wellicht desastreuze gevolgen
van gebruik Rijn-IJssellinie
Antieke
verdedigings -
werken nu
opruimen
thiitsland zoekt
gulden middenweg
ieuw plan tot vorming van
een Europese Eenheid
STRALEND MIDDELPUNT
tHoogeHuys
.Thuis best!',
Gesprek over de
lonen gestaakt
Werkgevers willen regering
er in betrekken
■h/jmeccn
Otn gesprek weer op gang te brengen
Kinderen in de
steek gelaten
Werkloosheid in
oktober groter
spiegel voor verliefden
van alle leeftijden
Vrachtauto drukt
meisje (19) dood
te^en ^evel
GEEN STAP VERDER GEKOMEN
Winters weer
Evacuatie
Moeder vluchtvader
was al eerder weg
Stuwdammen
^Moeilijk spel"
Waakzaam
CHRISTIAANSE
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1964
88ste JAARGANG No. 31891
KE AANBIEDING
'stomen
DEN HAAG, 7 nov. Sinds
kort is een defensiegeheim met
enige heftigheid buiten zijn oevers
getreden. De beeldspraak is op
haar plaats, wan het betreft hier
een geheim inundatieplant, in
middels bekend als het Rijn-IJssel-
linie-project. Wat behelsde het en
waarom heeft het plotseling op
gehouden geheim te zijn?
diejumeer'ü'tds ligplaats vior de 'ciisom, van de 5S^J5^JSWSSS»2
Even links
daarvanaanweerszijden
damhoofden.
ÊONN, 7 nov. (Reuter, UPI)
ciuitse Woorc'voerder van de West-
giston reSering, Von Hase, heeft
hedp£ei? *n Bonn de bijzonder-
2oep bekend gemaakt van het
het mde ..plan-Erhard", dat
eenwgefPrek over de politieke
gaprr ?11,2 van Europa weer op
^elipv, L engen- Erhards voor-
°Verho' dIaeerder deze week zijn
vati a aan de regeringen
en do r^r andere E.E.G.-landen
-gulden rit?a regering, kiezen de
Has. middenweg", zoals Von
Hranso mtdrukte, tussen het
ktidsp ®tandPunt en het Neder-
Van "ankrijk wijst elke vorm
^eder&national.e eenheid af,
sUppari wenst niets anders dan
geval ,,..IOnn eit en wü alleen in
andere n tse deelneming iets
Hard L, overweging nemen. Er-
?eskunH; nU de instelling van een
estaana^e eommissie van advies,
Seh Uit ai? Ult hoge functionaris-
^eskiina- Van de zes landen. Deze
sdpr38n en hier komt het
h°ekkt£°"aIe elen?eni om de
antwnn^en zouden geen ver-
2i1n aan Lng verschuldigd moeten
De dr> hun eigen regeringen.
f 1.-
rinses Irene en don Carlos
waren het stralende middel
punt op het traditionele bal
van de West-Duitse parlementaire
pers, dat gisteravond in de Beet-
hovenhalle in Bonn werd gegeven,
's Middags was het prinselijk paar
de gast geweest van oud-kanselier
Adenauer. Don Carlos zou bij die
gelegenheid met de bejaarde
staatsman over een mogelijke toe
treding van Spanje tot de EEG
gespróken hebben.
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
K0MPLETE UITRUSTINGEN
Andere punten
N.V. CARROSSERIEFABRIEK
UITDEUKEN REPAREREN
Dames- en herenregenjassen j
JUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
elefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Kantoor Beverwijk: Zeestraat 50, tel. 24790
J ntoor en "ec' IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
irectie: W c. H. Leijdeckers en
Mr. W A. M van der Kallen
Igemeen hoofdredacteur: Albert Welling,
iunct hoofdredacteur: Paul Kropman.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 30 cent per millimeter-
hoogte. Omroepers 20 cent per m m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertenties eventueel zonder opgaaf van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 75 cent per week,
3,25 per maand, 9,65 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging 's avonds
tussen 5.30 en 7 uur, telefoon 20800.
aKCN'HGBH
L££U WARDEN-
0 ALKMAAR*
ARNHEM
H/ER STAAT DAT HET Y wel ,OAT HEB- y
BELANGD/JR /S AL"b> BEN WU, SCHAT.
MAN EN VROUW CEEUKK/Cj
I DE &ELEOE SMAAK k MAAR, HE P
fHEBBBPJ N.
