Life heeft hij bij
voorbeeld een soort privé-gevecht moe
ten voeren. Door de voorstellingen wel
ke reeds in de theaters van Porgy and
Bess gegeven waren, was het bekend
geworden dat Sportin' Life in Amerika
de populairste toneelfiguur sinds jaren
was en toen Sammy Davis dan ook
hoorde, dat Porgy and Bess verfilmd
zou worden, deed hij zijn uiterste best
om in die rol te worden geplaatst. Niet
alleen was hij er van overtuigd, dat
hij voor die rol als het ware in de
wieg gelegd was, maar het zou tevens
betekenen dat hij dan de hindernis kon
nemen, die hem als artiest nog van de
internationale markt scheidde. Hij be
studeerde de scènes waarin Sportin' Life
optrad en maakte er uittreksels van,
welke flitsen hij in zijn eigen show op
nam, zoctet hij op het toneel reeds aan
iedereen kon laten zien wat hij in die rol
presteerde. Voorts belde hij zijn vrien
den van de pers op om hen te vragen
of zij niet op de een of andere wijze
zijn naam in verband konden brengen
met de verfilming van Porgy and Bess.
Dit lukte allemaal wel, maar dit nam
toch niet weg, dat, toen er proefopna-
men moesten worden gemaakt om de
filmrollen te verdelen, Sammy Davis
niet werd uitgenodigd. Hij trommelde
alles wat maar met pers, propaganda
en reclame te maken had bjj elkaar en
hij begon een rechtstreekse aanval op
de filmmagnaat Samuel Goldwyn. Doch
alles was tevergeefs.
Heel Amerika volgde deze strijd om
een filmrol met een sportieve belang
stelling als gold het een boksmatch.
Het ging er al naar uitzien, dat Sammy
Davis dit gevecht verloren had, toen hij
met zijn show in Hollywood kwam. Hij
wist Goldwyn over te halen naar zijn
show te komen kijken. Toen dit hem
gelukt was, bleek Sammy door het dol
le heen. Men moest hem letterlijk in
zijn kleedkamer opsluiten om hem kalm
te houden. Maar toen het doek eenmaal
opging, trok hij alle registers van zijn
grote talent open. Hij overtrof zich
zelf en kreeg de rol.
Sammy Davis behoort tot de intieme
vrienden van Frank Sinatra. Dat
wil zonder meer zeggen, dat hij een
groot artiest is, want Frank Sinatra
laat slechts de allergrootsten toe in zijn
clan. Doch deze club van Frank is be
halve een zeer exclusieve club, die het
in Amerika op het gebied van Show
te zeggen heeft, ook een club waar met
geld gesmeten werd.
Toen Sammy Davis de ster gewor
den was van de nachtclubs en de te
levisie-camera's en toen hij astrono
mische honoraria verdiende hjj
maakte weken van vijfduizend Dollar,
zo'n achttienduizend gulden begon
hij een leven te leiden als Frank Si
natra in zjjn wilde jaren. Hij orga
niseerde peperdure fuifjes, dronk met
zjjn gasten stromen champagne en
kocht in een dolle bui drie auto's. H\j
liet de nieuwste films bij hem thuis
voordraaien. Binnen een paar weken
tjjds bestelde hij maar liefst twin
tigduizend gramofoonplaten en drie
honderd paar manchetknopen. Als hii
een modehuis binnen ging kocht hij
altijd vier kostuums tegelijk. Hii
begon pistolen te verzamelen en kocht
er maar om te beginnen meten vijf
tig.
Hij heeft dit wilde leven ongeveer
een jaar volgehouden. Toen knapte hij
letterlijk en figuurlijk af. Op een fata
le dag kreeg hij een auto-ongeluk. Sam
my Davis werd zwaar gewond. Meer
dood dan levend werd hij uit de wrak
stukken van zijn auto gehaald. Zijn
'üifiiiiiMimilllllllllllllilllllllillllllllllllilllllilllllllliiir
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiini
neus was verbrijzeld en hjj moest het
linkeroog missen. Wekenlang lag hjj in
het gasthuis op de rand van leven en
dood en toen veranderde er iets in
hem. Met dezelfde taaiheid waarmee
hjj zich naar de top van de show-busi
ness geworsteld had, veroverde hij het
leven.
Na de crisis, genas Sammy niet al
leen lichamelijk maar ook geestelijk.
En toen hij enige maanden later weer
met een zwarte lap voor het ene oog
hij is misschien de enige artiest ter we
reld die dit kon en durfde presteren
in een nachtclub optrad, was hij een
nieuw leven begonnen. „Het was een
harde manier, maar ik er door wakker
geschud", zegt hij nu. „In die weken
heb ik de tijd gehad om op mijn gemak
na te denken. Ik weet nu wat ik wil".
j 99
Er is echter nog iets anders dan
zijn wil en zjjn talent, dat hem
naar de top van de show-busi
ness bracht. Sammy Davis is
een neger en zelfs voor een artiest als
hij brengt dit konsekwenties mee. Hjj
wilde bewijzen, dat een neger niet
minder waardig behoeft te zijn. Van
zichzelf zegt hij: „Ik mag dan beroemd
zjjn en schatrijk, ik blijf een neger.
