in
„De grote haal van
kwart over negen"
Een gewoon recht-op-en-
neertje het heste middel
tegen zeeziekte en angst
EXAMENS
BONEBAKKER
Samen
naar de film,
ja gezellig!
Is het
Sint-Nicolaas
cadeau
vooru
een groot
vraagteken
Geef dan een
bioscoopbon
I
Die is
altijd welkom
en altijd
(en overal)
geldig
f
Tip:
als extraatje
bij 'n
groter cadeau
Idee:
als
post-surprise
voor verre
verwanten
of vrienden
f
Suggestie:
voor mensen
die u wel
iets wilt
geven,
maar van wie
u de smaak
niet kent
Geef dus een
2e „heerlijk
avondje"
dat nog komen
moet
t
Geef een
bioscoopbon
van f5.-
of f2.50
(verdeeld in
coupons van
f 1.25)
f
INTERNATIONAL FINANCIAL ADVISORY SERVICE
INTERNATIONAL FINANCIAL ADVISORY SERVICE SA
Gespannen
De arote haal
Bij de kapitein
Voorbereid
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1964
PAGINA 19
Heeft U al
Uw eigen menu
Windkracht 11
Sefen)herx.\J»e?Groen,
kan).
antiek model broche
met rozen
ref. 41748 f2.350.-
dbdbdbdbdbdbdbeibeJbdbeibsSs
best;
LUXEMBURG
SPECIALISTEN VOOR DE EUROPESE EN AMERIKAANSE BEURZEN
aan thans 8 jaarAlleen gevestigd in Luxemburg
DE AMERIKAANSE BEURS VERTOONT EEN OPWAARTSE TENDENS.
DE EUROPESE MARKTEN ZULLEN ZICH IN STIJGENDE LIJN BEWEGEN
||n ONTVANGT U 6 WEKEN HET WEEKBULLETIN van de IF A S, boven-
01" f 5 - dien ontvangt u dan inlichtingen over een maatschappij met fabrieken in
Europa, de Verenigde Staten en Canada, die officieel genoteerd staat bij de
0j)S beurs en waarvan de huidige koers binnen ieders bereik ligt.
^ahbGy'','.e^n bevat commentaren over de afgelopen en lopende week alsmede onze wekelijkse
deling,
;en.
Bovendien,
L^hbevpi u onze mening over uw effectenportefeuille en zenden u de resultaten van onze
^eest 111 Sen, van 14 januari tot 30 september, waarvan 75 winst heeft geboekt. De twee
erluigende bewijzen, Texas Gulf Sulphur en Comsat, die meer dan 100% in waarde stegen.
0 Route d'Esch, Luxemburg. Tel. 20964 Postgirorekening 14203 Luxemburg,
^ilt lJ Handelsregister no. B 5640
lJ(.(jrn0 de hjst van uw aanbevelingen voor 1964 zenden, alsmede de naam van de aan de
4frinl. s genoteerde maatschappij, met fabrieken in Europa, Verenigde Staten en Canada.
Adres-
Plaats; Telefoon
Land
VU)(j gelijktijdige overschrijving van 5.—
In rustiger water m Hamburg
Kapitein C. Boom
WINDKRACHT 11, j
liet niets, behalve als je
kt dpi een keer meemaakt en
•let n mijn vrouw en ik op
s<% cktige vracht-passagier-
Wja-s. Zaanland van de
tie s3k6 Hollandse Lloyd in
.yati Biscaye of beter bij
v inisterre ter hoogte van
tjj(W °ixl-Westhoek van Spanje
*ilië n °nze terugreis van Bra-
V u-r bolland. „Als je bang
Hc}kijk je gewoon naar het
few S spel tussen schip en
en dat obsedeert je zo,
Ve de rest vergeet", had de
fiJ^thieke gezagvoerder ka-
£j]11C. Boom 'tegen ons gezegd.
</e j°ch... Op woensdag begon
föf 6e> die van Rio de Janeiro
Hee|,.voorbij de Kaap Verdi-
schei panden op een giganti-
rUsti^e vlakte had geleken,
\sen en s?f alle haaien> wal"
fer vv.lt Regende vissen slie-
'W schfn H>stiger te worden,
fefbeu-, >- n n°rmaal een slm-
V ev g Jdaakt van drie tot
giaden of nog minder, begon
KLover te hellen van stuur-
bakboord en omge-
!'tein a de bru§ kreeg de ka-
■5 v,, ,e weerberichten door van
tóConist- die ze met een
digde gebaar aan hem 0ver"
Hy
samengesteld
Dikker Thijs?
