Stoere Zeeuw, geboren in Haarlem,
aan kop in de Haarlemmermeer
Mr. F. Dijckmeester
ruilt Zierikzee voor
landelijk Hoofddorp
Joods restaurant met ritueel
bereide spijzen en dranken
De Carmel in Zandvoort
Gevarieerd
menu onder
rabbinaal
toezicht
I0TTGERING
euroi
GeriefeUjlk voor vrouw
die overdag niet thuis is
„EIGEN BURCHT"
complex aan de
Na- moeilijke
aanloop
tevreden
bewoonsters
als prins-
vorstelijk
Zijlweg
sessen m
haar flats
Prefatie mag
voortaan ook
in volkstaal
vloerkleden
reinigen
Pauselijk besluit
SLEUTEL WEC?
Kerk aanbesteed
in Uithoorn
Stuntteam wordt
niet opgeheven
van TAPUTEN
Taunusl2M,l7M,20M
Handel met Israël
op recordhoogte
Laat nu Uw
GROEN Co.
ZATERDAG 12 JUNI 1965
PAGINA 3
Toor het reinigen
naar
GARAGE „PETERS"
„DE SLEUTELSPECIALIST"
ZANDVOORT, 12 juni In het
nieuwe gedeelte van de Zandvoort-
se Haltestraat heeft zich enige we
ken geleden het ondernemende
Joodse echtpaar Rosenberg geves-
heerders van een restaurant dat
uniek is in de badplaats en de
tigd. De Rosenbergs zijn de be-
wijde omgeving, want de spijskaart
vermeldt uitsluitend gerechten en
dranken die rein zijn in de zin van
de Joodse wet. Toeristen en andere
dat het restaurant aan de Halte
bezoekers hoeven niet bang te zijn
straat voor hen gesloten blijft,
want restaurant Carmel staat
open voor iedere gast. In de spijs-
lijst worden echter geen verande
ringen aangebracht, want de be
zoeker Jood of niet, dient zich te
houden aan de regels van het
gastvrije huis. Overigens kan dit
voor niemand een beletsel zijn,
omdat de kok wel zoveel variëtei
ten kan presenteren, dat zelfs ver
fijnde lekkerbekken aan hun trek
ken komen.
door U zelf
gebracht eti gehaald
f2.50 perm2
ZAAOHANDEL JAN ROOZEN
ALLES VOOR UW TUIN
„DUIKER" OLIEBRANDERS
„DUIKER" AARDGASKETELS
CENTRALE VERWARMING
Blv: -G
HAARLEM, 12 juni Op ruim ze
ventig gelukkige bewoonsters kan het
c°mplex flatwoningen voor alleen
staande dames „Eigen Burcht", dat
dit jaar bij de kruising Zijlweg-Weste-
üjke Randweg gereedkwam, al bogen.
Hezer dagen worden de laatste flatjes
biet toewijding door nijvere toekomsti
ge bewoonsters ingericht. Zij zullen
het spoedig met haar medebewoonsters
eens zijn: de Stichting „Eigen Burcht"
kan trots zijn op haar werk. Trots
op het gerief van de woningen, trots
°P de zo zonnig mogelijke ligging,
trots op het vriendelijke uiterlijk van
het complex en vooral trots op de te
vredenheid van de bewoonsters.
Een plaquette in de hal herinnert
*an het langdurige voorbereidende
werk dat een commissie van verte
genwoordigsters van vijf verschillende
Vrouwenverenigingen en enkele deskun
dige heren verricht heeft voordat in
(Advertentie)
TELEFOON 80461
HEEMSTEDE
VATICAANSTAD, 10 juni, (KNP)
Voortaan zal ook de Prefatie in de
volkstaal gebeden mogen worden in die
landen, waar de bisschoppenconferen
ties erom verzoeken. De Paus heeft
hiervoor zijn fiat gegeven blijkens een
publikatie in „Notitiae", het medede
lingenblad van de post-eoneiliaire
commissie voor de liturgie in Pome.
De Paus gaf zijn fiat aan deze uit
breiding aan de volkstaal, nadat de
post-conciliaire commissie hem erop had
gewezen, dat zij zeer vele verzoeken
om uitbreiding van de volkstaal tot de
Prefatie had ontvangen. Inmiddels heb
ben de bisschoppenconferenties van
Australië en Tsjechoslowakije reeds een
verzoek -ingediend en toestemming ver
kregen.
