Hoe en langs welke wegen verplaatsen
de Haarlemmers zich door hun stad?
ledereen met
de bu
s
naar
het
A
Gemeentebestuur
passeert ver-
keersdeskundige
bij studie over
parkeermeters
m
Feest van de Voorjaarsbeurs
Klassicus leeft tussen
honderdduizend boeken
- van Teyler's stichting
«entrum
mm
'êmsSÈmm
Weg met auto's
Met de bus
SOLEX
DR. R. LORENTZ ZEVENTIG JAAR
v
tmmÊSÈÈSSm
HARDEBELT
1 ii t.
11"
ZATERDAG 6 MAART 1965
PAGINA 3
v<">
n de
HAARLEM, 6' maart Enige
J<A"en geleden was gen vur ige wens
an burgemeester en wethouders
Vf'n Haarlem een eigen verkeers-
whenieur aan te trekken, met na-
l'lc voor de oplossing van de ver
serspróblemen in de Haarlemse
?nnenstad. Zij bepleitten de nood-
aak daarvan bij de gemeenteraad
(r'1 die billijkte deze wens en had
een flink bedrag aan salaris
ö°0?' over. Ir. G. H. van den Bo-
•h'erde kwam in september 1961
«ar Haarlem en stortte zich in
c,e verkeersproblematiek. Inmid-
c els zijn we nu drieëneenhalf jaar
vri~der en zitten midden in het
7J(Xrkeerprobleem. Daar houden
2'ch een groot aantal personen en
°riniissies mee bezig. Maar bur-
■jerneester en wethouders hebben
'et nog niet noodzakelijk gevon-
:'-'n de verkeersingénieur als ob-
tectieve deskundige in de parkeer-
1'roblematiek te betrekken. Hij
leeft geen stem, zelfs geen advi
serende, in de parkeermetercom
missie, waarvan burgemeester mr.
A P. F. M. Cremers voorzitter is.
e verkeersingenieur is in dit ge-
Val gewoon gepasseerd. En zo
Voelt hij het zelf ook, al zegt hij
dat voorzichtigheidshalve
niet met zoveel woorden: „Ik ben
onkundig gehouden vaji het feit,
hoe men de parkeerruimte in de
Haarlemse binnenstad verdeeld.
Natuurlijk héb ik er wél een me-
,n9 over. Mijns inziens hebben
ot'keers- en parkeerproblemen
met elkaar te maken. Als
0oi'jheersingenieur behoor je dan
k alles van het parkeren af te
^eten".
'i
In de nabije toekomst zullen de Haarlemmers ook die een eigen
auto hebben meer gébruik moetengaan maken van het
openbaar vervoer als zij zich binnen de eigen stad verplaatsen van de
ene wijk naar de andere of naar het winkelcentrum in de binnenstad.
Hóe, langs wélke wegen en in
welke mate verplaatsen de Haar
lemmers zich door hun stad en
wat is hun doelOp deze vragen
moet het verkeersonderzoek dat
komend najaar wordt gehouden
een antwoord geven. Een belang
rijk knooppunt om de gedragingen
van het verkeer waar te nemen is
het Kennemerplein, waarvan deze
foto een beeld geeft tijdens het
spitsuur.
Ir. Van den Bogaerde voorziet,
dat de Haarlemmers m de toe
komst bij een bezoek aan het win
kelcentrum meer en meer gebruik
zullen gaan maken van de open
bare vervoermiddelen. Hij wijst
in dat verband op de ontwikkelin
gen in o.a. Amerika en Engeland.
In Londen maakt tachtig procent
van de inwoners gebruik van het
openbaar vervoer; bus en metro.
„Niemand gaat daar met de auto
naar zijn werk in de binnenstad.
