1
I
l
l
l
t
kwaad
(maar wees toch maar voorzichtig)
EEflm
Mm
f5m\
mm
Perfecte
nabootsing
menselijke
DRANK EN
VLIEGEN
Hebt u dat
gelezen
Hypnose
innl.hi
[ent
•HXI 196.*
PLUS
11 ^arijs is een initiatief ontwik-
dat het artistieke talent in
k franse hoofdstad nieuwe
nsen biedt in de zware worste-
°m het dagelijks brood. Als
behoefte voelt om zich cul-
1 op te laden, bijvoorbeeld
0r het luisteren naar een gedicht
of
cn muziekstuk, hoeft hij maar
telefoonnummer te draaien en
hen korte tijd meldt zich een
^r°Uw met een gitaar, of een
^0ngeman met een gedichtenbun
del!
^eur niet voor uit, doch ontbiedt
Kunst bij zich aan huis.
-
r "A Jl
>-ïy- f
r y
in
aen. Het is wat je noemt „in".
W?"611 lleeft het werk van dit
f
In
aan huis
worden
ontboden
>.Het geeft een heel nieuwe accent aan
uilige bijeenkomsten", zei ons een
,3 op zulk een avondje- „Dit is mis-
lfn de beste manier om wat leven te
I, *01 in zulke parties. Vroeger moes-
8' tie gastvrouw en gastheer zich in-
5tlien om de conversatie gaande te
^tien, maar een voordracht van poë-
is een heel wat betere manier tot on
ding
contact".
men een kunstenaar wil ontbieden,
j^tit men nummer IKV 0603 te draaien.
fc4*1 gaat de bel over in de Dichtersclub,
a 6 de Bourgogne, waar een door jonge
esten druk bezocht café is gevestigd.
leider van de telefoondienst is de 3,7-
dichter Jean-Pierre Rosnay, die
f L loitiatief nam om jeugdige kunste-
afrs aan wat extra inkomen te helpen.
2elf
Prijkt hij er niets van op.
e Dichtersclub is een bolwerk van de
y ti-jeah-jeah-beweging", waar men
jj afzet tegen de teenerrage rond de
^tiatles en Johnny Halliday. Iedere
,^nd zit het café vol met mensen die
en luisteren naar de jongste voort-
y ebgselen van de dicht- en zangkunst.
teel bezoekers komen uit studenten
den.
W/" s 'V* A
i M-
sm i i y
v
- s? w< A
-v
vi
studenten 1 van de meest gevraagde artisten ts
groep
op muziek gezet heejt
ne en De Villon. Foto daaronder: Een
S
1® In de hand. Het behoort in
ariJS al tot de bon ton om bij be- poto boven:
Ps&lde gelegenheden een dichter, luistert hier naar Helene Hily, die uit I Isaheau, die een aantal werken van
acteur of chansonnier op te laten werken voordraagt van Lorca, Verlai- Appolinaire, Ronsard en Rosnay zelf
fred 1
°°r een gulden of veertig is men
hele avond cultureel onder de
Pahnen. Het voordeel is, dat het
0Plfeden geschiedt in een huise-
*e omgeving. Men hoeft er de
Eigenlijk Is het hele plan bij toeval
ontstaan. Rosnay werd eens een keer
opgebeld door een vriend, die vroeg of
hij misschien een manier wist om een
bepaald feestje wat op te luisteren. On
middellijk stelde Jean-Pierre Rosnay
toen voor een poëzie-voordrecht te laten
houden. Het werd een doorslaand suc
ces. Rosnay besloot toen meteen zijn te
lefoondienst te organiseren. De volgende
dag had hij 5000 circulaires gereed,
waarop de mogelijkheden stonden ver
meld. De club verheugt zich momenteel
is een groeiende belangstelling, en in
steeds meer Parjjse woningen dringt de
kunst-van-vandaag door.
WESPEN
zomer die al weer met
Cf rasse schreden nadert,
brengt ons behalve behaag-
temperaturen, uitbundige
0(). kriekende bloemengeuren
de last van insekten, waar-
er de wesp wel de kwaad-
'ffste vijand genoemd mag
C-. Ieder jaar behandelen
°ren duizenden slachtoffers
°P een oï andere manier
dikwijls zéér gevoelige,
Pcsteek hebben opgelopen.
