Staking ten dele gevolg
van werk-onwilmaar veel
gezinnen lijden armoede
Deventer bezit uniek
bestralingsapparaat
T
egen kanker
en reuma
De Beatles op het
romantische pad
Staking bij
de Sabena
74 doden door
vliegramp
Vier doden
op Cyprus
Twee doden
aanrijdingen
Met de bijbel in zijn
Boom geplant in Jemzalems
„Laan der rechtvaardigen"
Verzetsman „Oom"
Hannes zag Israël
Ontmoetingen met twaalf
voormalige onderduikers
Sigaren zijn
goed in trek
ja graag
Op Philippijnen
Na val op rif
t
CRUSOË-EPIGOON
GEWOND VAN
EILAND GEHAALD
PAGINA 5
■fjet jacht heet flawy Days"
ƒ-ƒ en <yp de achterplecht staan
*- twee vrolijke Beatles, Ringo
Starr en Paul McCartny, met tus
sen hen in hun vriendinnen, de
actrice Jane Aslier en de leerling
kapster Maureen Cox. Ze zijn om
er eens heerlijk uit te zijn wat
gaan varen ter hoogte van de
Virgin Islands. De twee Beatles
hebben hun gitaar en drumstel
verwisseld voor een werphengel
en een uitrusting om onder water
te zwemmen. Ze kunnen op het
dek op rubbermatrassen van de
zon genieten en picknicken langs
met palmbomen omzoomde kre
ken, waar vroeger allerlei geboef
te zich schuilhield, en natuurlijk
zijn er plenty grammofoonplaten
aan boord. Een ideaal vakantie
tochtje. Doch geen trip zo
schijnt het met een romantisch
tintje. Ringo ontkent ten stellig
ste dat hij en de achttienjarige
Maureen van plan zijn te trouwen
en Paul voegt er lachend aan toe
dat hetzelfde geldt voor hemzelf
en Jane. „We zijn", verduidelijkte
hij, „alleen maar goede vrienden
van elkaar"
Juist a/s mart
kun ie dat zo
waarderen
Een lekkere
Amerikaanse sigaret
„Oom" Hannes Bogaard bij zijn
terugkeer uit Israël voor het
Centraal Station in Amsterdam
in debat met een radeloze kruier.
In zijn bagage waren drie koffers
terecht gekomen die niet van oom
Hannes waren.
o
In Asturië liggen de
mijnen weer stil
(Va_
Don* correspondent in Spanje)
e naam van de Spaanse
landstreek Asturië gaat op-
h t n'euw over de wereld, als
Waa u"ee* van 6611 wilde staking,
tenminste veertigduizend
js Werkers betrokken zijn. Het
vaneen n°odlot voor het Spanje
kinv ^eneraai Franco, waar sta-
oDp„?n a^s verstoringen van de
2jjn are orde bij de wet verboden
Otin' t el'<e vorm van arbeids-
gen Sh' Van °Per|li.ike opstand te-
tye wetgever, onmiddellijk
lil A»nytedt in de wereldpers,
het rië staat een staking op
jaa Va®te repertoire in het voor-
vijj ?Seizoen gedurende de laatste
daar1"' *n maand mei worden
en groot deel van de kolen-
]j„h ,smlinen wegens werkonwil-
8en Van de arbeiders gedwon-
vet1r) e buiten. Er heerst een blij-
"aast °nrust *n dit gebied, waar
*tad' s^aPende oude romaanse
reS' monsterachtige industrie-
gang^611 en onafzienbare mijn-
gierf'u-1 doordringen in de ener-
de p iogewanden van de Picos
Piinh Ur°Pa die hun met starre
itekp°m?n begroeide toppen uit-
van h ln bet kille grensgebied
een eeuwige sneeuw. Het is
sion£|'0ote decor voor een gepas-
zartl de botsing van onverdraag-
Zettpi- .f^uiugen, voor de onver-
»Unri strijd van de arbeidende
barged0?" tegen de ongenaak-
heer °ts van de idustriële land-
Jtierel* »^raten van de industriesteden
"Rreo Felguera, of van Sama de
£°te ,?erkt_ men weinig van deze
Jieer jnn Er zjjn wellicht wat
"erg, j|°8eniannen op de been dan an-
k'e8en 7ia? in alle Spaanse steden be-
elk 'n met duidelijke doelloosheid
n innvan de dag grote aan
maten "ïannen argeloos over de
t*» iip,,"0r wie zich afvraagt waar
"öhvoorri van leven, is het enige
"Piihcu"at zij hoogstwaarschijnlijk
e tiia Van kun werk, °i in alle rust
in nemen voor de boodschap
(Advertentie)
waarheen zij onderweg zijn. Men merkt
het meest van de staking in de café's,
omdat daar meer domino wordt ge
speeld dan ooit.
