Z1J
Moord
V rouwen
Kleuien-TV
Johnson
Berlijn
AARDGAS IN HAARLEM
Burgerij zal tot en
met de „allerlaatste"
waarsch uwing
worden ingelicht
over aardgas
Nadere details zullen later
in de raad bsproken worden
f
Koorschool van Sint Bavo
ontvangt „Les petits
chanteurs de Versailles
FILMJOURNAAL
„DE KARDINAAL":
oppervlakkig verhaal
boeiend verteld
Kasteel in Zweden
nieuwe mislukking
van Roger Vadim
Huurlingen van
de dood
Eddie in volle vaart
Vreemde bedgezellen
Overige films
Vier jaar geëist
wegens poging
tot doodslag
Bolwerk
,Het Zwanenmeer'
in Haarlem
Haarlems tegenbezoek
aan het Franse Sens
CONCERT OP AVOND
VAN PALMZONDAG
IN KATHEDRAAL
Roxy
van net
nieuws
Garages
Onteigening?
;1
ft
m
Studio
Lido
Luxor
Frans Hals
Mondo caldo di notte
Rembrandt
DONDERDAG 8 APRIL 1965
PAGINA 3
Beheerste romantiek
en dramatiek
3
HAARLEM, 8 april Ook de
koorschool van de Haarlemse
kathedraal is gekomen in het sta
dium van de internationale ont
moetingen. Op Palmzondag geven
Les Petits Chanteurs de Versailles
's avonds om zeven uur een con
cert in de kathedrale basiliek van
Sint Bavo en van 23 tot 28 april
gaan 35 jongens van de Koor
school en twintig leden van het
koor naar Sens in Bourgondië. Zij
zullen daar de gasten zijn van het
koor, dat verleden jaar in Haar
lem is opgetreden. Het eerste con
cept van de Haarlemmers wordt
gegeven op zaterdagavond 2Jf april
in de beroemde kathedraal van
Sens, de oudste Gotische kerk van
Frankrijk.
Het koor van de Kathedrale
Basiliek van Sint Bavo thuis.
Zondagavond concerteren in de
kathedraal de zangertjes van
Versailles en van 23 tot 28 april
gaan een kleine zestig leden van
het koor naar Sens in Frankrijk.
Het koor hoopt met deze reis
een goede ambassadeur te zijn van
Haarlem, dat toch met recht de
naam van Muziekstad mag dra
gen. Op cultureel gebied staan
deze Haarlems-Franse ontmoe
tingen op hoog niveau. De ge
dachte om de Koorschool in te
lassen in de steeds meer voor
komende jumelage-ontmoetingen
zou zeker véle enthousiaste propa
gandisten vinden. Een uitwisse
ling met Osnabrück zou hélemaal
in de lijn liggen, daar deze Duitse
stad evenals Haarlem in het ge
lukkige bezit is van een koor
school.
Het afgrijzen over de moord op een
zesjarige kleuter in Eindhoven was
Sisterenavond bijna tastbaar. Het be
heerste de gesprekken zelfs in de
rust van de voetbalwedstrijd en het
zocht zich een uitweg in oprecht mee
leven met het zwaar getroffen gezin.
hebben dat met erkentelijkheid
geconstateerd. Wij hebben ook de
angst gevoeld. Angst voor de onbeken
de moordenaar, die waarschijnlijk nog
ergens in de omgeving van Eindhoven
verblijft. Wij begrijpen die angst en
wij begrijpen, dat zijn arrestatie
gevolgd door een gerechte straf
eerlijke opluchting teweeg zal bren-
£en- Zal er dan echter ook enig me
delijden zijn voor deze man, die zo
gruwelijk verknipt raakte, dat hij
z»ch aan een zesjarige kleuter ver
greep?
Het ziet er naar uit, dat wanneer
T. Cals slaagt wij een nieuwe re-
gering zullen krijgen zonder één vrou
welijke minister. Waarschijnlijk zal
daarover in de Kamer niemand een
opmerking maken. Dat komt dan al-
een; omdat het denken over de we
zenlijke plaats van de vrouw in de
Wereld nog vrijwel beginnen moet.
