l?5 JAAR GELEDENj
Henk van Gastel zoekt naar
het werkelijke slot van het
meest boeiende zee-drama
Meneer, hebt u
hulp nodig?
AIMER T PA UW:
Specialist in houw
PRAALWAGENS
EENVOUD IN HOE DENMODE
ZAKGELD voor
kinderen?
GRATIS
TOEGANG
VOOR
INDIANEN
Oponthoud
Legeede
Brandkastkrakers
gearresteerd
KALMERENDE
MIDDELEN
VOOR WILDE
DIEREN
Na wilde klopjacht
Kind verdronken
MAANDAG 27 APRIL 1964
PAGINA 7
De muiterij op de Bounty
is een van de meest
dramatische gebeurte-
Sen uit de geschiedenis van
britse Marine, maar ook
et meest fascinerende zee-
.v°ntuur van alle tijden. Het
's da
dat
tear
^89
mrom niet verwonderlijk,
°Ver die muiterij, die 175
geleden op 28 april
plaats vond, naar
patting
zo'n vierhonderd
v ^en zijn geschreven en tal
11 films zijn gemaakt. Hoe-
^e|
*oy,
de werkelijkheid, voor
er die achterhaald kon
ieV(
^rden, voldoende stof op-
v ert voor een sensationeel
^daal, heeft men het daar-
j e m de boeken en films in
Qe
meeste gevallen niet zo
genomen. Dat was ook
I nodig. Het ging om een
^ker" romantisch verhaal.
s meesten kan het weinig
e'en of dat historisch hele-
juist is.
p»
ls in ons land echter zeker
man, die de moedwillige ver-
^üit van ïehen van de
mij op de Bounty zeer aan
Milt t gaat. Dat is de Bever-
6r H. van Gastel, die in
Dit is een foto van de eerste film
over de muiterij op de Bounty, ge
maakt in het jaar 1936. In het
midden Charles Laughton als
kapitein Bligh, rechts Clark Gable
als de eerste officier.
binnen- en buitenland wordt be
schouwd als dé Bounty-deskundige.
Hij heeft alle feiten, die op de
muiterij betrekking hebben ver
zameld en nagegaan. Dat is zijn
hobby.
®v0r Howard als kapitein Bligh. Het mag een wonder heten, dat
HENK VAN GASTEL
Bounty-deskundige
Trevor Howard speelde de rol van
de wrede kapitein van de Bounty
in de film die vorig jaar aan
de muiterij is gewijd. Hier de af
tocht van Bligh in de overvolle
barkas.
Het ijzeren geraamte van de
praalwagen „Charme", dat op 2
mei met duizenden bloemen om
kleed door de bollenstreek zal
trekken.
maten 27 t/m 48
vanaf f 15.95
MUITERIJ op de BOUNTY
Die hobby heelt de 46-jarige Henk
van Gastel te danken aan een on
schuldig griepje, nu bijna tien jaar ge
leden. Hü las het bekende boek van
Nordhoff en Hall over de muiterij en
ontdekte daarin tal van tegenstrijdig
heden. Hij kwam tot de conclusie, dat
de schrijvers er ,,met de pet naar heb
ben gegooid". Van Gastel was nieuws
gierig naar de werkelijke leiten. Hij
begon alles te verzamelen wat op de
muiterij betrekking had. Hij schreel
honderden brieven aan personen en
instanties, die mogelijk iets meer zou
den kunnen vertellen over de muiterij
en de achtergronden ervan. Het resul
taat was een stroom van brieven van
musea, dagbladredacties en de Britse
en Amerikaanse admiraliteit. Voor
Henk van Gastel kwam de muiterij op
nieuw tot leven. Zij herleelt iedere
keer weer voor degenen aan wie Van
Gastel het avontuur vertelt.
Als ik zijn woning betreed, komt
Henk van Gastel juist de trap al. Hal
verwege blijft hij staan en begroet me
met een brede armzwaai en een luide
kreet. Zoals hij daar staat met zijn
stem als een stormwind, lijkt hij zelf
op een muiter, die in het want is ge
klommen en zijn volgelingen toebrult:
„Ik val aan, volg mij".
Als Henk van Gastel gaat vertellen,
wordt deze romantische voorstelling
van zaken al ras naar het land der
fabelen verwezen. De muiterij op de
Bounty is zo niet begonnen. De mui
ters sloegen hun slag als dieven in de
nacht.