In de verre toekomst zal Haarlem
op die regel geen uitzondering
maken", aldus if- Van den Bo
gaerde. Hij is ook een tegenstan
der van het ongelimiteerd creëren
van parkeerruimte in de Haar
lemse binnenstad. „Natuurlijk, er
is nu nog veel te weinig parkeer
gelegenheid in het centrum. Er
moet dan ook meer parkeerruimte
komen. Maar op den duur zullen
we toch niet iedereen tevreden
kunnen stellen. Met die gedachte
moeten we ons maar verzoenen".
O T O
f 399
fe É- W f w
lÉP» fe l m I
'Pf- te ill is. f PI' I;: g. $fs|p4|
■PA
«1
I
HAARLEM6 maart. De
bibliotheek van Teyler's Stich
ting is een beetje Lorentz gewor
den en dr. R. Lorentz is in veer
tig jaar tijd een stukje van Teyler
geworden. Als iemand veertig
van zijn zeventig levensjaren
heeft doorgebracht tussen de
honderdduizend banden van de
stichtingsbibliotheek, kan het
niet anders of de wederkerige
beïnvloeding is van grote beteke
nis geweest. Komende maandag
hoopt dr. Lorentz als bibliotheca
ris van de stichting zijn zeventig
ste verjaardag te herdenken. In
1925 werd hij aangesteld als
tweede bibliothecaris onder me
juffrouw H. C. Dorhout Mees, die
in 1957 haar functie met een ge
rust hart aan haar bekwame op
volger kon overdragen.
d«
a»!;
as'1
G«'
uii'f:
Komend najaar onderzoek
naar gedragingen verkeer
in Haarlemse binnenstad
ge'k begrijp niet wat onze verkeersin-
lU),!rur in ,le parkeermetercommissie
niet doen. Het gaat in die commissie
t((; °m het parkeervraagstuk in algeme-
hés rnaar over de verdeling van de
\\>tu are parkeerruimte", zei ons
^«ttder W. F. Happé, toen we hem
commentaar vroegen. De wethouder
Wl-skl
den Bogaerde wil nu ook wei eens pre
cies weten hoe, in welke mate en langs
welke wegen de Haarlemmers zich in hun
stad verplaatsen; naar liet centrum en
naar andere wijken.
Het onderzoek zal zich afzonderlijk
richten op de gedragingen van het open
haar vervoer de stadsbussen van
het autoverkeer en van de wielrijders
en bromfietsers. ,.Het gaat me niet in de
eerste plaats om het aantal voertuigen,
maar voornamelijk om het aantal men
sen, dat zich door de stad verplaatst. In
dat verband neemt het openbaar ver
voer natuurlijk een belangrijke plaats
in", aldus dc heer Van den Bogaerde.
van zaken overigens niet ontmoedigd.
Hij is hard bezig met de voorbereidingen
van een onderzoek, dat in het komende
najaar zal worden gehouden, naar de
gedragingen van het verkeer in de Haar
lemse binnenstad. „Wat is de bestem
ming van het verkeer, dat dagelijks over
de Haarlemse wegen rijdt". In 1958 werd
al eens een onderzoek ingesteld naar het
voornamelijk doorgaande noord
zuid-verkeer in Haarlem. Maar ir. tan
ontkende, dat de bemoeiingen van de
parkeermetercommissie verder gaat
dan de verdeling van de beschikbare
parkeerruimte tussen kort- en langpar-
keerders.
De parkeermeter is vorig jaar in het
leven geroepen om het bedrijfsleven en
de middenstand in Haarlem een kans te
geven tnede te bepalen op welke plaat
sen parkeermeters noodzakelijk zijn en
of parkeermeters wel de aangewezen op
lossing zijn voor het parkeerprobleem.
„Als de parkeermetercommissie zich
zoals oorspronkelijk de bedoeling
was alleen met de verdeling van de
parkeerruimte bezig hield, zou ik weinig
belang hebben bij een plaats in die com
missie", zei ons ir. Van den Bogaerde.
,,Maar de commissie begeeft zien steeds
meer op het terrein van het Haarlemse
parkeervraagstuk in het algemeen. Zij
heeft, onlangs ook advies gegeven over
het plan voor de bouw van een parkeer
garage aan de Damstraat, waar ik als
adviseur van de venkeerscommissie ui
teraard wel bij betrokken ben."
