I n
in de
pruiken
tijd
Boeiende expositie
in museum
Willet Holthuysen
Vrouwen houden niet
van plan
Barbara: LP van
Weekend-
recept
waspannekoek
Van de Duitse
tienermarkt
m
Oorlogen
Tragedie
Tijdsbeeld
Yan „l'Ecluse
naar „Bobino
Streng
IS W PEUTER
AL DROOG?
12 MAART 1965
PLUS
De pruikentijd (plm. 1730-1820)
werd beinvloed door vele ingrij
pende gebeurtenissen, zoals oorlo
gen en een revolutie. Na de vierde
Engelse oorlog nam de armoede
toe en werd het leven (ook de in
terieurs) eenvoudiger. Omstreeks
1800 verdween de poederpruik: er
werd belasting geheven op dit in
de loop der jaren van 'n zwaar
geval tot 'n elegant staartpruikje
wisselend „hoofddeksel".
H. K.
W7"ie op visite wil gaan bij zijn voorouders uit de pruikentijd,
Vy hoeft slechts de deur te openen van een patriciërshuis aan de
v. Amsterdamse Herengracht, het museum Willet Holthuysen.
7*aar zitten tal van families te wachten op bezoekers. De titel van
expositie „Binnen zonder kloppen" is bijzonder goed gekozen,
het heeft er alle schijn van alsof de afgebeelde gezinnen de
?eUrklopper hebben horen vallen en uw voetstappen in de gang
ebben gehoord. Mevrouw mag dan aan het clavecimbel zitten of
ets onduidelijks met bloemen aan het doen zijn, het ziet er niet
aar uit dat deze bezigheden haar zeer intensief in beklag nemen
zij zal ze dan ook gaarne laten rusten om zich aan hef bezoek te
bden, terwijl de heer des huizes genoeglijk aan zijn Goudse pijp
Sa-bbelt. Personeelsgebrek bestond nog niet in die dagen, dus om het
etten van een kopje koffie hoefde de gastvrouw zich niet persoon
lik te bekommeren. De kinderen zien er niet naar uit dat ze lastig
zi)ti. Ze spelen zoet met een hondje of met een pop, de allerkleinsten
fitten op moeders schoot of op de arm van een min deftige moe
ders voedden hun kinderen in die tijd zelden zelf of (veiligheids
halve getooid met een valhoedje) in de kinderstoel.
99
m:
binnen zonder kloppen
doek voorkwamen. Een röntgenonderzoek
heeft uitgewezen, dat dit inderdaad het
geval. was. In eerste instantie waren de
twee stoelen door de vrouw van de
heer Determeyer en zijn dochtertje bezet.
De reden, waarom zij later weggeschil-
derd werden, is onbekend. Wat zou de
man en vader tot deze drastische daad
bewogen hebben? Had Alida Maria het
misnoegen van haar echtgenoot opge
wekt? We zullen het waarschijnlijk nooit
weten.
De interieurs, waarin de families wer
den afgebeeld, waren zelden een natuur
getrouwe weergave van bestaande ver
trekken, maar zij geven een goede in
druk van de binnenhuis-architectuur uit
die dagen. De clavecimbels zijn vaak be.
schilderd en ze steunen op gecompli
ceerde poten. Er hangen zware gordij
nen, er is veel beeldhouwwerk te zien
en op de vloer liggen kostbare kleden,
al worden die vaak voorzichtigheidshal
ve bedekt met een koeharen morskleed.
Eeen belangrijk moment in het
leven van een peuter is dat, waar
op het trots kan verkondigen „ik
ben droog". Voor de een komt heit ogen
blik vroeg, voor de ander wat later.
Jongetjes zijn over het algemeen op
dit terrein wat minder vlot dan meisjes.
