Isaac Israels een van de
meest feestelijke schilders
Herdenking van zijn
honderdste geboortedag
Voor- en tegenstanders
begraven strijdbijl
Hoofdinspecteur Endlich
Rechten
Meer meters
Krediet voor
restauratie
orgel concert
gebouw
9
Ondernemers-
centrale geeft
advies over
parkeergarages
Kleedhuis ivordt
veel duurder
Expositie in Prentenkabinet
van het Frans Halsmuseum
HAARLEM, 20 febr. Het is thans zeker, dat voor de oplossing
van liet parkeervraagstuk in de Haarlemse binnenstad geen gebruik
zal worden gemaakt van parkeerschijven en blauwe zones. De vroe
gere voorstanders van deze schijven, en dat waren met name vooral
de middenstanders, hebben de strijdbijl begraven en zich neergelegd
bij de handhaving en verdere invoering van de parkeermeters. „Het
experiment met de parkeermeters is beter geslaagd dan wij midden
standers hadden durven verwachten", bekende ons de heer W. Holt,
middenstander en vertegenwoordiger van de Haarlemse Kamer van
Koophandel in de gemeentelijke parkeer-adviescommissie. „Ons
grootste bezwaar tegen de parkeermeters was, dat het publiek dan
moet betalen als het ons wil bezoeken. Dat is ergens onbillijk, want
in andere winkelcentra, zoals Amstelveen, behoeft men voor het par
keren niet te betalen. Maar het kopend publiek uit Haarlem en om
geving heeft wel prettig gereageerd op de plaatsing van parkeer-
meters en is over dat parkeergeldHeel
tijd zuUen er ongetwijfeld nog
m bijkomen. Dat houdt echter tevens in, dat de langparkeerders
inde Haarlemse binnenstad nog meer in de knel zullen komen. Iede
re parkeermeter meer, betekent voor hen een parkeerplaats minder.
De gevolgen daarvan zijn nu reeds duidelijk merkbaar. De langpar-
jceerders zoeken een uitweg in de vaak veel te smalle en niet op par
keren berekende zijstraatjes en stegen, waardoor de meest ongeluk
kige verkeerssituaties ontstaan.
Situaties als deze ontstaan op verschillende plaatsen in de stad, nu ge langparkeerders, door het
plaatsen van parkeermeters in de binnenstad, steeds meer in de knel komen. Men zet zijn wagen
liever zo hier neer, dan dat men enkele minuten loopt.
De langparkeerders zoeken een
uitweg in de smalle zijstraten in
de Haarlemse binnenstad nu
steeds meer parkeermeters worden
geplaatst.
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1965 PAGINA 3
f
>v-^"
Haarlem blijven
;een schijven in zones
Langparkeerders in de binnenstad
komen steeds meer in de knel
De Haarlemse politie gaat daar beslist wat aan doen. „Ten behoeve van
andere verkeer zullen wij genoodzaakt zijn ook in die zijstraten steeds
J. ïÜJ^eperkende maatregelen in te voeren", vertelde ons hoofdinspecteur G.
dwongen*1, chef van de verkeerspolitie. „Dan zijn de langparkeerders wel ge-
"aar andere parkeerplaatsen uit te zien.
Voor wie wat wi
is er vo -
open
doende parkeer
gelegenheid
Dat er nog voldoende parkeergele
genheid in Haarlem is, daarvan is de
heer Endlich ten stelligste overtuigd.
Maar wie daarvan gebruik wil maken,
bioet zich enige opoffering getroosten:
hij zal een stukje moeten lopen. „Maar
de meeste automobilisten zijn lui van
aard," aldus de heer Endlich. „Ze wil
len hun auto kunnen neerzetten voor
de deur van het huis of de zaak waar
*e moeten zijn. Lukt dat niet, dan zet
ten ze hun wagen zomaar ergens neer;
Zelfs op plaatsen waar dat niet mag.