Naar wij van de Nederlandse com
missie voor de liturgie vernemen zal
deze commissie in samenwerking met
be Vlaamse commissie aan de res
pectieve bisschoppen voorstellen om
eveneens in Rome toestemming te
vragen voor de Prefatie in de volks
taal.
De vertalers zijn reeds aan het werk
°m geschikte Nederlandse teksten te
maken. Doch omdat de Prefaties er
zijn er momenteel ongeveer tien, maar
cr komen er meer bij typisch La
tijnse gebeden zijn, stuit de vertar
J'ng nogal op moeilijkheden. Het is dan
ook allerminst de bedoeling overhaast
te werk te gaan en 'zo snel mogelijk de
Prefatie te vernederlandsen.
Bovendien is te verwachten, dat er
meer variatie in het Prefatiegebed zal
komen. Zo zal de Drievuldigheidsprefa-
tie waarschijnlijk gewisseld worden
met een aan de viering van bepaalde
mesten aangepaste Prefatie. Met name
zouden de Nederlandse bisschoppen
graag een eigen P: -fatie hebben voor
be Adventstijd.
Ook in Rome worden nieuwe Prefatie-
sebeden voorbereid.
(Advertentie)
lange veerstraat io - tel. 11493
DEN HAAG, 12 juni De handels-
weging lussen Nederland en Israël
vp6t in 1964 een scherpe vooruitgang
m'toond. Onze uitvoer naar Israël
kreeg met ruim vijftig procent tot het
recordbedrag van f 93.2 (62,0) min.
t „jmentegen gaven onze importen uit
t acI een kleine daling te zien tot
Van 49,8) min. Ook de totale om-
eenvan r*e wederzijdse handel is tot
Ui-recordhoogte gestegen ui. tot f 139,8
sairin min. Het Nederlandse uitvoer-
mln. eg krachtig tot f 46,6 (12,2)
1960 met de bouw kou worden begon
nen. Die commissie besloot in 1953 dal
in Haarlem het woningprobleem voor
de alleenstaande vrouw eens onder de
loupe genomen moest worden. De al
leenstaande vrouw heeft recht op een
eigen woning, waarin zij zich ruim kan
bewegen en niet altijd rekening hoeft
te houden met wensen van hoofdbewo
ners, hospita's of kamergenoten. Wan
neer die eigen woning ook nog zou
kunnen worden voorzien van een aan
tal handigheden waarvan speciaal de
werkende vrouw gemak heeft, zou de
commissie helemaal tevreden zijn. Vrij
wel alle schone dromen en beloften
zijn met „Eigen Burcht" in vervulling
gegaan.
De meeste dames komen van huur
kamers. Zij voelden zich in de eigen
woning ais een prinses. De kamers van
de drie soorten flats naar grootte
zijn ruim. Er is volop glas waarin zo
veel mogelijk zon gevangen kan won.
den, de architecten hebben het V-vor-
mige complex zó gesitueerd dat de da
mes nog volop kunnen koesteren in de
middagzon, wanneer na de werkdag de
fietsen weer in het souterrain en de
kleine, lichte personenauto's voor de
deuren staan. De keukens aan de
voorkant gelegen zijn klein, maar
helder, modern en goed voorzien van
oomfo-rt. Alle woningen hebben, een
hadkamer of douchecel, klein maar ef
ficiënt. En dan de kasten. De commis
sie heeft het bij het rechte eind gehad
toen zij meende dat een vrouw berg
ruimte even belangrijk vindt als de
keuken of de badkamer. De ontwer
pers hebben in dat opzicht zeker hun
best gedaan. In vrijwel alle vertrekken
bevinden zich kasten en wie daarin nog
niet alles kan bergen vindt in het sou
terrain een eigen „kelder", 74 berg
ruimten voorzien van een corresponde
rend huisnummer.
Aan de beloofde handigheden werd
eveneens gedacht: iedere woning
heeft de electriciteitsmeter aan de
buitenkant van het huis ingebouwd,
zodat de meteropnemer, die de wer
kende vrouw nooit thuis zal treffen,
toch zijn werk zal kunnen doen. In
de grote hal, waar de twee vleugels
samenkomen, staan twee rijen kast
jes, voor iedere bewoonster één.
Daarin vinden de leveranciers de be
stellingen en de bewoonsters de bood
schappen, de kranten en de post.
