Kerkeraad Waalse Kerk:
GEEF NIEUW LEVEN AAN
Opzet 18+
geslaagd
De kalender
Gerrit van Duffelen voelt
zich nog lang geen 75 jaar
Rotterdamse Amsterdammer
werd Bloemendaalse schilder
Eindelijk weer atletiek op
landelijk niveau in Haarlem
Jeugdinterland tegen
team van Mittelrhein
is onverbiddelijk
Mogelijkheid tot herbouw
van Hofje van Gratie
Historisch plekje in hart
van binnenstad moet weer
oase van rast worden
Drie clubhuizen
van Haarlems
Speeltuin Verbond
SLEUTEL WEG?
Bodecentrum
ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1964 PAGINA 3
De Bloemendaalse schilder Gerrit van Duffelen, die maandag zijn
vijfenzeventigste verjaardag hoopt te vieren.
DE SUUTELSPECIALIST"
Het Begijnhof aan de noordzijde
van de Waalse Kerk is nog het
best jntakt. Weliswaar zijn de
gevels op de achtergrond in de
loop der jaren sterk veranderd
ten behoeve van de aldaar geves
tigde bodediensten, maar het
pleintje heeft nog sfeer. Dat komt
mede door de grote bomen, die
dit deel van het Begijnhof stoffe
ren. Rond de bomen wil men een
tuin aanleggen.
^gii LEM, 19 sept. Het
Mq is eeuwenlang een oase
hijust geweest in de Haarlemse
de 7nstad. Zelfs nog lang nadat
b6 ,e§ijntjes waren vertrokken.
v0fj Matste tientallen jaren, en
i$ fal na de tweede wereldoorlog,
°P en rond het Begijnhof
veel veranderd. En in de
lijkte gevallen niet ten goede.
da^nde nist is het radicaal ge-
<VaIn eeuwenoude panden
M <ïe Waalse Kerk hebben zich
aNd bodediensten gevestigd.
a£ afVrachtauto's rijden de hele
Ne/en aan. Zij veroorzaken
ffaa^opstoppingen iri de smalle
die naar bet Begijnhof
'Mqj eh door het gedreun is al
Middeleeuws straatje ge-
Ook wat het aanzien be-
h °Ud begijnhof veel van
Sivvh luister verloren. Er is ge-
f torLfn gebroken. Van de oude,
t Mrvi Sevelt3es is bij de mees-
Q weiuig °f niets meer
i1* Sr v*nden- Be gevels verto-
1 eq e gaten, waardoor auto's
Uit r«den of die door fel
ide deuren zijn afgesloten.
F Ha oudheidminnenden onder
i'k e arlemmers zijn dat natuur
de ^.ehzoveel gapende wonden,
7a!s Iets persoonlijks er-
iNef ziJn het ook, die nog
l^aru Mogelijk van het oude
L M voor het nageslacht wil-
Vs Wren- En juist hen zal het
ah v lek in de oren klinken, dat
J geschillende zijden het plan
,PPerd het Begijnhof in de
'ster te herstellen.
Het meest verpauperde deel van
het Begijnhof, dat helemaal geen
sfeer meer heeft door de grote
gapingen in de bebouwing en de
vele geparkeerde auto's. Het huis
je op de achtergrond (midden)
is door de gemeente aangekocht.
Er bestaan plannen het te restau
reren en ernaast oude panden
elders uit de stad te herbouwen.
De wintersfeer bij 't Kopje van Bloemendaal zoals die door Gerrit van
Duffelen is vastgelegd.