Over tien jaar, aldus heeft de pre-
J. nt van Philips verklaard, zal in
west-Europa vrijwel iedereen kleu-
ren-t.v. hebben. Wij zullen hem niet
Jogenspreken. Hij zal wel gelijk heb
ben. Hij weet immers uit ervaring
uoe men door stelselmatige reclame
'edereen er toe kan brengen zaken
a's onmisbaar te beschouwen, waar-
Van men voor dien zelfs het nut niet
inzag. Dat gebeurt nu natuurlijk op
nieuw. Want, hebt U op het ogenblik
behoefte aan kleuren-t.v.? U heeft
er waarschijnlijk nauwelijks over ge
dacht. Toch zal het straks Uw budget
Verzwaren. En Uw geluk?
Hat president Johnson zich gisteren
zijn rede te Baltimore bereid ver
arde tot een gesprek over Vietnam
»Zof)(jer enige voorwaarden" is het
eerste sprankje licht aan een allengs
hnn'asen duistere hemel. Men mag
dat deze bereidwilligheid in-
j a®d tot een gesprek leidt. Niet,
wij daarvan direct heil verwach
ten. Integendeel, het zullen wel lang
durige en misschien zelfs oeverloze
onderhandelingen worden. Doch het
lijkt beter een land met praten dan
met gasaanvallen te dienen.
De vergadering van de Westduitse
Bondsdag in Berlijn heeft een massa
herrie teweeggebracht. Het wegver
keer naar de stad is er uren en uren
door gestagneerd en de bijeenkomst
zelf werd opgeluisterd door het ge
luid van daverende Russische straal
jagers.
Nu goed, dat de Russen zo'n bijeen
komst in Berlijn niet op prijs zouden
stellen, lag voor de hand. Maar zou
de Westduitse regering zich ook tevo
ren hebben gerealiseerd, dat de pro
testen van de westelijke geallieerden
tegen deze Russische obstructie zo slap
zouden zijn? Wij vrezen het tegendeel.
Wij vrezen, dat het verlangen naar de
hereniging van ue beide Duitslanden
een verlangen, dat door deze Bonds
dag-zitting in Berlijn nog eens moest
worden benadrukt de Duitsers zo
zeer beroert, dat zij niet beseffen dat
noch in het oosten noch in het westen
dat verlangen door iemand gedeeld
wordt. Zelfs de Gaulle heeft gezwegen.
ininiiiiniiHiiHiiiiniuimniiiHiiiiHiiiiiHHimiiii»1'111111""1
HAARLEM, 8 april „Ik vermoord
je, ik zal je", schreeuwde in december
van het vorig jaaf een 32-jarige koop
man G.B. uit Zandvoort tijdens een
echtelijke ruzie tegen zijn vrouw. Ten
einde deze woorden kracht bij te zet
ten, had hij een zware presse-papier
naar haar gesmeten. Slechts door een
afweerbeweging van de vrouw kon wor
den voorkomen, dat zij levensgevaar,
Hjk werd gewond.
Dit familiedrama werd vanmorgen in
de zitting van de Haarlemse rechtbank
uitvoerig behandeld. De officier van
justitie, mr. G. B. F. van der Valk
Bouman, was ervan overtuigd dat de
verdachte beheerst werd door de ge
dachte dat zijn vrouw vermoord moest
worden. ,,U heeft het leven van uw
echtgenote tot een hel gemaakt", zei
hij. Om de toestand te typeren ver
telde de officier, dat de verdachte de
gewoonte had om een brandende aan
steker onder de neus van zijn vrouw
te houden, of om moedwillig gaten in
de vloerbedekking te branden. De offi
cier was van mening dat de verdachte
tegen zichzelf en tegen de maatschap
pij beschermd moest worden en eiste
een gevangenisstraf van vier jaar,
waarna onvoorwaardelijke terbeschik
kingstelling.
De raadsman van de verdachte, mr.
Brons, bepleitte een aanzienlijk lagere
gevangenisstraf. Hij stelde voor een ge
vangenisstraf van vier maanden, het
geen de verdachte al in voorarrest had
uitgezetenen, waarna klinische behan
deling van de verslaafdheid aan alko-
hoi. Uitspraak 22 april.
HAARLEM 8 april. De gemeente
raad heeft gistermiddag weinig woor
den kunnen besteden aan het „aard
gas". Er lag wel een voorstel van
B. en W. ter tafel, maar daaraan viel
niet veel meer eer te halen, omdat
de voorzitter, burgemeester mr. O. P.