Sommige kinderen tobben er eindeloos
mee, voor de andere vormt het nauwe
lijks een probleem. Geen twee kinderen
zijn immers eikaars evenbeeld wat aan
leg en ontwikkeling betreft. Een vast
„recept is opvoedkundig nooit te geven,
ook niet wat het zindelijk worden be
treft. Maar er Is wel een aantal algeme
ne richtlijnen. Het K. en O. voorlich
tingscentrum voor Ouders en Opvoe
ders heeft een brochure samengesteld,
waarin deze zijn opgenomen.
Een belangrijk punt om in het oog te
houden is, dat m®n er een kind niet toe
kan dwingen. Het moet een samenspel
zijn van moeder (vader mag zich er
overigens ook best eens mee bemoeien)
en kind. De beste hulpmiddelen zijn
vriendelijkheid en geduld. Begin er ook
met te vroeg mee, maar pas als het kind
ongeveer vijftien maanden is.
Het zitten op een potje moet het kind
geen angst aanjagen. Het moet dus niet
koud aanvoelen of gemakkelijk kunnen
kantelen. In het boekje wordt een klein
potstoelje aangeraden, met een (plastic)
potje, een z.g. baby-troontje. Doorzich
tig plastic biedt het voordeel, dat even
tuele resultaten meteen zichtbaar zijn.
Laat het kind ook niet te lang op het
potje zitten, vijf minuten is meer dan
genoeg.
Als het kind eenmaal aan de „grote
w.c." toe is. kan het gebeuren, dat de
ze volwassen versie van zijn potje hem
angst inboezemt. Koop dan een klein
brilletje, dat op de grotere bevestigd
kan worden. Een stevig voetenbankje
kan ook nog bijdragen tot een gevoel
van veiligheid.
Het is een kwestie van vallen en op
staan. maar mocht het kind na het vier
de jaar nog 9teeds niet zindelijk zijn
of, na een „droge periode" 's nachts
toch weer „ongelukjes" hebben, dan kan
er iets bijzonders aan de hand zijn. Het
beste is om dan de hulp van de huisarts
of de dokter van het kleuterbureau in
te roepen.
Het foldertje „Zindelijk worden",
waarin deze en andere nuttige wenken
zijn opgenomen, is verkrijgbaar bij bo
vengenoemd voorlichtingscentrum
GravendUkwal 60, Rotterdam-3 en bü
de Nationale Fred, voor Huishoudelijke
en Gezinsvoorlichting, van Spepkstraat
19, Den Haag. Het kost veertig cents.
Paan Bonebakker, zijn eerste echtgenote Elisabeth du Pré en zes van hun zeven kinderen, afgebeeld in een
eenvoudig, wat ouderwets maar degelijk gemeubileerd vertrek. De schilder is Adriaan de Letie.
Portretten van gestorven familieleden
worden dikwijls eveneens op het schil
derij afgebeeld. Zo toont mr. Van Pabst,
heer van Wolswaard en Bingerden en
secretaris van Amsterdam, zijn kinderen
het portret van hun overleden moeder.
Maar wanneer weduwe of weduwnaar
Hartsinck en de heer mr. Ferdinand
van Collen, werden wel niet geheel uit
het schilderij verbannen, maar het is hen
toch niet vergund een blik te werpen
op het nieuwe huiselijk geluk dat hun
nagelaten betrekkingen zullen gaan sma
ken.
Cornelis Verbrugge, laken
koopman te Delft, met zijn
vrouw Adriana van Stave
ren en zijn twee dochters,
afgebeeld door Girolamo
Lapis.
\i**et museum Willet Holthuysen is wel
2 uitstek geschikt voor een dergelijke
'Positie. Het interieur van dit 17e-
,)iw»e grachtenhuis vertoont grote
treenkomst met dat op de schilderij-
t df' ®et het gevolg dat je niet vanuit
u twintigste eeuw een blik werpt op
■Sjhers van twee eeuwen vroeger, maar
liia<m"ï2J>n|ük in ronddrentelt. Aan de
»uden kruïTc/uIS21° s,)lc?'t'I.s *evf* if
*U ademen de sfêïf' ,neufels en tap«-
uueuieu sreer van de pruikentijd
lu aan de plafonds zyn enorme kroon-
k.,ftei"s bevestigd. En al zal in dit
iJJjs vroeger niet die stilte geheerst heb-
van nu, het kost weinig moeite om
haastige eeuw te vergeten. Boven-
O-Worden tijdens deze expositie (die
4etl 5 april duurt) op verscheidene avon.
concerten bij kaarslicht gegeven,
Pfoj/'p d°°r musici in kleding uit de
ijd muziek uit deze periode
r(H gespeeld.