Dikker Thijs
al te zwaar moeten zien. Voor de
passagiers is het allemaal veel moei
lijker, omdat ze niet weten wat er
aan de hand is. Men moet natuurlek
als kapitein wel scherp opletten, dat
de van achter invallende zeeën met
over het schip komen, want als ik
werkelijk een brok water over het
achterschip had gekregen, had ik
vaart moeten minderen. Een enorm
voordeel is, dat het weerbericht op
de Atlantische Oceaan bijzonder goed
is, zodat we tevoren alle maatregelen
konden nemen, die nu eenmaal nood
zakelijk waren."
Zo denkt de kapitein. Maar wij,
die het als passagiers van acht tot
ongeveer elf uur moesten ondergaan
waren om heel eerlijk te zijn
hang, dat er plotseling iets gebeurde,
bang eigenlijk van alles, omdat wij de
angst niet konden beredeneren. Tij
dens die uren was de zee, waarvan
we veertien dagen lang zo gehouden
hadden, onze grote vijand geworden.
WIM HORNMAN
LEIDEN, 27 nov. Doet. geneesk.
II: mej. M. M. Berger (Noorwegen)
ei, de heren: J. Wielaard (Schiedam),
A. de Winde (Rotterdam), J. W. Briet
(Apeldoorn), G. Buer (Den Haag) en P.
de Chateau (Leiden),; semi-arts: mej.
W. G. Tomassen (Noordwjjkerhout) en
de heren J. A. Mazel (Den Haag), J.
J. Rasker (Oegstgeest),; arts: de he
ren P. Lens (Berg en dal) en G. Schijf
(Den Haag); kand. geschiedenis:
mej. C. H. Elias (Waarle, N.-Br.); kand.
wijsbegeerte: de heer M. J. de Haan
(Leiden)
GRONINGEN, 27 nov. doet. ge
neesk.: mej. H. E. Astrego (Groningen)
mej. W. H. van Luiik (Enschede) en
de heren Ch. E. Kievit (Naaldwijk), C.
van Staveren (Leeuwarden) en P. D.
van Drooge (Warga),; Docto. wisk.:
de heer R. de Graaf (Njjbeets)doet.
natuurk.: de heer H. P. van de Braak
(Groningen),; doet. scheikunde: de he
ren K. G. Wolthuis (Hoogezand) en P.
Roos (Groningen),; doet. farmacie: de
heer A. K. Poll (Assen),; kand. wisk.
en natuurwetensch.: A: de heer Th.
R de Boer (Dokkum); A: de heer G.
J. Olsder (Muntendam; B: de heer S.
M. Baas (Leeuwarden) F: de heren B.
K. van Weemen (Leeuwarden) en J.
A. Smaal (Bussum), K: de heer G. J.
de Vos (Eindhoven); L: de heren M.
M Maas (Leeuwarden), P. K. Dijkstra
(Delftzijl) en A. L. Flentge (Haren Gr.);
M.O.-A natuur- en scheik: de heer J
de Jong (Leeuwarden).
NIJMEGEN, 27 nov. doet. gesch.:
de heren: E. G. Pflitsch (Nijmegen),
X F Walboomers (Gassel) en S. C.
Wilhelm (Tilburg),; kand. rechten: de
heren: A. K. Bronzwaer (Heerlen),
M M Mesters (Venlo), L. Fircot
(Hulst) en W. J. Uitterhoeve (Stoppel
dijk).
UTRECHT, 27 nov. kand. rechts-
geleerdh.: mej. M. van de Westeringh
(Utrecht), mej. B. M. Vos (Wolphaarts-
dijk) mej. A. J. Sieswerda (Oosterbeek)
mej. J. W. de Ridder (Gorinchem);
kand. muziekwetensch.de heer G.
Oost (Minnertsga)doet. farmacie:
mej. F. B. Meywes (Soesterberg), mej.
C. J. Schnetkamp (Den Bosch)kand.
geschiedenis: mej. M. H. Schouw (Cu-
lemborg), dt heer P. G. Hofmans
(Stevensbeek); doet. wisk: de heer B.
A. Hoekstra (Hengelo); doet. natuurk.:
dc heer B. Bedeaux (cum laude) Hil
versum; doet. scheik: de heer P. H.
Batelaan (Utrecht); doet. biologie:
mej. J. Bungenberg de Jong (Amster
dam) en de heren J. N. Heersche
(cum laude) (Jutphaas), P. J. Maas
(Arnhem), H. J. Saaltink (Zeist); kand.
wisk. en natuurwetensch. A: de heren
A. A. van Kuilenburg (Utrecht), G.
Nienhuis (cum laude), (Eindhoven), E.