De beroemde Bounty was een voor
de Britse marine tot oorlogsschip om
gebouwde koopvaardijvaarder. Het had
drie masten, was 27 meter lang en 7
meter breed. Bewapend met veertien
kanonnen en bepantserd met koperen
platen vertrok de Bounty op zondag 23
december 1787 uit Engeland met aan
boord 46 bemanningsleden. Gezagvoer
der was kapitein Bligh, die opdracht
had uit Tahiti stekjes van broodvrucht
bomen te halen en over te brengen
naar West-Indië. De Engelse kolonis
ten daar, zagen in de broodvruchten
goedkoop voedsel voor hun slaven.
De Bounty had op de tocht naar Ta
hiti veel tegenslag. De reis duurde der
halve ruim tien maanden. De Bounty
bleef vijf maanden in Tahiti. De be
manning had daar geen bezwaar tegen.
Tahiti was een paradijs en de mannen
vermaakten zich best met de Tahiti-
aanse vrouwtjes.
De stemming was dan ook niet al te
best, toen de Bounty op 4 april 1789
weer uitvoer. De mannen hadden de
grootste moeite om weer aan het har
de zeemansleven te wennen en gezag
voerder Bligh om zijn gezag weer te
doen gelden. Hij was echter een bik
kelhard leider met een onaangenaam
Bligh met het barkas en slechts één
dode, na een omzwerving van 42 da
gen over 3.618 mijl, op Timor aan
kwam. In hun open barkas werden zij
gekweld door honger en dorst, gege
seld door de zee en gebrand door de
zon.
Vanaf Timor gingen Bligh en zijn
mannen met een Hollands schip naar
Engeland terug. Direct daarop voer
het oorlogsschip „Pandora" uit om de
muiters te zoeken.
Het was niet zo moeilijk te raden,
waar die muiters met de Bounty
naar toe waren gegaan: natuurlijk
naar de mooie vrouwen op Tahiti. Die
waren ze niet vergeten. Erg gerust
voelden de muiters zich echter niet en
de meesten vertrokken met een
scheepslading Tahitiaanse vrouwen
nog voor de „Pandora" arriveerde. De
muiters die op Tahiti waren gebleven,
werden prompt door de Engelse mari
ne gearresteerd en zonder vrouwen
teruggebracht naar Engeland.
Christian en zijn mannen zochten
met de Bounty naar een nieuw droom-
eiland, waar ze niet zouden worden
achterhaald door de Britse Marine. Ze
kwamen op Pitcairn in de Stille Zuid
zee terecht. Daar werd de Bounty ver
brand.
H
karakter, die om de geringste vergrij
pen geweldig tekeer kon gaan. Niet
voor niets is Bligh later verweten door
zijn onmenselijk optreden de muiterij
in de hand te hebben gewerkt. Bligh
heeft zijn les uit de muiterij op de
Bounty overigens niet geleerd. Enige
jaren later ontketende hij als gouver
neur in Australië ook een muiterij.
De muiterij op de Bounty vond op
28 april 1789 plaats, één dag nadat
aan boord een ruzie was ontstaan
over de diefstal van kokosnoten uit
het fourageruim. Bligh gaf Fletcher
Christian de schuld van die diefstal
en Christian was daar zo van onder
steboven, dat hij het plan opvatte in
de nacht op een vlot van het schip
te gaan. Het licht van een werken
de vulkaan in de omgeving maakte
dat plan echter onmogelijk. Opge
stookt door twee adelborsten kwam
Christian er toen toe de Bounty te
„nemen". Hü verzamelde een aantal
getrouwen om zich heen en zü over
vielen de gezagvoerder. Bligh werd
met achttien getrouwen in een bar
kas gezet.
De muiters kregen al spoedig ruzie
om de vrouwen. Ze slachtten elkaar
af. Toch waren er inmiddels voldoen
de kinderen geboren om Pitcairn een
permanente bewoning te geven. Een
van de nazaten van de muiters, John
Fletcher Christian, de achter-achter
achter kleinzoon van de leider van de
muiterij, was twee jaar geleden in ons
land. Hü en de andere bewoners van
Pitcairn beschouwen de muiterü als
een legende. Dat wist Van Gastel al,
want hü correspondeert al jaren met
een nazaat van matroos Mc.Coy, die
ook op Pitcairn woont. Die correspon
dentie heeft echter nooit méér klaar
heid gebracht in het verhaal van de
muiterü'.
