De dappere
strijd van
een klein
leger
30 november vijfentwintig jaar geleden
Bliksemoorlog mislukte
volledig door moedige
tegenstand van Finnen
Hoogovens
koopt tweede
schip voor
personeel
firs sas1 jsrtsuE
Gesprek
Rotterdam
met ministers
week uitgesteld
Voor Portugals
overzeese strijd
geen Britse
wapens
Tegenoffensief
Ruimtevaartcentrum
in Noord wijk krijgt
800 employe's
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1964
PAGINA 13
In de eerste maanden van 191^0
boekten de Finnen in de oorlog
met Rusland de ene overwin
ning na de andere. Het kleine
legerdat goed getraind en uit
gerust wasstreed dayper en
voortvarend. Aan het Suomas-
salmi-front hakte het in junu-
ari van dat jaar de l^ste divi
sie van het Rode Leger in de
pan. Behalve veel mensen ver
loren de Russen een grote hoe
veelheid materieel: veertig
tankshonderd stuks veldge
schut, tweehonderdenzeventig
motorvoertuigen en duizenden
kleine wapens. Ook twaalfhon
derd paarden werden door de
Finnen buit gemaakt.
1 -
I de morgenuren van 30
I November 1939 nu vijf-
entwintig jaar geleden
h[n r'yrak radio-Moskou het
VqI e,d"ndse programma om het
r0eJüe>lde extra-bericht om te
knal'' »De ^gering van Fin-
Htëij heeft geweigerd de voor-
VrefJl Van de Sovjet-Unie tot
8faa 'arne oplossing van de be-
deri fj geschillen te aanvaar-
Verd 's de Sovjet-regering
tkCL~r gebleken dat de plutocra-
fe9s,e Finse regering zijn oor-
0;n ereidingen verder voortzet.
°ve^e'7 onverwachte, gewapende
hitf;e van de Finse oorlogsop-
orlS °h he Sovjet-Unie te
Vr°ea°lnen' heeft hedenochtend
kgehet onoverwinnelijke rode
«chred^,, Finse grenzen over-
^efeld'3ericht schokte de vrije
*?ch r i' rnaar kwam niettemin
§jn J,/geheel onverwacht. Be-
ihse niobei' was Paasikivi, de
Nkon nister van buitenlandse
^den' reeds naar Moskou ont-
*eh sk^Vaar de Sovjets tijdens
r Hie? onderhoud on-
rip inlands ijsvrije haven
Noordelijke IJszee, Pet-
In het gevecht gedode Russen,
wier lichamen stijf bevroren op
het slagveld achterbleven. Links
een Russische soldaat in gehurkte
houding: een sinister beeld.
samo, een groot gebied in Kare-
lië en de haven Hangoe aan de
Finse Golf opeisten. Op alle pun
ten deed Paasikivi concessies,
maar de Finnen bleven hardnek
kig weigeren Hangoe af te staan.
Wekenlang werden de Finnen
door de Sovjet-pers, die werd na
gepraat door communistische
kranten over de gehele wereld,
onder verdachtmakingen en be
dreigingen bedolven, terwijl tien
tallen woordvoerders van de
Russische communistische partij
het volk vertelden, dat de Fin
nen snakten naar bevrijding van
de kapitalistische overheersing.
Op bevel van Moskou lokten
communistische agenten inciden
ten uit aan de grens, maar de
Finnen hielden het hoofd koel.
De Finnen werden beschuldigd
van het beschieten van Russische
patrouilles aan de grens, maar
w eigei den hun troepen terug te
trekken, tenzij Moskou dat ook
deed. Nadat op 13 november de
Russische ambassadeur in Hel
sinki de Finse regering er in
bedekte termen op wees, dat Fin
land het lot van Polen wel eens
zou kunnen delen, werden de
diplomatieke betrekkingen ver
broken. Toen in de Sovjet-Unie
in tal van steden en dorpen ar
beiders „spontane demonstra
ties" hielden en „bevrijding van
het Finse volk van het kapitalis
tische juk" eisten, was het duide
lijk dat de Sovjets oorlog wens
ten. Op 28 november zegde de
Sovjet-Unie het nietaanvalsver-
drag met Finland van 1932 op.