L. de Beer (Hilversum), T. Lam
(Westbroek), W. J. Nelissen (Mont-
foort); D: de heren B. van Dissel (Al
melo), J. Bouwmeester (Hilversum),
P. Ziekman (Nijmegen); E. de heren
L. E. Brouwe (Rotterdam), P- Kroes
(Utrecht). F: de heer H. J. ten Berge
(Zwolle); K: mej J. C. van Daesdonk
(Tilburg), mej. J. G. van Embden
(Zeist), mej. W. M. van der ^ut
(Zeist), mej. G. Zijlstra, (cum Jau^
(Eunschote en de heren J- H. -
Lierop (Bergen op Zoom),
Meijer (Zeist). L: mej. B. EVlgng.
ROTTERDAM. 27
Econom. wetensclm Classen
Kars (Schevenmgeji), A
do^)el"Ba M.' HÓlleman (Dordrecht) en
W M. B. den Besten-de Poorter
(Rotterdam)doct.( de heren W. L.
Benard (Rotterdam) en S. Y. Bouma
(Leiden).
UTRECHT, 27 nov. Gepromo
veerd ds. J. C. VAN DONGEN uit
Utrecht tot doctor in de godgeleerd-
neid op proefschrift „Vervreemding
en dienst". Promotor was prof. dr.
J. C. Hoekendijk.
Rokin 88-90 Amsterdam
Advertentie
(Advertentie)
,>**5U f 'Ton1 en p'ohI™1 +het met u,Vj overschrijving. Onze tarieven zijn: jaarabonnement 200.—, halfjaar
Gelieve te vermelden of u de Engelse, Duitse of Franse uitgave wenst te ontvangen.
het. Om kwart over negen_ was ook
de hut van de kapitein één grote
ravage. De zware scheepstelefoon
was dwars door de kamer gevlogen.
Alle laden waren uit het bureau ge
smeten met het gevolg, dat alle
scheepspapieren door de hut verspreid
lagen. De borrelglazen waren uit de
houders geslagen en versplinterd.
Kapitein Boom zei: „De haal van
kwart over negen is bijzonder een
voudig te verklaren. De slingerperio
de van het schip viel samen met die
van de golven, waardoor resonantie
ontstond. Daardoor versterkten de
slingerbewegingen elkaar, waardoor
het schip een bijzonder stevige slagzij
vooral over stuurboo d, maakte."
Voor ons - landrotten - leek het alsof
het schip verging. Overal hoorden wij
dreunen en klappen, haastige voet
stappen, mensen, die iets riepen tegen
elkaar, het geluid van brekend glas.
Zo goed en zo kwaad als het ging
maakte ik dat ik bij de brug kwam,
waar de kapitein mij met een paar
woorden geruststelde. „Het si allemaal
vervelend, maar er is niets bijzonders
aan de hand." De heer en mevrouw
Leenders, die hun zoon in Brazilië
hadden bezocht en onze buren waren,
maakten zich niet erg druk. Je
geeft je gewoon over zei mevrouw
Leendert. Haar man heield met beide
handen zijn borreltje vast, want een
gewone „recht op en neertje" is het
beste middel tegen zeeziekte en zelfs
tegen angst.
Die nacht sliepen we geen van allen.
We hadden de grootste moeite ons
aan het bed vast te houden. Daarom
ging ik af en toe naar de brug. Daar
stond kapitein Boom en hij zei
op ernstige toon tegen my: „Ik zou
u aanraden uw vrouw morgenvroeg
maar in de hut te houden. Doe alle
gordijnen voor de patrijspoorten dicht,
als zjj zou zien wat we straks krijgen,
dan denkt ze zeker dat we vergaan."
Ik keek hem verbaasd aan. W,,ordt
het nog erger?" „J®» we krijgen wind
kracht tien, oplopend tot elf en dat
maken we op deze mooi-weer-lijn naar
Zuid-Ame ika zelden mee.
En inderdaad, Om acht uur was ik
op de brug. De windkracht liep in een
half uur op van 9 naar 10 tot 11. De
zee werd ruwer, de koppen begonnen
door de woedende wind van de gol
ven te waaien, waardoor het zicht
aanzienlijk verminderde. Gelukkig was
het gebied, waarin we voeren niet al
te vol met schepen, zodat er altijd
tijdig uitwijkmaatregelen genomen
konden worden.