19 september De
v'i 'lK" uf r.-k. Jongeren-sociëteit
t? h»i uit v°or het komende sei-
pf0A8el>reide reeks activiteiten
H0r,|?n?ma staan. Vandaag, za-
Li.1" het jeugdhuis aan de
li'1 ,..vOnH 1 n,et een gramofoon-
zal Waarhy het aan gezellig-
v0ti(i v ^blhreken. Iedereen is op
p w®lkom om kennis te mar
LMtr?8ezo +e oprichting kan van
hAfi*» vvS? worden, dat de initia
te r>2 edig in hun opzet zijn
"th 1 ffSeLï, s°ciëteit, die tot doel
-A hSln8 &Lvan 18 iaai' en ouder in
het /1 ontspanning te bie-
fhuzi ,geloPen seizoen tal van
bi» ?rd en dansavonden ge-
'in «a °es'tonrfaa+17oor grote belang-
fVH b°ciet2f.- Het is de bedoeling
orden .avonden ook nu weer
r'lpN die 'ngeleid door bekende
oyer 1)et een en ander zullen
Sv,Nto?- V»n, un beroep, ervaringen,
bested ^fge het groeiende aan-
\lt<£ »h W n zullen de bijeen-
hk rf+^'arion,.1., nieuwe seizoen uitslui-
el Worai z'jn voor leden. Deze
biet; li mecle getroffen, in
e beperkte zaalruimte.
HAARLEM, sept. Volgende
week viert het Haarlems Speeltuin Ver
bond feest. Dan zullen kort na elkaar
maar liefst drie nieuwe clubhuizen op
speeltuinen in verschillende Haarlemse
stadswijken officieel in gebruik worden
genomen. Wethouder A. van der Veldt
opent donderdag 21 september, des
avonds om half acht, het nieuwe club
huis op de tuin van de speeltuinafde
ling „Klarenhof" aan het Brouwers
plein. Vrijdag 25 september, eveneens
om half acht 's avonds, verricht wet
houder P. W. Voskuilen de opening
van het nieuwe clubhuis op de tuin
van de speeltuinafdeling „Delftwijk"
aan het Arthur van Schendelplantsoen
en collega-wethouder W. F. Happé opent
zaterdag 26 september, 's morgens om
elf uur, het, clubhuis van de speeltuin
afdeling Haarlem-Oost" op de tuin
aan de Jac. van Looystraat.
Op 21 september wordt de schil
der G. van Duffelen, die zijn
aandeel heeft geleverd aan de
vorming van een aantal bekende
kunstenaars in ons land, 75 jaar. Hij
betoont zich aan de telefoon wat
ontdaan als wij hem daaraan her
inneren en om een onderhoud vra
gen. Hij wil de feiten niet ontkennen,
maar hij vindt 75 jaar een hele
leeftijd en is daar voor zijn gevoel
nog niet aan toe.
En in zijn gezellige huis aan de
Platanenlaan in Bloemendaal komt
dan het verhaal van zijn leven:
een reeks van gewoon-menselijke her
inneringen die de tijd inkorten. En
zo is 75 jaar dan ook niet zo veel.
Geen geweldige feiten, maar het
nuchtere beeld van een hard wer
kende vader van een gezin, een vriend
tussen de collega's, een prettige en
enthousiaste docent voor zijn leer
lingen, een plichtsgetrouw en emotio
neel schilderDaaruit groeit de
Van Duffelen zoals hij ongedwongen
met je omgaat bij de openingen van
exposities, die je ongemerkt tutoyeert
omdat hij je het gevoel geeft een
goede oude kennis te zijn.
Hij heeft gelijk. De jaren zijn niet
belangrijk.
Na zijn h.b.s.-tjjd gaat de jonge Van
Duffelen naar de Academie voor beel
dende kunsten en technische wetenschap
pen in zijn geboortestad Rotterdam.
Hij krijgt les van prof. Oldewelt en Van
Maasdijk en is medeleerling van o.a.
Chabot, Marius Richters, Gispen, Piet
Zwart en kent er de ons welbekende
H. F. Boot. Aan het eind van zijn stu
die verwerft hij de koninklijke subsidie
welke hij gedurende vier jaren behoudt.
