LORENZO PEROSI:
afscheid
in de
Kerk,
welkom
in de
huis
kamer
Pontificalis" en „Eucharistica
op de plaat te beluisteren
Op de plaat
Wereldfaam
19 FEBRUARI 1965
PLUS
de Missa Pontificalis van Perosi zou zingen, is nu al heel wat jaar-
tjès \)altoor v^Veen uilgébrlidé pdrochie. Hij herdert zelfstandig vicci -
en met gezag. Enkele weken geleden stond hij achter de microfoon; ^0U^|fderdl%Se«e"ij?kegSgev^
op het priesterkoor wie gebruikt er nog een preekstoel Breek
af dat ding en deelde zijn beminde gelovigen mee, dat het met
de meerstemmige missen gedaan zou zijn. Bij een allerplechtigste
plechtigheid zou misschien een uitzondering gemaakt worden,
maar daarmee basta. In het vervolg een hoogmis-nieuwe-stijl. Mo
derne liturgie.
dS' pro-ecctesiaat^n Teertig, s^ntrCdre™b"Xkerk: ren W» n0g de W00rden
'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIII1IIIIIH iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiib
Op de foto's: Degengevecht in ca
valeriestijl (rechts boven). Van
tijd tot tijd marcheert de groep
door Londen. Hier brengen zij op
Whitehall een groet aan de in de
eerste wereldoorlog gevallenen,
wier gedachtenis door een monu
ment ter plaatse (links) wordt le
vend gehouden. (Foto links boven)
Enkele leden maken zich gereed
voor een patrouilletocht te paard
(foto midden).
Een vredelievend ritje over de En
gelse vlakten. De man links is van
beroep vrachtwagenchauffeur, de
andere ruiter maakte tot voor kort
deel uit van de Royal Horse
Guards (Foto onder).
£fea«
De ontsna^ing van een aristocraat
Zij breken
wae een
hun
vaderland
EEN groep Engelse ex-cavaleristen,
in deze dynamische eeuw inclu
sief H-bom nog heilig gelovend
in een gevecht met lans en zwaard,
houdt zich al jaren strijdvaardig om
tezamen vrijwillig het gezag en de
grenzen van Groot Brittannië te ver
dedigen. Zij worden de „Mounties van
Hertfordshire" genoemd, hebben hun
eigen officieren en zijn georganiseerd
zoals de politie en het leger. Hun kle
ding bestaat uit een mengelmoes van
padvindershoed, afgedankte politie-
uniformen en tweedehands rijlaarzen.
Het „hoofdkwartier" van de enkele
tientallen leden tellende groep is ge
vestigd in een oude boerderij ergens i
in het graafschap Hertfordshire,waar
de 60-jarige ex-cavalerieofficier
George Broo. ihead de orders uitdeelt.
Keurig m het gelid, gekleed in ma
rineblauwe uniformen met epauletten,
omgord met stoere leren riemen, waar
aan sabel en lans hangen, breedge
rande hoeden en glimmende laarzen,
wachten de mannen iedere dag de
bevelen af. Deze privé-cavalerie, 55
jaar geleden opger^j^ door een voor
malig politieman, is het eerst in actie
getreden tijdens de wereldoorlog van
19141916. Ook iri de tweede wereld
oorlog boden zij hun diensten aan,
maar de militaire autoriteiten vonden
het toen beter, dat ze werden inge
deeld bij bet gewone leger. Een be
slissing die voor de Mounties van
Hertfordshire nu niet bepaald aan
genaam was-
Kapitein Broomhead zegt over zijn
kleine legertje: „Wij vatten onze taak
als cavalerist heet ernstig op. IJet is
onjuist ons te besehoüwen als een
stelletje ouderwetse soldaten te
paard, dat feitelijk met meer in onze
huidige maatschappij thuishoort. Wan
neer het er nog yan komt dat
er in de heuvels gevochten moet wor
den, begint het grot.® gemechaniseer
de leger niets, terwijl wij met onze
paarden letterlijk g°eu uit de voeten
kunnen. Het is zelxs de vraag of de
strijdkrachten in geval van oorlog wel
dienstbaar zijn, gezien het ingeluide
tijdperk van de atoombom".
