personenauto's
Al verscheidene merken in ons land
mi
album
D
NRKM eist regionale
televisiereclame voor
midden- en kleinbedrijf
EEG-akkoord
over groente
en fruit
Georganiseerde
middenstander
heeft nog veie
voordelen
Nasser niet
bij aankomst
van Ulbricht
DAG PUZZLE
Over vijf jaar hebben we
37000 monteurs nodig
Kunnen garages
auto-vloed aan?
Lichtpunt: onderhoud
steeds eenvoudiger
i
V 1
18 t/m 28
FEBRUARI
s
Offensief in Europa
S&KVTZI'S8-ai*>m>
I
Preventie
Luchtverontreiniging
Alleen nieuw
WOENSDAG 24 FEBRUARI 1965
PAGINA
-
Foor de eerste keer kunnen we op de RAI in Amsterdam een
aantal in Japan vervaardigde automobielen zien. En het zal
waarschijnlijk de laatste keer niet zijn. De Japanse auto-in
dustrie is snél in de opmars. Nu al staat Japan als producent van
auto's vijfde op de wereldranglijst. Er zit vaart in. Tien jaar gele
den bouwde men ginds nog maar nauwelijks 70.000 wagens per
jaar. Dit jaar zal men de hand niet omdraaien voor tenminste een
en driekwart miljoen. Een paar daarvan zijn naar Nederland ge
stuurd, want uiteraard onderzoeken de Japanners gedegen hun
export-kansen.
BMiayirs,
1 ■- f
Japan wordt snél auto-land. De jongste auto-salon in Tokio trok
een ongekend aantal bezoekers: meer dan een miljoen.
Stationcar-uitvoering van de
grote Toyota-Corona. (Ook in
Nederland leverbaar)
De Japanse loyota Crown 700, in sportuitvoering. Het
is de 700 Sport, die ginds in de lente van dit jaar leverbaar
zal zijn. De wagen kan een topsnelheid halen van 150 km per
uur en weegt nog geen 700 kilo.
i
H - -'4 fS
■IjK.
if-
hans kreisel
meer via de toonbank
u«'1
C>»]
olKi.
Alles
over
s
Jap
anse auto is
heel hard aan de
opmars bezig
brieken in ons land ook al op zoen
zijn naar assemblage-mogelijkheden:
automobielbedrijven zijn door de Ja
panse afgevaardigden al benaderd. De
ze ontwikkeling is trouwens wel te
begrijpen: het transport van complete
auto's is en blijft een dure aangele
genheid.
Uit dit alles blijkt wel, dat Japan
bezig is een beboorlijke partij mee
te blazen in de internationale auto-
ppoduktie. Zojuist zijn de definitieve
cijfers bekend gemaakt over het
jaar 1964. Zij spreken duidelijke taal.
Er werden in Japan meer auto's dan
ooit vervaardigd, namelijk 1.703.830.
Dat is 36,6 procent meer dan het
jaar daarvoor. Ongeveer 141.000 van
de in 1964 gebouwde wagens werden
uitgevoerd... Dat is, in vergelijking
tot het totaal, zeer weinig. Wellicht
verklaart dat de reden, waarom de
Japanse auto ditmaal (voor het eerst)
op de RAI zo royaal vertegenwoordigd
zoek
,-riinrtt.;L'i 'illil
l.'.I 1 "WtyUp 7'
Verscheidene merken zijn trouwens
al bekend op de Nederlandse
markt. De enorme Toyota-fabrie-
ken worden hier vertegenwoor
digd door Louwman en Par qui in Leid.
schendani. Geïmporteerd worden de
Toyota Crown standaard, een ruime
Zes persoonswagen met een 85 pk 4
cilinder kopkiepmotor, de luxe-uitvoe
ring van dit model en de semi-luxe
uitvoering en verder de station-wa
gen, die is afgeleid van de Toyota
Crown en straks de Toyota 700 Se
dan, een vooral voor de Nederlandse
markt interessant wagentje, dat als
Primeur te zien zal zijn op de RAI-
lentoonsteUing. De Toyota 700 is een
twee-deurs vier persoons auto met
een twee-cilinder luchtgekoeld motor
tje. dat goed is voor een topsnel
heid van 110 kilometer per uur.