>MW..
Defensiegeheim uitgelekt:
(Van onze Haagse redactie»
Ruim vijftien jaar geleden was de
Rijnlinie een dogmatisch gegeven in
het defensieplan van de NAVO, hetgeen
betekende, dat Nederland boven ae
rivieren niet werd gerekend tot het be
slist te verdedigen gebied. Dat zinde de
Nederlandse regering allerminst. Om
ook het midden en noorden van het
land te kunnen behouden, bedacht zij
een (later in het NAVO-verdedigings-
systeem opgenomen) verlenging van de
Rijnlinie via de IJssel.
De IJssel is eehter een vriendelijke
kronkelende smalle rivier, die zonder
verbreding van haar waterbed, weinig
hinder zon veroorzaken aan een aan-
stormende vjjand. Derhalve werd een
voor de afbouw van de dammen zou
den zorgen. Alles was tot in de punt
jes voorbereid. De schippers en het
overige personeel waren door de her
haalde oefeningen zo getraind, dat zij
in staat waren in het volstrekte don
ker hun karwei feilloos te klaren. Voor
alle doorlaat-punten in de bandijken
was constant goed geïnstrueerd per
soneel aanwezig.
De bevolking van de IJsselsteden, ook
die van het meest bedreigde Zwolle,
heeft al die tijd geleefd in rustige on
wetendheid omtrent de ellende die in
oorlogstijd misschien haar deel zou wor
den. Alleen de burgemeesters wisten
ervan. Overigens waren er wat vage
geruchten en een stad als Arnhem stuit
te geregld op moeilijkheden bij haar
uitbreidingsplannen in het potentiële
inundatiegebied.
tecpl?jnissie van deskundigen moet
{batijrp *"igen assisteren bjj het regel
^•4» °II"Ie?' fat plaats al moeien
de vlï. te komen tot coördinatie
^^voornaamste politieke richtljj-
costUum
mantel
J®Pon (eenv.) f3..
Pantalon
JXM-
AS*
jumper
Grote Houtstraat 5
Amsterdamsevaart 30
Binnenweg 137
tel. 10771
tel. 11561
tel. 84373
nen inzake het buitenlands beleid, de
defensie en het cultuurbeleid van de
zes landen. De commissie zon tevens
voorstellen moeten ontwerpen voor een
in een later stadium te sluiten Verdrag
van Europese Eenheid. Dit verdrag zou
het eindprodukt moeten zijn van het
overleg tussen de zes regeringen, in
welk overleg de commissie de belang
rijkste rol moet spelen. Een onderdeel
van het plan is dat Erhard het wil
laten bespreken door een conferentie
van de zes ministers van buitenlandse
zaken of, eventueel, de zes regerings
leiders.
DEN HAAG, 7 nov. Een 34-jarige
moeder heeft donderdagavond hier haar
vijf kindeken, in de leeftijd van éen
tot zeven jaar, in de steek gelaten. Haar
echtgenoot had reeds in juli de woning
verlaten. De politie heeft de moeder
nog niet kunnen opsporen.
Omwonenden meldden de politie, dat
de vjjf kinderen alleen thuis waren. De
politie kon via een aangrenzende woning
in het onverzorgde huis komen, waar
zij een mededeling vond, dat de moe
der het gezin niet meer aan kon en
dat zij was gevlucht. De kinderen zijn
ondergebracht in een tehuis.
DEN HAAG, 7 nov. In oktober is
de geregistreerde arbeidsreserve van
mannen gestegen van 19.778 tot 21.504.
Ue bezetting op aanvullende werken
nam met 104 toe. Het aantal werkloze
mannen steeg met 1022 tot 20.437. Het
voor het seizoer gecorrigeerde cijfer van
geregistreerde arbeidsreserve steeg
me. 1.000 en bedroeg aan het einde van
«e verslagmaand 26.000.
