Deskundigen dringen
rond ziekbed patiënt
oen we genoeg
aan onderzoek
bij ongevallen?
"Je kan niet
pardon
?eggen"
Europees congres
priesteropleiding
„In toekomst geert
klassen meer wijden
Opnieuw pater
Montfortaan
vermoord
Idee '64"
aanzienlijk
uitgebreid
Okapi - wijfje
overleden
fëscfienbacf)
Buitenlandse maatschappijen
bieden tijdelijke banen
Onzekerheid onder
jonge KLM-vliegers
SS,
hebben
■filter
Uitpluizen
Pardon
Twee ton
U wiltt een sigaret proeven-
geen flauwe filtersmaakHunter brengt u de volmaakte
oplossing! Het opzienbarende nieuwe Afenol Hunter-filter
kunt u niet proeven, hoewel het de hoogste filterende wer
king heeft van alle in Nederland gebruikte sigarettenfil-
ters. Toch laat het de smaak van de pure Amerikaanse
tabak volledig en onversluierd door., Een ander filter zou
Hunter trouwens ook nooit
voortaan louter milde Amerikaanse
tabak proeven en geen flauwe filter-
smaak? Rook dan Hunter-
dat is tenminste een
echte sigaret
V-* e*
Geen invochten
x stoom
AtO strijkijzer
Slag voor Artis
Extra vergoeding
voor ontslag
SM»
AUTOMATIC
TOASTER f69.50
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 196&
PAGINA 5
de foutm van een ander
n
geen natte persdoeken
porselein
in zijn
edelste vorm
J.H.HEN!®5
VOOR HEN
DIE DE ÉCHTE WILLEN I
(Advertentie)
«Hot; ONDERWERP wordt zó ge-
keer Pn®ei'd besproken, als het ver-
^okkp ereen is er immers bij be-
e'§en n iedereen heeft er een
Zich rtlening over. En iedereen voelt
Hiaaw6^11 beetje deskundig. Dat
tecj,n. y' behandeling van verkeers-
'e problemen zo moeilijk,
dat vormt een van de grote
.VIIUK COII Villi lie
be j v'an onze verkeersveiligheid,
het ,undigen verdringen zich om
tri IK"bed; talrijk zijn de adviezen.
'1 te nV''' men ruzie maakt over de
t>atiënfeven medicijnen, overlijdt de
lan v?n de „artsen" is de nog niet
etenS.i!n bet leven geroepen Stichting
r®'liEhf ;.appelijb Onderzoek Verkeers
wet Terecht, nrnhpprt men hier
P*t pr(fu, Terecht probeert men hier
t„Yeem verkeer uit de emotionele
he ft Ir' E' -^smussen' de direc-
interessante plannen ten aan-
^en
niofh ?et 'esearch-werk. Hij is be-
'j -1 maken van een opzet, waar-
_,eei meer objectieve gegevens over
he ilikken zouden kunnen worden ge-
O'streerd en „bewerkt". Als de politie
W0P speciale formulieren meer feiten
wemelt, kunnen meer omstandigheden
flaxen nageplozen. Wist u, dat meer
^Ut'viiftien procent van de Nederlandse
°biüsten zich 's morgens op de weg
t- zónder te hebben ontbeten.
^scu. men nu eens over de gegevens
Wit>hi]i 'e van ongelukken, waarbij auto-
"^bet en betrokken waren die niet
ïen j en hadden, zou daaruit misschien
>hener»aam cijfer naar voren kunnen
i'h - Misschien, dat de „nuchteren"
«n dan "Ongevalsvatbaarheid" heb-
hs a de anderen. En daarop zou men
'h. voorlichting weer kunnen ba
sket
?h.