Twee dagen later bombardeer
den Russische vliegtuigen Hel
sinki en Viipuri.
Drie gevangen genomen Russen
van de 44ste divisie. Haveloos ge
kleed, slecht bewapend en getraind
begon het Russische leger aan het
Finse avontuur, dat haar duur te
staan zou komen.
De trotse Finnen hadden een
zware tol betaald ongeveer
25.000 man waren gesneuveld
maar zij hadden hun onafhanke
lijkheid behouden. Stalins gene
raals hadden 200.000 doden on
der hun leger geteld, maar dat
liet de stille schaakspeler in het
Kremlin koud. Hij werd getroost
door het feit, dat zijn strategi
sche positie in de Baltische lan
den veel sterker was geworden
en dat hij zijn defensieve kracht
tegen het Westen aanzienlijk had
versterkt.
Om het moreel van het Finse volk
te breken bombardeerden de Rus
sen herhaaldelijk verschillende
steden. Dit is een verwoeste wijk
in Helsinki.
i
MET BOMMEN OF HELSINKI
BEGON IN 1939 DE FINS-
RUSSISCHE OORLOG
■*-- itittiiio iii i'
Spoedig nadat de vijandelijkheden
waren geopend, bleek dat de opzet
van de Sovjets die met vijf leger
groepen opereerden een bliksem
oorlog te voeren, totaal mislukte. De
verontwaardiging en afschuw die
deze onuitgelokte aanval van de' Sov
jet-Unie (destijds ongeveer 170 mil
joen inwoners) op het kleine Finland
(nog geen vier miljoen zielen) in de
vrije wereld veroorzaakte, maakten al
spoedig plaats voor verbazing en be
wondering. Het Finse legertje vocht
namelijk bekwaam, dapper en verbe
ten. De luchtaanvallen, die de rode
luchtmacht op tal van open steden
uitvoerde om het moreel van de bur
gerbevolking te breken, bewerkstel
ligden het tegendeel: de Finnen schaar
den zich als één man achter hun re
gering in de strijd tegen de rode
agressor. Uit de hele wereld stroom
den vrijwilligers toe en de verhou
ding tussen Engeland en Frankrijk
enerzijds en de Sovjet-Unie anderzijds
werd bijzonder gespannen toen Brit-
na en Fransen wapens en vliegtuigen
ahr„™' overigens bijzonder moeilijk
bereiken Finland stuurden.
ha„n2L heI eerst in ziJn bestaan
v»h de Volkenbond met een
I J1 ngwekkende snelheid. Hoe-
bond 1/ Sovjet-regering de Volken.
oo?t w eeld.eVdat de USSR niet in
slnnhfL ^net Finland, maar dat er
werd on Ptr4ak.f ^s van'„incidenten'
uit devil deeember de Sovjet-Unie
daad va^ 0nd gezet wegens een
uaaa van agressie.
hiem'de^inna'"8 i.'an de Volkenbond
meip de tinnen echter weinig' Aamre
zien men voor het nge-
schannen en m f .zenden van man-
liepen en ^wpén^eufraaf wildT'bli£
ven, kwam de hulD sln.i,t.
maat binnen Slechts een betrekkelijk
gering aantak vrijwilligers wist Fh.
land te bereiken (onder hen waren
enkele Nederlanders), Engeland e
Frankrijk konden practisch allee
door de lucht Fms grondgebied berei
ken en de Scandinavische landen
zeer bevreesd voor de Russen
zonden warme kleding en voedsel.
De meest effectieve hulp kwam -
hoe vreemd ook uit het met Duits
land verbonden Italië. Als om zijn af
keer en afgunst jegens het verdrag
dat Hitler met Stalin had gesloten nog
eens extra te onderstrepen, zond Mus-
soiini enkele goed uitgeruste en in de
Spaanse burgeroorlog beproefde een
heden van zijn luchtmacht naar Fin
land. De Finnen bleef niets anders
over dan het met de Russen uit te
vechten.
