Werkgevers gaan elkaar door garantier steunen bij stakingen VASTENACTIE DAGPUZZEL ABASIN Naar meer veiligheid voor de auto Straks stoplichten op dak? ROVER-GASTURBINE IS OPNIEUW VERBETERD Leerzame over eerste auto s Auto-Index Geen pedalen maar drukkussens' in nieuwe Chevrolet Meer weerstand tegen vakbonden Onderzoek naar uitvinding boekdrukkunst HET KAN NOG! 19S5 vijfde c|RO s s s o Wet ziekenhuis- tarieven krijgt fiat van senaat Bij ij keuring van mijnpersoneel ook röntgenfoto en antwoord \s Inkomsten belasting Nationaliteit Huisvesting Inwoning Opzegging Edward Murrow overleden Loonronde Dienstplicht Rijksstudietoelage Zweedse actie tegen rijdende doodkisten99 Duitsers rijden het meest Generaal boos op V.W. Subsidie directeur Haarlemse bibliotheek 1965 VilTuG Longtuberculose Verwoed roker - sterft aan longkanker WOENSDAG 28 APRIL 1965 PAGINA 7 Uw vastenoffer nog niet afgedragen? t.n.v. Bisschoppelijke GIRO: 5850 UTRECHT Vastenactie UTRECHT kalmeert zonder slaap te verwekken V'..I*l>. Be nieuwe Chevrolet „Concours": een spitse auto vol spitse vondsten (Van onze Haagse redactie) DE?} HAAG, 27 april, De Neder landse werkgevers gaan misschien door middel van een onderlinge garan tieregeling hun weerstand tegen het. op treden van de vakbonden vergroten. Uit plan is vorige week opgekomen tij dens de ledenvergadering van het Cen traal Sociaal Werkgeversverbond en het Verbond van Nederlandse werkgevers. In deze verbonden zijn de »neutrale" ondernemers georganiseerd voor de behartiging van sociale en eco nomische aangelegenheden. Dezer da- sen zullen besprekingen worden gehou den met de katholieke en de protestant se werkgeversverbonden. Er wordt gedacht over een regeling HAARLEM, 28 april De Neder landse Organisatie voor Zuiver Weten schappelijk Onderzoek (ZWO) heeft de heer C. van Dijk, directeur van de stadsbibliotheek van Haarlem, een subsidie verleend voor een onderzoek haar de uitvinding van de boekdruk kunst of anders gezegd naar de Ne derlandse prototypografie, waaronder de oudste produkten van de boekdruk kunst worden verstaan. Aan deze we tenschappelijke arbeid zal zich, met de "eer Van Dijk als werkleider, een groep Van vier onderzoekers wijden. De Haarlemse stadsbibliotheek die dateert uit 1596 bezit een kostbare col lectie „Costeriana" en een uitgebreide Verzameling werken over de uitvinding Var. de boekdrukkunst. Het onderzoek, dat zeker drie jaar zal duren, heeft ten doel uit het te bestuderen materiaal fei ten vast te leggen en reeds door ande re onderzoekers gevonden feiten te ve rifiëren. De strijd tussen de voorstanders van Gutenberg en die van Laurens Jans- zoon Coster als de uitvinder van de boekdrukkunst, aldus de heer Van Dpk is in de loop der jaren zo vertroebeld door nationalistische tendenzen en uitin gen van locaal-patriotisme, dat het vrp- Wel onmogelijk is tot een objectief oor deel over deze strijdvraag te komen. Dit heeft tot gevolg gehad dat in de laatste decennia de beste kenners van de nrototvpografie zich met of nauwe lijks hebben bemoeid met alles wat met deze uitvinding te maken heeft. Het hernieuwde onderzoek moet het mogelijk maken vast te stellen hoe de huidige wetenschap tegenover dit vraagstuk staat. Mevrouw drs. L. Hel- iinga-Querido is als incunabeliste reeds bezig met een typen- of letteronderzoek; bovendien zal zij de bibliografie van het Costeronderzoek samenstellen. De Amerikaan Allan Henry Stevenson, de enige expert op het gebied van het vijf- tiende-eeuwse papier, begint binnenkort