jammerlijk
officieren
toneelschrijver
revolutie
Vliegtuig beconcurreert
de trein steeds meer
alles-kan metuSÉ
BEDRI BAYKAM (7 JAAR)
de critici
Gezelligheid
Sanovite
Mgr. Bekkers in Maastricht:
Kerk met schema 13 niet
langer wereldvreemd
Bot geeft toe:
ministerie
werkt te traag
Subsidie per
schaap 15,-
HUNTER,
mèt en zonder filter* echt
een lekkere Amerikaan
DBIE POGINGEN MISLUKT
ieder ogenblik
Rebel
Delgado wacht op een kans
om Salazar ten
val te brengen
Veilig als
gast van
Ben Bella
Rijdt veilig met melk
Minder belangstelling voor
buitenlandse toeristenreizen
Belangrijke weken
wachten de Kamer
Juwelen geroofd
uit villa in Heer
Studietoelagen
Ook bij Slootdorp
gas aangeboord
Fabriekshal door
brand verwoest
oden in verkeer
D
Veldkamp verhoogt
ook de GSW-lonen
Snuif en wrijf
Deze foto van generaal Delgado
dam.
Het nieuwste wonderkind van
de schilderkunst heet Bedri Bay-
kam. Hij is een zevenjarig Turk-
je dat critici over de hele wereld
verbaasd heeft doen staan kijken
naar zijn werkstukken. Een Frans
expert schreef eens dat Bedri's
werk hem doet denken aan be
roemde schilders als Matisse en
Miro.
en
WOENSDAG 9 DECEMBER 1964 PAGINA 5
het superieure Afenolfilter dat (anders dan gewone filters)
de smaak ran de fijne Amerikaanse tabak niet versluiert. -
Hij zit achterover geleund op
een canapé. Door de felle Alge
rijnse zon gebruinde. Zijn kale,
glimmende schedel is nog donker
der bruin dan zijn gezicht. Niet
ver van de villa vandaan, waar hij
woont, als gast van Ben Bella, ligt
een der heerlijkste stranden van
de Middellandse Zee. De man, die
daar zo ogenschijnlijk onbevangen
zijn benen over elkaar slaat, is
een stijdbaar samenzweerder. Ex-
kolonel Humberto da Silva Del
gado van het Portugese leger
heeft een onverzoenlijke strijd
aangebonden tegen dictator Sala
zar.
Mist, gladheid, duisternis. En
soms alie drie tegelijk. Man
achter 't stuur, denk aan melk.
Melk houdt fit, spitst ogen en
oren, verhoogt concentratie- en
reactievermogen. Drink een glas
extra, thuis of onderweg. Dat is
verstandig, veilig en nog lekker óók.
Om deze tegenslag goed te melken, or
ganiseerde hij in 1962 een opstand in
een Portugese kazerne. Hij was er in
een vermomming heengetogen. Zijn secre
taresse, senhora Aranjaryr Campos, ver
gezelde hem op die gevaarlijke onder
neming. Ze had zijn generaalsuniform
in haar mantelpak genaaid. Delgado had
hem niet nodig, want de opstand mis
lukte jammerlijk. Opnieuw moest hij
vluchten. Nu werkt hij met de senhora
nieuwe plannen uit. Zijn vrouw en zijn
drie volwassen kinderen wonen rustig in
Portugal.
Delgado vertrouwt, dat wanneer hij
opnieuw toeslaat, de hogere officieren
aan zijn zijde zullen staan en daardoor
ook het leger, waarin hij tot dusver
W6ra in 1959 gemaakt in Amster- momenteel bezig, de hoofdofficieren te
bewerken. Veel officieren, van kolonel
tot luitenant staan nu al heimelijk aan
zijn kant.
De Engelse journalist vroeg hem, wat
er van Salazar zal worden, als Delgado's
revolutie slaagt. „Och", zei de rebel
schouderophalend, „dergelijke lui be
schikken over snelle vliegtuigen. Laten
we hopen, dat hij er in slaagt, .veilig
Zwitserland te bereiken. Ik voor mij
zou niet in staat zijn zijn hoofd te red
den, als hij in het land blijft".