Wie van de dames toch nog moei
lijkheden met haar huis heèft. kan
een beroep doen op de concierge,
die met zijn vrouw over het wel en
wee van het flatcomplex waakt. ,,Er
zijn altijd karweitjes waar een vrouw
geen raad mee weet", zegt de con
cierge, ,,en ik heb als oud-brand
weerman alle ervaring met ramen,
waterleidingen en klemmende deu
ren."
De bewoonsters zijn, als alle recht
geaarde Haarlemmers, bijzonder op
„prive-t-errein" gesteld. Gelukkig is
men dan ook met het feit dat het in
het complex ,,niet gehorig" is, een
compliment voor de architecten en de
aannemers. Natuurlijk hebben de be
woonsters in de afgelopen weken wel
links en rechts kennis gemaakt met
buren. Vooral hij de verschillende ver
huizingen zijn de dames elkaar behulp
zaam geweest, waarbij overigens de
gezamenlijk gedragen nadelen van een
soms wat slordige aflevering nogal
eens de grondslag legden voor een ka
meraadschappelijk nabuurschap. Die
slordige afwerking is echter allang ver
geten en de sfeer in het complex is
uitmuntend, zoals de concierge tevre
den vaststelt.
Nu het nuttige gereed is, kan men
aan het aangename beginnen. De bui
tenkant vail het complex, die met liet
vele glas, het hout en de witte muren
liet bekijken waard is, zal nog ver
fraaid worden met een smal perk langs
de voor- en zijkant. Alle bewoonsters
verheugen zich op de tuin die binnen
de V-vorm aangelegd zal worden. Nu
staan er nog voor enkele weken de
houten directiegehouwtjes en leveren
de zwarte aarde en de grote regen
plassen er een troosteloze aanblik.
Maar op de terrasjes op de begane
grond en op de haleons van de ver
diepingen zullen de dames straks van
de grote gemeenschappelijke tuin kun
nen genieten.
Restaurant Carmel is nog niet offi
cieel geopend. Pas als het gebouw hele
maal gereed is. gaat de Joodse gemeen
schap het openingsfeest vieren. Als het
weer een beetje meewerkt, kan nog bin
nen een maand de vlag worden uitge
stoken. Dan is aan de voorzijde een
gezellig terras ingericht en dan zal
ook de synagoge onder het restaurant
in gebruik worden genomen. De Haar
lemse arts D. Heymans, directeur van
de GG en GD van de gemeente Haar
lem opent het restaurant en rabbijn
Berlinger van Amsterdam leidt de gods
dienstoefening bij gelegenheid van de
opening van de synagoge. Daarna zal
de heer E. Rosenberg als regel optre
den als voorganger bij de diensten.
De heer Rosenberg en zijn vrouw Sa
ra Rosen berg-Berkowi ts zijn beiden in
Hongarije geboren. Zij overleefden met
hun drie kinderen de verschrikkingen
van de laatste grote oorlog en togen
vanuit Hongarije in 1947 naar 's-Gra-
venhage, waar zij twee jaar bleven wo
nen. In 1949 vertrok liet gezin naar
Israël. Daar oefende de heer Rosenberg
het ambacht van bakker uit. Helaas
moesten de ouders na elf prachtige ja
ren in de jonge staal naar Nederland
terugkeren, omdat mevrouw Rosenberg
niet bleek opgewassen tegen het soms
moordende klimaat. De keuze viel we
derom op Den Haag. Man en vrouw
vonden gezamenlijk emplooi in een sla
gerij van de Joodse gemeente, waar
het vlees werd bewerkt onder rabbinaal
toezicH volgens de eeuwenoude gebrui
ken van de Mozaïsche Wet. De twee
dochters en de zoon hadden inmiddels
elders op de aardbol hun bestemming
gevonden. De ene dochter woont in Is
raël, de andere in Zwitserland en de
zoon in België.
De mooie naam Carmel heelt het
nieuwe restaurant te danken aan de
vroegere woonplaats van de Rosen
bergs, Tel Aviv nabij de berg Car
mel. De Joodse gemeente van Haar
lem en omgeving is hun zeker heel
dankbaar, want men was al jaren
op zoek naar iemand die een restau
rant van een dergelijk karakter zou
kunnen leiden. Het bedrijf te Zand
voort wordt uitgeoefend onder toe
zicht van het Nederlands opperrabbi
naat en dat waarborgt dat uitsluitend
ritueel bereide spijzen en dranken op
de tafels in restaurant Carmel ver
schijnen.