met een onderzoek van de voortbreng selen van de Nederlandse prototypogra fie. Een kenner van de oude technieken zal zich bezig gaan houden met de technische kant van het vraagstuk, waarop juist in de laatste jaren een nieuw licht is gevallen. Volgens de heer Van Dijk is het niet te verwachten dat de nieuwe onderzoekingen alle tot nieu we vondsten zullen leiden. waarbij de ondernemers zich verbin den vóór een bepaald bedrag bij te springen om een collega te helpen een staking te weerstaan. Dit idee is bij de werkgevers opgekomen, nu zij zien hoe enkele ondernemingen al door de knieën zijn gegaan voor de eisen van de vakbonden die om een extra uitke ring vragen voor hun leden. De werk gevers zijn daar en bloc tegen. Maar wanneer zij een voor een worden aan gepakt, komt het hun voor dat het goedkoper is aan deze eis van de vak bonden tegemoet te komen, dan een staking te moeten verduren. Aku bij voorbeeld, dat een kwart mil joen heeft gereserveerd om in overleg met de vakbonden te besteden, heeft, naar sommigen menen, voor miljoe nen geleden onder de stadingen en de model-acties die aan het inwilligen van deze eis vooraf zijn gegaan. Men is bij de werkgevers nu tot de conclusie gekomen, dat het onbillijk en onmogelijk is één ondernemer te laten opdraaien voor de principes die men gezamenlijk huldigt. Wil men het been stijf kunnen hou den, dan zal men elkaar moeten hel pen. Bij de werkgevers beschouwt men deze krachtige stellingname als een antwoord op de strijdlustiger houding die verschillende vakbonden aanne men. Het is de bedoeling vaart te zetten achter de besprekingen over de onder linge garantieregeling om deze zo snel mogelijk in de praktijk te kunnen gaan toepassen. (Advertentie) DEN HAAG, 28 april Zonder hoof delijke stemming heeft de Eerste Ka mer gisteren het wetsontwerp zieken- huistarieveii aanvaard. Dit ontwerp van wet, bij de Sta ten-Generaal ingediend door minister Veldkamp (Sociale Za ken en Volksgezondheid) kreeg in de Tweede Kamer niet de steun van de CH-fractie. In de senaat gaf de CH-fractie wèl haar stem aan dit ont werp van wet, zij het dan zoals haar woordvoerder H. J. Kranenburg het uit drukte met aarzeling. Minister Veldkamp en staats secretaris Bartels bestreden de opvat ting dat het belang van de consument (patiënt) niet tot zijn recht zou komen en dat in,het centraal orgaan de belan gen van de consument niet in het oog gehouden zullen worden. Dat zal wèl het geval zijn. HEERLEN, 28 april De genees kundige dienst van de Neder landse steenkolenmijnen heeft ver klaard dat het bij de medische keuring voo de indiensttreding van perso neelsleden bij de mijnindustrie behoort dat een röntgenfoto van de longen wordt gemaakt. Op deze foto wordt ge keken naar het voorkomen van long- tuberculose. „Omtrent het voorkomen van deze ziekte bij de Nederlandse bevolking zijn wij voldoende ingelicht", aldus de dienst. Hoe het echter met het voorko men van longtuberculose in het buiten land is gesteld is evenwel onvoldoende bekend. Dit is de reden, dat in 1964 op initiatief van het instituut voor longon derzoek voor de steenkoienmijnindus- frie in samenwerking met het TNO een tuberculose-onderzoek is verricht. Door middel van zulk een onderzoek is het mogelijk na te gaan wie wel eens met tuberculosebacteriën in aanraking is geweest. Zulk een aanraking bete ken* gewoonlijk evenwel niet dat er een echte ziekte ontstaat. Moordraadsel: 1. godgeleerdheid; 2. Nederlands schil der; 3. knaagdiertje; 4. uitdrogen; 5. draai: 6. kookkachel; 7. Luna. Op de streepjes: een bede. 1. 