Het aantal daarop betrekking hebbende
"vertredingen neemt hand over hand
toe. Wij moeten daartegen wel optre
den om de stad berijdbaar te houden."
Voor de heer Endlich is dus het te
kort aan parkeergelegenheid in de
Haarlemse binnenstad maar zeer be
trekkelijk. Buiten de kern aan het
JJPaarne, bij het Krelagehuis en in de
wilhelminastraat is nog parkeer
ruimte voldoende. Daar kunnen dus
langparkeerders heen, die 's mor-
Sens Haarlem binnenrijden, hun auto
Neerzetten, de hele dag op kantoor zit
ten en 's avonds weer de stad uitrij
den.
Worden nu echter, door de plaat
sing van steeds meer parkeermeters
In de Haarlemse binnenstad, de lang
parkeerders niet achter gesteld bij de
kortparkeerders? Hebben sommigen
van hen niet evenveel belang bij een
Parkeerplaasts in de binnenstad als
een kortparkeerder?
naV ,??nS- en kortparkeerders hebben
i tuurhjk gelijke rechten op de par-
vmIPiegenheid it de binnenstad,"
vn„ j heer Holt. „Vóór de plaatsing
naüi, Parkeermeters kwam de kort-
tno .echter aan zijn rechten niet
niaöttv bij in de stad kwam en een
rpna„ u /ocllt' waren die allemaal
er rlo et door langparkeerders. Nu
kor?na„ufrn}eters staan' komen ook de
Na/,^?m?er? aan hun trekken."
ders een fai bobben de langparl. rer-
parkeerdèrs mo?ten laten voor de kort-
Endlich vto zel ons hoofdinspecteur
PMkierders nna 6r1j5l«ft V0OT de la"g"
ers n°g voldoende parkeergele
genheid open. In het hart van de stad
zijn tegen de drieduizend parkeerplaat
sen. Slechts bij tweehonderd dertig
staan meters."
Terwijl dagelijks honderden langpar
keerders verwoed naar een plaatsje
zoeken in een van de nauwe straten in
het hart van Haarlem, zijn tegelijker
tijd tientallen parkeerplaatsen met een
meter onbezet. Dat beeld biedt Haar
lem vooral in de morgenuren, tussen
acht en elf uur. Velen doet dat vreemd
aan. Niet de verkeersdeskundigen.
De meeste kortparkeerders komen
tussen elf uur 's morgens en vier uur
's middags naar de stad. In die uren
zijn dan ook de parkeerplaatsen met
een meter voor rond negentig procent
bezet en op topdagen, zoals maandags
en zaterdags soms zelfs meer dan hon
derd procent, hetgeen mogelijk is, door
dat velen niet de tijd vol maken waar
voor ze betalen. Overigens wordt de be
zetting van de meters berekend over de
periode van 's morgens acht tot
's avonds zes uur. En dan komt het ge
middelde natuurlijk lager uit, Is de be
zetting te laag, zoals het geval was aan
de Schoterweg en op het Frans Hals
plein, waar slechts veertig procent
werd gehaald, dan worden de meters
weggehaald en elders geplaatst. Op de
Gedempte Oude Gracht met name zijn
er meters bijgekomen. Dat is dan ook
de meest gewilde parkeergelegenheid in
Haarlem.
Een belangrijk argument van de plei
ters voor parkeermeters is altijd ge
weest, dat met meters beter de behoef-
te van de parkeerders kan worden ge
peild dan met schijven. De juistheid
van dat argument is in de afgelopen
maanden m Haarlem duidelijk geble
ken. En hoe ligt nu die behoefte? Moe
ten er nog meer parkeermeters in Haar
lem komen en hoeveel meer? „Op de
spitsuren is er inderdaad nog wel be
hoefte aan meer parkeermeters," zei
ons hoofdinspecteur Endlich. „En het is
heus niet zo moeilijk heel de Haarlem
se binnenstad vol te zetten met meters.