F. M. Cremers, de behandeling van
drie belangrijke punten naar een later
tijdstip verschoof. Concreet hield het
voorstel in om een bedrag van
2.500.000.- uit te trekken voor de om
schakeling naar aardgas, welke in totaal
12.000.000.- zal vragen. Vorig jaar vverd
reeds een bedrag van 2.500.000.- uitge
trokken, zodat nog 7.000.000.- resteert,
welk bedrag op de begroting-1966 aan
de orde komt.
Voorts vroegen B. en W. de Raad hen te
machtigen een overeenkomst aan te gaan
met het „Gastechnisch Bureau Hol
land" in Hengelo inzake de ombouw
van huishoudelijke gastoestellen. Met
dat concrete voorstel ging de raad ac-
coord.
B. en W. hadden bij hun voorstel
een betrekkelijk summiere toelichting
gegeven. De voorzitter deelde naar aan
leiding daarvan mede, dat het hem be
ter toescheen nog niet over de aard-
gasprfjzen te praten. Er is nog zo wei
nig positiefs bekend. De raad zal daar
omtrent uitvoerig worden geïnformeerd
en de kwestie zal in het najaar wel aan
de orde kunnen komen. Voorts bleek
het moeilijk een definitieve discussie
te voeren over de vergoedingen van
in te ruilen gastoestellen. Er bestaan
in het land verschilende regelingen,
die moeilijk vergelijkbaar zijn. Binnen
drie weken zullen de raadsleden daar
omtrent gedetaüeerder worden inge
licht. Tenslotte zou men ook niet spre
ken over het voorlichtingscentrum in
de Vleeshal. Deze zaak komt in de vol
gende raadsvergadering aan de orde.
Aldus bleef er niet veel te praten
over. Alle woordvoerders lieten prij
zende woorden horen ten aanzien van
de activiteiten van.het Haarlems Ener
giebedrijf. Sommige raadsleden bleken
ook bezorgd. Beide directeuren zijn ziek
geworden en zij vreesden, dat overbe
lasting de oorzaak is. Dreigt die over
belasting nu nog niet meer? De heer
Vos (KVP) had het beter gevonden,
als de aardgasikwestie in haar geheel
was behandeld geworden. Dan was er
een duidelijker totaal-beeld gekomen.
Hij wees in dat verband op de onge
rustheid in de gezinnen, die feitelijk niet
weten wat hun te wachten staat. Uiter
aard wordt vooral het personeel van
G.E.B. om inlichtingen aangeklampt.
En is dat wel voldoende geïnstrueerd?
De heer Vos vroeg ook, of de even
tuele industrie ombouw gelijktijdig
zou geschieden met die in de omlig
gende woningen, zodat er geen stag
natie ontstaat. Voorts vroeg hij zich
af, of de loodgieters-bedrijven het
werk wel zouden afkunnen. In een
woningen waren de leidingen in 22
woningen afgekeurd. Dat werk moet
toch allemaal maar gedaan worden.
Hij wilde bovendien de zekerheid heb
ben, dat het voorgestelde tempo,
waarbinnen de omschakelingswerk
zaamheden zouden moeten, geschieden
(800 tot 1200 aansluitingen per week),
ook zou worden volgehouden. Met ve
le andere raadsleden drong hij aan
op een effectieve voorlichting van de
burgerij, bijvoorbeeld via een folder.
Mevrouw Scheltema (WD) had graag
gezien, dat de informatrice van het
G.E.B. b\j de practische voorlichting
wordt ingeschakeld.
In zijn antwoord verklaarde wethou
der Bakker, dat de huidige adjunct-
directeur van het G.E.B. zoveel moge
lijk steun krijgt bü zijn werkzaamhe
den. Hij verklaarde voorts, dat het on
derzoek naar de gastoestellen op 24 mei
begint, de omschakeling begint op 1
november. Haarlem is toch overrompeld
door het aardgas maar er wordt voor
gezorgd dat de zaken op tijd klaar zijn.
Het personeel van het G.E.B. is nog
niet afdoende geïnstrueerd, maar de be
langrijkste vragen krijgt tenslotte toch
te beantwoorden het personeel van de
ombouwmaatschappij. Voor de omscha
keling zullen constant honderd man no
dig zijn, die het voorgestelde werkplan
binnen de nagestreefde tijdslimiet moe
ten zien te klaren. Daar had de wet
houder wel vertrouwen in.