Daar is altijd wel iemand bereid de
eisen van de stakers nader toe te lich
ten. Zjj eisen beter toezicht op de wet
telijke naleving van het reglement op
de bestrijding van de gevreesde mjjn-
werkersziekte, de silicose. De basis
van de sociale verzekeringen moet
worden verhoogd. Uur- en prestatie-
lonen moeten worden opgetrokken tot
het Europese niveau. De veiligheids
maatregelen in de verouderde mijnen
zijn onvoldoende. De collectieve ar
beidsovereenkomsten en de daarin
vastgelegde extra uitkeringen, worden
door de mijndirecties niet nagekomen.
Het syndicaat voor de mijnindustrie
wordt niet representatief geacht voor
de belangen van de mijnwerkers. Er
worden niet voldoende woningen voor
de arbeiders gebouwd tegen draaglij
ke huren.
Een jonge kapelaan in Mieres zei
mij: „Deze staking is een gecompli
ceerd probleem. De Asturiërs zijn een
trots volk, zij achten hun moeilijkhe
den representatief voor heel Spanje en
hebben de moed een voorbeeld te stel
len. In zoverre hebben zij gelijk, want
in andere industriegebieden, Catalonië
misschien uitgezonderd, leven dezelfde
moeilijkheden. Het sociale programma
van de regering en de industriële ont
wikkeling lopen achter op de emanci
patie van de arbeider. Dat heeft in de
hele wereld moeilijkheden gegeven.
Maar buiten Asturië staakt men niet,
omdat daar de werkonwilligheid niet
zo groot is. Hier is het verzuim ook
in normale omstandigheden onrustba
rend. Vooral onder de immigranten
die de verdroogde hoogvlakten van
Andalusië en Extremadura zijn ont
vlucht, maar in de donkere mijngan
gen de brandende zon van hun geboor
testreek in hun hart blijven dragen.
Als er in het voorjaar werklieden in
de landbouw nodig zijn, laten zij het
werk op de mijn in de steek, zonder
voorafgaande aankondiging. Anderen
grijpen elke staking aan, om hun lui
heid te bevredigen.
Maar een groot deel neemt deze
staking ernstig. Het merendeel van
de huisvaders staat met de rug te
gen de muur, bedreigd door de groei
ende behoeften van hun gezinnen. Zp
riskeren dat zij zich buiten de wet
plaatsen omdat de risico's van hun
werk niet langer evenredig zijn aan
hun verdiensten".
De secretaris-generaal van de
Spaanse syndicaten, don Pedro Lama-
ta. heeft verklaard dat deze stakingen
een uitgesproken politiek karakter heb
ben. In Madrid wordt thans door dele
gaties van arbeiders en ondernemers
een nieuw statuut voor de mijnstreek
opgesteld, waarbij een zeer bevredi
gende vooruitgang wordt geboekt. Hij
ziet in de door het buitenland geïnspi
reerde provocatie een poging om deze
vooruitgang te stuiten. Wel erkende
hij dat de collectieve arbeidsovereen
komsten herzien moeten worden.