Ir. Van den Bogaerde is door deze gang
De uitkomsten van het onderzoek
gaat hu gebruiken bij de uitvoering
van zijn eerste belangrijke taak: liet
opstellen van een verkeersplan.
..Daarbij richt ik mij natuurlijk zoveel
mogelijk naar het bestaande structuur
plan voor Haarlem, waarop de makers
daarvan vrijwel intuïtief de wegen
hebben ingebracht, zonder diepgaande
verkeerstechnische overwegingen."
Hoewel hij zich daarover natuurlijk
eerst na het verkeersonderzoek een ge
degen oordeel kan vormen, heeft ir. Van
den Bogaerde al wel een aantal persoon
lijke ideeën over de wijze waarop zie'"1
in de toekomst de verkeerssituatie >n
de Haarlemse binnenstad, al of niet door
gerichte maatregelen daartoe gedwon
gen, zal ontwikkelen.
Hij is een voorstander van het uit Ae
binnenstad weren van alle gemotori
seerde verkeer, dat daar niet dringen"
een boodschap heeft. Ook de stadsbus
sen wil hij buiten het eigenlijke stads
centrum houden met slechts halten °I
punten die aan dat centrum raken.
Naar zijn mening zal dat de Ieelb;u'«
heul van het centrum vergroten, Dan -
naast is het (voor de middenstand).
een economisch belang het inotoris
en voetgangersverkeer te scheme
..Weliswaar wil iedereen met zijn ai
zo dicht mogelijk bij de plaats van
stemming kunnen komen, maar als
daar is, wil men weer geheel bevrij' J
van het verkeer en als voetgange
ruimte hebben."
Daarom zoekt ir. Van den
naar een aantrekkelijke ander®
zodat het verkeer dat in hej, ce
niets te maken heeft, uit zichze u -
van gebruik zal maken, z°ndeE,odzakm
njverbod voor de binnenstad n e
lijk is. Dat: zoiets mogelijk is, de
Kalverstraat in Amsterdam ,aak f,
in geen automobilist zich zal VYi
dat niet per se noodzakelijk lS> -d na
rijden toch wel is toegestaan.
J- VAN HOOF
(Advertentie)
„Nu wegrijden zonder trappen'
SOLEX-SERVICE-STATION
RIJKSSTRAATWEG 249 - HAARLEM-N
TELEFOON 57455
HAAKLEM, 5 ma -t Haarlem
heeft aan de Leidsevaart niet voor
niets de lichtjes buiten gehangen. In het
Krelagehuis is nu het feest van de Voor
jaarsbeurs weer duchtig aan de gang.
Een beminnelijke bonte kermis van
stemmen, muziek, zoete of pittige geur
tjes, doodernstige gezichten van stand
houders en van telkens en telkens weer
even nieuwe en even onontbeerlijke
huishoudelijke handigheden. Natuurlijk
zijn er de vertrouwde „nummers", de
mixers, de naaimachines, dc kleine
bars waar onder niet afnemende be
langstelling iets geschonken wordt
,1e luxe keukens en de wasmachines,
en misschien is een gedeelte van de
nieuwe artikelen ook al in de meeste
progressieve zaken in de binnenstad te
vinden, maar waar vind je een gelegen
heid om al die nieuwigheden in één ge
zellige avond of middag te overzien.