Al deze wagens worden gebouwd
door Toyota Motor Co Limited, de
grootste automobielfabriek van ge
heel Azië. De fabriek werd opgericht
ln september 1933 en in 1935 werd
de eerste experimentele automobiel
vervaardigd. In 1936 komt de eerste
Toyota personenauto van de band en
'n 1941 haalt men een jaarproduktie
van 2000 stuks per maand. Na de oor
log, in 1956, is de maandproduktie
°t>gelopen tot 5000 voertuigen per
maand. Er komt een vestiging in
Bangkok- in de Verenigde Staten
Wordt een verkooporganisatie in het
loven geroepen. Men gaat ook bouwen
m Amerika (New Yersey) en in de
laatste maand van 1959 wordt al een
maandproduktie van 10.000 stuks be
reikt.
De ontwikkeling gaat stééds snel-
lor. Als in 1961 de Toyota 700 wordt
Rein roduceerd, is de produktie al op
gevoerd tot '20.000 voertuigen per
maand.
De Toyota-fabrieken beginnen
meer werk te maken van het
buitenland. In juli 1964 wordt
Louwman en Parqui in Leid-
sciiendam officieel dealer. Mr. Ogawa,
Haia en Mr. Yanagisawa komen
uit Japan, om het feest mee te vie-
iKo'jIn Den®marken zijn intussen al
mo dealers en sub-dealers aangesteld
en op de Autosalon van Oslo wordt
ae loyota Crown geïntroduceerd. In
r inland werd de Toyota Crown in
dnnmo Vi8n bet v°rig iaar uitgebracht,
ZwiKpri„^VaTen Zweden, Canada,
fr tow? A Australië en België aan
op deS-óto t» T°yota 700 P'-ijkte ook
En overal wordt de Toyota verge
zeld door vriendelijke Japanners, die
met trots hun wagen aanbevelen.
Een andere belangrijke auto-fabriek
in Japan, die in ons land is vertegen
woordigd, is de Isuzu fabriek. Auto
mobielhandel Seinen in Den Haag
vertegenwoordigt dit merk en Impor
teert de grote Bellel 2000, een 6 per
soons sierlijke Sedan met een 95 pk
motor en de Bellett, leverbaar m ben
zine- en dieseluitvoering: een midden-
klasse-wagen met een 63 pk motor.
In de periode januari-juni 1964 wer
den, volgens de gegevens van de RAI,
al 100 Isuzu Bellel in ons land ge
ïmporteerd, en twee combinatiewa
gens.
In Gilze is voorts „Nippon Neder
land NV" gevestigd, de alleen-impor
teur van de Nippon-automobielen (een
licentie van „Prince Motors Ltd" in
Tokio); de naam Prinz was in Europa
door NSU al „bezet" en verder is
Honda in Nederland vertegenwoordigd.
Natuurlijk zijn er nog veel meer
grote Japanse autofabrieken.
Zo is Toyo Kogyo in Hiroshima
op het ogenblik bezig met de
bouw (in licentie) van de Wankelmo
tor en als de berichten juist zijn, die
we dienaangaande uit Japan ontvingen,
dan staar ons in dit opzicht nog inte
ressante dingen te wachten.
Naar verluidt zouden Japanse fa-
eze experimentele auto bouw
de de Britse constructeur
Alec Issigonis in 1956. Onder
de motorkap lag een anderhalve
liter motor en de wagen had hydro-
lastic-vering. Het is niet moeilijk,
in de lijnen van deze 1956-er al de
„trekken" te herkennen van de
nieuwe, het vorig jaar geïntrodu
ceerde Austin Balanza en van de
Austin Glider.
HAARLEM, 24 febr. „Regering en
volksvertegenwoordiging hebben de
plicht ervoor te zorgen, dat het mid
den- en kleinbedrijf gelijke kansen heeft
en krijgt als het grootbedrijf. Op elk
gebied en dus ook op het terrein van
de televisiereclame. Als voorzitter van
de Nederlandse katholieke middenstands
bond wil ik vanavond deze eis bij de
regering en de volksvertegenwoordi
ging op tafel leggen." Deze duidelijke
uitspraak deed de bondsvoorzitter J. B.