8evolgen variëren van een
j, 4 111 Weetje pijn tot volledige
ge Ustel°°sheid, en In enkele
gev d'er 2e"s de dood ten
gif °'Ke' De bracht van zijn ver-
kj 20 groot, dat een zeer
t»m Kedeelte al voldoende ls,
v.„,Rlldere Insekten volledig te
dammen.
ongeveer 20 cm diep in de
grond. Vervolgens' legt het in-
sekt hier het eitje, dat in deze
verscholen omgeving binnen
een paar dagen wordt uit
gebroed. Nadat dit werk achter
de rug is, gaat de moederwesp
op zoek naar een prooi, niet
voor haarzelf, maar voor de larf.
die vers voedsel van een ander
insekt nodig heeft. Meestal gaat
de interesse van het vrouwtje
uit naar een spin, die ze op een
vreemde manier de dood in
jaagt. Eerst strijkt de wesp neer
op een spin, vaak verschillende
malen groter dan zijzelf en on
derzoekt de prooi met haar ge
voelige antennes. Ze wil er na
melijk achter komen, of zij de
goede soort te pakken heeft.
de 3 gevaarlijke wapen is
Intel]; p overigens één van de
"hilio te insekten onder zijn
bii u en collega's, waar nog
Vooj.0?11' ^at bij zeer nuttig is
tigp_ e mens door het vernie-
z0n van schadelijk ongedierte
ticn r ZeW schade te berokke-
Het
deze
de
Wanneer wij het gedrag van
ue 3 "CL «eul<|6 va'
trien nauwkeurig volgen, ko
Van i?^s macabere methoden
Om dier goed aan het, licht,
gfaa». v®n voort te brengen
nQ>„l Z1J met haar krachtige
n en kaken een holletje van
is onverklaarbaar, dat
normaal oorlogszuchtige
spin zich daarbij op haar acht
poten verheft om de inspectie
van haar belager nog te verge
makkelijken. De spin gedraagt
zich of ze gehypnotiseerd is.
Vervolgens tracht de wesp de
spin op haar meest kwetsbare
riek te steken, nl. daar waar
laar poten vastzitten aan haar
lichaam.
Op dat moment realiseert het
slachtoffer zich pas dat het in
gevaar verkeert. Maar dan is
hét te laat, het vergif van de
wesp U al overgebracht, en de
apin komt in een toestand van
P!
h:
verdoving. Het hart houdt op
met kloppen en alle tekenen
van leven verdwijnen. Toch wil
dat nog niet zeggen dat de dood
naderende is, want het is ge
bleken, dat deze iangpotige we
zens zelfs na een maandenlange
trance weer doodgemoedereerd
hun oude leventje hervatten.
Tenslotte sleept de wesp haar
buit naar het nest bevestigt de
buik van de spin aan het eitje,
klimt weer uit 't hol en maakt
de opening dicht met aarde. Zo
dra het eitje uitgebroed is.
heeft de jonggeborene onmid
dellijk al het benodigde verse
voedsel. Is de spin niet door
de moeder gedood dan zorgt de
hongerige larf daar wel voor.
De vernietigende kracht van
het vergif is echter fenomenaal.
Dr. Raimon Beard, insekten-
kundige aan het Amerikaanse
Departement van Landbouw,
bewees onlangs, dat één micro
scopisch druppeltje meer dan
1600 rupsen kan doden. De we
tenschapsmensen weten niet
precies hoe het vergif werkt,
maar geloven, dat het geheim
ligt in het vermogen de verbin
ding tussen zenuwen en spieren
te verbreken. De gevaarlijke
vloeistof wordt het slachtoffer
toegediend volgens een listig en
wreed plan. De uitgestoken
soort naald welke men bij de
wesp duidelijk kan zien, is niet
zijn angel maar het buisje,
waarmee de eitjes gelegd wor
den. Deze prikt in de huid en
wanneer een zenuw geraakt
wordt, steekt de wesp twee ha
rige, izaagachtige „injectie"-
naalden uit en drijft deze nog
dieper in de wond. Dan wordt
het vergif uit deze angel naar
binnen gespoten, en ook via zes
weerhaakjes, die iedere angel
bezit, dringt het de huid in. En
alsof dat nog niet genoeg is.
duwt de wesp deze weerhaken
nog omhoog, waardoor de wond
verder gaat openscheuren en
steeds toegankelijker wordt
voor de gevaarlijke vloeistof.