'®Utve Pl&n slaagt, en met behulp van
h SuWformulieren méér gegevens van
J^bt j„ r- zijn binnengekomen,, dan
Wajv, Asmussen ook in staat te zijn
'au Amerikaanse voorbeeld een
jyi Ploeg te laten uitrukken van
een psycholoog en een ver-
da Otlroi ,ndi8e en 6611 ingenieur, om
ka nit haarfijn uit te pluizen. Maar
tofW&s helemaal volgens het Ameri-
Sa.: (dat 8 miljoen dollar kost.
aar volgens een eigen improvi-
kSd» nTrvan, dat trouwens ook een
h is r aan de financiële mogelijk-
aangepast.
V>£ dan, zo zegt ir. Asimus6en,
Vjdea "miding van de conclussies die
kj le ®evormd uit de rapporten, be
dt Wooj, "gelukken gaan uitpluizen om
ha!;'-' (v. steekproeven vast te stellen,
dat -sies iuist zijn- Neen, geen
direct naar het ongeluk snelt.
Wi%t ahdse politie houdt trouwens
b n®0 van interviewende burgers
V^Keluk. Wij zouden naderhand
1 wekken. Dat zou bovendien
een betere werkverdeling mogelijk ma
ken: in Amerika werd veel tijd met
wachten op een ongeluk doorgebracht.
De stichting, dit in 1962 werd opge
richt en midden 1963 met haar werk
startte, heeft al een bromfietsrapport
samengesteld, waaruit o.a. bleek dat de
automobilisten per miljoen afgelegde
kilometers ongeveer twee maal zoveel
bij geregistreerde ongevallen werden be
trokken als bromfietsers, dat jeugdige
bromfietsers vier maal zoveel bij on
gevallen waren betrokken als bromfie-
sers van middelbare leeftijd waarin
voor strenge controle op gedrag van
jeugdige bromfietsers en hun machines
werd gepleit.
r. Asmussen is gebonden aan een
klein budget (twee ton per jaar): als
hij méér geld had, zou hij graag een uit
gebreide. studie willen maken over het
probleem van de communicatie tussen
automobilisten, want hij ziet het gebrek
aan contact als een groot gevaar op de
weg.
„Kijk: je moet op de weg een onvoor
stelbaar aantal beslissingen nemen. Af
en toe maak je eens een fout. Je mede
automobilist ziet dat meteen als een
daad van agressie. En je mist in je auto
de mogelijkheid om „pardon" te zeggen."
Verkeersopvoeding ziet hij als zeer
belangrijk. Maar de mens heeft nu een
maal bepaalde eigenschappen, die hem
in bepaalde zaken juist zo goed van
pas komen. Heel wat mensen hebben
geldingsdrang daar zitten ze nu een
maal mee, en dankzij die geldingsdrang
bekleden ze misschien belangrijke pos
ten. Die mensen rijden nu eenmaal op
de weg. Moeten we het nu ook niet meer
gaan zoeken in de vraag, hoe ver door
vormgeving van de weg en door goede
markering die weg voor al die mensen
geschikt kunnen maken?
Een klein bureau, een kleine staf, een
klein budget. Twee ton. Ziedaar ons
„offer" aan het wetenschappelijk onder
zoek van de verkeersonveiligheid (De
ANWB gaf een halve ton, de Ned. Ver,
van Assuradeuren een halve ton en
het Rijk de rest). Voorzichtige ra
mingen van deskundigen luiden, dat
Nederland per jaar tengevolge van de
verkeersongelukken een .verliespost
heeft van 300 tot 500 miljoen gulden.
Die twee ton steken daarbij zeer scha
mel af.
Waar blijven de grote industrieën;
weet u dat een industrie met 80.000
werknemers per jaar zo'n twee miljoen
kwijt is, alleen aan mensen verlies en
verzuim wegens herstel van de in het
verkeer opgelopen verwondingen. Enkele
industrieën doen al iets stellen bij
voorbeeld hun research-afdeling be
schikbaar voor bepaalde onderzoekin
gen ten behoeve van de verkeersveilig
heid. Maar het is nog lang niet genoeg.