A. Hurkiïiaus tijdens de bijeenkomst in
restaurant Brinkmann te Haarlem. De
heer Hurkmans voerde met name een
krachtig pleidooi voor de invoering van
regionale televisie, waarmee het mid
den- en kleinbedrijf zjjns inziens het
beste zou zqn gediend.
De heer Hurkmans richtte zijn ge
dachten eerst op de gevolgen van de in
voering van reclame in televisie en ra
dio voor het midden- en kleinbedrijf.
„Televisiereclame is een heel kostbare
zaak en het zal voor de middenstand
niet gemakkelijk zijn om van dit me
dium gebruik te maken", aldus de voor
zitter, die zijn gehoor echter meteen
aanspoorde het jachtterrein daarom niet
dadelvik aan anderen over te laten. De
raad voor het midden- en kleinbedrijf
heeft onlangs een studie gemaakt van
de mogelijkheden van televisiereclame
voor middenstandsbedrijven in het bui
tenland. De slotsom is dat ook midden
standsondernemers een vruchtbaar ge
bruik kunnen maken van televisierecla
me, als daarvoor de mogelijkheden wor
den geschapen in het systeem van de
exploitatie en de uitvoering van de tele
visiereclame. „Dat scheppen van die
mogelijkheden is allereerst een zaak
van regering en parlement. Daar moet
een antwoord worden gegeven op al de
vragen rond de reclametelevisie."
De voorzitter wees voorts op de in 1961
uitgekomen nota Scholten-Veldkampc
waarin onder meer werd gesteld, dat
het onaanvaardbaar zou zijn via een
overheidsconcessie de grootste bedrij
ven in een extra gunstige positie te
brengen. Er werd in die nota ook ge
sproken over verschillende tarieven en
over regionale uitzendingen. De heer
Hurkmans achtte het gevaar aanwezig,
dat de regionale uitzendingen in het
vergeetboek raken, terwijl juist hier de
mogeliikheden liggen voor het midden-
en kleinbedrijf. Het is immers maar
BRUSSEL, 24 febr. De ministers
m£L VT Kemeenschappe-
vannacht eens ge-
WT l volken groente- en
in r olleen JiZ de «""Sters om zes
uur uiteen gingen waren zij het even
eens eens over de bedragen, die boe-
ren binnen de gemeenschap zullen ont-
vangen voor hun rundvlees en hun
melk. De groente en fruit overeenkomst
zal pas in 1967 in werking treden. De
prijzen zullen afhankelijk van hei jaar
getijde worden vastgesteld.
Het akkoord over de extra-heffingen
werd door de vicevoorzitter van ae Euro
pese commissie „uitgesteld" genoemd,
omdat twee aspecten ervan nog niet
werden geregeld. Wel geregeld werden
ae wpze van berekening van de „refe-
r®ntl®Priizen" voor groenten en fruit en
vande prijzen, waartegen „derde lan-
o™ ."mm produkten aanbieden. De
exira-neffing is het verschil tussen bei-
Prijzen voorzover de aanbodprijs be
neden de referentieprijs ligt.
De preferentie, die door deze zwaar-
aere belasting van geïmporteerd hri't
groenten uit landen buiten de EED
voor de produkten van de zes zelf ont
staat, komt vooral ten goede van Ita
liaanse sinaasappelen en Franse peren.
In Nederlandse delegatiekringen, waar
men nogal bezorgd was over de nwge-
MJkheid van een „zware Drotectie van
vooral de Italiaanse en Franse fruitpro-
duktie door het instellen van de extra
heffingen, achtte men dinsdagnacht dit
gevaar vrijwel bezworen. Niet onlkena
kan echter worden, dat de instelling
van de extra-heffing niet meei aan de
oorspronkelijke voorwaarde is gebonden,
dat de invoer van groenten en fruit uit
landen buiten de EEG „marktversto
rend" moeten werken.
Laos Volgens het opperbevel van
de Pathet Lao zijn vorige week vrijdag
boven de provincie Sam Neua negen
Amerikaanse vliegtuigen neergeschoten
en verscheidene andere beschadigd.
(Rtr)
voor weinig middenstanders interessant
om via de landelijke televisie reclame
te gaan maken en bovendien is het
vaak onbetaalbaar. Vanuit deze gedach
te bepleitte de voorzitter de mogelijk
heden voor regionale televisiereclame.