De rijschool, die onherroepelijk aan
dit werk verbonden moet zijn, telt
momenteel vijf Pfa. e" en is eigen
dom van de kapitein. Een klein deel
van deze ambitieuze grensverdedigers
kan er dus maar te paard op uittrek
ken. de overigen ^moeten het doen als
„ridder te voet", biet tekort aan
paarden vormt een groot probleem
voor- kapitein Broomhead. ,Jk hoop
iedereen in het zadel te hebben te
gen de tijd dat er serieuze moeilijk
heden gaan rijzen.
geïnspireerd op het prachtige gregoriaan
se Alleluia uit de Paasliturgie wer®
als het ware een herkenningsmelodie.
Deze formulering alleen al duidt op
een ongekende populariteit, die door I*'
tere kerkmusici wel eens van bedenkeJ
lijke kanttekeningen werd voorzien, i
de schuld bij Perosl lag? Beslist niet'
Veeleer bij de kerkzangers zelf, die ,Xe'
rosi" gemakkelijk en vooral lekker vo"'
den zingen. Bij „Perosi" kwam het a'"
tijd wel op z'n pootjes terecht. De s«'
rleuze kerkzanger en de artistiek gevori»*
de dirigent wisten wel beter.
Intussen is Perosi, en met hem vele
andere kerkmuzikanten, van de zangzol'
der verdwenen, of staat hem in de na
bije toekomst de afvaart te wachten-
Geen jubelende melodieën meer, die al5
wierookgolven omhoog kringen, geen dra
matisch requiem over de baar van een
(welgestelde) overledene. En zeker nif'
meer de beroemde „drie-stemmige", dif
biJ plechtige „trouwtjes" een gevierd
nummer was.
IJ dit afscheid in de kerk sta®
gelukkig een welkom in de huiS'
kamer. De grammofoonplaten'
maatschappij „Artone" te Haarle'
had geen succesvoller ogenblik kunn^l
uitkiezen om de twee bekendste
meest gezongen missen van Perosi, d®
„Pontificalis" en de „Eucharistica"
een langspeelplaat uit te brengen. Kt
<%a?r niet
een glorieus verleden in fitfff umska--^
apep levend kunnen jhouden., ip'-h
weer vaststellen, dat Perosi wel een
DE jonge kapelaan, die in de jaren dertig vanaf de preekstoel
aankondigde, dat liet zangkoor de volgende week zondag
De manschappen moeten het paard
rijden zelf betalen en ook het leger
(tje) financieel op oe been helpen
houden. Dit betekent o.a. ook dat ze
zelf voor de kleding dienen te zor
gen. (wat komt op z° n f 130, tweede
hands wel te verstaan). Het enige,
dat daarbij niet hoort, zijn de zwaar
den en lansen, deze komen voor re
kening van de kapitein. Onder de le
den van de troep zijn vogels van al
lerlei pluimage. Zo is er een student,
een busconducteur, een vrachtwagen
chauffeur, een mijnwerker en een
dakbedekker, die vroeger echter een
Royal Horse Guard is Seweest. In
Hertfordshire zijn ook geïnteresseer
den welkom, die nog nooit op de rug
van een paard hebben gezeten. „Dat
leren ze gauw genoeg zegt kapitein
Broomhead, „alles is v°°r een inten
sieve training aanwezig
Wanneer de nood aan de man komt,
zullen deze bereden soldaten of wel
de „Mounties van Hertfordshire" met
middeleeuws wapengekletter en over
tuigd van hun waarde een lans bre
ken voor de verdediging van hun land.
André Rieu worden beide missen ge
zongen door het Aachener Kirchchor-
een boeiende en stijlvolle vertolking-
waarbij de Haarlemse organist Alben-
de Klerk op bekwame wijze de orgel-
partij speelt.