Maar de consequentie daarvan is. dat
er buiten de spitsuren dan een groot
aantal parkeerplaatsen met een meter
onbezet blijft, waar ongetwijfeld een
groot aantal langparkeerders gebruik
van had kunnen en willen maken.
Voor ons blijft het dus zoeken naar een
compromis. Wij moeten trachten ieder
<qjn deel te geven.''
Ook de Haarlemse middenstand kriwt
zijn deel van de parkeercapaciteit
de binnenstad. Maar zij wil nog rnecr
meters dan er nu zijn. Dat is natuuriük
zuiver eigen belang. De heer Holt is
zich daarvan bewust. „Wq moeten het
van de kortparkeerders hebben," 2e>
hij ons. „Zij zijn onzc „En ais
ze niet vlak voor onze deur gunnen par
keren, gaan ze naar cen a V ?n die
ander is dan meestal een zaak ln een
andere gemeente. Daarom is het ere-
eren van parkeergelegenheid zo dicht
mosëlii'k bii d6 3. ook een
belang voor de stad, die haar centru£
functie wil handhaven, vindt de heer
Holt.
De gevolgen van het ontbreken Van
parkeergelegenheid m "".ensta<l
heeft Haarlem aan den Ujve ondervon
den en zij ondervindt he^"ag ^agel'jks.
Mede door het «ebrek aant e
genheid is het winkelcentrum \erpau-
llllllllllllllllllllllllilllllllHIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIINIHIIIIIIIIIlli
perd. Veertig, vijftig jaar geleden was
het belangrijk groter en waren ook de
Janstraat, de Zijlweg en de Sniede-
straat belangrijke winkelstraten. Miljoe
nen guldens verlies heeft men geleden
door kapitaalsvernietiging. In dat ver
band behoeft slechts te worden herin
nerd aan het vrijwel waardeloos wor
den van het oude warenhuis vail room
en Dreesmann aan het Spaame.
Er is een kentering ten goede waar
neembaar, wel'ke zich o.m. openbaart
in de Kleine Houtstraat, maar wil Haar
lem als koopcentrum kunnen concurre
ren met Amsterdam, Amstelveen en
Heemstede, dat in de afgelopen jaren
door het bieden van parkeergelegenheid
veel kopend publiek uit Haarlem heeft
weggetrokken, dan zal meer parkeerge
legenheid in het centrum moeten wor
den gecreëerd.
Het structuurplan van Haarlem
biedt de mogelijkheden daartoe. Er
wordt gesaneerd. Oude wijken ver
dwijnen en, volgens de P,an"e^
er dan voldoende ruimte a
leg van parkeerplaatsen. Maar sane
ring is een langdurige ai
gaan tientallen jaren ov Er
zal op korte termijn iets ge
beuren.
De heer Holt is, /oa n, alfe-
meen bekend, een fervent voorstander
van parkeergarages. ,,"E 0f?'en er
minstens vijf komen, vindt de heer
Holt. ..De ondernemerscentrale komt
binnenkort met suggest'^ voor de bouw
van die garages." Evenals de heer
Endlich weet de heer Holt h.eel_ goed,
dat zulke parkeergarages bijna niet ex
ploitabel zijn, of ze .ïï?e£" dlrlct op
het centrum zjjn gericht. Maar dan zit
men weer met verkeerstechnische pro
blemen, zoals onlaog^-i® gebleken toen
het gemeentebestuur een aanvraag om
een vergunning voor de bouw van een
parkeergarage op die „ïond heeft moe-
tCn,zae^jZoepn-slechts driehonderd meter
van de binnenstad is de exploitatiemoge-
ljjkheid voor een pat keergarago dubi
eus," sis de mening van de heer Holt.
„De overheid zal dan ook steun moe
ten verlenen."
„Een parkeergarage is voor een
langparkeerder vrijwel niet te beta-
eus," is de mening van de heer Holt.
lieh. „De langparkeerder zal dan lie
ver gaan lopen.
Van de type" Pal"keergarages die in
het buitenland zijn gebouwd heeft de
heer Holt een speciale studie gemaakt.