Intussen heeft de veiligheidspolitie
reeksen arrestaties verricht en grote
^Vi'EK, P
SeE* VaU het' hi
12 mei Door de over-
(U^che "'t twee miljoen volts elek-
th, 8tich« straIin8sapparaat beschikt
alhi,.118 Kadio Therapeutisch Insti-
lc« "enziof.' 8ev°rmd door het St. Geer-
«^""•is' nhu's en het St. Josefzie-
K,* het v°orbeeldige samenwerking
a S['he h ln °ns land nog unieke elek-
he^'lpie 'jtralingsapparaat voor radio
u'et alleen voor kauker-
'ikinifp' maar ook voor reumatische
htü ^Unei?' 'luit'aandoeningen, versle-
liike i.zenmvstoringen enz. de best
t)e g ens'en kan bewijzen.
•i'oi8 vanC'htlng te UT werd bij de inrich-
t'Pen dn„aa,r gloednieuwe gebouw ge-
4rk S' dat Koningin Wilhelmina-
C'°00 ,een renteloos voorschot van
»U,jaren Xeifstrekte Plus voor en"
jhie al 50.000 per jaar beschikbaar
v ^r- Arn ^arji,nt.ie voor de exploitatie.
A-illy, die de apparatuur
"«rl8 aan de stichting over-
!V61bke t"s, het K.W.F., zei, dat een
!»hrt Virdat S s)echts mede mogelijk
bij,. .laariifj de bevolking van Neder-
^«hplTenCTt Jt 1 000.000 voor het fonds
"tie v "mens de Landelijke Or-
«■ankerbestrijding sprak J. G.
hoeveelheden communistisch propa
gandamateriaal in beslag genomen.
Desondanks blijven deze pamfletten
circuleren. Want voor de illegale com
munistische party is deze arbeidson
rust een dankbaar werkterrein. De
vergrote activiteit van de propagan
disten geeft de regering de kans de
staking als een zuiver communistische
aangelegenheid te bestempelen. Maar
dat is bezijden de waarheid.
Sociologen en economen, met wie ik
over de problematiek van Asturië de
laatste jaren herhaaldelijk gesproken
heb, zijn het erover eens dat de on
rust in deze landstreek alleen uit de
wereld geholpen wordt, als de regering
op korte termijn besluit tot nationali
sering van de mijnen en sanering van
de voor een groot deel onrendabele be
drijven.
In het progressieve Spaanse week
blad S.P. las ik tijdens de troebelen
van het vorige jaar dat de onderne
mer in Asturië bekend staat om zijn
egoïstisch commercieel inzicht en
zijn gebrek aan sociaal gevoel. Tot
op de dag van vandaag is het in
verschillende mijnen aan de ingeni
eurs en ander hoger personeel ver
boden zich in te zetten voor het lot
van de arbeiders. De grote winsten
die door deze lieden zijn gemaakt in
de periode dat Spanje van de rest
van de wereld was afgesloten, zijn
nooit gebruikt voor de modernise
ring, zodat de verouderde bedrijven
niet langer Kunnen concurreren te
gen het massale aanbod van ener
gie en ertsen uit de rest van de
wereld.
Daarnaast is het syndicaat voor de
mijnindustrie, waarin zowel onderne
mers als werknemers zijn georgani
seerd, niet bij machte ernstige arbeids
conflicten snel en doeltreffend op te
lossen, daar de ondernemers het syn
dicaat beheersen. Hiertegen verzet
zich een grote groep katholieke voor
mannen, verenigd in de Katholieke Ac
tie die een zeer belangrijke invloed op
de stakingen in Asturië hebben. Zij
eisen doorbreking van de verticale or
ganisatie van de syndicaten naar ho
rizontale vrije vakbonden.
Het onbehagen over de syndicaten
komt thans zeer sterk tot uiting. Het
vorige jaar werd door de stakers nog
de bemiddeling van deze organisatie
ingeroepen. Dat hebben zjj dit jaar ge
heel achterwege gelaten. Zjj zjjn hun
vertrouwen kwjjt. Dat is koren op de
molen van alle illegale oppositiepartij
en, die hun beste propagandisten naar
Asturië hebben afgevaardigd. Daar-
dor ontwikkelt deze nieuwe staking
zich steeds meer tot een proef voor de
regering, waarvan de uitkomst zeer on
zeker is.