Met zes doden per dag zou méér geld
voor de wetenschappelijke onderzoekin
gen ten behoeve van de verkeersveilig
heid geen luxe zijn. Om het kwaad' te
kunnen bestrijden, moeten we weten,
hoe we dat moeten doen.
Morgen: Het Dodelijk Onbegrip.
(Advertentie)
Eindelijk het
dat u kunt
vergeten
Cv 1 V
<D-e ^vOC
MEERSSEN, i sept. Bü de oplei-
ding van priesters zal in de nabye toe
komst terdege rekening gehouden moe
ten worden met het feit, dat een nieuw
priesterbeeld aan het groeien is. Het
beeld namelijk van de priester, die
meer in de wereld staat. Kort samen
gevat is dit een van de belangrijkste
conclusies van het driedaagse, interna
tionale congres over het Europese pries-
ter vraagstuk, dat in het Europa-
Seminarie hier is gehouden en dat gis
teren met een toespraak van kardinaal
Suenens, aartsbisschop van Mechelen-
Brussel, werd besloten.
Uitgaande van de vaagheid van het
wordende nieuwe priesterbeeld, dat me
de door een verdieping n de theolo
gie over het priesterschap nog nader
zal worden gepreciseerd, besloten de
congressisten onder wie diverse bis
schoppen, presidenten van groot-semi
naria, professoren en slechts enkele le
ken, afkomstig uit verschillende landen
van Europa, meer speciaal de Benelux-
landen, Frankrijk, Duitsland en Oosten
rijk aan de organisatie van het con-
gres, het instituut voor Europese pries»
terhulp, de vorming van een interna
tionale studiecommissie op te dragen.
Bij de thans gehouden besprekingen
over de huidige priesteropleiding kwam
allereerst het verschil in systeem ter
sprake, t.w. het Duitse (open) systeem,
waarbjj priesterkandidaten aan de be
staande universiteiten filosofie en theo
logie studeren, alsmede het Franse (ge
sloten) systeem, waarbij de kandidaten
in aparte seminaria studeren. Van beide
systemen werden de positieve kanten
nader bestudeerd. Terwille van het
prestige en het niveau van de studie,
juichten velen het open systeem toe
„de hedendaagse jongeren zien er tegen
op om aan doorgaans achteraf gelegen
instituten te gaan studeren, zij prefe
reren de universiteit" anderen za
gen in het gesloten systeem een groot
voordeel voor de spiritualiteit van de
seculiere clerus.
Vrij algemeen waren de cr ngres-
sisten intussen van oordeel, dat de
priesters in de toekomst op latere
leeftijd dan thans het geval is, moe
ten worden gewijd. Na de diakenwij
ding zouden enkele jaren van prak
tisch werken moeten volgen. Stages ln
profane en kerkelijke milieus worden
wenselijk geacht, alsmede een veel
grotere individuele differentiatie,
waardoor bereikt zal kunnen worden,
dat de priesterstudenten vollediger
zullen kunnen uitgroeien tot volwaar
dig mens, Christen en priester en
dat zij m er keuzevrijheid zullen ge
nieten. In dit v rband viel de opmer
king: „in de toekomst moeten geen
klassen meer gewijd worden, maar in
dividuele personen, die gereed zijn
met hun studie."
Zijdelings kwam hierbij ook het celi
baat ter sprake, met name naar aan
leiding van een voorstel van mgr. dr.
J. Reuss, wijbisschop van Mainz. Hij be
pleitte de invoering van een tweevou
dig diakonaat: een tijdelijk voor hen,
die na enkele jaren praktische zielzorg,
LOURENCO MARQUEZ, 4 sept.
