DRUM
DAGPUZZLE
Bonte storm raast
het zuiden
Inspectie niet tevreden
over taalonderwijs
over
KLEUTERSCHOOLTJES
ALS „BEWAARPLAATSEN"
HALF ZWAAR - HEEL LEKKER
moe van
maagzuur?
IN ONDERWIJSVERSLAG:
Naast waardering klachten
over jonge onderwijzers
Bossche Knillis
door studenten
ontvoerd
Immoraliteit in
film betreurd
ms? 4* z>o»r-
Pressie van ouders tot toelating
van driejarige kinderen
Prinses Beatrix
op St. Eustatius
en Saba
Rector in Madrid
sluit faculteit
'1M, 1!
Crisis kan carnavalspret niet drukken
Taalbeheersing
neem natmr-grijze
Individualisme
MAANDAG 1 MAART 1965
PAGINA 7
U'-ü' 3
ÉaJftiSiiS::!!!
|g!i|l
ruim 60 jaar
'n lekkere sigaar!
■uiimM-.uA-i.i i h
De intocht van Prins Carnaval
in Breda.
Italiaanse Vastenbrief:
Evenals overal elders in het carna
valeske zuiden werd ook zondag
middag in Breda een optocht
gehouden.
meMncaraavalMke humor" bleek teTe- 9en werd de voorzitter van het
schikken dan de ontvoerders van Knii- N.K.V., de heer Jan M er tens, -
lis bleek toen prins Amadeiro XiX zon- oud-inwoner van het peeënrijk
Kniiiisje te voorschijn met daaronder navalsprins Andreo de Derde on-
gevaiien^rlft: "wegens kabinetscnsis derscheiden met de ordetekenen
van de zilveren pee.
„Agge mar leut et".
Wees goed voor uzelfen uw maag)
'n extra AGIO tractatie!
1 v" -• i' -
1
AGIO
lEMDMWiEi
lE^BjEjBjKSj
Norac is 'n NORIT produkt
(Van onze onderwysredacteur)
PEN HAAG, 1 maart De Neder
landse o'lderwyzer geniet in de schooi
6611 \n vrilheid, die alleen
verantwoord is by leerkrachten, die
(Van onze verslaggevers)
maAStBICHT' 1 maart- Naast
Vele andere eigenschappen bewezen de
Limburgse carnavalisten gisteren ook
(te kunst van het improviseren te ver
staan, Menige carnavalsoptocht bevat
te nameiyk rake persiflages op het ge-
.yalfen kabinet Marflnen. De Winkbuul-
}e van Heerlen brachten de val van
n"i-irtkal>inet volgens ons het best in
«eweir«*?u. voor de fraaie prin-
trekken dt« 11 doodgravers op-
treKKen die het met de nationale
driekleur bedekte gesneuvelde kabinet
ten grave droegen.
Ook in Maastricht was „ministerpre
sident exit" Marpnen present in de op
tocht welke dit jaar uitmuntte door
een massale vertegenwoordiging van
verklede eenlingen en derhalve een
Ware bonte storm deed opsteken. De
Maastrichtse wagenbouwers kostte het
dit keer weinig moeite om specifiek
Maastrichtse toestanden te hekelen
Dankbare onderwerpen waren er m
overvloed, o.a. de bouw van de Zui-
derbrug, huizenbouwende Maastrichte
naren in België en de televisiestudio
tn het naburige Ejjsden.
Prins Pierre I van het Wylrese Pul-
fiierhk, waar voor het eerst een heuse
optocht uittrok, zag zich omringd door
tal van zingende fraters. Voor Wylré
net optochtmotief vanwege de recente
Wootse huldiging van Frater Venanti-
n?. waarvoor diverse televisie- en ra
dio-omroepen het kleine Geuldorp on
langs opzochten. Pseudo televisie- en
radioreporters waren royaal in de Wyl-
rese optocht aanwezig.