„Ik geloof, dat wij dit ook als eis mo
gen stellen. Een eis aan de regering
en aan de volksvertegenwoordiging, die
daarvoor kunnen zorgen."
HAARLEM, 24 febr. Buiten de te
levisiereclame heeft de Nederlandse
Katholieke Middenstandsbond (NRKM)
tijdens zijn regionale bijeenkomst in
Haarlem aandacht besteed aan de ver
houding georganiseerde en ongeorga
niseerde middenstanders eii aan het
vraagstuk van de verdeeldheid binnen
het nuddeiistRiidNorgaiiisatieleven. De
algemeen secretaris van de NRKM, mr.
R. J. IN elissen, bewees aan de hand van
tal van voorbeelden, dat de georga-
niseerden ln een bevoorrechte positie
verkeren ten opzichte van bun vrije
collega s die niet kunnen profiteren van
het uitgebreide pakket diensten van de
organisaties. De heer H. Vélu bracht
het vraagstuk van de verdeeldheid naar
voren. Deze Haarlemse middenstander
toonde zich een voorstander van één
federatie van Middenstandsbonden ge
splitst in vak- en standsorganisaties.
Mr' «'^gevraagd te ken
nen, dat er inderdaad sprake is van een
te grote hoeveelheid organisaties. HU
propageerde een nauwere samenwer
king I!.1;, ryf sta kDe levensbe
schouwelijke binding achtte mr. Nelis-
sen op dit moment nog wel wenselijk,
maar zeker met noodzakelijk.
B'i tirLpp,krjlent va" voordelen voor de
georgamseerden sprak de heer Nelis-
sen c'"der meer over de betere verze-
kellrfe1 tlrrein aen' de v°°rlichting op
velerlei terrein, de cursussen en de
kredietverlening lnzake het Vestigings-
f'besDrèkinirenmee' dat er Miomen-
- gaande zijn om het
v Sn secretar-6 Moderniseren. De al-
gelaHenstandsonli?TVroeg zich af of de
vericht is on 2mg "°g Wel eff<?C"
?r«chan et toekomstig onder-
"eJo!nk 'dat hii u.1 woorden wekten de
S hiifdico -1 va" aanmerking heeft
°Poti£rde mr Nove van °Plekien- Voorts
fStwikkelbS sen de aandacht op
A „omische .»^S" en saneringsfonds.
Serband s en heeft de met dit
studie houdende problemen in
SU organen1®^' dat de NRKM met an-
frSafn H„,e°tt naar een centraal
'pnhefd 'naar lnude toekomst als een
„7parinn.f i buiten kan optreden
o^hb.KANDRIE'24 ,ebr- aTPI> - De
i« ?,«SL8e Partijleider Walter Ulbricht
van gen aan boord van de kruiser
"„^fWreundschaft" in Alexandrië
fa"g*'k1°men. Ulbricht brengt zijn veel-
proken officieel bezoek van een week
bliek Verenigde Arabische Repu-
,7°en de „Vöfkerfreundschaft" in de
aven afmeerde werden 21 saluutscho
ten afgevuurd terwijl talloze scheeps-
smenes loeiden. Op de kade stond een
erewacht aangetreden. Overal waren
viaggen van de V.A.R. en van Oost-
Duitsland aangebracht ter verwelko
ming.
Slechts degenen (lie de Oostduitse
Partijleider officieel verwelkomden, on
der wie vice-president Hassan Ibrahim
en vice-minister-president dr. Nureddin
Turret, en leden van de Oostduitse ko
lonie in Alexandrië werden toegelaten
tot de debarkatieplaats. Nasser zelf was
bjj de aankomst niet aanwezig.
Passagiers van het Italiaanse schip
„Ozonia", dat met 20 Westduitsers aan
boord ligt afgemeerd in de haven van
Alexandrië, hadden een onbelemmerd
uitzicht op de plaats waar Ulbricht aan
wal stapte.
De kruiser werd bij het binnenvaren
van de Egyptische territoriale wateren
tegemoet gekomen door schepen van
de marine en Migstraaljagers. 25 Klei
nere schepen escorteerden de „Völker-
freundschaft" bij het binnenkomen van
de haven.
5
x
3.
n
JÊk
4.