Links achter Jacob Feitema en zijn ga
de Elisabeth stond oorspronkelijk nog
een figuur, de enige dochter van het
echtpaar, Maria. Het lieve kind huwde
met een Haags garde-officier en koos
zich als nevenberoep dat van hofda
me, van koningin Hortense, echtgeno
te van koning Lodewijk Napoleon. Om
dat zij zich in deze functie nogal licht
zinnig gedroeg besloten pa en ma: weg
met Maria. Over haar portret werd
een laag verf aangebracht. Jacob en
Elisabeth zien met saamgeknepen lip
pen overtuigd van hun rechtschapen
heid, op de bezoeker neer. Ach, mis
schien gebeurt, zoiets ook nu nog. 't
Is nu alleen eenvoudiger. Je hoeft al
leen maar de foto van een van het
rechte pad afgeweken zoon of dochter
van de schoorsteenmantel te verwij
deren.
had besloten opnieuw in het huwelijk te
treden, werd vaak over het portret een
gordijntje geschilderd, dat de overleden
man of vrouw gedeeltelijk bedekt.
Dat is te zien °P de twee schilderijen
met de gezinnen van mr. Hendrik Muil
man en mevrouw S. C. van Collen-Mogge.
Beiden lieten zich met hun kinderen
portretteren kort voordat zij zich voor
het leven met elkaar zouden verbinden.
De portretten van de gestorven vroegere
partners, mevrouw Suzanna Cornelia
Een mysterie, misschien een tragedie
bevat het schilderij van Paulus Deter-
myer Weslingh en zijn boekhouder. De
heer Determeyer en zijn boekhouder zit
ten links aan de tafel. Aan de overzijde
staan twee lege stoelen. Het kluwentje
wol op de tafel en de houding van het
hondje op de voorgrond wijzen erop, dat
er oorspronkelijk meer personen op het
T) E arPtsrdr9Yonap Vrouwelijk*
Hooi j ls van oor-
Ho ™one n-ru karakter van
ohPikundin kelijfc is van zijn
samenstelling. Als
toe i r moeten geloven zijn
vrouwen met een overschot aan
calcium toegewijde huisvrou
wen, terwijl haar seksegenoten,
-ï+ton overschot aan stikstof be-
f* ViflPmg tot ontrouw ver-
r, N fee! natrium bevat
Hof \ten artistieke aanleg; stik-
f brengt oplichterij teweeg.
f* heeft dr. Yonge 22
tunes'' „chemische grond
types opgespoord.
de families voor het nageslacht jj zeldzaam niveau
Verlangen om zichzelf en zijn dier-
?Nc"iet alleen in levende lijve, maar
^fd at in een lijst te kunnen bezien,
Jerue j" de pruikentijd blijkbaar even
jW. als nu. En waar nu de camera
:°e doorgaans wordt gehanteerd, was
S.tOfDl V VSVJ. HUI
i'h h* werden. Meesterwerken
j^s, niet; de schilderijen zijn wat stijf*
rt®t p Is hier en daar getracht het por- s
<°r i?n wat levendiger accent te geven s
i K mensen iets te laten doen. Maar
i* rtBe?en de kinderen een speelgoedje
N Lhand gedrukt, al hanteert papa
v?» 01 een pÜP en mama de toet- 1
tSst-9 het clavecimbel, ze bleven toch 1
I duidelijk „in de lens" staren, s
vM n!eze expositie niettemin zo boei-
Vi5akt is. dat men een duidelijk in- 1
„trwAtijgt in het tijdsbeeld, in de le- 1
v e" de opvattingen, van de ge-
Hlfl. burgerij althans, uit de pruiken-
I)?/0 opvattingen zijn soms streng.