De oorlog verhindert hem naar het bui
tenland te gaan, maar hij houdt de ver
plichting zich toe te leggen op de men
selijke figuur.
Hij trouwt inmiddels en in zijn jonge
vrouw, een Amsterdamse, vindt hij een
gewillig model. Hij wordt benoemd aan
de avondacademie als leraar. Een van
zjjn leerlingen is een zekere Jan van
Heel, een onderwijzer die in de avond
uren voor tekenleraar studeert. Tegen
de knieën van het skelet, dat hij moest
tekenen viel de vermoeide jonge school
meester soms in slaap.
Het Rotterdam van die jaren, een stad
in opkomst zonder historische tradities,
is fris van geest en de schilders zijn
avant-gardisten. De Rotterdamse Kunst
kring protegeert de eigentijdse kunst, in
kunstzaal Oldewelt aan de Glashaven
waar de kunstenaars elkaar dagelijks
ontmoeten introduceert de schrijver Jo-
han de Meester het werk van de in
Frankrijk werkende Vincent van Gogh.
Van Duffelen exposeert zijn stillevens
op groot formaat en zijn figuurstuk
ken en portretten bij Fictura in Dor
drecht. Hij aanvaardt ook opdrachten:
het gedenkboek van de Holland Ameri
ka Lijn voorziet hij van illustraties, hij
tekent voor de Heineken's Brouwerij en
ontwerpt voor de Mij. Nederland een
affiche. Zijn werk wordt gepubliceerd
in Elseviers Maandblad.
gezin naar een boerderij in Amstel
veen maar vestigt zich uiteindelijk toch
in Amsterdam. Huib Luns, in de over
tuiging dat een docent zijn taak het
best volbrengt als hij voldoende tijd over
houdt om zelf te schilderen, bundelde
zijn lestijden. Luns, zegt Van Duffelen,
was een ideaal en mild mens, een wijs
directeur die geïnteresseerd was in eike
leerling en in het particuliere wel en
wee van zijn docenten.
Tot 1946 heeft Van Duffelen het en
thousiasme voor zijn vak overgedragen
op zijn leerlingen. In de loop der jaren
behoorden daartoe Bob Buys, Jan
Groenestijn, Hans van Dokkum, Frida
Hunziker en Margaretha Verheus, die
geen van allen voor de klas zijn ver
schenen maar als vrij kunstenaar be
kendheid hebben verkregen.
De leraar heeft de schilder Van
Duffelen nooit overvleugeld. Hij bleef
regelmatig werkzaam op zijn atelier
aan de Churchilllaan, was lid van
Arti en St. Lucas, exposeerde mee en
had eigen tentoonstellingen in'Amster
damse kunstzaken. Later in Bloemen
daal en in Cleveland U.S.A. Werk van
hem werd aangekocht door particu
lieren, door de kunsthandelaren Schel-
tema en Holkema, door De Bois, voor
Museum Boymans en voor de Rijks
verzameling.
De derde fase van zijn leven speelt
zich af in Bloemendaal, waar hij
zich in 1955 vestigt. In 1962 maakt
hij met zijn charmante echtge
note, die hem vanaf zijn eerste zol
deratelier aan de Leuvenhaven heeft
terzijde gestaan, een reis naar een van
de kinderen in Canada. Hij brengt er
van het gigantische landschap aquarel
len en tekeningen mee.
Zijn doeken werden in de loop der
jaren wat bescheidener van formaat
dan de grote afmetingen uit zijn jonge
jaren. De innigheid heeft er bij gewon
nen, de toon is verfijnd, de kundigheid
en het inzicht in de problematiek toege
nomen. En nog, terwijl hij al zoveel
in zjjn vingers heeft is voor hem elk
schilderij een opdracht aan zichzelf.