5. OPLOSSING VAN 27 APRIL Horizontaal: 1. partizanen: 2. anarchisme, raket, or: i. t.t., keh, heg; S. ion, robe; coaguleren; 7 impasse, vs.; 8. eg, tree; a' alleseters; lu. nes, Iran; 11 To, aks. dok Verticaal: 1 participant; 2 anatoom, Leo; rak. Napels; 4 trek, gage; 5. icterus, sik; 6. Z.H., holsters; 7. air, Beerta; 8. N.S., Qer, eend; 8. emoe, ever; 10. nergens, sok. (Advertentie) 14013 VRAAG: Kunt U mij berichten, hoeveel inkomstenbelasting ik moet betalen over 1964? Het bruto loon bedroeg 11.083,48. Het werkge versaandeel ziekenfonds bedroeg 254,92, ingehouden voor ziektewet en wacht- en werkloosheidswet 144,09, ingehouden A.O.W.-A.W.W premie 860, ingehouden loonbelas ting 747,70. Kinderbijslag genoot ik voor 3 kinderen. Kosten van ver werving: contributie vakbond en het wassen van magazijnjassen. Al dus schrijft ons D.B.H. te H. ANTWOORD: Bij onze bei'ekenirg heb ben wij aangenomen, dat U in 1964 recht hebt op kinderaftrek voor 3 kin deren en dat U aan kosten van ver werving meer betaalde dan 100. Bruto loon 11.083.48 Kinderbijslag 989.04 Kosten van verwerving (5 pct.-regeling) 12.072.52 600.— A.O.W./A.W.W.-premie Zuivere inkomen 11.472.52 860.— 10.612.52 De verschuldigde inkomstenbe lasting bedraagt nu 940. Ingehouden loonbelasting 748. Bjj te betalen 192. Overigens willen wjj U nog wijzen op de inhoudingen ingevolge de sociale wet geving. Bij nacalculatie bleken deze be dragen berekend te zijn over het door U opgegeven bruto loon ad 11.083,48. Dit is echter niet juist. De sociale lasten mogen over geen hoger bedrag dan het maximum verzekerd dagloon worden berekend. Dit leidt in 1964 tot een jaar bedrag van ongeveer 8.425. De maxi mum inhoudingen bedragen dan voor ziekenfondsenbesluit en overige wetten resp. 193,75 en 109,55. VRAAG: Mijn zuster, getrouwd met een buitenlander, wil de Nederland se nationaliteit aanvragen. Wat zijn voor haar de voor- en nadelen hier aan verbonden en ook voor haar man en kinderen, vraagt A. H. te A. ANTWOORD: U doet het beste U hier voor rechtstreeks te wenden tot het mi nisterie van Buitenlandse Zaken, direc toraat Algemene Zaken, Plein 23, Den Haag. VRAAG: Hierbij leg ik U een vraag voor betreffende huisvesting. Ik ben 18 jaar en woon met mijn vader, die weduwnaar is, in een driekamerwoning met een huur van f 72,80 per maand. Mijn vader is van plan te gaan hertrouwen. Ik ben het daar niet mee eens en zou met deze vrouw ook nooit kunnen samenwonen. Na hel huwelijk is mijn vader van plan om bij deze vrouw in te gaan wonen. Nu zou ik in ons eigen huis willen blijven wonen. De huur is geen bezwaar. Mijn plan is voorts binnen niet al telange tijd te trouwen. Om die tijd te overbruggen zou ik op de bovenkamer een student willen la ten wonen. Daar ik ook nergens anders bij vreemden in kan, zou ik U willen vragen of dit mogelijk is, vraagt H. F. C. H. te R. ANTWOORD: Volgens het Huisvestings bureau bewoont U Uw woning recht matig, zodat U daar na het huwelijk van Uw vader kunt blijven en ook een student op kamers kunt nemen. Vragen voor deze rubriek richt» men aan de Redactie van ons blad (met In de llnker-bovenhoak der envsloppe „Vragenrubrlek"). De beantwoording geschiedt gratia. Men houde er nog rekening mee, dat men 14 dagen op antwoord kan moeten wachten. VRAAG: Gaarne zou ik de volgende vragen beantwoord zien. Ik kan bij een weduwe van 81 jaar inwoning krijgen. Ik heb haar schriftelijke toestemming, maar niet van de huis