,.a,antal openstaande aanvragen
manneipk personeel verminderde
met b(jna 5.000 tot 90.81.
heiIeovlt<Ëfing van de geregistreerde ar-
liik 'S tr me' 1-70° heeft voomame-
bmiw iï ng °p de horeca en de
beidsreservl6 beroepsgroepen de ar-
veer /nn respectievelijk met onge-
^eizoeninvdoeden. *1S SeV°'S Va"
zeei°\J\* J°SS m arheiders, van wie In
dl bouw «Str'len 6e, ongeschoolden in
ae douw werkzaam plegen te ziin steec
de werkeloosheid relatief sterk" 8
inundering
en vervolgens, via doorlaten in de ban
dijken, van brede stroken aan weers
zijden van de rivier. Het plan werd tot-
en-met uitgeprobeerd achter de geslo
ten deuren van een afdeling van het
waterloopkundig laboratorium in Delft,
waarna alle nodige kunstwerken werden
gerealiseerd en alle mogelijke maatre
gelen werden genomen om in tijd van
nood de „inundatie te kunnen stellen",
zoals het in genie-taal heet. Totale kos
ten: ergens tussen de honderd en de
honderdvijftig miljoen.
Voor de evacuatie van de bevolking
was een minutieus schema opgezet.
Als alles goed zou gaan, zou de bevol
king in westelijke richting, dus naar de
„veilige kant van de inundatielinie uit
wijken. Maar dan moest alles wel goed
gaan. Er moest op bepaalde plaatsen
nog acces tot bruggen of ponten zijn.
de evacuatie mocht niet samenvallen
met het gedrang van inmiddels terug
trekkende legers, enz. Als het schema
niet hep zoals voorzien was. zou men
naar net oosten moeten uitwijken, naar
mogelijk vijandig gebied dus. Met de
MngUrich belasten. bescbermlng bevo1'
de in grote trekken
weergegeven reeks van eventualiteiten
Slöraefitl H ^r-,de v00raf in rekening
^Irct Inco?, h?'1?"- ban blijkt het een
H ïf^ht geheel te zijn, waar-
moL=i mmlfimis kon Sa an en met als
Indfzi hIPi.aflooP: een (hoe lang
afdoendebeschermende waterlinie ten
'i°Ste il Jl helemaa! of ten dele on-
dergelopen steden en ten koste van een
overhaaste evacuatie van de bevolking
met alle ellende van dien.
Om te beginnen werd alles in gereed
heid gebracht om in de Waal, even ten
oosten van Nijmegen en in de Rjjn, even
ten westenvan Arnhem, stuwdammen
te kunnen inleggen, die al het Rijnwa
ter zouden keren en het zouden afleiden
naar de IJssel. In normale omstandighe
den gaat twee vijfde van het Rijnwater
door de Waal. twee vijfde door de bene
den-Rijn en één vijfde door de IJssel.
Na afsluiting door de stuwdammen zou
de IJssel de volle vijf vijfde door haar
bedding geperst krijgen. Een bij Olst
in te leggen stuwdam zou het stijgende
waterpeil tot nog groter hoogte kunnen
forceren, met al's gevolg achtereei vol
gens: overstroming van de zomerdij
ken en na openstelling van een aan
tal doorlaatwerken in de bandijken
inundatie van stroken van wisselende
breedte voornamelijk aan de oostkant
van de rivier. Vervolgens zou, als er
veel water uit de Rijn werd aangevoerd,
een zodanige overstroming bii Olst
kunnen optreden, dat een aanzienlijke
inundatiegolf langs de oostkant van de
IJssel zijn weg via Zwolle en het gebied
van IJsselmuiden zou zoeken naar het
IJsselmeer. Verhoging van het IJssel-
meerpeil zou op haar beurt weer nieuwe
inundaties veroorzaken met name op
het Kampereiland: het zou tevens het
waterpeil van de IJssel benoorden Olst
verhogen Inmiddels zouden ook grote
gebieden ten zuid-oosten van Arnhem
en ten oosten van Nijmegen onder water
lopen.
En de IJsselsteden, hoe zouden die
eraf komen? Zwolle zou bij de hoogste
waterstand na enige etmalen onbewoon
baar zijn, Deventer ten dele, Zutphen
minstens voor wat de buitenwijken be
treft en Dieren ongeveer evenzo. Het
tussenliggende platteland zou in een me
rengebied veranderen.