De Rotterdammer Van Duffelen dacht:
Ik blijf een Amsterdamse schilder dia
in Bloemendaal woont. Maar Van Duf
felen is te sociaal om langs zjjn dage
lijks milieu heen te kunnen leven en
daarom kent toch een ieder hem die
de Bloemendaalse exposities bezoekt als
een Bloemendaler.
Op de foto die wij van hem lieten
maken voor deze gelegenheid, zit hij
hij liet schilderij dat hem de laatste tijd
bezig houdt: een wollig stilleven in
warme kleuren, dat hij bezig is op te
voeren tot de uiterste spanning die het
kan verdragen. Wie aan dit lenige schil
derij de leeftijd van zijn maker schat,
heeft het bij het rechte eind. maar
vergist zich volgens de kalender.
L.T.
n 1926 haalt Huib Luns hem naar
Amsterdam om les te geven in ana
tomie en vrij tekenen aan het Rijks
instituut tot opleiding van teken
leraren. Van Duffelen verhuist met zijn
(Advertentie)
LANG*. VEERSTRAaI 10 - TEL 11493
(Van onze atletiekmedewerker)
HAARLEM, 18 sept. De Haarlem
se atletiekvereniging „Haarlem" treedt
aanstaande zondag op als gastheer bij
de jeugdinterlandontmoeting Nederland
tegen Mittelrhein. Het is voor het eerst
sinds negen jaar dat in Haarlem een
wedstrijd van dergelijk nationaal for
maat wordt gehouden, of eigenlijk, ge
houden kan worden, want tot 1 mei van
dit jaar beschikte Haarlem niet over
een accommodatie, die hiertoe redelij
kerwijs geschikt kon worden geacht. Nu
de sintelbaan in het Pim Muliersport-
park zo buitengewoon goed blijkt te vol
doen, heeft het hoofdbestuur van de
Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie
niet geaarzeld deze baan ook in te scha
kelen voor de nationale atletiek.
De KNAU klopt hiervoor in Haarlem
niet aan vreemde deur. Vóór 1940 was
Haarlem een van de belangrijkste atle-
tieksteden in Nederland, waar onder an
dere het principe van de wintertraining
ontwikkeld werd. Uiteraard kwamen
toen vaak de topatleten hier hun krach
ten met elkaar meten. Maar ook na de
oorlog heeft het terrein van de HFC
Haarlem nog verschillende interessante
ontmoetingen plaats gegeven. Een van
de laatste grote duels tussen de interna
tionaal vermaarde middenafstandlopers
Wim Slijkhuis en Hans Harting, die het
laatst Nederland op de Olympische Spe
len van 1952 in Helsinki vertegenwoor
digden, vond daar plaats. Daarna bleef
Haarlem bij de ontwikkeling in de na
tionale atletiek ten achter, zodat na
1955 de topatleten niet meer in Haar
lem terecht konden.
De opening van de sintelbaan heeft
daarin nu verandering gebracht. De bes
te Nederlandse jongens en meisjes van
zeventien en achttien jaar gaan zondag
hun krachten meten met hun midden-
duitse leeftijdgenoten. Voor de organi
serende vereniging is het buitengewoon
prettig bij die beloftevolle jongeren
drie eigen junioren te tellen.
Fer Lamie komt uit op de 100 meter
en de 4 x 100 meter estafette. Lamie.
nog een B-junior, voert met een tijd
van 10,8 seconde de nationale junioren-
ranglijst van dit jaar aan. Op de 800
meter is Wim Aay opgesteld. Deze
knaap is ook een B-junior en loopt daar
om gewoonlijk 600 meter. Zijn 1.23,5 is
dit jaar de snelste tijd op dit nummer.
De derde Haarlemmer is Pim van Beek
op de 110 meter horden, die vorige week
zondag in Den Haag tijdens de nationa
le juniorenclubkampioenschappen met
rugwind een schitterende tijd van 14.4
sec. verwezenlijkte. Er loopt nog een
Haarlemse atlete ook mee. Mieke Sterk
van Atmodes loopt de 80 meter horden,
een van de nummers waarop zij tot de
nationale juniorentop behoort. Met vier
deelnemers heeft Haarlem in eigen huis
de grootste afvaardiging.