Overal in carnaval vierend Limburg
Jorgden de optochten ervoor dat de
*raditionele weifelaars, die alvorens
Rome, l maart (XJPI) In hun
vastenbrief hebben de Italiaanse bis
schoppen zondag de toenemende immo
raliteit in de film betreurd. In .veie van
de huidige Italiaanse films, zo zeggen
de bisschoppen, wordt geen rekening
gehouden met de menseiyke waardig
heid en de moraliteit van de natuur-
en van de christelijk© leer. Zy roe-
allen die met de film te maken
"ebben op rekening te houden met de
Christelijke waarden. Ook paus Paulus
ki heeft zondagmorgen gewezen op de
Spet van de Italiaanse bisschoppen,
"e paus ri6p op tot een verstandige
V'erlng van het carnaval
<AFP) „Het schijnt dat een syste
matische campagne is begonnen van
d'geven op het christelijk huwelpk, het
gezinsleven en de morele opvoeding van
{■et volk", zo heet het in de Vasten-
Pr'ef. Bisschoppen uit andere landen
JJ.edden, zo wordt gezegd, op het con-
gilte met „diepe smart" gewag ge
haakt van „het schandaal dat Italiaan-
?6 films onder de bevolking veroorza-
De bisschoppen wijten deze toe-
,tand aan de passiviteit van het pu-
hek, de amorele houding van een deel
*n de filmwereld, het in gebreke blij-
o®n van de critici en het onvoldoende
Ptreden van de overheid.
zioh te verkleden eerst nog een sti
mulans van node hebben, hun burger
lijke kledij verwisselden voor carna
valeske uitmonsteringen. Allerbontst
uitgedost sloeg Limburg zondagavond
aan het feestvieren. De bonte storm
stak na de optochten pas goed op en
bereikte zondag tegen middernacht een
windkracht, welke niet vóór dinsdag
avond tot bedaren zal komen. Hoe al
les bepalend carnaval-vieren in Lim
burg wel is, bewees de Regionale Om
roep Zuid zondagavond op treffende
wijze. Het dagelijks nieuwsbulletin be-
vattf namelijk slechts dit éne nieuws
bericht: „Luisteraars, vandaag vieren
wij carnaval".
DEN BOSCH. De Oeteldonkers
hebben zondagmorgen verbaasd opge
keken toen bleek dat hun trotse sym
bool Knillis, die zaterdagmiddag ai
onder zijn omhulsel op de Bossche
Markt was geplaatst was verdwenen.
Een verbazing die in verontwaardiging
omsloeg toen men hoorde dat Nijmeeg
se studenten de daders waren, die aan
de Oeteidonkse club telefonisch mee
deelden dat men er onder bepaalde
voorwaarden Knillis kon komen terug
halen.
Niet alleen ontbrak daartoe op deze
dag aan de Oeteidonkse club uiteraard
de tijd, doch bovendien achtte men
met deze manier van optreden de goe
de toon voor een dergelijke stunt zo
ver overschreden dat men besloot In
het geheel niet te reageren. De Nij
meegse studenten zullen dus voor hun
moeite met geen druppel bier worden j<ja de Carnavalsoptocht in Don-
Het gemis van de originele Knillis
heeft de Oeteldonkers
niet kunnen
weerhouden om op deze zondagavond
ai daverend Carnaval te vieren. Tevo
ren hadden ze met verscheidene tien
duizenden him prins een hartelijk wel
kom bereid nadat hij per extra trein
aan het station was gearriveerd. Een
welkom dat bevestigd werd door bur
gemeester mr, R. Lambooy die hem
met een geestige toespraak de sleutel
van de stad overhandigde. Tijdens het
Oeteidonkse matinee in de Casino
schouwburg werden door de prins ver
schillende onderscheidingen uitgereikt.
Een daarvan viel te beurt aan Max
Tailleur, niet alleen zoals de prins ver
zekerde als koning van de humor,
maar ook omdat hij met de opbrengst
van die humor zo velen gelukkig heeft
gemaakt met name de rheuma-patiën-
ten.
Andreo de Derde, prins van het car-
navalsrjjk in het Brabantse plaatsje
Dongen, heeft de voorzitter van het
Nederlands Katholiek Vakverbond,
de heer P. J. J. Mertens gistermid
dag benoemd tot ridder van zijn kort
stondig rijk.
De heer Mertens, oud-Dongenaar, op
zijn beurt stond ook niet met lege han
den. Om bepaalde sociaal-economische
termen wat te populariseren, had hij
zijn toevlucht maar gezocht ln een
nieuw carnavaleske orde van het NKV.
Hy benoemde prins Andreo tot groot
officier in de orde van de vermogens-
aanwasdeling met 11,11 proc. ondeme-
mlngs-gewtjze differentiatie en reikte
hem de daarbij behorende versierselen
uit.