Tenslotte deelde hij nog mee, dat de
burgerij via een algemeen gestelde krant
nader geïnformeerd zal worden. In die
krant zal een Haarlemse bijlage komen.
'Bovendien krijgen de gezinnen nog een
rakier. Wanneer de omschakeling na-
ii 1S' J»eri de betrokkenen een laat
ste waarschuwing, daarna nog een al
lerlaatste waarschuwing.
De overige punten van de agenda
konden betrekkelijk vlot worden afge
werkt. Het voorstel om bij de nieuw
geplande woningen in Schalkwijk ook
een aaantal garages te bouwen, ontlok
te bij de heren Ton (P.v.d.A.) de op
merking, dat er nog steeds geen pre
fabricated garages in Haarlem gebouwd
worden, een zaak, die hij al meer dan
eens ter sprake had gebracht. Wethou
der Van Liemt gaf te verstaan, dat
de kwestie door omstandigheden ver
traging had gekregen, maar dat er bin
nen niet al te lange tijd een rapportje
te verwachten is over de mogelijkheden.
De heer Prins (KVP) was er niet zo
gelukkig mee, dat er een uitrit komt
voor het parkeerterreintje, dat achter
restaurant „Bolwerk" is aangelegd. Hij
noemde de situatie levensgevaarlijk.
Herhaaldelijk zou het drukke verkeer
onderbroken worden. Vooral de wielrij
ders zouden er de dupe van worden.
De voorzitter gaf hem ten antwoord,
dat de uitrijdende auto's altijd voor
rang zullen moeten geven, ook aan de
wielrijders. Hij zegde echter toe. dat er
bij het parkeerterrein eon duidelijk
waarschuwingsbord geplaatst zal wor
den.
Het voorstel om het pand Kruisweg
17 voor 108.760 aan te kopen ontlokte
de nodige opmerkingen. Vanuit alle
fracties verklaarden de woordvoerders,
dat het bedrag toch wel aan de hoge
kant was. Zou hier de onteigeningspro
cedure worden toegepast, dan zou de ge
meente vermoedelijk een lager bedrag
moeten betalen. Op die speculatie
ginig men niet dieper in. Wel achtte
men het wenselijk zo'n procedure eens
als toetssteen te gebruiken. De gemeen
te zou zeker niet meer moeten betalen.
Wethouder Happé raadde dat voorstel
sterk af, maar toen in de raad ge
stemd had, bleek, dat het voorstel van
B. en W. met 7 stemmen voor en 26
stemmen tegen was verworpen. B. en
W. zullen nu de eigenaar een bod doen
van 85.000. bij weigering waarvan
de onteigeningsprocedure zal volgen.
Tenslotte zij nog vermeld, dat het
voorstel inzake de „doorlichting" van
Openbare Werken de volgende raads
vergadering aan de orde komt. Er was
de raadsleden te weinig tijd geven om
zich intensief op de behandeling van dit
voorstel voor te bereiden.
JONG HAARLEM Op vrijdag 23
en zaterdag 24 april zijn de slotavonden
van de stichting Jong Haarlem Voor
uit in de Hildebranazaal van Brink-
mann. Medewerking verlenen JHV-cur-
sisten en docenten, Ria Verda, Jan
Oradi, De Spelbrekers en Joop de Leur.