'Wij hjkt heel duidelijk uit een schil-
van het echtpaar Feitema-de Haan s
Voor Barbara is
het zover. Na er
jaren voor te zijn
teruggeschrokken
heeft zij de sprong
naar de grote mu
sic-hall durven maken. Al een aantal
jaren was deze overigens nog steeds
door een waas van mysterie omgeven
vrouw slechts een bekende voor de
beperkte schare chansonliefhebbers
die, vooral om h&ér te zien optreden,
typische Rive Gauche-cabarets als het
1\ e" el leveren ons, evenals vlees,
Iangrijke stoffen, o.a. eiwitten en
jNts «f^dingszouten. Daarom deze week
Berecht waarin deze heide ele-
S1 z>jn verwerkt:
j selaerlj
8 M^ed:
kaaspannekoek
(j Uien ten (voor vier personen): 1U0 s
'p?lf J?Pi® bloem, 2 eieren, plm. 2 dl
l>otp 6- belegen kaas, 1 eetle-
N°en °f margarine, 1 bosje selderij-
b)0 Ut.
vfhï brlï met wat zout zeven. De eieren
f') Schf„,en* Een deel van de melk er-
v ^-ndp 11 en vanuit het midden, al
^hfujtnè een beslag maken. Het beslag
s ,°a met de achtergehouden melk.
3 1», wassen en fijnsnijden. De
a^dehro sni)den. In een koeke-
ui1 en °f margarine heet laten wor-
»'®ten. tv helft van het beslag in de pan
K' dan f,^rop de helft van de kaas strooi-
ijp?3' Lp selderij en de rest van de
t®'en p., 'est van het beslag erover ver-
r b.-iu-i, Pannekoek zachtjes bruin en
ddkfp, E® koek met behulp van
Ti. 011 de andere kant bruin
'ijk j "|en de pannekoek zo vlug mo-
<Vo 1113 °P-
°tllchtlngsbureau voor de voeding).
pijpenlaatje van „l'Ecluse" aan de
Parijse Quai des Grands-Augustins ge
regeld bezocht. Het verrukkelijke
„Concert Pacra" aan de Boulevard
Beaumarchais, dat er prat op gaat
Parijs' oudste ,,caf' conc' te zijn,
was al een hele overgang. Maar zij
wist in deze kleine, benauwde music-
hall, vol rood pluche en krullenkitsch
zelfs het dikwijls zo genadeloze buurt-
publiek uit de omgeving van de Place
de la Bastille onder ademloze stilte,
afgewisseld met in ware ovaties uit
barstende geestdrift het re hier al
tijd alles of niets - voor zich te win.
nen. Dat heeft haar geholpen eindelijk
ja te zeggen toen Brassens haar het
afgelopen najaar vroeg tydens de
eerste weken van zijn nieuwe tour de
chant in „Bobino" een deel van het
voorprogramma met haar chansons te
vullen. Dezelfde Brassens met wiens
werk zii destijds de basis voor haar
carrière had gelegd, al kreeg de 25 cm
lanzsneelplaat waarop zij acht van zijn
chansons zingt (Odeon OS i.260)
nauwelijks bekendheid van betekenis.
Hoe Barbara haar eigen werk zingt
kan men behalve op een alweer enige
tijd geleden verschenen KP-tje van
CBS (no. 5645) nu ook horen op een
LP die zij voor Philips heeft gemaakt
onmiddellijk na haar eerste grote suc
ces in „Bobino", dat dat van Brassens
schier overtrof. „Barbara chante Bar
bara" is de titel van deze 30 cm
schijf (Philips B 77.806 L). Het lijkt
nü al zeker dat deze plaat een der
chanson-hoogtepunten van dit nog
maar zo jonge jaar zal blijken te zijn.
