Bakermat van prinses Margriets'
toekomstige schoonfamilie
Oujd vissersstadje op
het droge
De jonker
17 APRIL 1965
*~.j
:-\\>:<
BESTAAT er een relatie tussen
Pieter van Vollenhoven, de
verloofde van prinses Mar
miet en het Overijsselse stadje
Vollenhove? Onder de zware, eeu
wenoude balken van de kamer van
sehout en schepenen, eens het raad
huis van de stad, nu de gezellige
gelagkamer van een hoteLrestau-
rant, heeft men heel ernstig ja ge
knikt op deze vraag. De gemeen
tesecretaris van Vollenhove is gaan
fieuzen in oud6 boeken» hand-
schriften en archieven: in Vollen
hove ligt de bakermat van de van
Vollenhoven's, althans de gegevens
voeren terug tot de twaalfde
eeuw. Daarvóór is alles duister. En
al komen dan niet alle van Vollen
hoven's uit deze stad die van het
eertijds bekende bier hebben nooit
^aties met de stad gehad de
°°rva<leren van de verloofde van
P^nses blijken uit Vollenhove
e. dammen. Het waren niet de
?lnjte burgers van het stadje.
V? de zeventiende eeuw was een
vollenhove er burgemeester en
diens zoon Jan wiens achternaam
oaet en zonder n op het eind ge
schreven wordt, was een bekend
dichter en toneelschrijver, beho
rend tot de vriendenkring van
Vondel en Brandt.
Toen we weer afdaalden op de zee
bodem, welig land met kapitale
boerderijen en omkeken naar Vol
lenhove, lag de oude stad hoog als
een burcht in de prille lentezon.
Misschien komt de prinses met
haar verloofde hier nog eens kij
ken, opperde men in Vollenhove.
Ze zullen er de hartelijkheid vin
den als kwamen ze in hun eigen
bezit.
JAN BURGER
lllllllllllllllll!
so£«?at*n in de kamer van schout en,
nePenen vol oude voorwerpen, toen de
ER IS GEEN DANSGROEP ter wereld, die zo
vermaard en befaamd is als die van de
Bluebell-girls van het Parijse Lido. Avond
aan avond stromen in deze nachtclub de bezoekers
binnen om vier uur lang te genieten van een wer
velende, overrompelende show van zeventien
meisjes, die allen minstens 1.75 meter lang zijn.
En onder die bezoekers zijn er velen met klinken
de namen in de wereld, want de dansshow van
nee Lido is altijd een belevenis, daarom peperdutu
en moet uiteindelijk toch zijn rendement opleve
ren. De directeur van het Lido is echter niet on
tevreden, want elke avond en nacht bewijst weer
dat er voldoende toeschouwers zijn die zich het
kostbare uitje naar het Lido kunnen veroorloven.
Hoewel het wel eens anders wordt voorgesteld,
moet dus een danseres van de Bluebell-girls heel
wat werk voor het aantrekkelijke salaris verzet
ten. En ook al is dat salaris hoog, er valt toch niet
zoveel van te sparen, want een Bluebell-girl moet
altijd een luxueus appartement in een eerste klas
hotel bewonen en confectie jurkjes zijn voor haar
taboe, omdat zij steeds couture-modellen moet
dragen. Maar in ruil voor het harde werk en de
weinige vrije tijd zijn er de hoop en troost dat er
eerstdaags een rijk huwelijk in het verschiet ligt.
Wellicht dat daarom het beroep van Bluebell-girl
toch aantrekkelijk blijft.
ober enthousiast over zijn kleine stad,
naar 'n oud man wees, die 't straat
je passeerde: „De jonker", zei hij. „We
noemen hem hier allemaal de jonker".
De baron Sloet van Alt Ruitenbach, een
grote figuur in het stadje, die de kapi-
tale havezate De Oldenhof bewoonde,
dit buiten aan de gemeente verkocht en
zelf in 'n koetshuis vlakbij het openlucht
theater is gaan wonen. De Oldenhof
wordt gerestaureerd en zal Vollenhove
een stadhuis bieden, dat de omvang
heeft van een belangrijk provinciehuis
en tevens de allure daarvan.