Er zijn vol-automatiscne garages, waar
in de auto's met Juten worden wegge
zet. half-automaUsche hften-garages en
helling-garages, waarin de automobilist
zelf naar boven kan rjjden en een
plaatsje zoeken. Per parkeerplaats va
riëren de prijzen voor de bouw van deze
garages van vierduizend tot zevenen-
eenhalfduizend gulden. De firma J. P.
A. Nelissen uit Haarlem heeft een bouw
plan gereed voor een parkeergarage
met plaats voor 250 auto's. De bouw
kosten bedragen rond vierduizend gul
den per plaats.
Er komt dus wel wat voor kijken 0111
op deze wijze te voorzien in het tekort
aan parkeergelegenheid in de Haarlem
se binnenstad. Desondanks is de heer
Holt vol optimisme. „Er moet nu wal
gebeuren, anders blijven we achter de
feiten aan lopen," is zijn stellige over-
tuiging.
Jan van Hoof.
HAARLEM, 19 febr. Het eerder
verstrekte krediet ad 95.000 voor de
bouw van een kleedhuis bij de drie
sportvelden aan de Schalkwijkerweg
moet. orden verhoogd met 46.000 in
verband met niet geraamde grondver
betering en gestegen loon- en prijskos-
ten. De raad wordt toestemming ge
vraagd.
In het bedrag van 1.914,27 waarmee
de kosten van restauratie van het Vrou
we en Antonie Gasthuys de raming heb
ben overschreden, wordt een bijdrage
van dertig procent uit de gemeentekas
gevraagd. Een voorschot van 10.682
moet worden verleend ten behoeve van
de verbouwing van perceel Kopsstraat
18 voor een minder valide.
Op 3 februari was het honderd jaar
geleden dat Isaac Israëls geboren
werd in Amsterdam, en na een
leven vol omzwervingen is hij in de
stad van zijn geboorte overleden ten
gevolge van een aanrijding. Dat was
in 1934. Nederland verloor in hem
een van zijn meest feestelijke schil
ders. In het Prentenkabinet van het
Frans Halsmuseum te Haarlem is
een herdenkingstentoonstelling inge
richt van zijn tekeningen, aquarellen
en pastels die tot 4 april duurt.
In deze omgeving dringt zich onbe
wust een vergelijking op met de feeste-
lijkste schilder uit de gouden eeuw:
Frans Hals. Op het eerste gezicht zijn
er overeenkomsten: beide schilders wa
ren eenlingen in hun tijd, zij richtten
al hun aandacht op de mens en obser
veerden hem bij voorkeur als hjj zich
overgaf aan een feest. Maar daar hou
den de overeenkomsten op. Waar Hals
doorheen keek terwijl hij in feestelijke
kleuren het gezelschap schilderde, ging
Israëls niet verder dan waar de ogen
op stuitten. Het is evenmin juist een
vergelijking door te trekken met zjjn
Franse tijdgenoten Manet, Renoir of
een soepele lijn. hetgeen door de oude
ren maar matig werd gewaardeerd en
als „slordig" gekenmerkt. Maar Isaac
had zjjn eigen terrein gevonden, een
puur schilderlijk-beeldende wereld van
kleur, ljjn en beweging zonder bijbedoe
lingen, waar en eerlijk. Vanuit zijn ge
aardheid is het wellicht te verklaren
dat hjj die grens nooit overschreed en
consequent zintuigeljjk bleef kijken en
weergeven. Met minder reserve zou hjj
de grens van het strikt-picturale heb
ben kunnen overschrijden in de richting
van het expressionisme.