De hefkracht van de zg.
„krekel-dodende" wesp is bij
zonder groot. Hij vliegt met dit
grote insekt, dat vele malen
zijn eigen gewicht telt, zonder
moeite weg. Een andere soort,
de „papierwesp" snijdt hout
van bomen, kauwt er op zodat
het pulp nog later papier wordt
en bouwt hiermee zijn eigen
nest op. Als wij dr. George
Schafer van de Stanford Uni
versiteit in Amerika moeten
geloven is de z.g. „modderwesp"
in staat zich dingen te herinne
ren en aan te leren. Dit wordt
hem mogelijk gemaakt door
een fijn zenuwstelsel. Dr
Schafer bracht een zwerm van
deze diertjes ertoe honing uit
zijn hand te eten. Drie weken
later liet hij ze los, maar na
enkele momenten keerden alle
wespen terug naar zijn hand.
Een andere eigenschap van de
wesp in het algemeen is zijn
nauwkeurigheid. De grasdra
ger b.v kiest heel precies elk
sprietje gras uit dat voor zijn
nest dient. Datgene wat zijn
goedkeuring kan wegdragen,
past dan ook in zijn bouwsel.
De wesp die zich nestelt in een
hol strootje van een hooiberg
brengt ons helemaal in verba
zing. Op de eerste plaats ziet
hij kans een verlamde spin naar
binnen te werken, op de twee
de plaats zal hij zich niet in
zijn huis vergissen, al zijn er
duizenden andere strohalmen.
Als de wesp zo bijdehand ls,
waarom deelt hjj dan zinloos
steken uit onder ons mensen?
In feite bezondigen de meeste
soorten rtch er niet aan.
De geel-gejaste en de hor
zels onder hen (de laatste kun
nen ais zij flink zijn uitge
groeid, bomen vernietigen) ver
liezen echter hun kop wanneer
zijn onraad bespeuren. Zij kén
nen dan in het wilde weg ste
ken. Mensen die allergisch zijn
voor wespevergif, kunnen aan
een steek bezwijken. Tegen
woordig zijn er echter afdoen
de medicijnen in de handel die
het kwaad kunnen keren, zelfs
bij patiënten die in een coma
liggen. Maar terwijl de kans op
levensgevaar erg klein gewor
den is, waarschuwen de artsen
niettemin. dat een hevige
reactie op een wespesteek een
gevaarlijke zaak ia. Een tweede
steek zou dan wel eens de
„doodsteek" kunnen betekenen.
V^Noorr au
OP DE 8
KUK UIT til
VEILIGE
plaatsen
SPEELTUIN
help de kleintjes
in 't verkeer
De directies van drie grote vrijwilli
ge filiaalbedrijven in de levensmidde
lensector, A O, Centra en Vivo,
hebben besloten de actie UK '65 van
het Verbond voor Veilig Verkeer te
steunen door via hun winkels op deze
actie inhakende speldjes te gaan ver
kopen. Deze speldjes, die 10 cent kos
ten, symboliseren de drie thema's van
de actie: het goede voorbeeld, toezicht
op het spel en veilig speelgoed.
De speldjesverkoop is bedoeld om
aan de actie UK '65 in nog wijdere
kring bekendheid te geven.
In negen weken zullen naar wordt
verwacht in totaal 3.500.000 speldjes
worden verkocht.
Het is voor de eerste keer in de ge
schiedenis van het vrijwillige filiaal
bedrijf in Nederland, dat enkele zeer
grote organisaties op deze wijze een
nationale actie, gericht op de bevorde
ring van de verkeersveiligheid, daad
werkelijk ondersteunen.
Hierboven een afbeelding van de
speldjes die in omloop worden ge
bracht.
DOLFIJNEN kletsen de
oren van je hoofd
Wanneer de mens er ooit in wil
slagen om te converseren met i
een beest, dan zal als eerste
hiervoor de dolfijn in aanmerking
komen. Geleerden hebben name
lijk ontdekt, dat deze vis het meest
intelligente dier is dat er op de
wereld bestaat. De dolfijn is bij
voorbeeld een expert in het- na
bootsen van de menselijke stem.