Kijk, want dit is het typische: toen
de zee zich terugtrok en alleen 'n enkele
palingrokerij overbleef, trokken de jon
gelui uit Vollenhove weg. Op de zonover
goten middag toen wij er waren lagen
de straten van het stadje dan ook uitge
storven. Een enkele oude man op klom
pen, een vrouwtje, dat een boodschap
ging doen, maar verder de rust van een
Italiaans dorp in siësta.
Dat bleek alleen de buitenkant te zijn
want Vollenhove heeft er nog geen vijf
entwintig jaar voor nodig gehad om in
te zien, dat een verdreven zee geen dood
Vollenhove hoeft te betekenen. In de
landbouw en industrie js werk gevonden
voor de bijna zesduizend inwoners. Delft
heeft in de Noord-Oostpolder vlakbij de
stad een waterloopkundig laboratorium
gesticht, waar velen, vooral ook jongeren
nieuwe kansen vinden. De oude haven
mag dichtgeslibd zijn, er mag een triest
wrak als herinnering liggen, maar een
nieuwe haven is nodig om de duizenden
die op doortocht naar de Friese meren
Vollenhove passeren, de gelegenheid te
geven aan te leggen en de sfeer te
proeven van een nog altijd mooi oud
Zuiderzeestadje.
Het gemeentebestuur heeft de plannen
klaar, zet vaart achter de uitvoering, om
de stad Vollenhove een nieuwe stimulans
te geven. Dan komen er de jagers, die
in het jachtseizoen in de Noord-Oostpol
der komen jagen op hazen, fazanten en
reeen en de sportvissers leggen er aan,
verpozen zich in de stad. Er gaat
straks van „De Oldenhof" een sterke
stimulans uit om van Vollenhove te ma
ken,wat de stad in de zeventiende eeuw
was onder die burgemeester Vollenho
ven, die een krachtig regent was.
We hebben de oude stadsomroeper
met zijn bel gemist die van het nabij
gelegen Blokzijl doet het nog met een
gong maar als we hem ontmoet had
den, zou hij ons zonder twijfel verzekerd
hebben dat hii wel iedere dag de burgerij
samen zou willen roepen om te protes
teren tegen de plannen van de provincie
en van Den Haag: ze willen Vollenhove
de zelfstandigheid ontnemen en van heel
de kop van Overijssel één gemeente ma
ken. Natuurlijk heeft Vollenhove een ac
tiecomité „Handen af van onze stad",
want zoals iedere gemeente zit ook Vol
lenhove de zelfstandigheid aan het hart
gebakken. Maar of het zal helpen?
ALLEEN MAAR LIMONADE
VOOR DE
BLUE BELL-GIRLS
Foto geheel links: de oude havezate van de „jonker", het toekomstige
stadhuis van Vollenhove. Foto hierboven: de ruïnes van het oude
kasteel zijn het romantische decor voor het openluchttheater. Foto
hieronder: laatste herinnering van de vissersvloot van 150 schepen
die Vollenhove eens rijk was. Daaronder: enkele deftigegevels in
de Kerkstraat. Foto geheel onder: de „Onderkerk" met daaraan vast-
gebouwd het vroegere raadhuis, nu hotel-restaurant.
Over literatuur en familiegeschiedenis
Willen we het niet hebben. De verkre
gen wetenschap had ons verlangend ge
maakt dit Overijsselse stadje van nabij
te zien. Het is een hele onderneming er
vanuit het westen te komen maar wel
boeiend. Door het Gooi, Eemland, dwars
over de Veluwe zijn we tenslotte, na in
Kampen de brug over de IJssel geno
men te hebben via Ens in de Noord-
Oostpolder bij het oude zuiderzeestad-
je aangekomen, dat in 1942 het water
*ag wegvallen toen de polder droogviel
en sindsdien heeft Vollenhove nog al
tijd iets treurigs, iets weemoedigs.