HAARLEM, 8 april Het applaus
wilde gisteravond in de stadsschouw
burg na de uitvoering van „Het Zwanen-
meer" door het Nationale Ballet haast
geen einde nemen. Keer op keer moes
ten de solisten en de leden van het
corps de ballet verschijnen achten hel
opzwaaiende doek om de hulde in ont
vangst te nemen voor de bijzondere on
derneming van het ballet: als Neder
landse groep voor de eerste keer het
beroemde klassieke ballet in zijn ge
heel te brengen. Het werd een voorstel
ling van beheerste romantiek en drama
tiek, waarin Maria Koppers als Odette,
Kathleen Smith als haar tegenspeelster
Odile en vooral heit corps de ballet
indruk maakten. De ballettroupe was
zich blijkbaar van de bijzondere gebeur
tenis op het Nederlandse toneel terdege
bewust. Met grote sierlijkheid en gelijk
heid van beweging werden de intermez
zi gedanst en de soli begeleid. Aan
dachtig en zorgvuldig legden -de leden
van de troupe een veilige basis voor
het welslagen van de voorstelling. Door
haar grote aantal en de lieflijke kos
tuums waren zij de enigen die de sfeer
van hoog-romantiek overbrachten. De
anderen waren bij de instudering ken
nelijk beperking opgelegd. Het accent
viel op de dans - en dan nog meer op
de prestaties dan op de symboliek. Met
name Simon André als prins Siegfried,
de door de boze tovenaar om de tuin
geleide maar tenslotte door zijn oprech
te liefde zegevierende minnaar, liet door
geen mimiek blijken wat in hem om
ging. Het moest, allemaal blijken uit
zijn dansen. Of dit helemaal lukte is op
zijn minst twijfelachtig. Maria Koppers
was een ontroerende Odette, trots en
hartstochtelijk, echter niet lieflijk. Kath
leen Smith haars ondanks een schuldbe
wuste Odille.
De zangertjes van Sens hebben ver
leden jaar een groot succes in Haar
lem geboekt. Omdat hun concert in de
namiddag werd gegeven en de deuren
van de kerk open bleven, had liet
geheel iets weg van een promenade
concert, waarbij men helemaal achter
in zefs móeders met kinderwagens
even kon zien binnengaan. Het ligt in
de bedoeling van de Kathedrale Koor-
zal hun blik nog ruimer maken. Vorig
jaar was het bezoek van het jongens
koor uit Sens een voorbode hiervan.
De concerten van „Les petitis Chan
teurs de Versailles" zijn uiteindelijk
een voorbereiding op een tegenbezoek
van de Koorschool aan Frankrijk. De
Haarlemse zangertjes en zangers gaan
op 23 april per bus en in particuliere
auto's de lange reis aanvaarden naar
het plaatsje Sens.
De muziek van de oude meesters der
Nederlandse scholen zal zijn welluiden
de weg zoeken langs de hoogopstreven-
de bogen van de oude Gotische kathe
draal en velen herinneren aan de tijd
dat juist op het gebied van de kerk
muziek zo'n nauwe band bestond tus
sen de lage landen en Bourgondië.
Na het openingsconcert van zaterdag
avond 24 april zal het koor van Haar-
lem tevens de Hoogmis in de kathe
draal van Sens verzorgen. Uiteraard
zal een mis van een Franse compo
nist worden uitgevoerd en wel „La
messe pour le Samedy de Pasques"
van M. A. Charpentier. Ongetwijfeld
zal er voldoende tijd overblijven om te
gemeten van de mooie omgeving, met
name de bossen van Fontadnebleau.
Verder staat een concert op Het pro
gramma in de befaamde basiliek van
Vézelay, een honderd kilometer zuide
lijker gelegen.
school ieder jaar een buitenlands jon
genskoor uit te nodigen om na een ont
vangst op de koorschool een concert
te verzorgen in de kathedraal, welk
concert vrij toegankelijk is voor ieder
een. In het kader van dit plan kan
directeur J. Valkestijn dit jaar voor
stellen „Les Petits Chanteurs de Saint
Franqois de Versailles". Ook dit koor
is, evenals dat uit Sens, een onderaf
deling van de beroemde „Petits chan
teurs a la Croix de Bois", hier wel
eens genoemd de houten kruis-zanger-
tjes. Onder de stuwende kracht van
haar directeur mgr. Maillet in deze
internationale federatie tot stand geko
men en telt thans over qe gehele we
reld meer dan 200.000 zangertjes, ge
kleed in de symbolische witte al'ben.
Het koor uit Versailles bestaat uit
ongeveer vijftig jongens en jongeman
nen die onder leiding van Jacques Du-
val een programma brengen van zeer
uiteenlopende aard. Het ensemble heeft
in Frankrijk een grote bekendheid ge
kregen onder andere door zijn regelma
tig optreden voor radio en televisie.
Ook in België, Duitsland en Luxemburg
hebben zij veel succes geoogst. In
Haarlem worden de jongens onderge
bracht in de gezinnen van de jongens
van de Koorschool. Het concert begint
's avonds om zeven uur. De toegang
is vrij.