,,Een dubbeltje op zyn kant" noemt
kolonel C. Schep, hoofs van het ad
viesbureau van de genie, nu de hele
onderneming. ,,in beginsel waren er
geen risico s voor het lijfsbehoud van
de burgers zegt hij, ,,er was een
sluitend eva„cllja,t'esysteem (naar het
westen) opgesteld. Maar je weet nooit
hoe 't precies zal uitpakken". Een
„moeilijk spel noemt hij het ook,
waarvoor de genie de regels heeft
(Vervolg op pagina 5)
(Advertentie)
Al L/ K A A A D
ALKMAAR
Tot de lente van dit jaar hebben bij - van caissons li S
Nijmegen, Arnhem en Olst sleepboten IJ
gereed gelegen met een voortdurend Awws-
waakzame bemanning om bij een eer- t\wc r
ste sein stalen caissons, onderge- l1
bracht in speciaal gegraven insteek-
havens, naar de stuwplaatsen te kun
nen brengen. Deze caissons kon men
pe??usZsenkdamZoTdenbwaa™a steed's °v deze zjjn de gelijke gevolgen van een doorbraak van d<
onder stoom liggende zandcutters sseïlinie getekend.
'SSSSSS/SS""'"""""""""/"""S"SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS/SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSXSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS/SSSSS/SS/SS/SSSSSS/'-.
(Van onze correspondenten)
LEEUWARDEN, 7 nov. Gistermid
dag is in Lioessens, een dorpje in de
Friese gemeente Oostdongeradeel, de
19-jarige Marijke Dijkstra om het leven
gekomen.
Zij stond ramen te zemen Toen een
zware vrachtauto met aanhanger uit de
koers raakte en het trapje waarop zij
stond ramde. Het meisje raakte be
klemd tussen de auto en de gevel. Ze
was op slag dood. Het ongeval gebeur
de, doordat de chauffeur van de vracht
wagen moest bijremmen. Het achter
stuk van de auto gleed weg, waardoor
de aanhanger over de straat zwaaide.
De hele combinatie raakte daardoor uit
de koers, met het noodlottige gevolg.
NIJMEGEN De 66-iarige heer C.
Engels is gisteravond aangereden door
een vrachtauto en zo ernstig gewond
dat hjj op weg naar het ziekenhuis is
overleden. De man. die op een brom
fiets reed, verleende geen voorrang aan
de vrachtauto.
AMSTERDAM De 83-jarige heer H.
Sternes is gistermiddag bjj een ver
keersongeval om het leven gekomen. De
man wilde op een vluchtheuvel stappen
toen hjj struikelde en door een perso
nenauto werd aangereden. Hij is in een
ziekenhuis aan zijn verwondingen over
leden.
DEN HAAG, 7 nov. Op verzoek
van de werkgevers heeft de Stichting
van de Arbeid de regering uitgenodigd
voor een gesprek over de loonsverho
ging in 1965. Dat gesprek zal volgende
week zaterdag plaats vinden. Zoals ver
wacht werd, zijn beide partijen in de
Stichting tijdens de vergadering van gis
teren niet verder gekomen dan het nog
maals uiteenzetten van de bekende
standpunten en constateren, dat uit
gangspunten niet te overbruggen zijn.
„Overeenstemming in de Stichting is
zeker niet te verkrijgen, zolang de
meest verantwoordelijke partij ont
breekt," zo formuleerde gisteren na af
loop van de vergadering de voorzitter
van de Stichting van de Arbeid, ir. J.
Bosma, het motief de regering uit te
nodigen voor een gesprek. En hij kon
digde aan, dat de Stichting na het ge
sprek zal trachten wel tot een over
eenstemming te komen.
De werkgevers hebben nog een be
weegreden om naar de regering te
gaan. Zij zullen in deze loononderhan
delingen geen stap verder gaan dan hun
uitgangspunt, een loonsverhoging van 3
procent, als de regering niet de toe
zegging doet, dat de ondernemers de
loonsverhogingen die boven die drie pro
cent uitgaan, mogen verhalen op de prij
zen. „Wanneer de regering bereid is
aan het verlangen van de vakbeweging
tegemoet te komen, dan is duidelpk.
dat zij dan ook het prijsbeleid moet la
ten varen", aldus ir Bosma. „En wan
neer de regering het prijsbeleid soepe
ler maakt, dan ontstaat duideliik een
andere sfeer, dan op dit moment bii
de loononderhandelingen bestaat'Waar
mee de werkgevers, zoals zij uitdruk
kelijk waarschuwen, niet gezegd willen
hebben: „Er zit wel een flinke loons
verhoging in, als wjj de prijzen maar
mog°n verhogen". Loonsverhoging
zonder prijsverhogingen brengt nog
meer overbesteding met als gevolg,
nog meer spanning op de arbeidsmarkt,
zei ir Bosma.