eigenaar, aangezien deze niet wil tekenen en mij de verzekering geeft, dat, als deze mevrouw, die de hoofdbewoonster is, wat over komt, ik op straat sta. Kan ik, als ik bijv. een bepaalde tijd daar in woon (met of zonder inwoonvergun- ning) aanspraak maken op een an der huis en wat is de tijd daar voor? Van verschillende zijden hoor ik nl. beweren, dat als je bijv. een jaar inwoont en er gebeurt wat, dat je aanspraak op een ander huis kunt maken. Bovengenoemde kwestie wordt ons voorgelegd door R. de G. te R. ANTWOORD: U moet wel goed weten, dat in een huurovereenkomst tussen eigenaar en huurder vaak de clausule voorkomt, dat de huurder niet zonder toestemming van de eigenaar mag on derverhuren. Verder kunnen wij u me dedelen, dat het Volkshuisvestingsbu reau thans bezig is met huurmachti- gingen voor echtparen, zonder kinderen, gehuwd in 1960 en voor echtparen, met kinderen, gehuwd in 1961. Het is ech ter niet waar, dat men, als men er gens een jaar heeft ingewoond, aan spraak kan maken op een ander huis. VRAAG: Mijn moeder (75 jaar) wenst de kamerhuur op te zeggen van een heer (65 jaar), die wegens invalidi teit aan de benen, reeds een half jaar verpleegd wordt in een revalidatie centrum. De mogelijkheid, dat hij ooit in een normaal huis kan terug keren, is volgens doktoren uitgeslo ten, omdat hij niet in staat is zich zonder invalidewagentje te verplaat sen. Moeder, die «;lf hulp behoeft, zou onmogelijk iets aan de verzorging van die man kunnen bijdragen. Niet tegenstaande dat volhardt de man in zijn mening, toch ooit eens naar zijn kamer te kunnen terugkeren. Kamer huur wordt prompt iedere maand be taald. De vragen, die ik wilde stellen, zijn de volgende: '1. Kan mijn moeder de huur op zeggen en welke opzegtermijn moet in acht genomen worden? 2. Zo ja, moet dit schriftelijk en aangetekend gebeuren? 3. Als de man de inboedel niet laat weghalen, wat moet er dan ge schieden? 4. Kan de verhuurder zo'n hulpbe hoevende man de toegang tot het huis weigeren, als hij on verwachts, b.v. met een taxi, voor de deur staat? 5. Wat kan de leiding van een ver pleeginrichting doen als een ver pleegde, tegen de adviezen van de dokter in, toch de inrichting wenst te verlaten? Kan zo'n ver pleegde gedwongen worden in de inrichting te blijven, als hij zich zelf niet kan bedruipen? Deze vragenlijst is afkomstig van J. J. E. W. te H. ANTWOORD: Als algemene wette lijke regel geldt, dat men een contract, dus ook een huurovereenkomst, moet nakomen. Ontbinding kan bij verschil van mening geschieden door de rech ter. Een kostganger kan men a la mi nuut opzeggen. Wij nemen echter aan, dat de door U bedoelde heer geen kost ganger is. Van daar de volgende ant woorden: 1. Uw moeder kan dit doen. Berust de huurder niet, dan zal hij zeker gaan procederen. Er moet een op zegtermijn van een maand in acht genomen worden. 2. Dit is wel de beste en de zekerste weg. 3. Dan moet U hem schrijven, dat hij voor verwijdering moet zorg dra gen, daar U anders geen verant woording voor zijn inboedel meer kunt nemen. 4. De verhuurder kan de man de toe gang tot zijn kamer niet weigeren. 