Het bedrijfsleven heeft grote belang
stelling getoond voor deze wedstrijd en
een ruime daadwerkelijke steun gege
ven. Ook van de zjjde van het gemeente
bestuur heeft men veel belangstelling
getoond. Het gemeentebestuur heeft een
Ereprijs beschikbaar gesteld voor de
beste prestatie.
imiiiiHiiinmimiiiMimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiifi
kerk verandert en weer de oorspronke
lijke opzet en sfeer herkrijgt. In het
schrijven wijst de kerkraad ook op de
noodzaak van een ordentelijke bewoning
van de omliggende woningen. Het Be
gijnhof heeft zich de laatste jaren na
melijk een minder gunstige naam ver
worven. De buurt is wat „roze" gekleurd
Wat de kerkeraad van de Waalse Kerk
vermoedelijk nog niet weet, is dat de
gemeentelyke plannenmakers bij het in
de oude luister herstellen van het Begijn
hof een stukje van hun kerk willen af
halen. En wel dat deel aan de noord
zijde, dat later is bijgebouwd. Aan die
zijde van de kerk willen de stedebouw
kundigen een tuin maken.
Aan dat plan ligt ten grondslag de
gedachte, dat er in de Haarlemse bin
nenstad veel te weinig groen is. Ver
moedelijk is dat er wel eens geweest,
heel lang geleden, maar niet alle Haar
lemse gemeentebesturen zjjn zo streng
geweest in hun toezicht op de bouw
van konijnen-, kippen- en duivenhok
ken als het huidige. Er is dus maar
raak gebouwd: ook rond het Begijnhof.
Luchtfoto's leveren daarvan duidelijk
het bewijs.
In het nieuwe Haarlemse structuur
plan is de omgeving van het Begijnhof
aangegeven als revalidatiegebied. Men
stelt zich daarbij °-m- voor grote delen
uit de bebouwing te lichten en daar
groenvoorzieningen te maken met behoud
van het karakter van de wijk. Dat kan
worden bereikt door aan de straatkan
ten de bestaande bebouwing te hand
haven.
Een ander plan is het zware verkeer
te weren uit die oude delen van de
stad, die zich door de te smajle straat
jes daar niet voor lenen. Dat is ook het
geval met het Begijnhof en omgeving.
Als de plannen, die men nu heeft, zijn
gerealiseerd, zal er geen auto meer over
het Begijnhof kunnen.. Het Is duidelijk,
dat een realisering van dé plannen,
naast de financiën, mede afhankelijk is
van de oplossing die voor de bodedien
sten wordt gevonden. Het gemeentebe
stuur wil een bodecentrum oprichten in
het industriegebied aan de Oude Weg.
Doordat veel bodediensten niet graag
weg willen uit de binnenstad, zit er ech
ter niet veel schot in de realisering van
dat plan. En tot zolang zullen de Haar
lemmers zeker moeten wachten op het
in de oude glorie herstellen van het
Begijnhof.
ÏS^n0„1*^ thans al nader gestaldte
p rt^iikcS de tekentafels van de ge-
vV?* u, stedebouwkundieen. Zii wil-
^"AieboiiwKundigen. Zij wil-
i bestaande geveltjes op het
de oorspronkelijke staat te-
en hebben die, aan de hand
,?ns uit het archief, ook al in
)>p reconstrueerd. Een onlangs
l. 'tl» eó.„ "slru<'cr(i. r.en onlangs
i''L vHh "?e®nte aangekocht pand ten
5'"Do fi. a tVaalse Kerk wil men res-
Nd 'iita J.P een braak liggend stuk
°h nw'ai?-st wi' men enige oude
N start "'"torische waarde elders
die in verband met sane
ring moeten verdwijnen, herbouwen,
dan wel alleen de gevel van dat pand
aan het Begijnhof herbouwen vóór het
overige geheel nieuw bouwsel, dat even
wel architectonisch in die omgeving
past. Men speelt zelfs met de gedachte
ter plaatse een nieuw hofje te creëren,
hetgeen ook al in een schetsplannetje,
geheel passend in het nieuwe structuur
plan voor Haarlem, is vastgelegd.