Isaac Israëls was een rusteloze fi
guur. Hjj had dorstige ogen en zjjn
benen brachten hem waar zijn ogen
zjjn wilden. In Amsterdam overal
waar veel mensen kwamen, en ver
der in Parjjs, Bern, Londen, Stock
holm, Kopenhagen, Hamburg. Op de
tentoonstelling in Haarlem kan men
met de betrouwbare Israëls meekij
ken en genieten wat voor hem de
eigen tijd en voor ons een roman
tisch nabjj verleden is: de belle
époque in de wereldsteden van West
europa, gezien door de ogen van een
begenadigd kunstenaar die zich een
eigen werkterrein heeft verworven
ten opzichte van zjjn ouderlijk milieu
Toulouse Lautrec. Er zijn evenveel over
eenkomsten als verschillen die zowel
voortkomen uit het gelijke tijdsbeeld als
uit de andere persoonlijkheidsstructuur
en individuele omstandigheden die niet
met de aanleg en bekwaamheid maar
wel met de uitgroei van het kunstenaar
schap te maken hebben.
Isaac Israëls was de talentvolle en
vroeg-rijpe zoon van een beroemd schil
der, de voorman van de Haagse school
Jozef Israëls. Deze gegeven omstandig
heid heeft aanvankelijk en voor een
groot deel, en misschien wel tenslotte,
zjjn richting bepaald. Hjj wenste zich te
onttrekken aan de werkwijze, de opvat
tingen en d.e onderwerpen van de gene
ratie van zijn vader: de gedekte scha
duwrijke tint, het in het atelier geschil
derde landschap, de romantisch-poëti-
sche composities vol met beschouwelij
ke gevoeligheden.
Als eerste van zjjn generatiegenoten
verliet hjj daarom Den Haag, waar
hjj zijn jeugd had doorgebracht, en ves
tigde zich in het schilderijjk-onbelaste
Amsterdam. Hjj trok er niet naar bui
ten maar vond zjjn onderwerpen in de
straten van de stad zelf. Hij noteerde er
direkt wat voor zijn oog kwam. Het
moment was voor hem bepalend: de
letterlijke ogen-blik op de voorbjjruisen-
de daghitjes, de silhouetten van mensen
op weg, even zichtbaar in de avondlijke
Kalverstraat als zjj de lichtvlek van
een lantaarn of een étalage passeerden.
Dat was het werkelijke leven dat hij
wilde betrappen en zonder het te ideali
seren weergeven. Met zijn litteraire
vrienden Van Dejjssel, Kloos en vooral
Frans Erens zat hij in de café's, be
zocht cabarets en danstenten en instal
leerde zich op terrassen en in parken
waar hjj het eenvoudige genoegen op
merkte van mensen en kinderen op een
bank in de zon.
Zjjn grote tekenvaardigheid stelde
hem in staat dat bruisende en
actuele leven onmiddellijk te no
teren in dynamische krijttekenin
gen en aquarellen; haastig, vlot en met
en evenzeer temidden van zjjn tijd
genoten.
Het is aan de kunsthistorici om na fe
gaan in hoeverre de vrijheid die hjj
zich heeft bevochten meer een voortdu
rende vlucht is geweest dan een vrij
willig bezit nemen en bijgevolg in hoe
verre zijn afkomst zijn beperking heeft
bepaald, «aarvan Isaac Israëls altijd
de toeschouwer is gebleven en nooit de
betrokkene is geworden.
L. T.
HAARLEM, 19 febr. Burgemees
ter en wethouders stellen de raad voor
een krediet te verlenen van 29.000 voor
bouwkundige voorzieningen in verband
met de restauratie van het Cavaillé
Coll-orgel in het gemeentelijk concert
gebouw. Het college werd reeds eerder
gemachtigd een contract af fe sluiten
met de firma Vermeulen uit Weert.
De orgelbouwer is daarna meteen met
de voorbereidende werkzaamheden be
gonnen. In maart wordt het orgel ge
demonteerd. De restauratie, die goed
deels wordt verricht in de werkplaatsen
van de orgelbouwer, duren ongeveer
vjjf maanden, zodat de hermontering
en intonatie in augustus hun beslag kun
nen krjjgen. In verband met de restau
ratie zullen enige bouwkundige voorzie
ningen moeten worden getroffen.
Parkeermeters in