5. De leiding van een verpleeginrich ting kan hier niets tegen doen. PAWLING, 28 april (Reuter; Ed ward Murrow, de bekende Amerikaan se radiospreker en journalist, is gis teren in Pawling in de staat New York aan longkanker overleden. Zondag was hij 57 jaar geworden. Vorig jaar had hi) zijn functie als hoofd van de Ame rikaanse voorlichtingsdienst neerge legd, wegens zijn slechte gezondheid. Murrow kreeg bekendheid door zijn uitzendingen „Dit is Londen" tijdens de Duitse luchtaanvallen in de tweede wereldoorlog. Van 1935 tot 1937 was hji bij de „Columbia Broadcasting Sys tem" (CBS) hoofd van de afdeling „ge sproken woord". Nadien was hij tot het einde van de tweede wereldoorlog leider van de CBS in Europa. Als zo danig was hij een van de bekendste en populairste Amerikaanse journalis ten die de oorlog in Europa versloe gen. Op bet hoogtepunt van zijn loopbaan, toen hy in de jaren vijftig vaak voor de televisie verscheen, verdiende Mur row 300.000 dollar per jaar. Dit sala ris verminderde tot 21.000 dollar per jaar, toen hij op verzoek van president Kennedy de leiding op zich nam van de Amerikaanse voorlichtingsdienst (met vestigingen in 98 landen). Eind 1963 moest zjjn linkeroog worden weg genomen. Murrow was een verwoed roker, die 60 tot 70 sigaretten per dag rookte. VRAAG: Kunt U mij een specificatie verstrekken betreffende de wettelijke loonronden vanaf 1 september 1959 t/m 1 februari 1965?, vraagt D. B. te R* ANTWOORD: In verband met de vrijere loonpolitiek zijn er de laatste jaren geen verplichte loonronden meer geweest. Wettelijk toegestane loonsverhogingen over het door U genoemde tijdvak wa ren: 1-4-1960 2Vs procent huurcompen- satie, 3-9-1962 li/, procent huurcompen- satie, 1-7-1964 1,3 procent huurcompen- satie, 1-1-1965 2 procent A.O.W.-compen- satie. VRAAG: Ondergetekende is Duit ser van geboorte, 23 jaar oud, en woont sinds zijn tiende jaar in Ne derland. Aangezien hy nu reeds 13 jaar in Nederland is. bestaat voor hem de mogelijkheid Nederlander te worden. In verband hiermee de volgende vragen: Wanneer ik Nederlander word, kan ik dan nog opgeroepen worden voor de Nederlandse dienst plicht? Zo ja geldt mijn vrijstelling van de Duitse dienstplicht wegens mjjn ge sneuvelde vader ook voor de Ne derlandse dienstplicht? Deze vragen zijn afkomstig van M. G. te R. ANTWOORD: Het zit er in, dat u wordt opgeroepen voor de Nederlandse dienst plicht Formeel valt u ml. onder de Dienstplichtwet. U kunt opgeroepen worden tot vóór 1 januari van het jaar, waarin u 35 jaar wordt. Meestal is het echter zo, dat men niet meer gekeurd wordt als men Nederlander wordt in het jaar, waarin men 28 jaar wordt. Men wordt dan automatisch buitenge woon dienstplichtig. Uw vrijstelling van de Duitse dienstplicht wegens uw gesneuvelde vader gaat niet op voor de Nederlandse dienstplicht. Als u t.z.t. Nederlander wordt en huwt, krijgt u vrijstelling wegens kostwinnersschap. VRAAG: H. d' A. v. E. te R. legt ons het navolgende probleem voor: Myn gezin bestaat uit man, vrouw en vijf schoolgaande kinderen. Het oud ste kind (geboren in 1946) volgt de kweekschool, 3 kinderen (geboren in 1947, 1949, en 1951) bezoeken de M.U.L.O., het jongste kind volgt de L.O. Ik ontving kinderbijslag voor 7 kinderen, t.w. 5 normaal en 2 oudste kinderen dubbel. M.i.v. het 4e kwar taal 1964 heeft de Raad van Arbeid beslist, dat ik nog slechts voor 6 kin deren kinderbijslag zal ontvangen i. v.m. een Rijksstudietoelage voor het laatste kind. Wat heeft het voor zin een studie toelage te ontvangen, als de Raad van Arbeid de kinderbijslag inhoudt? Hoe hoog mag de Rijksstudietoe lage zijn zonder de kinderbijslag te verspelen? De Raad van Arbeid vond onze op gave van de kosten van levensonder houd voor dit kind ad 30,-j 40 per week te hoog. ANTWOORD: Het ontvangen van een Rijksstudietoelage heeft tengevolge, dat het kind, waarvoor de toelage wordt ontvangen, niet