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 1 maart In het zo
pas verschenen onderwijsverslag signa
leert de hoofdinspectnce van het kleu-
terondenvys het toenemen van het aan
tal gesubsidieerde kleuterscholen.
Tevens wordt in het onderwijsverslag
gewezen op de sterker wordende druk
van de ouders om driejarige kinderen
op de kleuterschool toe te laten.
De vraag of een ongesubsidieerde
kleuterschool een kleuterschool is, is
niet louter van theoretische aard.
Noemt men een ongesubsidieerd insti
tuut een kleuterschool, dan kunnen aan
dit instituut bepaalde eisen worden ge
steld en moet men toegang verlenen
aan het ryksschooltoezicht. Juist m de
gevallen, waarin toezicht gewenst zou
zijn, komt men echter op het idee te
beweren: „Dit is helemaal geen kleu
terschool!". Dan duiken namen op als
crèche, kinderbewaarplaats, kleuterdag
verblijf etc., aldus de hoofdinspectnce.
De instituten in kwestie dienen voor
een deel orr kinderen beneden de vier
jaar op te vangen, 'an??&mer-
nand schijnt men ook oudere kleuters
te gaan aantrekken. De fik.arn „kleuter
dagverblijf" schept allerlei misverstan
den. Vroeger werd hiermee bedoeld een
dagverblijf voor kleuters, dip daar op
medische of sociale indicatie toegang
konden krijgen; thans dragen ook in
richtingen, die sterk lijken op ongesub
sidieerde kleuterscholen, deze naam.
De hoofdinspectrice sent de vrees niet
ongewettigd, dat de kleuter in sommige
van deze inrichtingen veel te kort
komt. Zy kan zich niet aan de indruk
onttrekken, dat dergelpke bewaarplaat
sen voor kinderen van 2 tot 7 jaar wel
eens hun bestaansreden ontlenen aan het
feit, dat de kleuters opgevangen kunnen
worden ln ruimten, die niet behoeven
te voldoen aan de eisen van de inspec
tie en van de wet.
Aangezien dergelijke instituten wille
keurig door eenieder kunnen worden
opgericht, Is het moeilijk na te gaan
hoeveel er zijn. Het lijkt soms, dat het
aantal eerder toe- dan afneemt. By een
onderzoek in een van de Inspecties wer-
Advertentie)
DRUM
den 34 ongesubsidieerde kleuterscholen
geregistreerd. Van de hoofden van de-
se instituten bleken er vier in het be
zit te zpn van de akte-hoofdleidsler;
zeven hoofden hadden de leidstersakte,
vier een getuigschrift voor kinderverzor
ging en negentien hoofden hadden geen
enkel getuigschrift. De leidsters bleken
vaak zeer jonge meisjes te zijn. Een
leidster van 16 jaar droeg de verant
woording voor een klas; er werd ook
een leidster van 15 jaar aangetroffen en
zelfs een van 14 jaar.
De hoofdinspectrice merkt op, dat
concurrentie tussen verschillende scho
len er toe leidt, dat men klasjes voor
driejarigen gaat inrichten om zodoende
verzekerd te zpn van de toevoer van
leerlingen naar de gesubsidieerde kleu
terschool. Soms ontstaan deze klasjes
alleen om tegemoet te komen aan het
verlangen van buitenshuis werkende
moedei-3, die hun kinderen onder dak
willen brengen. Onophoudelijk wordt er
pressie uitgeoefend om kinderen bene
den de minimumleeftyd van vier jaar
op de kleuterscholen toe te laten, zo
constateert het onderwijsverslag. Langs
allerlei wegen tracht men de toegang
voor jonger" kinderen te forceren. Eni
ge malen werden op gesubsidieerde
scholen driejarige „verstekelingen" aan
getroffen: in een bepaald geval moest
aan een school subsidie worden gewei
gerd omdat er gedurende geruime tyd
driejarige kleuters waren toegelaten.
Een van de inspectrices, die nader
op dit probleem ingaat, wpst er op, dat
de wet niet zonder reden de toelatings-
leeftpd op vier jaar heeft gesteld. Het
kind van drie jaar hoort thuis in het
gezin, waar het naar hartelust kan spe
len. De pressie van de ouders brengt
de schoolbesturen er toe zogenaamde
speelklasjes in te richten. De leiding
inerby is meestentijds onbevoegd en te
jong, zodat meer en meer de bpna ver
geten benaming „bewaarplaats" weer
tot leven komt. Dergeiyke klasjes staan
weliswaar los van de school, maar het
is te betreuren, dat ze er zün. Vaak
wordt met deze klasjes een schoolstrijd
gevoerd en heten ze een voorpost voor
de kleuterschool.