Advertentie
Suurhoff die het bestuur van de stich
ting feliciteerde met het aantrekken van
de deskundige bjj uitstek, dr. G.
R. Prager, en met de twee miljoen volts
bestralingsapparatuur.
Hoewel het zeker niet de Dedoeling is
van het L.O.K. de kankerbestrijding ge- i
heel in enkele plaatsen te concentreren
eist de behandeling van elk geval eer
team van specialisten, een volwaardige
apparatuur en een grote routine.
Dr. G. R. Prager wees er o.m. op dat
de moderne hulpmiddelen de radiothera
pie in staat stellen tot poliklinisch
behandeling. Dit vraagt een goe
de transportregeling, maar is sterk in
het voordeel van de patiënt. Bovendien
vergen deze transportkosten niet de fi
nanciële offers die voor ziekenhuisver-
pleging nodig zjjn.
BRUSSEL, 12 mei (UPI) Het
vliegend personeel van de Belgische
luchtvaartmaatschappij Sabena heeft
een vierdaagse staking afgekondigd, die
vanmorgen Is ingegaan. De Sabena zal
e en beperkte dienst onderhouden met
personeel, dat geen lid is van de vak
bond.
CLARK VLIEGBASIS (Philippjjnen),
12 mei (UPI) Een groot transport
vliegtuig van de Amerikaanse lucht
macht met 83 inzittenden aan boord is
gisteren tjjdens het aanvliegen voor de
landing op de vliegbasis Clark op de
Philippjjnen neergestort en in brand ge
vlogen. Volgens een woordvoerder van
de Amerikaanse luchtmacht heeft de
vliegramp aan 74 mensen bet leven ge
kost.
Het grote straalvliegtuig stortte vlak
bij de landingsbaan neer op een weg,
waar het een taxi raakte. Een van de
passagiers van de taxi kwam hierbij
om het leven, een andere en de be
stuurder liepen ernstige verwondingen
op.
Tien personen aan boord van het
vliegtuig overleefden de ramp, maar
van vijf van hen is de toestand kritiek.
NICOSIA, 12 mei (AFP, Reuter)
Een woordvoerder van de V.N. op Cy
prus heeft meegedeeld, dat bjj een
heftige schietpartij in de oostelijke ha
ven Famagusta drie Griekse Cyprio
ten en één Turkse Cyprioot zjjn omge
komen. Eén persoon werd ernstig ge
wond. De poorten van de ommuurde
stad werden afgezet door Ierse V.N.-
troepen, die een onderzoek instelden.
Verenigde Naties, (UPI) Secreta
ris-generaal Oe Thant heeft de vroegere
president van Ecuador, Galo Plaza, be
noemd tot zjjn persoonlijke afgevaar
digde op Cyprus. Plaza zal zich bezighou
den met de politieke kant van het V.N.-
werk op Cyprus. Het militaire gedeelte
is in handen van de Indische gene
raal P. S. Gyani.
Volgens de bekendmaking zal Plaza's
taak niet in botsing komen met die
van de Fin Tomioja, de politieke VN-
bemiddelaar, die is belast met het zoe
ken naar een politieke oplossing voor
het geschil tussen de Griekse en Turk
se Cyprioten.
AMSTERDAM, 12 mei Anton van
de Water, de 24-jarige Nederlander,
die gedurende enkele maanden op een
onbewoond eiland in de Caribische zee
wilde leven, heeft gisteren ruim drie
weken nadat iiet experiment begon,
een zo ernstige verwonding opgelopen,
dat hjj een s.o.s. uitzond en naar de
bewoonde wereld is teruggebracht.