Delgado is niet alleen soldaat, maar
ook toneelschrijver en geleerde. Boven
dien een uitstekend piloot. Voorts, wat
voor hem als rebellerend officier en
leider van een rebellenleger wel het
belangrijkste is, een goed strateeg. Hij
is de enige tegenstander, waarmee Sala
zar naar het schynt ernstig rekening
houdt.
Humberto da Suva Delgado heeft in
het Portugese leger een verdienstelijke
carrière achter zich. Hij heeft zijn land
bij de Nato vertegenwoordigd en in de
internationale burgerlijke luchtvaart.
Toen hij in ballingschap ging, werd hij
door Salazar van zyn rang ontheven.
Tijdens de oorlog verwierf hij een on
derscheiding voor zijn medewerking aan
het vestigen van geallieerde luchtbases
op de Azoren.
raai da Silva Delgado, kortweg bekend
al. Delgado, heeft vijf jaar geleden zijn
vaderland moeten ontvluchten. Hij was
toen de tegenkandidaat voor het presi
dentschap van admiraal Americo To-
mas, Salazars stroman. Volgens hem is
er bij de verkiezingen geknoeid, zodat
hij minder stemmen haalde. Salazar liet
desondanks de grondwet veranderen,
opdat een tegenkandidaat voortaan geen
schijn van kans zou hebben
Delgado ontketende een nauwelijks
voorbereide revolutie, waarbij het leger
hem in de steek liet, althans de hogere
officieren. Salazar was in staat, de op
stand de kop in te drukken. Delgado
zocht te Lissabon asiel in de Braziliaan
se ambassade, waar hij 93 dagen ver
bleef, tot hij erin slaagde naar het bui
tenland te vluchten. Hij zwierf eerst
door Europa, om vervolgens naar Bra
zilië te gaan. Hier bleef hij tot 1960.
Toen hij er een keer terugkeerde, vuur
de in Rio de Janeiro een onbekende in
een hotelhal enkele schoten op hem af.
Daarna vond hij het veiliger weer naar
Europa te gaan. Daar werd hij ziek. Hij
laat er zich nooit nader over uit, maar
vermoedelijk brachten communistische
relaties hem ertoe, genezing te zoeken
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 9 dec. De Nederlan
ders zijn bezig hun eigen land te ont
dekken, zodat zich een nieuwe toeris
tische markt aan het ontwikkelen is.
Dit blijkt uit de sterke stijging der om
dat de N.S. voor het uitgaande publiek
zetcijfers van het speciale vervoer
organiseert. Buiten beschouwing is
daarbij gelaten het normale vervoer
van vakantiegangers in de maanden
juli en augustus, dat de Spoorwegen al
tijd nog meer dan tien miljoen gulden
in het laadje brengt.
De vakantie-dagtochten stegen verge
leken bjj 1963 dit jaar met ongeveer
zestien procent en 160.000 personen na
men eraan deel. De Scheveningse pier
genoot een bijzonder grote belangstel
ling, zoals ook de Deltawerken vele
mensen trekken.
Buitenlanders gaan vaak naar de Zui
derzeewerken en opmerkelijk was, dat
van de bezoekers aan het voorlichtings-
gebouw in Den Oever zeventig procent
uit Fransen bestond. Voor 1965 staat
ook een tocht naar Schouwen-Duiveland
via de nieuwe brugverbindingen op het
programma, terwijl de bootreis Rotter-
dam-Antwerpen gewijzigd wordt in Dor-
drecht-Antwerpen. De Ardennentocht
wordt omgezet in een Drielandentocht,
waarbij de busrit voert door Ardennen,
Eifel en Limburg.
Een grote aantrekkingskracht blijft
de Keukenhof behouden. Besloten is in
de maanden april en mei op twaalf da
gen tien treien van en naar Amster
dam en Rotterdam in Lisse te doen stop
pen. De 8-daagse vakantie-reizen naar
Z.-Limburg, Zeeland en Friesland had
den zelfs 80% meer deelnemers dan vo
rig jaar, terwijl de 8-daagse algemene
abonnementen, die vooral in juli en
augustus veel gevraagd worden een om
zet van tweemaal die van 1963 hadden,
hadden.