Aan deze opmerking wordt toe
gevoegd dat de driejarigen en hun
bulsvesting ln de zeer nabye toekomst
een probleem gaan vormen, dat zeker
een stempel zal drukken op de bestaan
de kleuterscholen en de personeelsbe
zetting. De inspectrlee, die hier de aan
dacht op vestigt, pleit er voor, dat de
zorg voor deze groep kinderen ook ge
steld zal worden onder de bemoeiingen
van het Ryksschooltoezicht.
door vakbekwaamheid, taakopvatting
en persooniykheid deze vrijheid kunnen
dragen. Zeer vele onderwijzers biyken
zich geheel aan hun werk te geven; dit
geldt ook voor de jongere leerkrachten.
Er wordt door de onderwijzers dikwijls
veel meer gedaan dan in redelpkheid
van hen verlangd kan worden. Aldus
schrijft de hoofdinspecteur van het la
ger onderwijs in de provincies Noord-
Holland, Zuid-Holland, Zeeland en
Utrecht in het jaarverslag van het Ne
derlandse onderwys, dat zo pas versche
nen is.
Genoemde hoofdinspecteur merkt
echter tevens op, dat het mee willen
doen in de jacht op persooniyke mate
riële welvaart in een tijd. waarin ver-
antwoordeiykheidsbesef en eenvou
dige plichtsbetrachting schynen te de-
valleren, het onderwözerskorps niet on
beroerd heeft gelaten.
„Mag men afgaan op de indruk van
etteiyke inspecteurs en hoofden, dan
schiet vooral van de jonge generatie
nogal eens iemand tekort: enthousias
me en bezieling ontbreken, evenals y-
ver en nauwgezetheid. Voorbereiding
van de lessen en correctie laten te wen
sen over; van belangstelling voor vak
literatuur is evenmin sprake als van
enige verdere studie. Men staat amper
boven de gewone stof van de lagere
school en de antwoorden op sommige
vragen van intelligente leerlingen ver
raden een grotere mate van fantasie
dan van gedegen kennis".
Ook de hoofdinspecteur voor de pro
vincies Gelderland, Limburg en Noord-
Brabant „ontkomt niet aan de indruk,
dat vooral de jongere generatie in zeke
re opzichten tekort schiet." In het sub
verslag van de inspecteur in de inspec
tie Zutfen wordt geklaagd over het ge
drag van de jonge leerkrachten bü' sol
licitaties. „Voor de leerlingen van v.g.-
l.o.-scholen worden poïitesseboekjes
aangeschaft. Ook voor uloscholen ïyken
deze boekjes niet overbodig, maar
stellig zijn ze zeer noodzakelijk voor de
kweekscholen."
Acht inspecteurs In de tweede hoofd
inspectie (Noord-Holland, Zuid-Hol
land Zeeland en Utrecht) rapporteren
in het Onderwijsverslag over de monde
linge en schrifteiyke taalbeheersing op
de lagere school. Zp constateren, dat
de leerlingen slechts in beperkte tot
zeer beperkte mate gelegenheid wordt
gegeven tot spreken. In de eerste en
tweede klas blpkt het met het spreken
gunstiger gesteld te zpn dan in de hoge
re leerjaren. In de hogere klassen komt
een geleid gesprek over onderwerpen
van verschillende aard slechts zelden
voor. De vragen, die de leerkrachten
stellen, zyn volgens het rapport vafi de
ze inspecteurs te vaak een soort invul
oefening of een vraag-en-antwoord-
spelletje. Men heeft echter wel de in-
ORANJESTAD, 1 maart Zaterdag
was de laatste dag van het officiële be
zoek van prinses Beatrix aan de Ne
derlandse Antillen. Met een bveemo-
torig vliegtuigje arriveerde de prinses
op St. Eustatius. Daar maakte zij een
rondrit, waarhij ondermeer het histori
sche fort Oranje werd bezichtigd. Ver
volgens gaf de prinses door het weg
klappen van het naambord aan net
plaatselijk ziekenhuis haar naam: firn -
ses Beatrlx-ziekenhnls. Na een roel-
bootdemonstratie te hebben bUKe"°"'
begaf de prinses zich aan boord van
het fregat „Van Amstel" voor de reis
naar Saba.