meer volledig door U wordt onderhouden. Terecht kan'dit lei den tot vermindering van de verdub belde kinderbijslag tot enkelvoudige. Bedraagt de Rijksstudietoelage nu bijv. 600,— en ontvangt U aan kinderbijslag minder per jaar 4 x 132,60 (uitkeringsbedrag 6e en vol gende kinderen) 530,40 Dan behaalde U een voordeel van slechts 69,60 Hiervan moet U nog aftrekken de na delige fiscale gevolgen wegens het ver minderde aantal kinderen voor kinder aftrek. Daar U geen bedragen hebt genoemd omtrent de Rijksstudietoelage en het door U verdiende loon, kunnen wij uiter aard niet beoordelen, of cteie regeling voor U voordelen inhoudt of niet. Erg aantrekkelijk lijkt het ons echter niet meer. U krijgt voor schoolgaande kinderen van 16 jaar en ouder kinderbijslag, als U het kind in belangrijke mate (per week 10. of meer dan de helft van de onderhoudskosten) onderhoudt. Voor verdubbeling van de kinderbij slag moet U het kind grotendeels onder houden; dit is 90 procent of meer. Stel len we de onderhoudskosten op 25. per week, dan zou de Rijksstudietoelage niet hoger mogen zijn dan 2,50 per week of 125. per jaar om de verdubbelde kinderaftrek niet te verspelen. Het is moeiiyk te voorspellen, hoe de auto zich in de komende jaren zal ontwikkelen, maar heel wat deskundigen zün het er toch wel over eens, dat in de nabije toekomst grote aandacht zal worden besteed aan de veiligheid van onze auto's. De Amerikaanse minister van Handel, John T. Connor is zelfs zo ver gegaan, dat hti heeft voorspeld, dat de auto omstreeks de jaren tachtig er niet veel anders zal uitzien dan het huidige In Zweden is besloten de strijd aan te binden tegen de „rijdende dood kisten". Alle auto's die ouder zjjn dan vijf jaar, zullen voortaan eerst een keuring moeten endergaan, vóór zÜ aan het verkeer mogen deelnemen. Men verwacht, dat er anderhalf mil joen wagens zullen moeten worden gecontroleerd en do deskundigen schat ten dat er zeker enkele duizenden „rij dende doodkisten" in de mazen van het web zullen blijven 'rangen. Voor de controle zullen de autoriteiten in sa menwerking met automobielverenigin gen en verzekeringsmaatschappijen 140 controleposten stichten. De organisatie zal later nog worden uitgebreid en ïrt 1967 zullen alle auto's die ouder zijn dan drie jaar, eveneens voor de keu- ringsraad moeten verschijnen. De Zweden zijn van plan dit pro bleem fors aan te pakken. Per jaar sterven in het land meer dan 1200 mensen tengevolge van verkeersonge lukken en elk jaar worden 25.000 men sen gewond. Door gevaarlijke autos van de wegen te weren hoopt men de verkeersveiligheid te dienen. In Neder land bestaat geen enkele verplichting, bejaarde auto's aan een keuring te on derwerpen. exemplaar, maar wél veel veiliger zal zijn. Deze conclusie komt naar voren uit een studie, die is gemaakt door het Laboratorium van de Cornell Univer siteit. Volgens deze onderzoekingen zal het model in de komende vijftien jaar „essentieel ongewijzigd" blijven, maar zullen er tal van beveiligingsapparaten worden ingebouwd. Daaronder bevin den zich: een apparaat, dat de automobilist waarschuwt, wanneer de auto voor hem de snelheid verlaagt; gekleurde lenzen op de achterlichten voor onderscheid tussen stop-, rij- en richtingliehten; op het autodak bevestigde stop lichten, zodat deze beter zichtbaar zijn: apparaten voor een meer gelijk matig rij tempo op de snelwegen; apparaten om de auto midden op de rijbaan te houden en slaperige auto mobilisten te waarschuwen, wanneer zij daarvan