Nog altijd heet de straat waariangs
de huizen liggen, die eens achter^de
dijk stonden „Aan zee en ergens heet
een huis „Ruim-zeezicht", hoewel in het
verzande haventje al sinds een kwa
eeuw het trieste wrak ligt van de VN tu
de Vollenhove 61, een vab de
vijftig vissersschepen, die het stadje
*n goede dagen rijk was. En nog tedere
dag komen er oude vissers, naar de kop
van het haventje, starend in de wijde
ferte van het oneindige polderland als
j;agen ze er het eeuwige bewegen van
e 2ee in terug.
Dat is Vollenhove. Niet de rijkdom en
de zwier van Hoorn en Enkhuizen, van
d'e Hollandse oude zeesteden, die in de
dagen van de Oost-Indische Compagnie
machtig waren en de grootheid van Hol
land verkondigden. In de Visscherstraat
stonden de eenvoudige kleine vissershui
zen, merendeels afgebroken of onbewoon
baar, iets als in het oudste deel van
katwijk. De deftiger gevels treft men
aan in de Kerkstraat, waar de sfeer van
de zeventiende eeuw nog hangt, vooral
m de pakhuizen. Vlak daarbij is de Bis-
"dhopsstraat, waar eens de bisschop van
^rieeht zijn zomerresidentie had. Men
wijst het bisschopshuis nog aan.
Het is maar een kleine stad. maar
zijn juweeltjes van bouwkunst te
vinden: de Bovenkerk, vlakbij de oude
zee-oever uit de vijftiende eeuw stam
mend evenals de Lieve Vrouwekerk,
middenin het stadje, de enige met een
u>ren. De Bovenkerk is later door mid
del van een eenvoudige plompe to.ren
verbonden met het zeventiende-eeuw-
Se raadhuis, een renaissance-geval,
evenals de er vlakbij gelegen Latijnse
school (1628) nu plattelandsbibliotheek
een der mooiste staaltjes van de Ne
derlandse renaissancebouw. De ruine
van het kasteel „De Toutenburgh"
dient als decor voor een vriendelijk
openluchttheater, waar de spelers op
treden op het kasteeleiland midden
in de daaromgelegen gracht.
een aanvankelijke verande
ring, een danseres weer tot
haar oude liefde: Bluebell-
girl, terugkeert. Dat was bij
voorbeeld enkele jaren ge
leden het geval met de uit
Den Haag afkomstige Neder
landse danseres Leontine
Snel. Bluebell-girls hebben
veel bewonderaars en een en
ander heeft tot gevolg dat
dikwijls een rijk en finan
cieel onbekommerd huwelijk
in het verschiet ligt. Zo had
de schatrijke Italiaanse in
dustrieel Mario Caldonazzo
met welgevallen zijn oog op
de bekoorlijkheden van deze
Leontine laten vallen. Er
was geen gelukkiger mens
dan Mario, toen bleek dat
zijn gevoelens werden be
antwoord. De ontwikkelin
gen volgden elkaar zo snel
op, dat Leontine contract
breuk pleegde om met Mario
te kunnen trouwen. Nadat de
voormalige danseres echter
over de status van de ge
huwde Italiaanse vrouw en
haar beperkte bewegingsvrij
heid en levensvrijheid was
ingelicht, was het blijkbaar
met de liefde plotseling ge
daan, want zij zag van het
huwelijk af en keerde naar
haar oude beroep van Blue
bell-girl terug.
Zij verkoos dus haar vrij
heid, hoewel die toch ook
maar betrekkelijk is. De
Bluebell-girls staan namelijk
onder leiding van Miss Blue
bell, wier eigenlijke naam
Margareth Kelly luidt en die
zelf eens ook danseres was.