gemeenteraad nog moet beslissen wat
er met het geld van het Hofje van Gra
tie moet gebeuren.
De kerkeraad van de Waalse Kerk
staat geheel achter de plannen tot
revalidatie van het Begijnhof. Dat zal
niemand verbazen als men weet, dat
de president van de kerkeraad de oud
directeur van de gemeentelijke dienst
voor Openbare Werken, ir. Ch. van
der Vlis, is, die vóór zijn pensionering
zelfs het advies aan B. en W. over de
revalidatie van het Begijnhof opstel
de.
Aanleiding voor de kerkeraad van de
Waalse Kerk om het gemeentebestuur
van Haarlem over de revalidatie van het
Dat nieuwe hofje aan het Begijnhof
zou dan als vervanging kunnen dienen
van het onlangs opgeheven Hofje van
Gratie aan de Jacobstraat. Dat is in
MiiiiiiiiiiiiiiiHiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiHiimimiiiiiiiiiiiiiiiiMiii
1554 door particulieren gesticht, maar
na de dood van de stichters Ghijsbrecht
v.d. Mollen en Willem Diert in eigen
dom gegeven aan de gemeente, die een
college van regenten aanstelde. Wat niet
wegneemt, dat het Hofje met geld van
particulieren tot stand is gekomen. De
grond en opstallen aan de Jacobstraat
waar het Hofje tot voor kort stond, had
den nog waarde: zij het een geringe.
Met het geld, dat de gemeente na de li
quidatie van het Hofje nog onder zich
heeft, zou de verplaatsing van een aan
tal historische panden of gevels uit de
binnenstad naar het Begijnhof moge
lijk zjjn.
„Het gemeentebestuur van Haarlem
heeft het gemeentevermogen altjjd
streng gescheiden gehouden van het geld
dat zjj voor het Hofje van Gratie in be
heer heeft. Het ligt in de bedoeling de
waarde van de grond en de opstallen
van het laatste Hofje van Gratie in geld
toe te voegen aan het reeds bestaande
fonds", zei ons wethouder W. F. Hap
pé desgevraagd. Het college van regen
ten van het Hofje van Gratie, waarvan
deel uitmaken dr. J. W. Kamerling, de
heer A. H. de Vries en ir. P. H. Lefevre,
zal dan mede kunnen beslissen wat er
met het geld moet gebeuren. „Revali
datie van het Begijnhof en de bouw van
een nieuw hofje ter plaatse zijn enkele
van de mogelijkheden", aldus wethouder
Happé, die met nadruk stelde, dat de
Begijnhof te schrijven, vormt het feit,
dat de restauratie van een deel van de
midden op het Begijnhof staande Waalse
Kerk de voltooiing nadert. Die restau
ratie betrof de ramen, die er door af
brokkeling van de sponningen bijna uit
vielen, de kap, een deel van de koor
banken en het orgel.
In verband met de restauratiewerk
zaamheden aan de oude St. Bavo op de
Grote Markt zal de Waalse Kerk in de
eerstkomende jaren een belangrijke
plaats gaan innemen in de concerten
reeks. Veel orgelconcerten zullen daar
worden gegeven. De kerkeraad is van
mening, dat de kerk dan pas zijn func
tie voor kerkdienst en concerten goed
kan vervullen als de situatie rond de
iiiiiiiiiiiiniiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiHimiiiiiiiiiiiHiimiiiiiiiiiiiiii