De verwonding is, voor zover thans
bekend, niet van levensgevaarlijke
aard. Het schijnt dat Van de Water
op een rif is gevallen en daarbij let
sel opliep aan zijn rug en zijn been.
OSS, 12 mei In het St. Annazie-
kenhuis alhier is gisteravond de dertig
jarige L. v. Niffrik overleden. Deze
werd zondagavond zeer ernstig gewond
na een botsing op de Molenstraat in
het ziekenhuis opgenomen.
TILBURG In het St.-EUsabethzie-
kenihuis is gisternacht de 23-jarige scoo
terrijder A. van Ervan uit Godrle over
leden, die kort tevoren op de ringbaan
Zuid bij het kruispunt met de Broek-
hovenseweg in botsing was gekomen
met een bromfietser.
De 23-jarige duo-passagiere mej. M.
Staps uit Tilburg en de bromfietser,
die geen voorrang zou hebben ver
leend, moesten in het ziekenhuis wor
den opgenomen.
KWINTSHEUL, 12 mei Gistermid
dag is de 22-jarige F. P. de Lanoij uit
Den Haag bij een verkeersongeval om
het leven gekomen. Hij werd toen hij
van zijn werk naar huis fietste geschept
door een vrachtauto en overleed ter
plaatse.
Advertentie)
Elke OLVEH polls Is winstdelend
AMSTERDAM, 12 mei De 73-jari-
ge „oom" Hannes Bogaard uit de
Haarlemmermeer is gistermiddag door
een juichende schare van zestig fami
lie-leden en vele vrienden verwelkomd
op het Centraal Station Lu Amsterdam
na een reis van zes weken door Is-
raël.\Pe regering van Israël had de
verzetsstrijder uitgenodigd, nadat via
het televisie-programma „De bezet
ting" algemeen bekend werd hoeveel
Joodse onderduikers in de oorlog wer
den gered door het moedige optreden
van „Oom Hannes".
Zjjn ervaringen in Israël vatte hjj
samen met „zeldzaam en geweldig".
,,Na de officiële ontvangst door de
regering de eerste tien dagen van
mjjn verblijf, heb ik daarna bjj
twaalf voormalige onderduikers gelo
geerd. Dat waren zeer ontroerende
ontmoetingen. Hoewel de onderdui
kers van destjjds vaak nog kinderen
waren, herkenden wjj elkaar toch
wel. Het was allemaal even zeld
zaam, vooral voor iemand die niet
veel gewend is", vertelde oom Han
nes na zjjn eerste buitenlandse reds.
Zjjn vier zonen, zes dochters en vele
deinkinderen troonden „opa" vervol-
'ens mee naar een speciale bus, die
het hele gezelschap naar het huis van
jen der dochters in Rjjsenhout bracht.
Tjjdens het familiefeest stond nog een
serenade door het plaatselijk muziek
korps op het programma.
De heer Bogaard heeft in de eerste
week van zjjn bezoek een boom geplant
in de „Laan der Rechtvaardigen" in
Jeruzalem, een voorrecht dat als een
van de hoogste onderscheidingen geldt.
De heer Bogaard werd op zjjn reis
vergezeld door de Amsterdamse mevr.
G. v.d. Swaan, een van zjjn naaste
medewerkers uit de oorlogsjaren.
„Oom Hannes" kent de hele bjjbel uit
zjjn hoofd. Hjj heeft met de bjjbel
in zjjn hand vrijwel alle bijbelse
plaatsen bezocht. Men stond er in Is
raël verstomd van wat hjj er van af
wist", aldus mevrouw Van der Swaan,
die tevens als tolk heeft gefungeerd.
UTRECHT, 12 mei Niet alleen in
ons land, maar ook elders In de wereld
raken de sigaren steeds meer in trek.
Uit gegevens van het economisch in-
stituut voor het midden- en kleinbedrijf
blijkt, dat de kleinhandelsgeldomzet spe
ciaal van sigaren in ons land over de
eerste twee maanden van dit jaar met
23 procent is gestegen ten opzichte van
dezelfde periode vorig jaar.