Hoewel het geroezemoes en de mu
ziek van lom Erich en Eddie C'hris-
tiani .I, „haüÜnjornencie bezoeker on-
weerstaanbaar de grote zaal intrekt, is
het tlan Véi A de ^1 eerst even stil
m Echte Bakkers. Zestien
bakkers uit Haarlem en omgeving ko-
men Hnn h de goede kwaliteit
van ood. zy maken niet alleen
glanzende uitstalling
overtuigen de J^Pfoducten, maar zij
jat die ifit^ ?0eker el' bovendien
door rond een da g geen sProokie is'
one davelifw amPende oven hun ge-
hlad fnet he, ganS gaan en het
ai vakheku aks'eraden na het andere
met vakbekwame zwier tevoorschijn te
schuiven. In de grote zaal komt men
ogen tekort. Direct al links ziet de be
zoeker zichzelf aarzelend binnenkomen
op de schermen van een aantal televisie
toestellen. De geur van bradende ge
haktballetjes geeft een vertrouwde
beurs-sfeer, en dan is het ook niet moei
lijk meer Je hoeft maar te kijken,
links en rechts. Vruchtenpersen, een
grill, een electrische haarkruller voor
kleine en grove krullen, een keuken die
van twee tot veertig elementen opge
bouwd kan worden, verderop een keu
ken die aanzienlijk veel meer elemen
ten bezit, maar die niet leverbaar was
in „houtuitvoering" zoals de andere.
Een afdeling stoffen kleine bloeme
tjes op zwarte ondergrond en cashmdr
een aardappelschilmachine, die an
derhalf kilo aardappelen in drie minu
ten op het pitten na voor de pan ge
reedmaakt. Dubbele ramen, ,,U zult
ook wel eens last hebben van koude-
afstralende ramen zo midden in de win
ter". zegt de standhouder bezorgd. De
dubbele ramen zün weer iefs anders
dan de voorzetramen, even verderop,
die gewoon tegen de eigen ramen aan
geplaatst kunnen worden. Aluminiumfo
lie, de basis van honderd en een han
dige tips. ,,Het komt er nu pas, na tien
jaar, bij het grotere publiek in" aldus
de standhouder die dat nauwelijks kan
begrijpen. Een jongeman in een blauwe
stofjas laat zien hoe in vroeger eeuwen
de ovale Karnemelkzeep-stukjes uit
vormeloze zeephompjes gevormd wer
den, gezeten achter machine van vóór
de mechanisering. In een der doorgan
gen naar de zijzaal zit de heer Bart.
Met zijn wit kwartiersmutsje en zijn
baard past hij wonderwel achter zijn
verzameling kunstvoorwerpen uit India.
Hü heeft jarenlang door het land ge
reisd, zegt hij, hü heeft zjjn koopwaar
daar zien maken en als hij het met al
die beurzen niet zo druk had, zou hij
er weer willen rondtrekken.
In de kleine zaal hangt de geur
van een wrjjfmiddel. waarvan t,wee
vriendelijke dames de heilzame werking
demonstreren op een leunstoel die in
een steeds blakender welstand komt
te verkeren. Een vloeibaar wasmiddel
aan de overkant doet dat expressionis
tisch aan de hand van een moeder
schaap en twee piepkleine lammetjes,
die een intensieve belangstelling trek
ken van de gezellige baas van het vo
gelcircus, enkele stands verder, die niet
kan nalaten tussen de voorstellingen
door liet drietal met de trotse blik
van een peetoom gade te slaan.
Vergeet u niet, in alle drukte, een
bezoek te brengen aan de modeshow en
aan de plotseling vreemd-stijlvolle
bloemenkamer, waar u zich plotseling
herinnert dat de beurs Voorjaarsbeurs
heet.
De beurs is geopend tot en niet 12
maart, 's Avonds sluit men, telkens na
een uurtje dansen op muziek van Tom
Erieh en zang van Ronnie Tober (van
het Nationale Songfestival), de deuren
om omstreeks elf uur.
M.dH.
r\:
I - l l iï\
- - f V X.
De opleiding van de jonge Lorentz
was in het geheel niet gericht op de
indrukwekkende bibliotheek aan het
Spaarne. Aan de universiteit van Lei
den studeerde hij namelijk klassieke
letteren, welke studie in 1929 werd be
kroond met. de doctorstitel na een suc
cesvolle verdediging van het proef
schrift over Hippolytus van Rome. R.