Volgens het Franse persbureau AFP
zou zaterdag een Nederlandse! missiona
ris en hoofd van de missie van Nau-
gololo door een groep Afrikanen in de
buurt van Mueda, in het gebied Cabo
Delgado (Mozambique), om tiet leven
zijn gebracht. De geestelijke, diie de Loe-
baritus een door Afrikanen gezongen
kerkdienst in Mozambique had in
gevoerd, werd door een assegaai in de
rug getroffen en vervolgens onthoofd.
Zijn hoofd werd daarna op heit altaar
van de missie-kapel geplaatst, tie naam
van het slachtoffer zou volgeins het
Franse persbureau Luther Meols zijn.
Het provincialaat van de paters
Montfortanen, van welke congregatie
in dit gebied twee missionarissen met
deze naam zij het niet met de
voornaam Luther werkzaam zijn,
heeft gisteren een telegram gestuurd
naar de overste in dit missieg ebied.
Men heeft op dit telegram eenter nog
geen antwoord ontvangen.
Vooralsnog houdt het provincialaat re
kening met de mogelijkheid dat het be
richt berust op een vergissing, als' ge
volg van de moord, vorige week; op
een andere Montfortaan gepleegd.
„Als het bericht juist zou zijn, zouden
wij allang door de overste in dit missie
gebied op de hoogte zijn gesteld", al
dus het provincialaat der paters Mont
fortanen.
(Advertentie)
priester willen worden en daarmee de
celibataire levensstaat vrijwillig op zich
nemen, en een permanent diakonaat
voor hen, die de gehuwde levensstaat
verkiezen en als diaken in de zielzorg
willen assisteren.
Mgr. dr. J. J. Dellepoort, secretaris
van het congres en directeur van het
instituut voor Europese priester
hulp, deelde tenslotte nog mee, dat zijn
instituut een informatiecentrum inzake
priesterroepingen en seminaria n het
leven zal roepen. Voorts kondigde hij de
start aan van een tweede Europa-
Seminarie in Madrid.
Cuba De 32-jarige Brit Julius Clark-
Bell is door een Cubaanse rechtbank
tot vier jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens hulpverlening bij de ont
snapping van twee Cubanen uit het
land. De openbare aanklager had acht
tien jaar geëist. (Reuter)
AMSTERDAM, 4 sept. Van 17 tot en
met 26 september wordt in het nieuwe
R.A.I.-gebcuw in de hoofdstad de ten
toonstelling „Idéé '64" gehouden. Het is
de tweede maal dat deze beurs, die om
de twee jaar wordt ingericht, wordt
georganiseerd. Overdag zijn de ope
ningstijden tien tot Vijf uur, 's-avonds
half acht tot half elf en 's zondags tien
tot zes uur. De N.S. verleent reductie.
De tweede „Idee '64" beslaat een opper
vlakte van 23.000 m2, bijna twee maal
zo veel als vorig jaar. De reden van
deze uitbreiding is, dat het assortiment
artikelen is uitgebreid. In 1962 bepaalde
men zich tot elektrische huishoudelijke
apparatuur en verlichting, thans be
steedt men ook aandacht aan niet-
elektrisch materiaal, sanitair en ver
warming (o.a. aardgas). Bovendien
constateerde men een sterk toegenomen
belangstelling bij het publiek voor pro-
dukten, zoals op de beurs te zien zijn.
Er is een voorlichtingscentrum,
waaraan o.m. het Bouwcentrum en Goed
Wonen medewerking verlenen, een ex
positie „Kijken in Huizen", met meu
bilair en huishoudelijke artikelen uit
Nederland, Frankrijk en Zweden. Libelle
besteedt speciaal aandacht aan de
teeners. Het publiek mag voorts uit-
i maken, welke stoel uit een groot aantal
binnen- en buitenlandse modellen het
comfortabelst is.
De beurs zal worden geopend door
mevrouw Marijnen.