De boeren en de kleine en middelgro
te ondernemers in de Stichting gaan
nog verder in hun verlangen met de
regering te praten. Zij willen, dat de
regering nu maar zegt, hoe het moet
met de lonen in '65 en dat daarmee
dan de kous af is
De vakcentrales he"bben in de verga
dering van gisteren „een scala van wen
sen" op tafel gelegd, „die de deuren
wijd open zetten voor een meer dan
matige loonsverhoging", om het met de
woorden van de heer Bosma te zeggen.
Die wensen wil de vakbeweging per be
drijfstak en zelfs per onderneming ver
wezenlijken. Want. zei C.N.V.-voorzitter
J. van Eibergen: „De werkgevers we
ten, dat er ondernemingen zjjn, die
ruimte hebben om behoorlijk wat te doen
Maar zij vrezen, dat loonsverhogin
gen in die bedrijven als een magneet
gaan werken." Dat is precies wat de
werkgevers vrezen, getuige de woor
den van ir. Bosma: ..Loonsverhogingen,
leiden onder de huidige omstandigheden
tot 'n loonstijging die wellicht uitkomt od
een hoogte die gelijk is aan die van
deit jaar' Bovendien hebben veie ex
port-bedrijven helemaal geen behoefte
aan loonsverhoging, omdat zij hun prij
zen niet kunnen verhogen. Na de ta
riefsverhoging van de Engelse regering
is de concurrentie binnen de EEG nog
scherper geworden. Want alle lanaen
moeten de produkten, die nu niet meer
naar Engeland mogen, elders kwpt zie
te raken.
uitkeringen de mogelijkheden voor
een loonsverhoging". De positie van de
vakcentrales is niet makkelijk. Schert
send zei Roemers over de wensen in de
verschillende bedrijfstakken: „De een
wil appels en de ander peren". En de
heer Êibergen daar meteen bovenop:
„En de werkgevers bieden slechts ci
troenen"
De heer Roemers wierp het ant
woord op de vraag: wat willen de vak
centrales nu eigenlijk, terug op de
werkgevers: „zij vechten tot voor de
laatste schans van de vakbeweging om
een lage verhoging". De stemming van
de onderhandelaars voor de werkne
mers in de vergadering van gisteren
werd door een van de deelnemers als
„mat" en „down" weergegeven. Drs.
Roemers was na afloop van de verga
dering inderdaad minder opgetogen
dan ir. Bosma. Die stelde vast: „een
vergadering in buitengewoon goede
stemming". Even later drs. Roemers
op een vraag van een der verslagge
vers, of hij de stemming goed gevon
den had: „ja, dat vind ik wel: dat is
het enige wat gunstig was".
Advertentie)
voor alle maatschappijen van de
koopvaardij.
Uniformspecialisten
Enkele andere punten die de vakbe-
weeing naar voren bracht, de vermo*
genlaanwasdeling en de verhoging van
de minimum-lonen. („Het spreekt van
zelf dat het sociaal minimum van hon
derd gulden moet worden verhoogd
Roemers) hebben de werkgevers voor
kennisgeving aangenomen.
Ook gisteren hebben de werkgevers
geen percentage genoemd dat zij op het
oog zouden hebhen Zij zullen dat in
het gesprek met de regering ook niet
doen. liet drs Roemers merken.
Als - zeei gedeeltelijk - antwoord
op de vraag, wat de vakbeweging nu
eigenlijk wil, deze uitspraak die drs.
Roemers gisteren deed: „Natuur
lijk beperkt de verhoging van de AOW-
Zjjlstraat 71
Haarlem
(Advertentie)
Lange Herenstraat 36-38 Haarlem
Telefoon 14371
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 7 nov. - Wij kunnen de
winterjas er al bij aanhebben, want de
temperatuur kwam gisteren in het noor-
den van ons land niet oger dan dne
graden. Vanmorgen werd in het westen
twee en op de Veluwe drie graden vorst
gemeten. Nog steeds komen er mist-
gebiedien voor, die ook tijdens het week
einde op enkele plaatsen gaten te zien
zullen geven, waar het zonnetje even
door kan breken. Hoge-drukgebieden
blijven het weer rustig, droog, maar te
koud houden.
Zondag - Zon: 07 47—17.00
Maan: 12.00—19.30
Maandag - Zon: 07.49—16.58
Maan: 12.52—20.20
f Advertentie)