Als ik 's morgens op sta en in de spie
gel kijk, zie ik telkens weer, dat ik
een neger ben, al acht en dertig jaar.
De mensen kunnen het misschien wel
begrijpen, maar zij zullen nooit voelen
wat het betekent om steeds weer op
bepaalde plaatsen geweigerd te wor
den, om zwart te zijn. Mijn handen
zijn zwart, maar zij moeten in Ame
rika evenveel belasting betalen als
blanke handen, maar toch heb ik niet
lezelfde rechten."
Sammy Davis is geen vechter, maar
niettemin gaat het lot van zijn rasgeno
ten hem zeer ter harte. Het vorig jaar
gaf hjj nog vijftigduizend gulden aan
ie negers, die in Birmingham voor
hun gelijkberechtigdheid vechten. Zijn
enige commentaar was: „Ze zeggen,
dat ik in het Zuiden niet commercieel
ben."
Na zijn ongeluk is Sammy Davis
ook een religieus man geworden.
Zjjn vader was Baptist en zijn moe
der katholiek, maar veel geestelijke
bagage heeft Sammy niet van huis
uit mee gekregen. Toen hij echter in
'(iiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimi
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiif
het ziekenhuis op de rand van de
dood lag, heeft hij lang over de zin
van het leven nagedacht en toen is
hij officieel tot het Joodse geloof
overgegaan. Als men hem nu vraagt
wat hij is, antwoordt hij onomwon
den: „Ik ben een éénogige, Joodse
neger-entertainer.
„Ik heb in het jodendom de gerech
tigheid gevonden, waarnaar ik al zo
lang gezocht heb" vertelt Sammy.
„Daar komt nog bij, dat er tussen
Joden en negers een soort lotsver
bondenheid bestaat. Beider rassen le
ven onder het juk van de discrimi
natie. In grote delen van de wereld
worden zij nog steeds geboycot, ont
recht en uitgestoten. Daarom alleen
reeds voel ik mij tot de Joden aan
getrokken."
In 1960 zorgde Sammy Davis voor
een nieuwe sensatie door in het
huwelijk te treden met de (blan
ke) Zweedse actrice May Britt. Het
werd een society-huwelijk. Frank
Sinatra was zijn getuige met Peter
Lawford, de zwager van wijlen presi
dent Kennedy. Doch hoe gelukkig het
bruidspaar ook was, het huwelijk kreeg
een schaduwzijde.
In de Amerikaanse anti-raciale pers
en in kringen van fanatieke negerha
ters lokte deze verbintenis protesten
uit. Het regende bjj Sammy dreig- en
scheldbrieven. Het werd zelfs zó erg,
dat hij een lijfwacht moest nemen.
„En toch, ik heb geen enkele bedoe
ling gehad te provoceren, toen ik May
trouwde en zij evenmin" vertelt hij
met bitterheid. „Het enige wat wij
vroegen was, samen te kunnen leven
en gelukkig te zjjn. Maar de mensen
wilden dit eenvoudig niet. Doch in die
dagen leer je ook je vrienden kennen.
Toen ik aangekondigd had, dat we zou
den gaan trouwen en toen het er op
leek alsof de hele wereld zich tegen
ons gekeerd had, belde Hugh Benson,
een filmproducent bij Warner Bros,
mij op. Eerst feliciteerde hij me en
toen zei hij: „Sammy ik wilde je al
leen zeggen, dat je goed bent voor
twee televisie-shows en een film per
jaar bij Warners." „Nou dan gaat er
iets door je heen."
Doch niet alleen in Amerika, ook in
Londen heeft Sammy Davis last gehad
van de rassenhetze, die tegen hem ge-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiii
voerd werd. Toen hij in Londen moest
optreden, werd hij door een groep aan
hangers van Mosley (een neo-fascisti-
sche organisatie) aangevallen en uit
gejouwd en met stenen en rotte toma
ten bekogeld, zodat hij zich in aller-
haast met zijn vrouw in een hotelka
mer moest verschansen. De volgende
dag heeft toen de bekende kroniek
schrijver van de Daily Mirror, Cas
sandra, in een open brief zijn excuses
aangeboden aan het echtpaar Davis,
met de verzekering, dat dit slechts
een kleine groep was.