Barbara zingt. Een intrigerende
lenige stem, één en al expressie, door
trokken van een nostalgie die haar
ook buiten het theater niet verlaat
maar waarvan zij de bron nimmer
geheel onthult. Liefde en dood
vooral ook de dood van de (ge)liefde
zijn thema's die ln haar prachtige
teksten steeds weer centraal staan.
Van het eerste is „Pierre" een voor
beeld, wezenlijk ontroerend voor wie
de oorspronkelijke betekenis van dit
woord nog kent, van het andere het
schrijnend „A mourir pour mourir".
Barbara dat is ook een van Pré-
verts gaafste gedichten, door (natuur
lijk) Kosma op muziek gezet. Barbara
is ook de vrouw wier chanson „Nan
tes" daar voortaan néést zal staan,
kennelijk daartoe zelfs juist bestemd.
En dan is er „Je ne sais pas dire"
het is waar en niet waar. ontkenning
is de enig mogelijke manier van zeg
gen. Barbara, een jonge vrouw „Sans
bagages" en de titel van het onmid
dellijk hierop volgend chanson „Ni
belle ni bonne", fascinerend omdat zij
niet in zichzelf wil maar wel zóu willen
geloven, op zoveel vragen het ant
woord niet weet, in elke regel die zu
schrijft het zoeken hervat maar alleen
tn.aar nieuwe vragen ontmoet, toen
zDn het niet de gebruikelijke chansons
hoires die zo tot stand komen, al do
haar werk meer dan eens wel denKen
aan dat wat een Gréco vroeger vruwei
Uitsluitend placht te zingen. Barbara s
gedichten want dat zijn het- aires-
behalve teksten zonder meer -- zin in
feite met niets te vergelijken
elkaar. Haar voordracht,
een fluister-zingen en -zegge" "ee?i
een spanning als die der Kr°"fs^e dl'
seuses, schijnbaar even spontaan ge
boren als haar magnifiek P'anospel.
Want ook dat doet Barbara, zichzelf
begeleiden.
In „l'Ecluse" is het ons koud over
de rug gelopen: een artiste als deze
is zelfs op het aan de piano nauwe
lijks plaats biedend verhoginkje van
dit befaamd etablissement een zeld-
zame verschijning. Dezelfde ervaring
doet men op bij het beluisteren van
D° Duitsers zijn typische taai
chauvinisten. Het zal zelden of
nooit voorkomen, dat een En
gelse of Franse plaat er een top
hit wordt of er moet een Duitse versie
van zijn gemaakt. Als Trini Lopez,
Charles Aznavour en Rita Pavone een
bezoek aan Duitsland brengen zingen
zij voor die gelegenheid een paar lied
jes in het Duits.
Vandaar dat er op de Duitse hit-
Parade ook altijd Duitse plaatjes staan
Op het moment, dat wij dit schrijven
is Memphis Tennessee van BERND
deze plaat. Hier gebéurt iets, Iets heel
bijzonders, telkens herhaald zo dikwijls
men de plaat maar draait. Wij meen
den dat Barbara's zang en spel in haar
eigen werk een zé volmaakte eenheid
vormden dat toevoeging van wat clan
°ok het evenwicht alleen maar zou
verstoren. Maar de manier waarop hier
chansons op één na nog eens van een
of meer instrumenten méér gebruik
wordt gemaakt dwingt ons ongelijk te
bekennen. Een van de beide bassisten
is Pierre Nicolas., voor de begeleiding
Brassens' „copaln" sinds veie, vele
jaren; wie Barbara's loopbaan kent
kan zich er niet over verbazen. Twee
maal hoort men een verre accordeon,
eenmaal door Gilbert Roussei bespeeld
(„Bref"), de andere keer door nog
zo'n befaamde meester op zijn instru
ment, Freddy Balta. Voor een geraffi
neerde, sfeer-accentuerende saxbege
leiding zorgt Michel Portal in „Pier
re". Nog enige andere instrumentalis
ten nooit meer dan twee per chan
son dragen het hunne bfl tot wat
„Barbara chante Barbara" is gewor
den: een chansonrécital van zeldzaam
niveau. Zeer, zeer aanbevolen.