Terwijl in december 1939 de Duitse
en Frans-Britse legers elkaar aan het
westelijk front over een onbestreden
niemandsland in het oog hielden, ruk
te het Rode Leger dat de ongeveer
1600 kilomter lange grens op acht
plaatsen was overschreden langzaam
2P; 1)6 Finnen trokken terug, maar op
I„„Cern,_ werden de Sovjet-colonnes
door zeer beweeglijke Finse afdelin-
eSu» °Us'nëeW en vernietigd. Bij Wer-
ln de, omgeving van het Ladoga-
de Sovjets vier divi-
r? ers waren hun verlie-
pjo/n irfn ïet enthousiasme en niet
'F i i'J" dwas groot. Glunde-
Z f *men elkaar de woor-
?Fv/™? 0t0f de Finse ambassadeur
n°vember had toe-
flv frticw eert vandaag terug
naar Helsinki, morgen hoop ik u daar
terug te zien Het bericht, dat op
1 december een Finse „Volksrege-
ring was geyormd bij de Sovjet
grens door Otto Kuusinen, een Finse
commumst en verrader, die zijn loya
liteit aan de USSR verklaarde, werd
met hoongelach begroet in de vrije
wereld. Aan het front toonden de Fin
se troepen, dat er van loyaliteit met
de Sovjet-Unie geen sprake was.
Begin december zetten de Finnen
over de gehele linie een tegenoffen
sief in en werden de rode troepen
overal teruggeslagen. Alleen de ha
ven Petsamo konden de Finnen niet
heroveren. Na 1945 hebben de com
munistische machthebbers in het
Kremlin het laten voorkomen dat
het zielige optreden van het Rode
Leger in Finland was bedoeld om
Hitier zand in de ogen te strooien
en hem in de waan te brengen dat
het Rode Leger nauwelijks kon
vechten. De feiten leren echter dat
daarvan geen sprake is geweest.
Het Kremlin had een snelle over
winning verwacht. Wat er dan ach
ter de nederlagen van de Russen
stak? Onwetendheid: bij de com_
manderende Russische generaals
over gevechtsterrein en moreel
van de vijand en bij de minderen
over de tegenstand, die zij zouden
ontmoeten. Vast staat, dat eerst
rode regimenten waren beladen met
propagandapamfletten, wimpels en
banieren. Sommige afdelingen
marcheerden achter muziekkorpsen
de grens over en verwachtten dat
zij als „bevrijders van de kapitalis
tische onderdrukking zouden wor
den begroet. Zij werden snel uit de
droom geholpen.
De Finnen hun skipatrouilles
zaaiden keer op keer verwarring
achter de rode linies richtten hun
aanvallen steeds op een andere op
trekkende rode colonne. Op 2 februari
ging de Sovjet-generaal Timosjenko
na een urenlang artilleriebombarde-
ment weer tot de aanval over, terwijl
op dezelfde dag verscheidene Finse
steden en dorpen onder een regen van
brandbommen werden bedolven.
Ademloos keek de wereld toe hoe de
Finnen hun Mannerheim-linie meter
voor meter verdedigden. Honderden
Sovjet-tanks werden kapotgeschoten
en duizenden rode soldaten vaak
door met pistolen bewapende politie
ke commissarissen in het vuur gedre
ven sneuvelden. Een ooggetuige
schreef: ,,De Russische debacle is
spookachtig. Over een afstand van
zeven kilometer is de weg nezaaid
met lijken van mannen en paarden,
met kapotte tanks, veldkeukens,
vrachtwagens, affuiten, boeken en
kledingstukken. De bevroren lijken
zo hard aL versteend hout. Op som
mige plaatsen heeft men de lijken van
de dode Russen op elkaar gestapeld
als hout".
Het was duidelijk, dat de Finnen de
strijd tegen de overmachtige tegen
stander niet zouden kunnen volhou
den. Eind februari meldde radio-Mos
kou dat de Finnen via Zweden om
een wapenstilstand hadden gevraagd.