Een succes waren ook de Valkenburg-
exprestreinen. Er waren vier van deze
doorgaande treinen uit het westen, welk
aantal volgend jaar tot zes zal wor
den verhoogd. Ten behoeve van het
(Advertentie)
a
9 9
Toen Bedri twee jaar was stonden
zjjn ouders al versteld van de teke
ningen die hij, links en rechts maakte.
Op zijn vijfde jaar ging hij naar schooi
en toen duurde het niet lang of hij
werd bekend. Bedri tekende namelijk
zulke verbluffende caricaturen van zijn
klasgenoten en onderwijzers dat de
laatsten zijn werk aan een paar kun
stenaars lieten zien.
De weg naar de beroemdheid ging
toen snel. Op zijn zesde verjaardag was
zijn schilder- en tekenwerk op tentoon
stellingen in Ankara en Istanboel te
zien. Later exposeerde hij in Wenen,
Genève, Parijs cn Londen. Duizenden
mensen kwamen kijken naar zijn 1000
aquarellen en 5000 tekeningen.
Bedri tekent graag cowboys en India
nen. Uit de tekeningen spreekt gewel
dige actie en spanning. Hij is dan ook
dol op cowboy boeken.
De vader (arts en parlementslid) en
moeder (architecte) van Bedri hebben
nog geen enkele werk verkocht. „Het
is beter dat we het zelf houden", zei
zijn moeder, toen ze in Londen was,
een week geleden. Bedri vond alles
foed. „Ik wil de schildwachten bij
iuckingham Palace zien", zei hij.
toerisme naar Zeeland zal er op de
zaterdagen van 3 juli t.m. 28 augustus
ook een rechtstreekse verbinding Zwol-
le-Arnhem-Vlissingen zijn. Voorts hoopt
men door lagere tarieven vooral oude
ren in het.vóór- en najaar te trekken,
een zekere vakantiespreiding dus.
Ten aanzien van de speciale reizen
naar het buitenland kan gezegd wor
den, dat eigenlijk alléén de autoslaap-
treinen met gunstige cijfers voor de
dag komen. Er werden in 1964 onge
veer tien procent meer auto's en rei
zigers vervoerd dan in 1963. Volgend
jaar zal een speciaal goedkoop tarief
voor kleine auto's (lengte tot 3,81 m)
ingevoerd worden. Een enkele reis
naar Avignon wordt hiervoor onge
veer veertig gulden goedkoper.
De speciale toeristentreinen van de
reisbureaus naar het buitenland, zoals
Berglandexpres, Hotelplantrein en de
Zonexpres hadden in de afgelopen zo-
mei ongeveer vijf procent minder ver
voer dan in 1963. In de winter van 1963-
'64 nam het aantal'reizigers met Berg
land- en Hotelplanexpres naar Oosten
rijk, Zwitserland en Joego-Slavië met
bijna 10% af. De concurrentie van het
vliegtuig is te groot. De reisbureaus
zullen zich daarom gaan toeleggen op
snellere verbindingen op kortere af
standen.
(Advertentie)
en Sanovite gaan samen.
Attractieve snacks,
lekkere hapjes, gevariëerde
hors d'oeuvre... zó gereed.
Door de schuine sandwichlij'rt
kunt U Sanovite ook ais
leuke "driehoekjes" serveren.
smaakt heerlijk met "zoet"
"hartig". Zet niet aan.
Regelt de spijsvertering.
C*
(Ook zoutarm overal verkrijgbaar)
(Van onze Limburgse redacteur)
MAASTRICHT, 9 dec. Tijdens een
bijzondere gebedsdienst tot intentie van
Kerk en wereld heeft de bisschop van
Den Bosch, mgr. W. Bekkers, gister
avond in de St. Servaaskerk een con
ferentie gegeven over schema 13 van
het Tweede Vaticaans Concilie. De in
houd van dit schema, aldus mgr. Bek
kers, is nog te mager, maar niettemin
is de verwachting gewettigd dat de
Kerk haar wereldvreemdheid van vóór
1870 laat varen.