Ik stond er als verloren met mijn
foto-toestel in de hand. Niemand sprak
meer. Iedereen probeerde zich over
eind te houden. Iedereen was tot het
uiterste gespannen. De wind gilde door
het tuigage, de golven sloegen over
het dek, terwijl ik daar zo stond te
Het
m.s. „Zaanland"
windkracht 11
vergat het. En in dat ene ogenblik
helde het schip vervaarlijk over naar
stuurboord, kwam daarna terug op
bakboord en weg was het bord. Alle
asperges en het vlees lagen op mijn
broek, terwijl de gepofte aardappel
tjes door de hut een gezellige wed
ren begonnen. Je probeerde ze na
tuurlijk te pakken maar ze ontglipten
telkens aan je vingers. Bovendien had
je veel meer dan de aardappeltjes
het met je evenwicht te kwaad.
Dat was nog maar het begin. U
hebt er geen idee van hoe angstig
een storm in volle zee is. ais het
donker is. Dan hoor je alleen nog
maar het brullen van de wind, het
slaan van de golven tegen het schip,
alsof reusachtige hamers aan do af
braak bezig zijn. Loop je even naar
de brug dan ontmoet je zwijgende,
soms zelfs norse mensen, die onaf
gebroken de radar controleren en in
gespannen staan te turen in het
duister.
Zo'n bezoek aan de brug spreekt
voor ,.de béste stuurlui aan de wal",
van wie ik er ook een ben. boekdelen.
Tijdens de mooi-weer-vaa t ben je een
beetie jaloers op de in goud en wit
uitgemonsterde heren, die van land
tot land varen. Nu, de zee gek ge
worden scheen, zagen ze er anders
uit.
Ik was in mijn kooi gaan liggen
en door het vervaarlijk slingeren van
het schip langzaam aan het soezen
gegaan. Toen om kwart over negen
<lie donderdagavond gebeurde het. Op
dat moment kwam. wat wij later
noemden „de grote haal". Het schip
maakte een slingerbeweging van 25
graden. Met mii gebeurde het vol
gende. Ik werd uit mijn bed geslingerd
en lag een ogenblik verdwaasd op de
grond. Maar niet lang. Want op het
zelfde ogenblik kletterden alle gram
mofoonplaten die op mijn bureau lagen
op de vloer; mijn typemachine miste
me op een haar na en daarna be
gonnen de stoelen en de koffers een
krankzinnige ren door de hut. Ik
moest maken dat ik wegkwam, wilde
ik er zonder kleerscheuren afkomen.
Mijn vrouw zat doodsbang rechtop in
bed en hield zich stevig vast. Later
vertelde ze mij, dat ze dacht, dat
het schip verging.
En daar leek het ook op. De heer
Jan Kemmer uit Zandvoort, die in
Brazilië apen en jaquars had gekocht,
had zo zijn eigen ervaring. Hü ver
telde me. „Ik was 's middags naar
bed gegaan om een uurtje te rusten,
hoofd, 's Avonds ben ik aan tafel ge
want ik had een licht gevoel in mijn
weest en daar heb ik met veel moeite
mijn bord soep vastgehouden. We
hebben een lient menu gegeten. De
erwtjes ontsnapten af en toe onze
vork en begonnen dan een rondedans
op tafel.
Na het eten ben ik weer naar bed
gegaan, heb mijn boek genomen en
een beetje gelezen totdat die be
roemde „haal" kwam van kwart over
negen. Op dat moment kwamen alle
stoelen door de hut gevlogen, alles
wat op mijn bureau lag zwiepte naar
beneden. Ik dacht: wat is er nu aan
de hand. Ik ben uit bed gestapt; viel
direkt op de grond, omdat het tapijt
onder me wegschoot; de stoelen vlogen
met een zware klap tegen de deur."
In de hut van de kapitein was het
al niet anders. Ik was een uur te
voren nog bij hem geweest en hij
had me een telegram laten lezen met
de volgende woorden: „Zeg maar niets
tegen Uw vrouw. We krijgen wind
kracht negen. En dan kan het nog
wel eens ruw toegaan". En dat deed
kijken, zag ik hoe enorme water
massa's op ons schip toekwamen. Hoe
hoog ze waren durf ik niet te schat
ten, maar ik sloot mijn ogen, toen
ik over de gehele breedte van de
zee één enorme zwarte golf op ons
toe zag komen, die ons schip opnam,
alsof het een kano was op het Alk
maarder-meer. Daarna gleden we
schuin naar beneden In een waterdal,
waaraan geen einde scheen 'te komen.