De ontvangst van een Franse koor
school betekent uiteraard een verbre
ding van de horizon voor de Bavo-zan-
gertjes. Een reis naar het buitenland
Met zijn film „The Cardinal" waar
voor hij de stof ontleende aan de gelijk
namige roman van wijlen Henry Mor
ton Robinson, heeft de in Wenen ge
boren Amerikaanse regisseur Otto Pre
minger opnieuw een monsterproduktie
in de trant van „Exodus" afgeleverd.
De film heeft een vertomngsduur van
drie uur; evenals „Exodus" is hij op
genomen in technicolor en Panavision;
en precies als van „Exodus" moet ook
van „De Kardinaal" worden gezegd,
dat er een overvloed aan lengte en
breedte is, maar dat de diepte ont
breekt. In dit opzicht en ondanks zijn
virtuositeit als filmer, is Preminger de
man, die moeilijke en soms precaire
onderwerpen verfilmt, zonder ooit
moeilijke of precaire films te produ
ceren. „The Man with the Golden Arm"
ging over verslaving aan verdovende
middelen, „Exodus" over de geboorte
van het nieuwe Israël, „Advise an Con
sent" over de politieke kuiperijen in
Washington en „De Kardinaal" gaat
over de katholieke Kerk. In wezen ech
ter zijn al deze films niet meer dan
boeiend vertelde, maar oppervlakkige
beeldverhalen, waarmee men zich kan
amuseren, zonder zich het hoofd te bre
ken.
De film vertelt in flash-back, dus
door middel van terugblikken, de le
vensgeschiedenis van een Amerikaans
priester van eenvoudige Ierse afkomst,
van diens wijding tot priester af, tot
de dag waarop hij door de Paus wordt
benoemd in het H. College van kardi
nalen, De openingsbeelden laten Tom
Tryon, een vrijwel onbekende acteur,
die door Preminger met de titelrol van
Stephen Fermoyle werd belast, zien als
reeds grijzende prelaat, die zich op
maakt om de kardinaalshoed in ont
vangst te nemen. De herinneringen, die
op dit plechtige ogenblik in zijn leven
bij hem opwellen, voeren hem en de
camera van Preminger terug naai
de dag van zijn priesterwijding, zijn
briljante wetenschappelijke studie in
Rome, de moeilijkheden en de tra
gische dood van zijn lievelingszuster
Monica, zijn ontmoeting met de kardi
naal-aartsbisschop Glennon van Boston
(gespeeld door de regisseur John Hus
ton), die van mening is, dat wat meer
nederigheid de jonge priester geen
kwaad zal doen en hem naar de armste
parochie van zijn aartsdiocees stuurt,
zijn benoeming tot aartsbisschoppelijk
secretaris, zijn terugkeer naar Rome
en tenslotte 22 jaren of drie film-
uren later weer naar het grote mo
ment van zijn benoeming tot kardinaal.
Door het inlassen van verschillende
episoden van eigen vinding heeft Pre
minger de oorspronkelijke roman pas
klaar gemaakt voor een modern in
ternationaal bioscooppubliek. Hij laat
Stephens zuster Monica, die in diens
biechtstoel komt belijden, dat zij met
haar joodse verloofde heeft gezondigd,
„het verkeerde pad opgaan", zoals dat
in de dagen van het Rijke Roomsehe
Leven heette.
Als ze in levensgevaarlijke omstan
digheden een kind ter wereld zal bren
gen. laat Preminger Stephen beslissen
dat het jonge leven niet mag worden
opgeofferd aan dat van de moeder. Na
Monica's dood in de roman na de
dood van ziin vriend Robert begint
Father Stephen Fermoyle aan zijn roe
ping te twijfelen om op discrete
wijze de romantiek èn Romy Schnei
der een kans te geven maar hij
overwint zijn twijfels, trekt zijn toog
weer aan en reist naar het zuiden van
Amerika om een negerpriester, wiens
kerkje door vijandige blanken is ver
brand, op heldhaftige wijze bij te staan.