Aan wereldvreemdheid was ook wat
mgr. Bekker noemde het fatale stil
zwijgen van de Kerk te wijten, dat
volgde op Marx' „Das Kapital". .„Het
kale brood van de arbeiders wist de
Kerk niet beter te beleggen dan met
het dogma van de pauselijke onfeilbaar
heid, hetgeen er sterk op leek dat de
mensen stenen voor brood ontvingen."
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 9 dec. Nog deze week
zal minister Veldkamp in een brief aan
de Tweede Kamer het standpunt van
de regering inzake het loonbeleid, voor
1965 kenbaar maken. Volgende week
dinsdag is een groot deel van de ver
gadering gereserveerd ter bespreking
van dit belangrijke punt van regerings
beleid. De week daarna komt de be
groting van O., K. en VV. in behande
ling, waarbij ook het radio- en tele-
visiebeleid opnieuw onder de loep zal
worden genomen. De laatste weken voor
het kerstreces zijn voor de Kamer en
ook voor de regering dus van uitermate
groot politiek belang.
DEN HAAG, 9 dec. De minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
dr. Veldkamp, heeft de lonen in
gevolge de gemeentelijke sociale werk
voorzieningsregeling voor handarbeiders
met gemiddeld zes cent per uur ver
hoogd.
Ook is een nieuwe bepaling ingevoerd,
waarbij aan mannelijke werknemers
van 23 jaar en ouder, die een redelijke
piestatie leveren, een bruto inkomen
wor Jt gegarandeerd van 95 procent van
het geldende minimum-loon in het be
drijfsleven.
Schema jj3 door een van de Conci
lievaders raak getypeerd met „zeven
maandskindje'.' vestigtgelukkig de
aandacht, aldus mgr. Bekkers, op het
feit dat Kerk en wereld in elkaar moe
ten vergroeien. Voorts ook op deze
waarheid, dat de Kerk niet eens en
voor altijd eenzelfde onbeweeglijk or
gaan is, maar dat zij telkens weer het
leven moet ontdekken. De onzekerheid,
het vragen aan de Kerk, biedt intus
sen grotere kansen aan de eigen per
soonlijke overtuiging van de christenen
dan ooit tevoren. Wij worden getest op
ons geloof. Wij mogen ervan overtuigd
zijn, dat de Kerk de ware is. Maar dat
is iets ar.ders dan dat zij ook altijd
haar ware gestalte vertoont. Met sche
ma 13 verlaat de Kerk haar vroeger
binnenhof en treedt zij naar buiten. Pas
wanneer zij waarden als vrede, geluk,
gezondheid en redelijke welvaart als au
thentiek menselijk beschouwt en zich in
spant deze basis veilig te stellen, kan
zij dit alles plaatsen in het perspectief
van Gods Heilsplan.
Geen grote theologie zonder echt
leven Daarvandaan mag schema 13
niet dicteren, maar moet de Kerk steeds
blijven luisteren. In dit verband sprak
mgr Bekkers ook even over het pro
bleem van huwelijk en gezin. Op dit ter
rein, zo zei hij, kan de Kerk alleen
maar vruchtbaar spreken mits z» luis
tert naar de wetenschap, naar de ge
huwden, naar de medische wereld. Doet
zij dit niet, dan spreekt ze alsof sinds
Thomas geen ontwikkeling heeft plaats
gehad Niet voor alle gehuwden kan de
Kerk dezelfde weg uitstippelen; zij kan
slechts de hoofdweg aangeven.
De gehuwden bezitten een eigen, ge
wetensvolle verantwoordelijkheid en de
Kerk dient te beseffen dat zij te ma
ken heeft met mensen van vlees en
bloed.
HEER, 9 dec. Bij een inbraak in
de villa van de fam. Dassen is gister
avond voor 17.000 aan juwelen en voor
280 aan geld verdwenen.
De inbraak werd ontdekt door mevr.
Dassen toen zij van een feestje terug
keerde. In de villa heerste een enorme
chaos. Voor haar vertrek had zij enke
le jongemannen in de buurt van het
huis zien rondscharrelen. Ook
had zij haar hond hore n aanslaan,
maar toen zij een onderzoek instelde
had zij geen onraad geconstateerd.
De inbrekers zjjn het huis binnenge
komen door een ruit in te slaan.