Lorentz werd op 8 maart 1895 in Lei
den geboren als zoon van de wereld
beroemde natuurkundige prof. H. A.
Lorentz, hoogleraar aan dezelfde uni
versiteit waar zijn zoon student werd.
In 1912 verhuisde professor Lorentz
naar Haarlem in verband met zijn be
noeming tot curator van het natuur
kundig laboratorium van Teyler's
Stichting. Dertien jaar later zou zün
zoon zijn capaciteiten in dienst stellen
van de bibliotheek, die is opgezet in
de achttiende en negentiende eeuw als
een algemeen
ke bibliotheek.
natuurwetenschappelü-
Door d snelle ontwikkeling van de
wetenschappen alsmede door gebrek
aan opslagruimte en aan geldmiddelen
moest de bibliotheek haar toevlucht
nemen tot de specialisatie. De keuze
viel op de geologie en de paleontolo
gie enerzijds en op de chemie en de
natuurkunde anderzijds. Om deze re
den blijft het getal honderdduizend
vrijwel constant. De afdelingen die
buiten de specialiteiten vallen, worden
opgeruimd en de overige worden uit
gebreid met de nieuwste werken. Het
ruilverkeer met wetenschapsmensen
van alle delen van de aardbol neemt
een belangrü'k gedeelte van de bibiio-
theekactiviteiten in besiag. Hierbij ko
men nog de werkzaamheden van Ty
ler's Godgeleerd Genootschap en van
Teyler's Tweede Genootschap, die bei
den jaarlijks een prijsvraag uitschrij
ven. Wordt een inzending bekroond
met een gouden medaille, dan wordt
het desbetreffende werk uitgegeven.
Tenslotte zün er de gecombineerde
werkzaamheden met de bibliotheek
van de Hollandsche Maatschappij der
Wetenschappen aan de overkant van
het Spaarne en de ontvangst van we
tenschappelijke publicaties eveneens
van alle hoeken van de aarde.
Dr. R. Lorentz is een bescheiden
man. In de loop der jaren schijnt
hij een deel van zijn omgeving te
zün geworden. Hij is een man van
de wetenschap die geen oog heeft
voor futiliteiten en voor onbelangrij
ke dingen, die komen en even vlug
weer verdwijnen. Zijn gemoed schijnt
doortrokken te zün van dezelfde rust
die uitstraalt van de fossiele gesteen
ten en van de lange rijen boekwer
ken over de geschiedenis van onze
aarde, eeuwen en eeuwen voordat de
eerste mens zün wankele schreden
zette op de prille aardkorst.
Uit deze opsomming mag men niet
dc indruk krijgen, dat dr. Lorentz al
leen maar aandacht zou hebben voor
fossielen, oude botten van dinosaurus
sen en allerlei paleontologische eigen
aardigheden. Hü is welbewust een
man van 1965, die er büvoorbeeld
naar streeft zoveel mogelijk moderne
werken in zün bibliotheek te krijgen.
De boekerij moet met de tijd mee
gaan, anders heeft zij binnen de kort
ste keren heel veel van haar betekenis,
voor de wetenschap verloren. Ook de
strijdlust van dr. Lorentz is jeugdig
van "karakter. In het verleden heeft de
toekomst van de Teyler-bibliotheek er
meer dan eens zeer somber uitgezien.
Vandaag is de situatie iets meer roos
kleurig, ondanks het gemis aan elke
vorm van overheidssubsidie.
Dan is er nog een punt, dat de ze
ventigjarige bibliothecaris ter harte
gaat. De belangstelling buiten de we
reld van de wetenschap is niet over
dadig. Om hierin verbetering te bren
gen wjjzen wij op zijn verzoek om de
openingstijden van de bibliotheek aan
het Spaarne nummer 16. Deze tijden
zijn iedere werkdag van twee. tot vijf
uur 's middags, behalve 's maandags.
Ook zaterdagmiddag is de bibliotheek
geopend. „De deur staat voor ieder
een open", nodigt dr. Lorentz uit.