Tenslotte wordt mgr. Stephen Fermoy
le, die intussen tot, bisschop is gewijd,
als pauselijk delegaat naar Wenen ge
zonden om kardinaal Innitzer (Josef
Meinrad) op de hoogte te stellen van
de politiek die het Vaticaan ten op
zichte van de nazi's gevoerd wenst te
zien. Om alle misverstanden met be
trekking tot diens houding al bij voor
baat uit te sluiten, laat Preminger dui
delijk zien, hoezeer de Oostenrijkse kar
dinaal door Hitler werd misleid,
Letterlijk alles, waarvoor een mo
dem publiek zich mogelijk kan interes
seren, is in de film verwerkt: anti-.se-
mitisme in Boston, het gemengde hu
welijk, de eerbied voor het nieuwe le
ven, romantiek en Weense walsen, ras
sendiscriminatie en Ku Klux Klan in
Georgia (met een uitvoerige geselscène
op de koop toe), de betrekkingen tus
sen kerk en staat onder het naziregiem
Eerst als de film reeds voor meer
dan de helft voorbij is, wordt het in
„Huurlingen van de dood" duidelijk,
waarom het gaat en wie wie is. Tot
het laatste ogenblik blijft het echter
een zoeken naar wat precies de bedoe
ling van de makers is geweest. Het
verhaal blijft zweven tussen een echte
western, een sentimentele liefesaffaire,
of zo maar een sfeertekening van het
leven in Texas in het jaar 1883. Wel
wordt overdreven de zwart-wit-verhou-
ding aangegeven. De ene grootgrond
bezitter i$ alleen maar goed en mens
lievend, de anderen zijn even scherp
alleen maar onmenselijke „huurlingen
van de dood".
Simpel pief-paf-poef werk is deze
film dus ook weer niet.
Tot en met zondag in Roxy (14 jr)
Vanaf maandag draait de griezelfilm
„Het Duivelshuis", over een onderzoek
van een anthropoloog naar de moge
lijkheid contact te krijgen met een „an
dere" wereld. Een onzinnig spookver
haal. dat fragmentarisch door een vir
tuoos gebruik van filmmiddelen de
angstaanjagende sfeer bereikt.
Roxy (18 jr.).
In LIDO kan men deze week Eddie
Constantine weer eens in actie zien in
„Eddie in volle vaart". Tengevolge van
een mislukte jeugdliefde interesseert
Kap. Dubois (Eddie Constatine) zich
niet voor vrouwen. Hij ontmoet een
jeugdige skelterkampioen met wie htf
een skelterbaan wil exploiteren. Als de
jeugdvriendin weer ten tonele ver
schijnt. blijkt ook de jonge vriend te
leurstellende liefdeservaringen met
haar gehad hebben. Onenigheid dreigt
de plannen te torpederen. Enkele lou
che figuren willen zich met geweld
meester maken van het skelterterrein.
Het meisje trekt zich terug. De vijan
den worden met geweld verslagen en
de vriendschap wordt hersteld. Het is
lang niet de beste film van Eddie
Constantine.
In LIDO (14jr.)
Opgewekt amusement zonder proble
men biedt de film „Vreemde Bedge
zellen", waarin Rock Hudson en Gin»
Lollobrigida de hoofdrollen vervullen.
Rock Hudson is de verkoopleider van
een oliemaatschappij en ontmoet daar
Gina als schilderes. Zij raken dolver,
liefd op elkaar, trouwen binnen 24
uur, maar die snelle verbintenis vindt
al even snel weer een einde. De echte
lieden zijn het over heel veel dingen
oneens en na de woorden vliegen verf
potten en aardewerk in het rond. Hu
welijk en aardewerk worden vernield
tot bij de voorbereiding tot de echt
scheiding blijkt dat de echtelieden nog
wel van elkaar houden. Na veel ge
harrewar over en weer en vele ko
mische situaties komt uiteindelijk toch
weer de verzoening.
In LUXOR (14jr.)
Het peil van de films, waarin het
internationale nachtclubvertier wordt
gepresenteerd, daalt met iedere volgen
de produktie en is in „Mondo caldo
di notte" (The hot world by night)
ver beneden nul gezakt. Herinneren we
ons goed. dan zijn §r verscheidene
nummers bij. die in het voorprogramma
van de bioscoop veertig jaar geleden
al zo irriterend uit de toon vielen. In
deze gereproduceerde vorm zijn ze nog
hinderlijker, temeer daar de camera-
lieden, noch de regisseur P.enzo Russo
enig initiatief hebben ontwikkeld er iets
anders dan een statistische registratie
van te maken.
In Frans Hals (volw.)