Boven Portugal pakken zich don
kere wolken tezamen. Soekarno
zinspeelde te Cairo op nog steeds be
staande resten van het kolonialisme
in Azië. Hij bedoelde o.m. Portugees
Timor. In Mozambique is een opstand
uitgebroken. De toestand is er ver
ward, al zegt Lissabon, de zaak in
handen te hebben. Zal de onrust
buiten de grenzen, de dreiging van
een oorlog ook onrust in het binnen
land veroorzaken? Er is een man,
die hierop speculeert. Humberto da
Silva Delgado, kortweg Delgado. Hij
complotteert in Algarije tegen de
dictatuur van Salazar.
IIIIIIIIIIMIIIillilMIIIHIIIIIIIIllllllllllilillllllll
(Advertentie)
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg met
LEIDEN, 9 dec. Minister Bot heeft
In een brief aan het bestuur van de
Studenten Vakbeweging (SVB) toege
geven dat de trage afwikkeling van de
aanvragen voor rijksstudietoelagen niet
te wjjten is aan het onvolledig invullen
van de aanvraagformulieren maar aan
traagheid op zijn ministerie. Hiermee
komt de minister terug op eerder door
lem gedane mededelingen volgens wel-
j' de schuld hoofdzakelijk bij de stu-
j®U''en zou liggen. Eind oktober wisten
jj'wl dan drieduizend studenten door
uitblijven van een beschikking nog
ateeds nipt of zij hun studies konden
joprtzetten. Dit heeft de landelijke voor
eer van de SVB, de heer C. J. Hol-
wnans gisteravond tijdens een verga-
Seel® VaD ^e'<^se afdeling jmeege-
SLOOTDORP, 9 dec. De n.v. Pe
troland heeft gisteren gas aangeboord
pij Slootdorp in de Wieringermeer. Ge
ruime tijd brandde daar °en felle gas
vlam.
De Franse deskundigen, die met de
zijn belast hebben tot dusver geen
dan e mededeling over de vondst ge-
tian. Petroland is de zelfde onderne-
■y nS, die maandag bij het dorp Kins-
vr<*> enkele kilometers ten noorden
a£ Harlingen gas heeft gevonden.
Toen de gaslaag was aangeboord
ïffliet het personeel hals over kop het
Watform. De kans dat door de grote
rpUk de boortoren de lucht in zou vlie-
leh werd niet denkbeeldig geacht. Met
grootst mogelijke voorzichtigheid
v^fd de boor naar boven gehaald. Er
y1staan plannen om ook in de omge-
Jbg van Wieringerwerf een proefbo-
^g te verrichten.
bt^ARTSLUIS, 9 dec. Een felle
v and heeft hier gistermiddag een deel
een fabriek voor reddingsmateri-
bj. Volkomen in de as gelegd. De
V0]/"f ontstond vermoedelijk ten ge-
Dar Van kortsluiting in een gloeiap-
gofaa' waarmee schuimplastic wordt
apeden.
twja een zware ontploffing schoot een
Sin steekvlam door de bovenverdie-
jg en meters boven het dak uit.
enkele ogenblikken brandden bei-
bo^erdiepingen van het fabrieksge-
Viu® brandweer ging het vuur met
ge/btwintig slangen te lijf. Toen een
bet van bet dak instortte, kostte
de be brandweer de -rootste moeite
jbaastliggende percelen te behouden,
baaiafdeling van het bedrijf waar
VeJp'g mensen werken, ging geheel
fact ren en bet woonhuis van de di-
ifbr liep ernstige schade op. Ande-
drjjfb'zen kregen waterschade. Het be-
01 heeft 40 mensen in dienst.
8 dec. De Stichting
iijl, SP Schaapskudde heeft het moei-
De aanstelling van een nieuwe her-
vQ„ .biet inbegrip van sociale lasten en
j- j" (voor de schapen) komt
ivoor de scnapem «diui op
Den 00-, terwij' de verkoop van scha-
en wol slechts f. 9.000,- opbrengt,
hee^b tekort dus van f. 6500.-. Nu
Diep de stichting een beroep op de ge-
dp. ,bte gedaan om te voorkomen dat
<WKbdde geleidelijk zou moeten wor-
VÜ^liquideerd om de exploitatie rond
c0 T^Ugen. De gemeente acht zulk risi-
b onverantwoord en wil graag helpen.