Onduidelpk is vooral de afloop van
het verhaal. In de nieuwste film over
de Muiterü op de Bounty veronge
lukt muiterleider Fletcher Christian
bü het in brand steken van het
schip. Hü krügt een brandende ra
op zün nek. Er moet natuurlük een
slot aan een film zitten. Het werke-
lüke slot van het verhaal zou een
film apart kunnen zün.
In boeken staat, dat Christian in
1793 op Pitcairn is overleden. De on-
derzoekingen van Henk van Gastel
hebben deze theorie echter op losse
schroeven gezet. Hü meent aanwü-
zingen te hebben, dat Christian in
1808 nog in Engeland was. Daar zou
een ander bemanningslid, Peter Hey-
wood, hem hebben gezien, maar toen
hü hem aanriep liep Christian hard
weg.
Als Christian inderdaad nog in En
geland is geweest, zou daarmee tevens
bewezen zün, dat, voordat de Ameri
kaan Folker in 1808 Pitcairn aandeed
en het verhaal van de muiterij van de
laatst overgebleven muiter Jghn
Adams hoorde, nog een schip op Pit
cairn is geweest. Vondsten op het
strand van het eiland wüzen daar op.
Henk van Gastel is bezeten van zyn
hobby. Die heeft hem inmiddels leuke
contacten opgeleverd. Toen de film
maatschappij MGM in 1962 reclame
fing maken voor de nieuwe versie van
e muiterü, werd Van Gastel als Boun-
tydeskundige uitgenodigd een reisje
met het filmmodel van de Bounty te
maken. Hü verbleef als een vorst in
Parüs en Londen en zeilde, met een
glas champagne hangend in de want
van het schip van Calais naar Dover.
Alles op kosten van de filmmaatschap-
PÜ-
Wie nu verwacht, dat Van Gastel de
film zal prüzen, komt bedrogen uit.
„Ze hebben er wel een mooie film van
gemaakt met tal van mooie vrouwen,
maar geschiedkundig klopt er geen
laars van het verhaal", zegt Van Gas
tel.
Nadat hü het verhaal over de mui
terü zo goed als rond had, is Van Gas
tel op zoek gegaan naar de levensge
schiedenissen van de belangrükste op
varenden van de Bounty. Daarbij
bleek o.a. dat Bligh, de gezagvoerder
van de Bounty, in 1781 bü de Doggers-
bank tegen de Nederlanders heeft ge
vochten. De geschiedenis heeft zoveel
raakvlakken, dat de hobby van Van
Gastel niet aan grenzen is gebonden...
J.v.H.
Een glazenwasser uit de Ame
rikaanse staat Kansas beleefde
onlangs een hachelijk avontuur
toen bij het ramenlappen van
een wolkenkrabber plotseling zijn
veiligheidsgordel het begaf. Benge
lend aan een dun versleten touw 30
meter boven de begane grond
schreeuwde hij om hulp. Op een ver
dieping boven de zijne ging spoedig
een raam open en er verscheen een
aantrekkelijk hoofd. Een typiste
vroeg: „Meneer, hebt u hulp nodig?"
Zelfs in zijn pentkele situatie zag
glazenwasser Robert Worstmann het
waanzinnige van deze vraag in en hij
kon niet nalaten in de lach te schie
ten, zoals hij later zelf vertelde. Na
dat hij door kantoorpersoneel veilig
binnengehaald was gespte de met sta
len zenuwen begaafde glazenwasser
een nieuwe veiligheidsgordel om en
begaf zich weer opgewekt aan zijn
schoonmaaktaak.
VLISSINGEN, 25 april De ge
meenteraad van Hulst in Zeeuws-
Vlaanderen heeft gisteravond, na een
langdurig debat, besloten woensdag,
wanneer prinses Irene trouwt, van alle
openbare gebouwen de vlag uit te ste
ken. Van de tien aanwezige raadsle
den stemden er acht (katholiek) voor,
de twee protestants-christelüke raads
leden waren tegen.