Hij doet dit zó goed, dat de pape
gaai en de Indiaanse mynahvogel
wat betreft nauwgezetheid en
tijdsduur vèr bij hem in de scha-1
duw staan. Degene die deze uit-
zonderlijke kwaliteiten bij de dol
fijn heeft ontdekt, is dr. John Lilly,
verbonden aan het Communica
tion «Research Institute te Miami
in Florida.
Jaren heeft het geduurd, voor hij zijn
zwemmende pupillen er toe heeft kun
nen brengen te spreken, weliswaar niet
„Mag ik naar bed, mam?"
Volgens luchtvaartdeskundigen in
Amerika is minstens éénderde van alle
ongelukken die met privé-vliegtuigen ge
beuren het gevolg van eigen schuld. Het
Luchtvaartbureau heeft hiernaar een
onderzoek ingesteld met bovengenoemde
uitslag. Een der medewerkers aan dit
onderzoek, Najeeb Halaby, zei hierover.
,,wjj hadden altijd gedacht, dat de gemid
delde burger-vlieger in ons land, met de
nodige ervaring en respect voor de
natuurelementen, zich vóór het opstijgen
zou onthouden van sterke drank. Maar
j uit dit onderzoek kwam vast te staan,
dat niet minder dan éénderde der in IMH3
i verongelukte piloten vooraf drank had
gebruikt".
Ieder jaar storten in de Verenigde
S Staten gemiddeld 500 particuliere viieg-
tuigen omlaag, waarmee bijna 1000 men-
senlevens verloren gaan. Het bureau
overweegt nu een maatregel uit te vaar
digen, waarbij het iedere piloot verboden
1 wordt op te stijgen als hij niet minstens
acht uur tevoren vrij is geweest van
alcoholica. Het is te hopen, dat dit gebod
I met de nodige nuchterheid zal worden
I gevolgd.
door hun mond, maar door hun lucht
gaten. Voor een leek zou het bijvoor
beeld moeilijk zijn de uitgestoten klan
ken thuis te brengen, maar wanneer
de woorden van de dolfijn via een band
recorder worden afgedraaid, blijken het
opeens mensachtige geluiden te zijn, die
de verbaasde toehoorder opvangt.
In het begin moest dokter Lilly zijn
leerlingen paaien met vis wilde hij enige
medewerking ondervinden van het zee-1
volkje. Wanneer de dolfijn eenmaal op
gang is, weet hij van geen ophouden
meer en kletst iemand de oren van het
hoofd.
In totaal heeft dr. Lilly drie dolfijnen
getraind gedurende een periode van
vier jaar, waarin enkele honderden
experimenten zijn genomen. Eerst kwa
men de klinkers aan de beurt die steeds
weer nagezegd moesten worden, ver
volgens de medeklinkers. Na deze
uiterst intensieve oefening konden zij
klanken en woordjes als ah, ug, ba, ch
cormen.
Een les duurde altijd een half uur,en
ten langen leste slaagden dr. Lilly en zijn
medewerkers erin 92 pet. van de gelui
den op een correcte manier te doen uit
spreken. De lessen bleken voor de dol
fijnen geen zware opgave, want ze had
den er plezier in met hun trainers te
babbelen. Wanneer een dolfijn echter
foutieve antwoorden gaf, bleef een fikse
uitbrander hem niet bespaard. De trai
ner liep dan weg en bij zijn terugkomst
bleek meestal de uitspraak van de vis
verbeterd. Dr. Lilly ontdekte ook, dat
dolfijnen grote kletskousen zijn in hun
eigen taaltje. Fluiten, klakken, krijsen
en Donald Duck-geluiden kunnen einde
loos voortduren. Deze geluiden, afwijkend
van onze manier van uitdrukken, wor
den onder water gemaakt maar zijn met
behulp van een hydrofoon op te vangen.
Volgens dr. Lilly zijn dolfijnen dol op
mensen. Heel dikwijls al hebben zij ar
geloze zwemmers in zee beschermd te
gen bloeddorstige haaien- Zij schijnen
ook gehecht te raken aan hun verzorgers,
zodat er een wederzijdse hechte vriend
schap ontstaat. Ze willen als hondjes wor
den aangehaald en het gebeurt vaak, dat
een dolfijn liever wacht op de maaltijd
die zijn baas hem brengt dan dat hij
zelf op jacht gaat.