SPIER er het grote succes. Hij
„haalt" het niet ln deze Chuck Berry-
song en mist het ritme dat de grote
Boy Berry erin weet te brengen, maar
goed wie Memphis Tennessee liever
in het Duits hoort: CBS 1618. Op de
achterkant „Ohne ein bestimmtes
Ziel", de Duitse versie van „No parti- i
cular place to go", dat ook al dank i
z(j het Cocktail Trio in het Neder- I
lands op de platenmarkt verkrijgbaar I
is.
Er ls meer nieuws van de Duitse i
platenmarkt: CONNY FROBOESS j
heeft het geloof in de baron van Münch- I
hausen verloren. Dat zingt zij tenmin- j
ste op een van haar nieuwste plaatjes
(Eleetrola E 22.778) en zij doet dat
op de typische Connle-manier, met het
lieve nog altijd vertederende stemme- j
tje. „Hey Baron Münchhausen" met ji
op de andere kant „John der edle
Rltter" kon wel eens een even I
grote hit worden als „Zwel kleine 1
Italiener".
Denk er aan om je huis ln te rich,
ten" is een raad, die we trouw
lustigen niet hoeven te geven. Als
een lichtige vriendschap tussen twee
jonge mensen ernstige accenten krijgt,
is het eerste symptoom, zoals bekend,
dat ze samen stil blijven staan voor
etalages van meubelwinkels en anti
quairs.
En ook al is de woning, die ze bij hun
huwelijk betrekken, staande de huidige
woningnood ln de meeste gevallen een
compromis, een voorlopige oplossing,
dan is de inrichting van die beperkte
ruimte toch een punt, dat bijna on
gelimiteerde aandacht vraagt.
In de complete woning of de nieuwe
flat wijst de inrichting zich trouwens
vaak vanzelf, maar juist het stuk zol
der of die paar kamertjes zijn een uitda
ging om er toch nog iets goeds en iets
eigens van te maken. En de meeste jon
ge mensen nemen die uitdaging aan.
Niemand van ons vergeet dus zijn
huis in te richten, maar richten we
ook ons leven in? Of laten we dat maar
zo'n beetje aan het toeval over? Die
vraag geldt natuurlijk in hoofdzaak de
gehuwde vrouw, want de man krijgt een
deel van zijn leven opgelegd, maar de
getrouwde vrouwen hebben bij de grote
hoeveelheid werk die ze moeten ver
zetten, de mogelijkheid om het zelf in
te delen.
Denkt u nu niet. dat ik u nu wil aan
raden om een tot in de details doorwerkt
aanvalsplan op te stellen. In zo'n plan
zouden de factoren van buitenaf, waar
we van tevoren geen rekening mee kun
nen houden, nooit besloten zijn en als
we zouden proberen die factoren uit te
schakelen, zouden we na een jaar geen
echte mensen meer zijn.
Maar misschien denken we toch te wei-
mg over ons leven na, niet in termen
van „Wat vervelend," ,.wat ben ik moe,"
„wait vind ik kopjes wassen toch saai"
°f >>zie ik kans om er vanmiddag even
uit te vliegen?" Dat gaat vanzelf, maar
we zouden het met een enigszins reken-
kundige inslag moeten doen. Op de cre-
ditzijdi de beschikbare tijd, opdedebet-
zijde de werkzaamheden ©n verplichtin
gen. die niet uitgesteld of afgesteld mo-
worden op dan nog een derde
b™Y1] e-i waarop de wensen een plaats
konden vinden, de hobbies, de sportbe-
oefening, een bepaalde belangstelling,
- "jd voor vriendschappen.