De Finse minister-president Ryti
vertrok naar Moskou om onderhande
lingen te gaan voeren. Op 13 maart
zei Molotof in een reden voor alle
Sovjet-zenders: „Dank zij de heldhaf
tige strijd van het Rode Leger heeft
de Sovjet-Unie een nieuw, weergaloos
succes kunnen boeken. Finland heeft
de vredesvoorwaarden aanvaard." De
Sovjet-Unie verwierf de Karelische
landengte met de stad Viipuri, het ge
bied ten noorden van het Ladogameer
en de haven Hangoe. die een belang
rijke Russische marinebasis zou wor
den.
DEN HAAG, 27 nov. Het Euro
pees centrum voor de ruimtetechnolo-
gie, Estec, dat geprojecteerd is in
Noordwijk, zal ongeveer achthonderd
employe's krijgen. Van de 250 academi
ci zullen er wellicht vijf tot tien Ne
derlanders zijn. Het merendeel (80 tot
90 pet.) van de 450 hts-ers en lagere
technici zal uit Nederland afkomstig
zijn. De werving zal landelijk worden
opgezet. Het kantoorpersoneel van hon
derd man zal Nederlander zijn, op de
secretaresse na.
Dit deelde het lid van Gedeputeerde
Staten van Zuidholland, mr. H. van
Riel, tevens voorzitter van de coördi
natiecommissie voor ESTEC mee, naar
aanleiding van vragen, die het Staten
lid mr. J. Wilkens (WD) had gesteld.
In januari wordt begonnen met de
bouw van het eerste gebouw, dat in
1966 gereed zal komen. Thans werken
in Delft ongeveerd 250 mensen bij
ESTEC. Over drie jaar zal de vesti
ging in Noordwijk gereed moeten zijn.
BEVERWIJK, 27 nov. Hoogovens
overweegt een tweede passagiersschip
aan te kopen, dat net als de Arosa Sun
gebruikt kan worden voor huisvestings
doeleinden. Het vaartuig zal, indien het
plan doorgang vindt, een ligplaats krij
gen in de onmiddellijke nabijheid van
de Arosa Sun.
Zoals bekend maakt Hoogovens
sinds 1961 gebruik van het voormalige
zeeschip Arosa Sun voor het onder
brengen van in het bijzonder buiten
landse personeelsleden. Daar de ruim-
te die dit vaartuig kan bieden in ver
band met het steeds toenemende aantal
buitenlandse werknemers te klein
dreigt te worden en het schip boven
dien aan veroudering onderhevig is,
dient het bedrijf naar andere logiesge-
legenheid om te zien. Het woonoord
Euro Casa in Beverwijk zal tijdelijk
soelaas kunnen bieden. Daarenboven
streeft Hoogovens naar de bouw van
een aantal flatgebouwen in de IJmond,
speciaal voor buitenlandse arbeids
krachten. Voor een meer directe op
lossing van het huisvestingsprobleem
zal het waarschijnlijk nodig zijn dit
tweede hotelschip in te richten.
(Van een verslaggever)
ROTTERDAM, 27 nov. Het overleg
dat tussen B. en W. en de ministers
van Financiën en Binnenlandse Zaken
gaande is, wordt niet aanstaande maan
dag voortgezet, maar maandag over een
week. Het overleg in verband met d®
moeilijke financiële toestand waarin Rot
terdam door de regeringsmaatregelen
ten aanzien van de investeringen is ge
raakt, was woensdag begonnen.
De betrokken ministers hebben nu
echter laten weten, dat zij het gewenst
achten eerst overleg op hoog ambtelijk
niveau te laten plaatsvinden. Dus zullen
a.s. maandag eerst Rotterdamse amb
tenaren met rijksambtenaren praten.
LONDEN, 27 nov. (AFP) Premier
Wilson heeft donderdag in het lager
huis verklaard dat de Britse regering
geen toestemming zal verlenen voor
export naar Portugal van wapens die
bestemd zijn voor de Portugese over
zeese gebieden.