WOORDRAADSEL
1. koude lekkernij; 2. hout van spar;
3. ijverzucht; 4. niet bruikbaar; 5. in
woner van Europees land; 6. rund; 7
verstomd
Op de streepjes: Nieuwe zorg voor
Defensie met de AMX-tanks.
I.
OPLOSSING VAN 23 FEBRUARI
Horizontaal: 1. sprokkelen; 2. tredmolen;
3. rope, egg; 4. acroniem: 5. flink, item;
S. pas, Vijlen; 7. omen, Dante; 8. raseren,
Ee; 9. TT. melding; 10 idee, ent; 11 Bern.
anker
Verticaal: 1. strafport; 2. proclamatie; 3.
reprises, dr.; 4. odeon, nemen; 3. km, N.K.V.,
ree; 6. kooi, ijdel; 7. el, Eilanden; 8. leem
ten, ink; S. enf, entente; 10. gom, E.E.G.
\t OLGENS redelyke schattin-
gen zal Nederland over vqf
jaar dus in 1970 circa
2.200.000 auto's tellen en dnt
betekent, dat er ongeveer 87.000
monteurs nodig zullen zijn, om al
die wagens te onderhouden. Op het
ogenblik zijn er ruwweg 24.000 auto
monteurs: er zullen er dus nog
13.000 bij moeten komen. De „aan
was" bedraagt op het ogenblik
2000 man per jaar. Het zou er
dus niet zo pessimistisch uitzien,
als er maar geen mensen afvielen
door ouderdom of verandering van
vak. De opengevallen plaatsen zul
len door die jongeren moeten wor
den opgevuld. Het staat nog lang
niet vast, dat die extra 13.000 man
straks, als we ons in 2.200.000
auto's op onze wegen zuilen gaan
begeven, voorhanden zullen zijn.
Gelukkig neemt het aantal wa
gens, dat door één monteur „behan
deld" kan worden, met de jaren
toe. Volgens de heer Hans Kreisel,
voorzitter van de Stichting VAM
en lid van het hoofdbestuur van
de BOVAG, rekende men er tot voor
kort op, dat een monteur 40 tot
45 auto's kon erzorgen. Nu kan
een monteur al bijna 60 auto's aan
en dat komt dan door de grotere
duurzaamheid van de auto's en de
efficiëntere manier van werken.
In Amerika ligt dit cijfer trou
wens nog gunstiger. Daar rekent
men met één monteur per 75 auto's.
De omstandigheden zijn echter niet
gelijk. De gemiddelde Amerikaan
rijdt met zijn wagen veel minder
dan de gemiddelde Nederlander en
de slijtage van de doorgaans grote
re auto's met veel krachtiger mo
toren, die tengevolge van snel
heidsbeperkingen betrekkelijk wei
nig op het volle vermogen worden
belast, is veel geringer.
De moderne auto leent' zich
veel gemakkelijker tot onder
houd. Vroeger was het geen
uitzondering, dat fuseepen-
nen na 20.000 kilometer al moei-
lijl<heden begonnen te veroorzaken.
Een dynamo, die de gehele levens
duur van de auto meeging, was een
bof. Door toepassing van moderne
materialen en vindingen, heeft de hui
dige auto vee] minder service-beur
ten nodig. Een motor, die het
100.000 kilometer uithoudt is een
normaal verschijnsel.
Daarbij komt, dat Ook het pu
bliek meer en meer het belang
gaat inzien van het preventieve
onderhoud. Men wacht niet meer,
tot een onderdeel kapot gaat. Men
laat de wagen op gezette tijden
duchtig controleren en aangetas
te onderdelen vervangen.
„Vijf-en-negenti procent van
mijn klanten", zegt de heer Krei
sel, die in Rotterdam een grot®,
moderne garage heeft, „geeft de
wagen in preventief onderhoud.
Het is gebleken, dat dit, als men
de onderhouds- en reparatiekosten
per kilometer gaat berekenen (en
ik kan dat doen, want er zijn gro
te bedrijven met veel auto s, voor
wie ik die sommetjes haarfijn heb
'emaakt), veel goedkoper is. Boven-
dien kan je zelf bepalen, wanneer
je de auto wilt missen. En het is
veiliger!"
Gemakkelijker onderhoud dus,
dank zij langere levensduur van de
materialen en tijdige vervanging.