Na ongeveer een jaar hield het
dreigen en schelden echter plotseling
op. Sammy Davis is er van over
tuigd, dat dit gekomen is door de ge
boorte van zijn dochtertje Tracy Hil-
levi. „Een baby is een wonder, weet
u, en op de een of andere manier
hebben zelfs de negerhaters dit ont
dekt."
Onlangs hebben Sammy en May voor
Tracy een klein beetje groter neger
broertje Mark geadopteerd. „Wanneer
mensen als wij geen negerkinderen
adopteren, wie zouden het dan wel
moeten doen", meent Sammy.
Aan een ieder, die het maar horen
wil, vertelt Sammy Davis hoe geluk
kig hij nu is. Elke maand stuurt hij
een flinke som geld naar zijn vader
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimimmi
en naar de oom met wie hij op het
toneel gestaan heeft, omdat hü zoveel
aan hen te danken heeft. En zelf woont
hij met zijn vrouw en zijn kinderen in
een prachtig huis, hoog boven de Sun
set Boulevard van Hollywood. De vil
la is tegen een heuvel aan gebouwd
en een steil pad voert naar de tuin
met terras en zwembad. Sammy ia
huiselijk geworden. En hij maakt zich
zorgen over dit steile pad voor de kin
deren. „Man, als iemand mij vijf jaar
geleden zou hebben verteld, dat ik zó
gelukkig zou worden, zou ik hem niet
geloofd hebben. Ik heb wel eens 38000
dollar met dobbelen verloren op een
avond. Ik heb eens negentig mensen
in een nachtclub vrij gehouden. Ik heb
miljoenen verdiend en meer uitgege
ven, maar nu, als ik even kan, ben ik
thuis en kijk dan 's avonds naar de
televisie. Goedkoper kan het niet en
toch, heus waar, het is net zo leuk.
Ik ben gewoon anders geworden en ik
vind het fijn."
Tan Castelijns, adj.-directeur van
de K.B.O. en hoofd van de afde
ling televisie van deze omroep
vereniging, kwam onlangs in de
studio Irene in Bussum. Iedereen,
die de studio betreedt, is verplicht
bfj de portier op te geven wie hij is
en waarvoor hij komt. Zo luiden de
voorschriften. Maar op die ochtend
was er een nieuwe portier, die blijk
baar alle gezichten van televisie
autoriteiten nog niet kende. Wat ik
de man overigens nauwelijks kwa
lijk kan nemen.
De heer Castelijns liep «oor, keek
strak voor zich uit en bleek haast
te hebben. „Wat moet die man
hier", liet de portier zich ontvallen
tegen iemand die vlak bij hem stond.
„Dat doet maar of hij hier thuis
is!"
Precies, je slaat de spijker op de
kop", kreeg de onthutste portier te
horen. Niet van Jan Castelijns, want
die was al in geen velden of wegen
meer te zien, maar van de man die
beter op de hoogte bleek te zjjn.
fl rits van Turenhout, de man van
de toto-uitslagen in het zondag
middagprogramma van de
K.R.O. om half vijf, werd en
kele maanden geleden ernstig gedu
peerd toen uit zijn auto een tas
werd gestolen, waarin zich de aan
tekeningen voor zijn programma be
vonden. In de tas was ook een elek
trisch scheerapparaat opgeborgen.
Een dringend beroep op de daders
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmi
om de papieren terug te brengen
werd niet opgevolgd.
De tas met de bescheiden is nu
gevonden in een tuin van een Hilver-
sumse drukkerij. Alleen het scheer
apparaat wordt nog vermist.
„Ik heb destijds gezegd, dat de
dieven het scheerapparaat wel moch
ten houden. Daar hebben zij dan
ook prompt gevolg aan gegeven. Het
was rnjj toen meer waard de aante
keningen in mijn bezit te hebben
voor de zondag, volgende op de dag
van de vermissing."
Zeker is, dat Frits van Turenhout
voortaan zijn kostbare totobescheiden
niet meer onbeheerd in zijn auto laat
liggen.
Het groetenprogramma voor zee
varenden van de Wereldom
roep wordt sedert jaren, iede
re week op de donderdagoch
tend en -middag in hotel „Gooiland"
in Hilversum opgenomen. De naam
van het programma luidt „Schip van
de week."
Wie in het restaurant na„r binnen
komt hoort boven het geroezemoes
van stemmen uit het driftige tikken
van typemachines. In de buurt van
het biljard in het restaurant „De
Taveerne", op een balcon, werken
Teddy Scholten en Guus Weitzel aan
de voorbereidingen van hun pro
gramma. De teksten worden keurig
getypt.
„Gunst, ik wist niet dat Teddy
Scholten als typiste voor een hotel
werkte", liet zich de vorige week
een bezoekster ontvallen.
En wanneer de juffrouw van de
garderobe haar niet uit de droom had
geholpen, zou zjj het waarschijnlijk
nu nog geloven.