afwijken; een speciale stuurinrichting, om de automobilist te helpen bij hevige zij winden en hellende wegen. Nog een ander veiligheids-acces soire, dat veel voorstanders heeft (vooral in Amerika: is een uitlaatgas-onderdrukker, die overigens niet het leven yan de in zittenden, maar van de voetgangers buiten veiliger moet maken. V,'alter Reuter, de voorzitter van de Bond van Arbeiders in de Amerikaanse Automo bielindustrie heeft zelfs al voorgesteld, dat zijn bond het plan, de belasting op auto's (ongeveer 225 doilar per auto) te verlagen, warm zal steunen, als de fabrikanten tenminste beloven, het uitgespaarde geld te gaan besteden aan voorzieningen, die de veilighe.d van de auto verhogen. Een van die voorzieningen is de uitlaatgasonder drukker. Voor Europa (met een grote verscheidenheid aan auto-merken) zou vooral een gestandaardiseerde bumper hoogte een stap in de goede richting zijn. W3 Een duik in de boeiende historie van de automobiel doet de auteur Hans E beling In de Elsevier- pocket „Pionier-Automobielen", een zojuist verschenen, keurig ver zorgd werkje met ongeveer honderd illustraties. In het boek wordt de litanie der verdwenen merken gegeven: de Edsel, de Apperson, de Auburn, de Chandler, de Marmon, de Maxwell, de Moon en de Napier. Waar zijn ze: FN, Brasier, Spijker, Matthis, Zédel, Wanderer, Audi, Martini en al die anderen? Van de 2600 officieel geregistreerde Ame rikaanse automerken is er nog maar een twintigtal over, vertelt de schrij ver. Dat is een rechtstreeks gevolg van de massa-produktie. Over de naamgeving van al deze auto's en de „achtergrond" van de emblemen kan men in het boekje aardige feiten lezen: Daimler Benz kwam tot de bekende driepuntige ster, door de uitlating van Gottlieb Daim ler: „Van hieruit zal de ster opgaan". Alfa Romeo koos een combinatie van een slangenbanier en een kruis als herinnering aan de kruisvaarders van Milaan, die destijds Jeruzalem ver overden en het merkwaardige figuur tje, dat de achtergrond vormt voor het Chevrolet-merk, is ontleend aan het behangselpatroon van de hotel kamer, waar de oprichtersvergadering werd gehouden. Auto Union nam als symbool vier aaneengesloten ringen, die de eenheid van vier gefuseerde fabrieken symboliseerde. Het boek is o.a. geschreven voor de enthousiaste verzamelaars van oude automobielen. Dat de geestdrift van de ware liefhebbers geen grenzen kent, biykt wel uit het verhaal van de Engelse tandarts, die geen kans meer zag de hoofdlagers van zijn meer dan een halve eeuw oude wagen te laten vervangen. Hy kon ze nergens vinden en het laten namaken was by- zonder kostbaar. Daarom maakte hu modellen van gips en goot de lagers in tandartsgoud. De motor van de auto draait nu weer, waarschijnlijk ls het de enige auto ter wereld, met gouden krukaslagers. Elke dag, zegt de schrijver, wordt het moeilijker en vooral duurder om zich een klassieke wagen aan te schaffen. In Europa heeft de Tweede Wereldoorlog natuurlijk enorme ver woestingen veroorzaakt. Tienduizenden waardevolle automobielen verdwenen eenvoudig in de smeltovens. Tal van wagens uit de jaren dertig vonden hun einde in de Russische winters en de Russen, die de slagvelden opruimden, zagen, aldus de auteur, alleen metaal en geen waardevolle relieken. Het is de verdienste van dit boek, dat deze euveldaad in zoverre wordt goedge maakt, dat de lezer althans op papier zijn hart (met genoegen) kan ophalen aan de voorlopers van onze auto-vloot. V.S. Een onderzoek in Duitsland heeft uitgewezen, dat