Dolfijn Keikl is buiten het speciaal aan
gelegde trainingsbad ook opgeleid in
open zee. Om 't dier te laten terugkeren
gebruikte men onderwater-luidsprekers.
Maar naar «en echte conversatie tus
sen mens en dolfijn ziet het voorlopig
niet uit. Dieren hebben nu eenmaal geen
denkvermogen, al zijn ze nog zo intelli
gent,
ONLANGS zei een predikant
tot zijn toehoorders: wij
mensen zijn rare wezens,
en de oorzaak daarvan moet ge
zocht worden in enkele centime
ters van ons lichaam: de her
sens. We hebben ze altijd, maar
we gebruiken ze te nonchalant:
'n klein kronkeltje is voldoende
am onze persoonlijkheid aan te
tasten en geesteszieken gaan
naar de hemel, omdat ze niet we
ten wat ze doen.
Ik dacht aan deze uitspraak
toen ik las dat een 54-jarige in
woonster van Steenwijk de poli
tie vier naar zich liet dreggen,
omdat haar mantel met 'n af
scheidsbriefje aan de oever der
stadswal was gevonden. Ze dronk
intussen koffie bij kennissen in
De Bilt en wilde door haar han
delwijze de reactie van haar kin
ieren waarnemen. Verkeerd ge
bruikte hersens? Klein kronkel
tje? Heel groot?
Hebt u zich wel eens afge
vraagd hoe de mensen over u
denken? Het eenvoudigste ant
woord is, dat het u niet interes
seert, maar daarmede leidt ge u
zelf om de tuin. Een wijs men
heeft mij eens zijn bidprentje la
ten lezen, dat hij zelf samenstel
de toen hij vijf en vijftig jaar
was (hij is nu 70 en z ou dood
gaan als hij wist, dat na z'n dood
een drukker aan zijn prentje zou
verdienen). Hij deed dat om de
reactie van zijn grotere kinderen
te registreren, een betere metho
de dus dan die de vrouw van
Steenwijk koos. „Lieve vrouw"
zo schreef hij „ik heb zielsveel
van je gehouden, maar ik was
een liefdevol mens en de verbo
den vrucht heeft mij altijd goed
gesmaakt, al bleef 't bij 'n hap
je. Kinderen, jullie zijn soms
even eigenwijs geweest als ik;
we hebben elkander opgevoed,
maar jullie kregen de klappen
omdat men zijn ouders moet
eerbiedigen. Ik heb schuld aan
het St. Melaniawerk, want toen
ik als jongen langs de huizen
collecteerde pikte ik een rijks
daalder om naar een film te
gaan over het wonder van Lour-
des. Ik heb getracht goed te
zijn voor mijn medemensen,
maar het is wederzijds her
haaldelijk mislukt. Een goede
moordenaar ben ik niet, Heer,
dat maakt de zaak minder zeker,
weet echter, dat ik mijn zonden
evenzovele keren verfoeid als
vermenigvuldigd heb. Laat me
veel voor mij bidden, dan wordt
er althans gebeden en dat is een
hele toer als alles goed gaat.."
De wijze man vertelde mij, dal
zzijn grote kinderen deze tekst
hun hele leven zullen onthouden
zoals hij zelf na het schrijven
een grotere levensverantwoorde
lijkheid voelde.
Maar hoe zullen de kinderen
van de Steenwijkse moeder ge
reageerd hebben? Met de wijs
vinger op het voorhoofd, liefde
vol of in het geheel niet? Voer
voor psychologen en psychiaters
Misschien heeft de zanger Gert
Timmermans dan toch een mis
sie vervuld met zijn liedjes ,,'n
moederhart" en „Ik heb eer
bied voor jouw grijze haren".
Men kan zich alleen afvragen
waarom vaders altijd worden
bezongen met „ach vader niet
meer" en „kom terug, je pijp
ligt nog op z'n plaats".
De grijze haren van moeder
kunnen tot het oneindige ge
verfd worden, die van vader
zijn wasecht. Als we eens echt
goed voor alle twee zouden zijn?
PHILIP LANGERAK