Der bi stellen B. en W. de raad voor
beton januari het verwachte exploita-
sUh;-Prt te helpen dekken door een
°at i e van maximaal f. 15 per schaap
k<idrt 1 januari deel uitmaakt yah de
lüO-ün' Deze varieert momenteel van
200 schapen.
ONRECHT, g dec. Vanmorgen is
4e l>r/l.afige wielrijder R. C. Smits, op
iVpgtUsing van de Uraniumweg-Meson-
8W,, aangereden door een auto die be-
anai;b werd door een 23-jarige arbeids-
j?rbe e fietser brak het linker-on-
4itigp®n en liep enkele andere verwon
dt °P- Hij werd overgebracht naar
bi dp pademisch Ziekenhuis, waar hij
Al v- van morgen is overleden.
heri^AAR, 8 dec. Bü een ver-
bissgbngeluk op de Kennemerstraatweg
6 42-i boo en Alkmaar is gisteravond
etn heer A. W. Kusch uit Heiloo
-g gewond, dat hij later in een
aestu'nuis is overleden. De auto die hij
r°edpv-,e kwam, volgens de politie ver-
bfichtiS boor een defect aan de stuur-
big tv, 8 °P de andere rijbaan in bot-
met een bus.
(Advertentie)
Delgado vertelde hem, dat er ieder
ogenblik een revolutie in Portugal kan
uitbreken. Maar het kan ook nog maan
den duren, want alles wordt goed voor
bereid. Hij wenst geen mislukking meer
zoals in 1958 en nog minder een herha
ling van het stuk piraterij met de Santa
Maria. Het was juist in verband daar
mee, dat de wereld wat meer hoorde
over generaal Delgado, de leider der
Portugese rebellen. Zoals men zich wel
licht herinneren zal, werd het Portu
gese cruise-schip in volle zee op de At
lantische oceaan door een troep rebellen
gekaperd. Er Viel slechts één dode, een
scheepsofficier, maar de passagiers
maakten spannende dagen door. Het
avontuur was een grote mislukking en
een blamage voor de Junta Revolucio-
naria Portuguesa, waarvan Delgado de
stichter is. Volgens Delgado waren bij
de kapers te veel Spanjaarden. Als het
alleen Portugezen geweest waren, zou
alles goed gegaan zijn.
V
in een kliniek te Praag. Daar werd ook
Ben Bella verpleegd. Ze sloten vriend
schap. Toen Ben Bella in Algerije de
macht stevig in handen had, nodigde hij
zijn rondzwervende mede-revolutionair
uit naar Algiers te komen.
Daarom woont Delgado nu goed ver
zorgd in een villa, die in de grote tuin
staat van een paleisachtig buitenverblijf,
waarin vroeger Franse gouverneurs van
Algerije verpozing zochten. Ben Bella
zorgt voor een goede bewaking. Goed...
Nu ja....Een Engelse journalist, die Del
gado in zijn „hol" opzocht, bemerkte tot
zijn verbazing, dat de schildwacht heel
aandachtig luisterde naar de Arabische
muziek uit een aan zijn voeten staande
transistor.
Hij zou niet graag in diens handen
willen vallen. Hij beweert, dat de dic
tator al enkele malen een sluipmoor
denaar op hem afgestuurd heeft. Daar
om staat er bij de deur van de villa een
zwaarbewapende schildwacht. Uit de
slippen van het over zjjn pantalon han
gende hemd van de ex-kolopel bengelt
een zware parabellum. Het is het tra
ditionele wapen ter zelfverdediging van
de doorgewinterde samenzweerders en
rebellen.
De ex-kolonel is nu generaal. Van de
Portugese ondergrondse troepen. Gene-
Vraag per briefkaart aan het Nederlands
Zuivelbureau, postbus 4530, Rijswijk
(Z.H.) het zelfklevende M-embleem
(7x8 cm) voor de achterruit van uw
auto. Dan steunt u de nuttige aktie
„Rijdt veilig met melk".
t
Advertentie)