Op dit eiland werd een rondrit gehou
den, waarby de prinses o.a. In het
plaatsje „The Bottom" in het admini-
strateurshuis' de lunch gebruikte. Hier
na vervolgde de prinses haar tocht lo
pende naar het gastenhuis, waar school
kinderen haar toezongen en dansten. Na
mens de bevolking kreeg zy hier een
handgeborduurd tafelkleed geoffreerd.
MADRID, 1 maart (RTR) Het
rectoraaat van de universiteit van Ma
drid heeft zondag de medische afde
ling van de universiteit gesloten we-
aznanajnmn)" apmaou Ciii ivcn sued
bijeenkomsten" ran de laatste twee
dagen.
Stop met slikken van middelen dio
geen blijvende verlichting geven. Vraag
de apotheker of drogist NORAC. Niets
anders. NORAC brengt het maagzuur
in gezond evenwicht.
IK
(Advertentie)
druk, dat inzichtvragen geleidelijk aan
een ruimere plaats krygen. Kritiek
wordt geuit op het tekort aan corrige
rende aandacht voor de gebrekkige
zinsbouw van vele leerlingen. Een dui-
deiyke integratie van het declameren
ln het moedertaalonderwijs is, naar
de mening van de commissie van in
specteurs, in feite niet aanwezig. Crea
tief spel komt wel eens voor, maar men
kan niet zeggen, dat het een plaats in
de school heeft veroverd. Gemiddeld
wordt er op de scholen met een vrij
magere frequentie gelegenheid gegeven
een opstel te maken. De inspecteurs
zeggen, dat het stellen nog bepaald niet
de plaats inneemt, die het zou moeten
hebben. Het algemene beeld van de ac
tieve taalbeheersing is nog weinig be
moedigend, maar er valt, vergeleken
met een aantal jaren geleden, wel een
vooruitgang te constateren.
Ook de inspecteurs van het v.h.m.o.
hebben in het bqzonder aandacht ge
schonken aan het onderwas in het Ne
derlands. Zy kwamen tot de bevinding,
dat de verschillen in doelstelling en me
thode bü dit onderwijs zo groot zyn, dat
zells by benadering niet vastgesteld
kan worden welke leiding op de v.h.-
m.o.-scholen ln het algemeen gegeven
wordt aan het schriftelijk en mondeling
gebruik van de moedertaal.
Het is mogelijk, dat een leerling op
de ene school van de tweede naar de
derde klas overgaat zonder ooit een op
stel of stelwerk van andere aard ge
maakt te hebben, terwijl de leerling
van een andere school 25 maal een op
stel, brief of verslag heeft geschreven.
Een even scherpe tegenstelling be
staat by de spreekoefeningen. De ene
leraar ziet het opzettelpk leiding geven
aan het spreken als een belangrijk on
derdeel van de lessen voor de eerst*
twee klassen, terwyi de ander het nut
daarvan niet inziet. De inspectie staat
allerminst een ideaal van onpersoon
lijke gelijkvormigheid voor ogen, maar
„de huidige praktyk getuigt meerma
len van een individualisme, dat niet ge
remd wordt door kennis van zaken."
Het Onderwijsverslag, waaraan deze
gegevens ontleend zyn, heeft betrek
king op het jaar 1961. De Onderwijsver
slagen versehynen reeds vele jaren met
grote vertraging. De achterstand
is thans enige maanden ingelopen: het
verslag over 1959 verscheen in septem
ber 1963, het verslag over 1960 in sep
tember van het vorig jaar en nu is het
verslag over 1961 uitgekomen.
Advertentie)
LETTERGREEPRAAD SEL
Horizontaal en verticaal dezelfde woor
den invullen.
1. muze; 2. zangspel; S. draadloze tele
grafie; 4. op elke plaats; 5. geen uitge
zonderd; 6. eten.
OPLOSSING VAN 26 FEBRUARI
1. pels - 2. eton 3. loge - 4. snel 6.
tank - 6. Arie - 7. nier - 8. kers - 9. vlag
- 10. lava - 11. aval - 12. galm - 13. welp
14. egel 15. leva 16. plas.