De plaat zij om meer dan historische
waarde van harte aanbevolen. De ouder®
generatie zal er een brok kerkelijk le
ven uit vroegere dagen aan bewaren, d®
.jongeren, die zich gemakkelijker in d®
Tientallen missen en een veelvoud van nieuwe stijl kunnen passen, zullen ergen»
andere kerkelijke muziek verschenen er I toch de melodie uit de „goeie ouwe tijd
van zijn hand. Hij was zeker geen ver- in hun binnenste horen natrillen,
nieuwer, in muzikale zin heeft hij geen j TI j „t
baanbrekend werk verricht. Wel heeft Afscheid of welkom. Het doe*
ER ging een schok door de paro
chie. Niet dat alle parochianen
zulke trouwe hoogmis-bezoekers
waren, maar toch. In vele parochies
is die schok gevoeld. Het meest op de ---- kerk-zane- terueee-
zangzolders. Weg repertoire van vele ja- jUJ de melod ..pmakkeliik aan-
hun gouden pauselijk ere-kruls op. Het
doodvonnis is getekend Gruber, Halier L fint
en Witt, kerkmuzikanten uit 'n heel ou- rClVUIICl
de tijd, zijn definitief begraven. In het
Omstreeks 1900 bracht Perosi een be
zoek aan ons land. In die dagen waren
onze kerkkoren sterk Duits georiënteerd.
De levenslustige, altijd zingende Italiaan
doorbrak dat monopolie Tientallen )ar®n
is Perosi favoriet geweest op onze Kerk
koren. Vooral zijn „Pontificalis 1 malren"
hij schreef er twee - en zijn „Eucha- maken
ristica" stonden hoog genoteerd, ue
„Pontificalis" werd bij wijze van spre-
enncVredkoZ-g' e°en ^temmigf cTno™ 1 W. HELVERSTEIJ^
barokke mausoleum zijn zonder veel eer
betoon Perosi, Cuypers, Nieland en Loos
bijgezet, en zelfs onze moderne compo
nisten zijn niet aan dat lot ontkomen.
Een verdrietig heimwee heeft zich in
het hart van vele kerkzangers vastgezet.
Bij de een vreet het diep door, bij de 1
ander, die zich wat gemakkelijker aan- hij schreef er twee
past, zal het een feestelijke herinnering
zijn. De muzikant, die het meest in onze
kerken gemist zal worden, is zonder
twijfel Perosi. Don Lorenzo Perosi, de
n- er niet zoveel toe. Liever herinne-
dr. A. Kat, de vroegere directed
van de Haarlemse Koorschool, die
bij de dood van Perosi in 1956 vod'
de K.R.O.-microfoon zijn herdeh'
kingstoespraak besloot met de uit'
roep: Tot ziens Lorenzo Perosi.
de hemel gaan we weer muziek
Natuurlijk. Perosi is onsterfelijk'
Italiaanse priester-musicus, die tiental
len jaren de steun en toeverlaat, van on
ze kerkzangers is geweest. Misschien zou
de vernieuwing juist voor hem, zo ni]
nog geleefd had, het meest tragisch ge
weest zijn. Hij is de man geweest, die
rond de eeuwwisseling de Kerkmuziek
van uitwassen heeft, gezuiverd. Dieae
bravour en de kunstgrepen van muzixaie
stuntmakers de kerk uitsmeet.
PEROSI. in 1872 te Tortona geboren,
was zo gelukkig, dat hij als kapel
meester aan de San Marco in
Venetië werd verbonden. Daar werd hij
de grote vriend van kardinaal Sarto, op
wiens aanbeveling hem de leiding van
de Sixtijnse kapel werd toevertrouwd.
Dit koor meer dan vijftig jaar werd
het door Perosi geleid kreeg onder
zijn bezielende leiding een wereldfaam.
Rigoureus heeft Perosi huisgehouden in
wat toen voor kerkmuziek doorging. Hij
kreeg daarbij de grote steun van zijn
vriend Sarto, die hem spoedig naar Ro
me gevolgd was en als Pius X onder
meer bekendheid kreeg door zijn Motu
Proprio over de kerkmuziek. Twee mu
zikanten hadden elkaar gevonden.
De Invloed van Perosi reikte ver. Niet!
alleen herstelde hij oude meesters als j
Palestrina lm ere, hij schreef ook zelf. I
©CE.
jircssc
lans voor