Ook het uitdeuken van plaatscha-
den vindt veel minder plaats dan
vroeger. Vervangen. Steeds meer
automobielfabrieken worden zo ver
standig, dat zij de prijs van carros
serieonderdelen verlagen. Dan gaat
men sneller over tot het aanbren
gen van bijvoorbeeld een nieuw
spatbord, de omzet van de fabriek
wordt er door verhoogd en dus kan
de prijs ook van de attributen
voor eerste montage omlaag.
Het is opvallend, aldus de heer
Kreisel, dat ondanks de stijging
van de lonen de laatste jaren, de
kilometerprijs van de auto's, al
thans wat de reparaties en het on
derhoud betreft, niet is gestegen.
\%TJ el is sterk te merken, welke
Winvloed de luchtverontreini-
T T ging heeft op de carrosse
rieën. Natuurlijk, het plaat
werk is dunner dan vroeger, maar
ook de invloed van de verontrei
nigde lucht speelt, aldus de heer
Kreisel, een grote rol in het slü-
tage-proces van de auto. In veie
gevallen kan gezegd worden, dat
de carrosserie het eerder begeeft
dan de motor. En dat komt dan
ook, omdat de Nederlandse auto
mobilist gemiddeld genomen steeds
minder rijdt.
Het produktiviteitscentrum van
de Stichting VAM heeft zich de
laatste tijd ernstig verdiept in het
probleem van het gebrek aan mon
teurs en werkplaatsen. We komen
in Nederland naar schatting drie
kwartmiljoen vierkante meter
werkplaats-oppervlakte te kort. Men
is pas weer begonnen met een nieu
we enquête en het zal geen ver
bazing wekken, als het tekort nog
groter zal blijken te zijn.
Om meer jongelui te werven voor
het vak van auto-monteur is al
druk propaganda gemaakt (zo is
er o.a. een speciale film vervaar
digd over dit ambacht). Door nieu
we werkmethoden wordt ook ge
tracht méér mensen aan één auto
te laten werken, zodat per tijdseen
heid meer kan worden verwerkt
per vloeroppervlak en een mon
teur na een deeltaak-scholing toch
als volwaardig monteur kan wor
den ingeschakeld.
Op deze manier, aldus de heer
Kreisel, zullen we het monteurs-
tekort voor een deel kunnen op
vangen. Een tekort, dat zich overi
gens alleen in het seizoen voordoet.
Het is nu winter, we beleven de
stille tjjd. U kunt nu overal met
uw wagen terecht. Maar straks, in
het voorjaar, gaat het weer ko
men. Dan kunnen we het werk
f/eer ternauwernood aan. Dan
kennen we wachttijden en dat duurt
dan weer tot het najaar. Ja, ook
auto-onderhoud is een typisch sei-
zoenswerk, al zöu men dat als bui
tenstaander misschien niet zo zeg
gen. Het zijn de particuliere gebrui
kers, die deze „pieken" veroorza
ken.
^rJs één uitzondering. De car
rosserieherstellers. Bij Ren is het
aanbod van werk vrij constant.
Des winters wordt er minder ge-
reden, maar relatief meer gebotst.
ZU kennen geen piek-tijden.
Hoe het in de toekomst, als
we een echt autoland zijn
geworden zal gaan, valt na
tuurlijk heel moeilijk te voor
spellen. Zullen meer mensen klei-
ie reparaties zelf gaan verrich-
en? „We verkopen in tegenstel
ling tot vroeger tegenwoordig
heel veel onderdelen via de toon
bank," aldus de heer Kreisel. Het
publiek heeft er kennelijk de tijd
voor en krijgt, dank zij goede voor
lichting, trouwens ook steeds meer
verstand van auto's. Steeds meer
gaat men natuurlijk ook onder
invloed van de arbeidslonen
self wassen en poetsen enzovoort.
Zullen wij naar Duits voor
beeld ook ln het stadium komen,
waarin we als welvaartsmensen er
niets meer voor voelen ln een ge
bruikte auto te gaan zitten? Waar
in we slechts nieuw wensen en
honderdduizenden nog behoorlijke
■vagens afdanken? Wie weet. Op
het ogenblik is een goede gebruikte
wagen in Nederland nog een waar
devol artikel.