(Advertentie)
AMSTERDAM, 4 sept. In Artis is
men diep terneergeslagen na het verlies
van het okapi-wijfje Anabella, dat na
een ziekte van nog geen week plotse
ling overleed. Artis noemt het „een
zware slag voor de Amsterdamse die
rentuin", temeer omdat bij de sectie
bleek dat Anabella in blijde verwach
ting was.
Okapi's zijn de beroemde verwanten
van giraffen uit het Ituriwoud in Con
go, die pas in het begin van deze
eeuw werden ontdekt. Vermoed wordt
dat de dieren in het wild niet dik zijn
gezaaid. In dierentuinen leven er on
geveer 45. De laatste tijd planten ze
zich zo nu en dan in gevangenschap
voort, hetgeen echter niet wegneemt,
dat ze tot de zeer kostbare dieren
blijven behoren.
Volgens Artis zal het uitermate moei
lijk zijn een ander wijfje te krijgen,
vooral omdat in dierentuinen reeds een
overschot aan mannetjes is.
Het onderzoek naar de doodsoorzaak
van Anabella is nog in volle gang. Men
acht het zeer waarschijnlijk dat een ont
steking van de luchtwegen de oorzaak
is. Hoe het dier, vooral in deze prach
tige zomer, aan een ontsteking van de
luchtwegen is gekomen, vindt men tot
nu toe een duistere zaak.
(Advertentie)
ontwerp
A.D.Copier
Schrijf voor foto's en prijzen naar: Eschenbach International, Hilversum
SCHIPHOL, 4 sept. Vijftien jonge
KLM-vliegers van de groep aan wie de
K.L.M. per 1 november ontslag heeft
aangezegd, heeft reeds enige tjjd gele
den in principe besloten het aanbod
van Swissair, om hen in dienst te ne
men, te accepteren. Dit deelt het af-
l getreden bestuur van de vereniging van
LKLM-vliegers, dat ad interim zijn func
tie blijft uitoefenen, mee. Of zij nog een
«extra vergoeding voor hun ontslag bij
de K.L.M. zullen krijgen, en zo ja wel
ke, hangt nog in de lucht.
Zoals gisteren in enkele edities nog
gemeld hebben de Lufthansa en de
Swissair, die een tekort aan vliegers
hebben, gereageerd op het KLM-
besluit, 45 jonge vliegers te ontslaan.
Overstappen naar de Lufthansa of
Swissair betekent voor de vliegers
echter een ingrijpende stap. Zijn zii
gehuwd dan zullen zij hun gezin mee
naar het buitenland moeten nemen.
Zij moeten verder afwachten of Luft
hansa en Swissair hun na drie jaar
een verlenging van het contract zul
len aanbieden.
Gaan zij niet op het aanbod in, dan
moeten de vliegers hun hoop vestigen
op de „Vereniging van KLM-vliegers"
die voor hen in de bres moet sprin
gen, wanneer de K.L.M. hen per 1
november op straat zal zetten.
Swissair heeft, naar bekend, vorig
jaar vijftig vliegers van de K.L.M. „ge
leend" voor een periode van drie jaar.
Daarnaast zijn er het vorig jaar en
ook deze zomer nog enkele KLM-vlie
gers geweest, die vrijwillig ontslag na
men bij de K.L.M. met twee jaar
salaris-vergoeding. Daags daarop tra
den zij voor een goed salaris bij Swiss
air in vaste dienst. Of deze methode
ook thans nog kan worden toegepast is
dubieus
Ook de Ierse luchtvaartmaatschappij
„Aer Lingus" zou plaats hebben voor
buitenlandse vliegers. Volgende week
vertrekt een Nederlandse delegatie uit
de K.L.M. (waarin twee vliegers zijn
opgenomen) om in Dublin op onderzoek
uit te gaan.
De vraag is of de „Vereniging van
KLM-vliegers" veel voor de jonge pilo
ten kan doen. Zoals bekend is er juist
over de problemen rond „ontslag en
vergoedingen" onenigheid ontstaan tus
sen de vereniging en de KLM-directie.