In CINEMA PALACE draait deze
week de bekende filmmusical „West
Side Story" (14 jr.) In MINERVA in
Heemstede is te zien de Film „Zoeloe"
over de heroïsche strijd, die op 22 ja
nuari 1897 woedde in Zuid-Afrika, toen
Zoeloekrijgers een zendelingenstatie
aanvielen, welke door Britse soldaten
moest worden verdedigd.
in Oostenrijk, de Gestapo, een zelf
moord in doodsangst, Seyss Inquart en
Hitiers brallende stem, de indrukwek
kende liturgie van de Kerk.
Maar van enige werkelijke religio
siteit, van echte godsdienstige bewo
genheid, van een eerlijk en waarach
tig beeld van het katholieke priester
schap, zoals bijvoorbeeld naar voren
trad uit „Léon Morin, prêtre", een film
van de Franse regisseur Jean-Pierre
Melville, die ook van zichzelf getuigde,
dat hij niet-katholiek was en zelfs niet
in God geloofde, valt in de film van
Preminger niets te bespeuren.
In Studio (18 jaar).
Na Kees Brusse's psycho-montage
„Mensen van Morgen" draait thans in
Rembrandt „Kasteel in Zweden", van
Roger Vadim. Ogenschijnlijk kan men
zich moeilijk een sterker contrast den
ken dan tussen deze beide films en
filmers. Kees Brusse, die uitging van de
werkelijkheid: jonge mensen, die hij aan
het praten wist te krijgen over zichzelf
en over de wereld, waarin zij leven;
Roger Vadim, die zijn stof ontleende
aan het bizarre toneelstuk „Chateau en
Suède" van Frangoise Sagan. Toch is
het verschil tussen beide films in we
zen niet zo heel erg groot. Geen van
beiden toont de werkelijkheid onver
bloemd en onveranderd. Het enige en
dan nog slechts graduele onderscheid
is, dat Brusses boeiende „vervalsing"
van de werkelijkheid pas goed begon
aan de montagetafel, terwijl .Vadim uit
ging van een buiten alle realiteit staand
bedenksel van Francoise Sagan, die
haar fantasie bovendien nog heeft be
volkt met een collectie figuren, waar
in men, zoals Vadim ze in zijn iilm
gestalte heeft gegeven, zelfs niet als
earicaturen van mensen kan geloven.
De idee, die aan het gegeven ten
grondslag ligt, biedt mogelijkheden te
over tot de logica van het absurde
en de cynische humor.
Van een behoorlijke uitwerking van
deze idee in Vadims film is echter
geen sprake. Alles en iedereen is even
bedacht en kunstmatig; de a-morele
leden van een Zweedse familie, die
zich op een eenzaam eiland in hun
voorvaderlijke kasteel hebben terugge
trokken en de door henzelf geschapen
wereld, waarin zij hun luimen en lus
ten botvieren zonder enige gewetens-
vroeging bereid om degene, die dt
door hen ingestelde „orde" dreigt te
verstoren, als een schadelijk insect te
vernietigen en in die vernietiging nog
een zeker behagen te scheppen ook.
Vadim heeft het kasteel, waar zich
de meest absurde gebeurtenissen af
spelen, uitgerust met de obligate ge
heime deuren in boekenkasten, gaskra
nen, vergifbekers, goedendags en lugu
bere bedienden, maar óók anders
zou Vadim Vadim niet zijn met een
uitgebreide collectie bedden. Al deze
ingrediënten echter, met inbegrip van
formidabele sterren als Monica Vitti
een schim van zichzelf, nu ze de ta
lentvolle leiding van Antonioni mist
Curt Jürgens, Jean-Claude Brially, Su
zanne Flon en Jean-Louis Trintignant,
zijn niet in staat de film te geven,
wat alleen van de filmer kan komen:
sfeer, humor, geloofwaardigheid en
spanning. Vadim is schromelijk tekort
geschoten, of misschien reikt zijn talent
niet verder. Wat speels had moeten zijn
is log. wat luchtig had moeten zijn is
banaal geworden en wat de verbeelding
had moeten raken, prikkelt niet eens
de lachspieren.
Er wordt in „Kasteel in Zweden" her
haaldelijk over verveling gesproken en
er wordt vaak gegeeuwd. Uitingen van
ongeïnteresseerdheid, die bepaald niet
alleen tot de figuren op het witte doek
beperkt zullen blijven.
In Rembrandt (volw)