Deze Miss Bluebell is d<
„moeder" van de danseres
sen van het Lido en zij ver
vult die taak met nauwgezet
heid, verantwoordelijkheid
en plichtsbetrachting. Zij
waakt over het wel en wee
van de aan haar zorgen toe
vertrouwde danseressen als
waren het haar eigen doch
ters. Vooral bijzonder streng
en onverbiddelijk is zij waar
het eventuele pogingen tot
toenadering tussen de danse
ressen en de mannelijke be
zoekers van het Lido betreft.
Die strengheid wordt nog
groter als de danseressen
minderjarig zijn. De in hun
show zo schijnbaar zorgeloze,
vrolijke en frivole Bluebell-
girls zijn zonder twijfel dan
ook de moeilijkst te benade
ren danseressen ter wereld.
Daarom zal geen enkele
Lido-danseres het in haar
zorgvuldig gekapte hoofdje
halen zich in de zaal te be
geven en zich met de bezoe
kers te onderhouden. Het is
op straffe van ontslag ten
strengste verboden.
Zelfs attenties, als bloe
men, bonbons of in welke
vorm dan ook, door een be
wonderaar aan een danse
res bewezen, bereiken vrij
wel nooit het bewuste
meisje, omdat Miss Blue
bell dergelijke attenties in
de meeste gevallen achter
houdt. Het gehele nachtle
ven in Parijs, dus ook de
Bluebell-show in het Lido,
is handig georganiseerd
vermaak met de bedoeling
er goed geld aan te verdie
nen. De bezoekers van het
Lido moeten zich, en het
liefst zoveel mogelijk, te
goed doen aan allerlei kost
bare drankjes en exquise
hapjes. Voor de dorstige
kelen van de danseressen
is er echter nooit iets an
ders dan limonade.
dé Wie naar het Lido gaat om
de edele danskunst in de
hoogste perfectie te zien uit
gevoerd, kope liever een toe
gangskaartje voor een klas
siek ballet. Goed, er is talent
en vakmanschap, maar elke
Bluebell-show is geprojec
teerd en daar ligt dan ook
het accent op op het ver
toon van vrouwelijk schoon,
verblindende schittering van
dure costuums en kostbare
decors. Tijdens de show, die
omstreeks elf uur begint en
tot drie uur in de nacht on
afgebroken duurt, heeft geen
enkele danseres ook maar
een seconde om uit te blazen.
Achter de coulissen van het
Lido is het dan een waar
gekkenhuis en iedereen
draaft en schreeuwt door el
kaar en is op van de zenu
wen als gevolg van tijdnood.
De danseressen hebben nau
welijks tijd om van costuum,
waarvan elk er een tiental
heeft, te verwisselen. Als de
show ten einde is, zijn de
danseressen dan ook volko
men leeg en zo moe dat zij
voor niets anders belangstel
ling hebben dan voor een
zacht bed, waarop zij de ver
moeide ledematen kunnen
uitstrekken. Behalve wan
neer er nog gerepeteerd moet
worden, kan in de namiddag
tot tien uur in de avond,
(want dan moet zij weer in
het Lido aanwezig zijn) een
Bluebell-girl over haar vrije
tijd beschikken.
Een grandioze show van
de Bluebell-girls in het
Parijse Lido. De meisjes
roeren de trom bij de aan
komst van de heerser van
Bagdad.
Een Bluebell-girl heeft
naar normale maatstaven ge
rekend een hoog salaris. De
roem, het salaris en de lu
xueuze sfeer moeten voor
elke niet-klassieke danseres
wel hijzonder aantrekkelijk
zijn. Maar behalve dat men
aan de eis moet voldoen
minstens 1.75 meter lang te
zün, valt het voor een dan
seres niet mee Bluebell-girl
te worden, en vooral niet om
het te blijven. Het leven van
een Bluebell-girl bestaat uit
hard werken, met aanmer
kelijk weinig vrije tijd en
slechts een beperkte mate
van bewegingsvrijheid. Door
gaans houdt een danseres het
leven als Bluebell-girl dan
ook slechts enkele jaren vol
en heeft dan meer dan ge
noeg van de dag In dag uit
opgelegde discipline.
Desondanks komt het ook
meermalen voor dat na