Nu ken ik de bekoring om zonder zo'n
rekening en verantwoording te leven
8°ed. maar het werkt wel ons tekort aan
I tijd ln de hand. Want als we werkelijk
over de inrichting van ons leven gaan
I nadenken, stuiten we op allerlei onnutte
I dingen, die we zo maar uit gewoonte
I doen, waar we helemaal niet bijzonder
veel plezier ln hebben, maar waarvan
we denken dat het zo hoort.
Er zijn in onze eeuw allerlei werkbe-
sparende apparaten geconstrueerd. De
ontwerpers waren mannen. Vrouwen zou
den misschien gedacht hebben: „Ach,
het neemt zoveel tijd om zo'n wasma
chine uit te denken en dan nog eens te
fabriceren, ik doe die Was wel even gauw
met de hand."
En op dat punt zijn we eigenlijk blij
ven staan. We houden niet van „plan
ning" en dat is ons goed. vrouwelijk
recht. Onze routine is de routine van de
uitzondering: bezoek, zieken in huis on
verwachte gasten bij de maaltijd, met
een kind naar de dokter, een huisgenoot,
die eens even wil uitpraten, ©en stop.
die doorslaat, een werkman, die koffie
moet hebben. Maar als ik hier toch
pleit voor een bepaalde hoeveelheid plan-
mng en efficiency, dan is het juist met
het doel om ruimte te maken voor het
ni^t „geplande". En als we indertijd
ons leven hebben laten inrichten door
toeval, door wat anderen van ons ver
wachten, door wat zo hoort, dan krij
gen we toch ieder jaar de gelegenheid
om daar verandering in te brengen.
Want verandering, vernieuwing is de zin
van de grote schoonmaak.
z'j" belaag zo ver van die eigen
lijke betekenis afgeraakt, dat de ene
partij vrouwen, gewapend met alle attri-
buten van de zindelijkheid die grote
schoonmaak heeft uitgebouwd tot een
beproeving van de eerste rang, een soort
verschrikkelijke loutering met als eind
doel „schoon". En dc partij, voor wie
"e magie van dat woord „schoon" waar
deloos is geworden, die wil bewijzen,
dat ze andere waarden hoger stelt, sluit
zich daardoor soms vrijwillig af van de
werkelijk louterende invloed van do
schoonmaak.
En toch is het verkeerd, als we ons
die voldoening laten ontnemen. De vol
doening èn de gelegenheid om ons le
ven, waarvan de huishouding zo'n on
vervreemdbaar deel uitmaakt, op do
helling te zetten.
Bovendien veranderen de omstandighe
den in ons leven doortdurend. De moe
der van kleine, drukke kinderen besluit,
dat ze tijdelijk het lezen of het zingen
in een koor of iets anders, dat ze graag
""S1' maar waarvoor ze geen tijd kan
uittrekken moet opgeven, maar mis
schien is 't jaar daarop een van de druk
temakers al weer naar school. Op een
mooie, zonnige dag jaagt ze als een
voorjaarswind door haar woonkamer,
de leeslamp en de stoel komen naast de
boekenkast te staan en ze realiseert zich
opeens, dat ze weer een etappe verder
ls.
Het leven is niet „altijd hetzelfde",
wat de klacht van zoveel vrouwen is.
Wie het „altijd hetzelfde" vindt, moet
eens grote opruiming houden in de kas
ten, in de kamers en in haar gewoon
ten, moet eens zoeken naar een nieuwe
interesse, of het nu wandelen, tennissen,
autorijles of een abonnement op de lees
zaal is. Maar misschien moet ze dan
eerst in de wind kleden hebben uitge
klopt, hoog op een trap ramen hebben
gelapt e" »De spinnewebben van ver
ouderde en veronderstelde plichten heb
ben weggejaagd.
H. Sw.
Ik heb nieuws over de loonsver
hoging die je vroeg, Japikse
je krijgt hem niet!