Kort geleden is in het hartje van de
bollenstreek, bü Sassenheim, een
gloednieuw gebouw geopend,
waar de heer Albert Paauw als
enige Nederlandse specialist in het
bouwen van praalwagens zün bedrijf
heeft gevestigd. Het seizoen voor bloe
mencorso's is nu begonnen en de las
sers zün druk bezig de kale üzeren
geraamtes, die In allerlei vormen
zün ontworpen, In elkaar te zet
ten. Voordat de bloemenmeisjes 2 mei
bü het eerste corso badend in geur en
kleur door de straten trekken, moet er
nog heel wat gebeuren.
Voor de oorlog begon de heer Paauw
in Rynsburg met een luxe auto, die h;j
zelf helemaal had versierd, in verschil
lende corso's de beste prüzen weg te
slepen. Langzaam is hü gaan uitbrei
den en nu beschikt hü over 34 wagens,
voor een groot deel omgebouwde leger-
jeeps, die ideaal zün voor dit doel om
dat ze zo laag zün en bovendien kan
alles er gemakkelük aan bevestigd wor
den. In april begint de grootste drukte
want dan moeten de wagens worden
versierd, met alle soorten bloemen die
er in de bollenstreek maar te vinden
zün. De laatste dagen voor het corso
staat hü dar de werkzaamheden van
200 a 300 bloembinders te leiden. Ook
de mozaïeken die straks weer overal
langs de wegen prüken, worden door
deze mensen uitgevoerd. Veel van de
ontwerpen hiervoor maakt de heer
Paauw zelf. Hü krügt de opdrachten
voor deze kostbare manier van recla
me maken uit binnen- en buitenland.
Wanneer de zes miljoen mensen die
straks in zeven weken üjds de bollen
streek doorkruisen, weer zün vertrok
ken, komt de tüd dat hü met een leger
van praalwagens door het hele land
trekt en aan büna iedere bloemencor
so deelneemt, tot als laatste in het sei
zoen het oogstfeest in Naaldwük aan de
beurt is. Hier wordt de karavaan op
gefleurd met twintig soorten fruit en
groenten, anjers en gladiolen. Bü al de
ze activiteiten heeft deze ondernemer
al heel wat prijzen in de wacht gesleept.
Het vorig jaar behaalde hü met zes
van zün acht wagens in het bloemen
corso in de bollenstreek, de eerste prijs
alsmede de hoogste onderscheiding voor
de mooiste wagen.
De sandaal met 6 maanden
A garantie op de Supra Solid zoo\y
(Van onze correspondent)
WINSCHOTEN, 27 april In de
nacht van vrüdag op zaterdag heeft de
Winschoter politie in een urenlange wil
de klopjacht vier inbrekers gearres
teerd, waarbij van vuurwapenen ge
bruik werd gemaakt.
Op het industrieterrein werd een
tweetal verdacht doende mannen ge
signaleerd, waarna in allerijl het ter
rein werd afgezet in verband met
een reeks recente inbraken en
uitgekamd. Ook de rijkspolitie werd
ingeschakeld. Twee mannen werden
aangetroffen bü de reeds gekantelde
brandkast in het kantoor van de Aan
koop Centrale Groningen. Het duo
nam de vlucht.
Bij de volgende drijfjacht werden nog
twee verdachte individuen gezien. Hier
van werd na büne twee uur dryven een
31-jarige man uit Winschoten na waar
schuwingsschoten gearresteerd. Vervol
gens kon ook een 25-jarige jongeman,
eveneens uit Winschoten, ingerekend
worden. De twee andere mannen, die bü
de brandkast bezig waren geweest, zagen
kans te ontsnappen ,maar werden bij
de spoorwegovergang Blijhamstterweg
door een postende agent gesignaleerd.
Deze schoot, waarna een 49-jarige vluch
teling gearresteerd werd. Nummer vier,
een 41-jarige inwoner van Winschoten,
kon niet worden gegrepen, maar werd
vanmorgen om acht uur in zün woning
van zün bed gelicht.
TIETJERK, 27 april De anderhalf-
jarige Cathrinus Burema is zondagmid
dag in een sloot vlak by het huis van
zün ouders verdronken. Hij was bü het
water met andere kinderen aan het
spelen, die niets van het ongeluk hebben
gemerkt.
De vader ontdekte dat het kind voor
over in de sloot lag. Het was toen ech
ter reeds overleden.
(Advertentie)
Een Britse multimiljonair gaf zün
vier kinderen in de maand een
flink bedrag aan zakgeld. Zü kre
gen ieder dertig duizend gulden,
maar hü verwachtte dan ook van hen
dat zü, als ze 21 jaar waren geworden,
voor zichzelf zouden kunnen zorgen.