Wat zijn de gedachten van een
kapitein die verantwoordelijk is voor
schip, lading, bemanning en passa
giers? Ik heb het hem later gevraagd:
„De maatregelen als we voor schepen
moeten uitwijken, moeten altijd tijdig
genomen worden, want men moet erg
voorzichtig zijn, dat men niet door
grote roer-manoeuvres op een heel
andere koers komt, zodat het over
nemen van water veel groter wordt.
Dat heeft tot gevolg dat met een
extra zware „slingering" de kans op
ongelukken aan schip, lading en men
sen aan boord groter wordt.
Hebt u die tanker niet gezien, die
we passeerden? Het schip was m bal
last en lag vrijwej stil en 0"™®'
wij de wind schuin van aehtere
hadden, liepen we het met een snel
trein-vaart voorbij. Elk schlP ve.r'
keert (theoretisch) in elke .storm in
gevaar, maar ik geloof met, dat we
dat deze, zoals de kapitein me later
vertelde, niet door een overkomende
zee of door zwaar slingeren in be
weging kunnen komen. Ik stond daar
maar te kijken en zag hoe op de
oneindigheid van water witte schuim-
toppen ontstonden. De bootsman en
zijn mannen werkten alsof er niets
aan de hand was. Ik zag hoe de dek
last nog eens extra werd gecontro
leerd en hoe hier en daar sjorringen
werden bijgezet.
Vreemd, maar die sjorringen hadden
ook met mfj te maken. Het leek of
ik mezelf ook eens extra bijs.jorde,
een soort gemaakte onverschilligheid,
terwijl de zee ruwer er ruwer werd.
Ik liep naar het tussendek en zag
hoe de reddingsboten werden gecon
troleerd op sjorringen en klampen en
neerkijkend op het schip, merkte ik
hoe de luiken van de laadruimten,
die tijdens de oversteek gedeeltelijk
geopend zijn om de ventilatie van
de lading te bevorderen, nu werden
gesloten en afgekegd. Daarna keken
mijn vrouw en ik naar de zee, die
nu een dreigende, groene kleur had.
De mannen werkten zwijgend verder.
We wisten het: we kregen storm.
De volgende dag brak de hel los.
De zee had haar vriendelijkheid vol
komen verloren: lucht, water en wind
schenen het op ons gemunt te hebben.
De slingerbewegingen van het schip,
liepen op tot boven de 20 graden,
zodat het leek alsof wij elk ogenblik
konden kapseizen.
's Middags aten we in onze hut. Het
eten was fantastisch, de kok was een
pikeur in zijn vak: de asperges met
de gepofte aardappeltjes en het vlees
zagen eruit alsof zij stonden op de
tafel van een Amerikaanse multi-mil-
jonair, die zijn vakantie in het duurste
hotel van Las Vegas doorbrengt. Piet,
de steward, Amsterdammer in hart
en nieren, zette het bord met een
zwevende armbeweging voor me op
tafel en tot dan toe was het allemaal
keurig geslaagd. Maar ik vergat, dat
die multi-miljonair in Las Vegas
nooit in een schommel zijn diner
pleegt te nuttigen. Ik had natuurlijk
onmiddellijk mijn bord met beide
handen moeten vasthouden, maar ik
11 1 1 11 li. .11
I Advertentie)
$ülehnam onmiddellijk zijn maat-
V LWant de voorspelling was
CNiinorin- Ik die op deze mooi-
ZOa)s de vaart naar Zuid-
wordt genoemd, nog nooit
da? zeven reizen een storm
V ais gemaakt, maar toch wel weet,
W 2or„ die op komst is, er extra
°tls 1 aatregelen worden ge-
ht Pa'ssn °P een morgen vanaf
Ciae'«giersdek. dat alle niet vast-
W^en dingen, die aan dek lagen of
<j?Oo.r de bootsman en zijn
toniu-evi8 wel"den gesjord. Verder
en toen begon de on-
«Ve» al te komen dat de
sxtrl van de laadbomen nog
a werden gecontroleerd, zo-
Advertentie
Het keuze-menu, aat Dik
ker Thijs op verzoek van
vele gasten heeft geïntrodu
ceerd, blijkt een groot suc
ces. Voor de aantrekkelijke
prijs van 15.- stelt U zelf
een voortreffelijke lunch of
een uitstekend diner samen.
Voor U een reden te meer
om een bezoek te brengen
aan ons geheel gemoderni
seerde restaurant, waar
Egon Malescu, zoals van
ouds, zijn romantische mu
ziek laat klinken.
Restaurant
le etage, Prinsengracht 438-
444, boek Leidsestraat, Am
sterdam. Tel. 6 77 21.