de Westduitse autobezitters met hun auto ge middeld het hoogste aantal ki lometers afleggen. De gemiddelde Duitser komt in zijn wagen tot 18.600 kilometer. Daarna komen de Nederlanders met 18.400 en dan de Denen (15.500), Zweden (15.000) en Italianen (eveneens 15.000), de Bel gen (13.700) de Engelsen (11.600) en de Noren (11.500). De Fransen blijken gemiddeld heel weinig kilometers af te leggen (9500) Aan de 24 uurs rit in Le Mans zal worden deelgenomen door een verbeterde Rover-BRT dis wordt aangedreven door een gasturbine. De motor is nu uitgerust met twee warmtewisselaarschijven om een grotere brandstofeconomie te bereiken, hetgeen een nieuwe stap in de ontwikkeling van automobielgas turbines wordt genoemd. Ook aan de carrosserie zijn verbeteringen aange bracht. Graham Hill en Jackie Ste ward zullen de wagen besturen. Bij het nieuwe assemblage-bedrijf van de Duitse Ford Fabrieken in Genk is de 10.000ste Taunus 12 M van de band gelopen. Pas ander half jaar geleden startte men met de produktie in dit bedrijf. Per dag maakt de fabriek op het ogenblik 700 wagens van het type Taunus 12 M. De fabriek was aanvankelijk berekend op 3000 werknemers, nu werken er al 5000 man. /n Denemarken heeft Volkswagen een advertentie moeten intrekken, om dat een generaal deze „beledigend en negatief jegens het leger" vond. De advertentie verscheen in de vorm van een prent, getekend door Hans Qvist, die een tot de assen in de mod der vastgelopen legertank laat zien met twee soldaten die wanhopige pogingen doen het vehikel in beweging te krij gen. Een man in een Volkswagen komt voorbij en vraagt luchtigjes: „waarom koopt U geen Volkswagen?" De ad vertentie werd ingetrokken en gene raal majoor Breinar Lund, hoofd van de technische dienst van het Deense leger merkte naderhand op: „Het is niet juist, een grote klant als de strijd krachten zó te behandelen..." Bt) de uitgeverij „Royal" in Hui zen is een boekje verschenen, waarin alle adressen, die de automobilist op zijn weg nodig zou kunnen hebben, staan opgete kend. De „Auto Index" (prijs 2,—) bevat adressen en telefoonnummers van garages (compleet met de ver tegenwoordigde merken) in het gehe len land en adressen van benzine tankstations en LPG-stations. Om re denen van interne aard, zegt de sa mensteller, ontvingen wij geen opga ve van Esso Nederland N.V. betref fende haar service-stations. Door eigen informaties is getracht, het beeld toch zo volledig mogelijk te doen zijn. HM V V li N - De pedalen zijn vervangen door „drukkussens" in de nieuwe, speciaal voor rally's ontworpen Chevrolet „Concours", die op de autotentoonstelling in New York officieel de première heeft beleefd. De „Concours" is een experimente le wagen en onderscheidt zich voor al door zijn spits toelopende lijn en wegklapbare koplampen. De contro- le-apparatuur in de wagen is uniek. U*»J Door achttien verschillende verklik kerlampjes wordt de toestand van de verschillende onderdelen aangegeven, zoals de temperatuur van de rem- schyven, oliepeil in de transmissie, temperatuur van de brandstof en zelfs, of de motorkap en het koffer deksel veilig vergrendeld zijn. Een reeks metertjes geeft verder aandui dingen over brandstofdruk en andere zaken. De kaartlezer in de auto heeft de beschikking over een rally-klok met ingebouwde oomputer. In plaats van de gebruikelijke gas- en rempe dalen zijn brede drukkussens inge bouwd, die een geheel vormen met de wagenvloer.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1965 | | pagina 7