Hü wilde zün kinderen leren met geld
om te gaan en met dat doel geeft iede
re vader zün zoon of dochter zakgeld.
Natuurlük is dit voorbeeld wel een beet
je uitzonderlük; het zakgeld van gewo
ne kinderen blüft meestal een centen
kwestie. maar misschien leren zjj met
die kleine bedragen nog wel zo goed
wat het geld waard is en wat zü er
mee kunnen doen.
Moet een kind eigenlük zakgeld krü-
gen? Ik geloof van wel, niet alleen
omdat „anderen het ook krügen" en
zü dan zo zouden afsteken, maar voor
al om een kind te leren dat het iets
bezit, waar het naar believen iets mee
kan doen. En het moet dan zelf kiezen
tussen goed en minder goed besteden.
Daarom is het ook belangrijk, dat u
het kind adviezen geeft hoe het zakgeld
het beste kan worden gebruikt. Als zü
bijvoorbeeld in de eerste klas van de
lagere school vüftien of twintig cent
krügen, kunnen zy daarvan wel een
dubbeltje sparen en dat spaargeld kan
dienen voor cadeautjes voor jarige
broertjes of zusjes of büvoorbeeld voor
moederdag. Er zal dan nog wel wat
geld bügelegd moeten worden, maar
het idee, dat het büna helemaal van
eigen gespaard geld is gekocht, geeft
een kind echt voldoening. Na de derde
klas kan het zakgeld iets verhoogd wor
den. De kinderen zouden dan büvoor
beeld bijdragen voor de schoolreisjes
kunnen geven. Het zakgeld van schoolkin
deren mag niet te groot zün. Een meis
je, dat in de tweede klas van de lagere
school zit en een rüksdaalder in de
week krügt „om te versnoepen", heeft
als enig resultaat van zoveel geld bin
nen een paar jaar een slecht gebit.
ANNET
De verzorgers van wilde dieren in
de Engelse dierentuin zijn van
een groot probleem verlost. Het
overbrengen van de ene kooi naar
de andere bracht bij leeuwen en tijgers
altijd veel moeilijkheden met zich mee.
De dieren werden nerveus en agressief.
Daar is nu een remedie tegen gevon
den in de vorm van kalmerende mid
delen. Deze worden door het uoedse!
gevoerd en enige tijd vóór de over
brenging gegeven. Het resultaat: een
rustig en gedwee volgend beest, waar
van men nauwelijks kan geloven dat het
„wild" is.
Polen. De primaat, kardinaal Wys-
zynski, zal 1 mei op uitnodiging van
de Weense aartsbisschop kardinaal
König in de Oostenrijkse hoofdstad
aankomen en de volgende dag een ar
beidersbedevaart in Mariazell (Stier
marken) meemaken. (APA)
RÜk aan variatie ls de huidige hoe-
denmode, maar hoe verscheiden ook,
één kenmerk hebben de hoofddeksel ge
meen: ze zün eenvoudig van lün. Dui-
delü'k blükt dat uit de twee modellen
op de foto's. Bij het geruite exemplaar
hoort een soepele sjaal, in de nek eindi
gend in een stijf uitstaande strik. De
andere hoed, in de bretonlün, is ge
maakt van stro, en gegarneerd met zij
den lint, marineblauw als de hoed wit
is, zwart wanneer de naturelkleur is ge
kozen.
Op de in New York te houden
wereldtentoonstelling zullen de
Mohawk-Indianan zonder beta
ling te allen tijde toegang wor
den verleend. Er bestaat namehjk
een oude overeenkomst, gemaakt
toen de Indianen hun gebied „Flush
ing Meadows" (waarop de wereld
tentoonstelling ten dele is gebouwd)
in 1684 aan de Engelsen verkochten,
die bepaalt, dat de Indianen onbe
perkt verlof hebben wanneer dan
ook het terrein te betreden en bie
zen te snüden. Deze bepalingen zün
ook op alle erfgenamen van toepas
sing. Dit houdt dus in dat de Mo-
hawk-Indianen de wereldtentoonstel
ling naar believen gratis kunnen be
zoeken. De Amerikaanse autoriteiten
konden niet anders dan akkoord gaan
met de overeenkomst.
illllllllllllllllllllllllllllllllllimilllllllllllllllillllllllMIIIIIIIIII