Zoals bekend zijn paarden, varkens,
kruipend gedierte en ongeschubde vis
sen als paling totaal taboe. Op de spijs
kaart ontbreken eveneens garnalen,
kreeften en krabben. Hiertegenover
staat dat bet hoofdstuk geschubde vis
sen zoveel mogelijkheden biedt, dat nie
mand om deze reden het restaurant
carmel voorbij behoeft lopen, Eenmaal
binnengekomen, moet de bezoeker er
wel rekening mee houden, dat met vlees
niet tegelijk melk mag worden geser
veerd. Roomboter is verboden en alle
vlees afkomstig van de achtervoeten is
in een restaurant als Carmel uit den
boze. Alle wel geoorloofde vleessoorten
zijn ritueel geslacht en staan tot in de
keuken onder rabbinaal toezicht. De
wijnen die op de kaart prijken zijn
eveneens onder rabbinaal toezicht be
reid. Het Zandvoortse huis Carmel be
schikt over een goede wijnkaart met
Israëlische, Franse en Belgische wij
nen. Alle gedistilleerde is volgens de
wet toegestaan, maar wat betreft dit
onderdeel is liet wachten op de ver
gunning van de Nederlandse overheid.
Ook op liet gebied van de likeuren legt
de Joodse wet geen hinderpalen in de
weg.
De vestiging van een Joods restau
rant in Zandvoort is niet zomaar uit de
luelit komen vallen. Het internationaal
toerisme is ermee gebaat en onze
Joodse landgenoten kunnen eveneens
profiteren van de diensten van de Car
mel. Ook voor de paters Carmelieten
en de zusters Carmelitessen zou de
Zandvoortse Carmel een trefpunt bij
uitstek kunnen zijn, «are het niet dat
de regel van de katholieke Carmel in
sommige opzichten strenger is dan de
wet van Mozes.
Th. K.
UITHOORN. 12 juni Waarschijn
lijk reeds begin juli zal de bouw be
ginnen van de kerk der parochie van
het Heilig Sacrament op de hoek van
de Aphons Ariënslaan en de Potgieters
laan in Uithoorn-Zijdelwaard. De kerk,
waarvoor het ontwerp is gtmaakt door
G. H. L. Koene, is deze week aanbe
steed. Laagste inschrijver was de Uit-
hoornse aannemer H. J. Albers voor
een bedrag van 787.400.—.
ZIERIKZEE, 12 juni De populai
re burgervader van het vriendelijke
Zeeuwse stadje Zierikzee gaat binnen
kort zijn zetel verplaatsen naar het
Raadhuis te Hoofddorp. De ruim zeven
duizend inwoners van de schone ge
meente op Schouwen Duiveland zien
mr. F. T. Dijckmeester met spijt in het
hart naar de grote Noordhollandse
Haarlemmermeerpolder vertrekken.
De vijftigduizend burgers van de Haar
lemmermeer kunnen echter met een op
gewekt hart de opvolger van mr. G. C.
van der Willigen begroeten. Mr. Dijek
meester heeft in Zierikzee bijna uitslui
tend goede sporen achtergelaten en al
les wijst erop, dat de nieuwe man deze
lijn ook in de polder zal doortrekken.
Hoewel diep geworteld in de stevige
Zeeuwse bodem, zal het aanpassings
vermogen van de burgervader ertoe
bijdragen, dat de overplaatsing niet al
te moeilijk zal verlopen.
Mr. F. T. Dijckmeester werd op 25
juni 1917 in Haarlem geboren, waar zijn
vader werkzaam was op de provinciale
griffie. Mr. Joh. Dijckmeester kwam in
de oorlog als burgemeester van Zut-
phen om het leven in liet Duitse nazi
kamp Sachsenhausen. Zijn moeder me
vrouw Emma van der Lek de Clercq
werd geboren in Zierikzee, de gemeen
te die haar zoon van april 1956 tot juli
1965 als eerste burger zou besturen. Een
generatie verder in de geschiedenis ont
moeten wij mr. H. J. Dijckmeester,
de grootvader van de nieuwe burgemees
ter van Haarlemmermeer, als commis
saris van de koningin in de provincie
Zeeland (1906-1921). Mr. F. T. Dijck
meester is dus alleen al door zijn af
komst voor liet burgemeestersambt
geroepen. Ook zijn vrouw, de 42-jarige
jonkvrouwe L. A. de Brauw is in bur
gemeesterskringen geen vreemde. Een
van haar nichten is gehuwd met jhr.
mr. De Ranitz, burgemeester van
Utrecht. Mevrouw Dijckmeester is moe
der van vijf kinderen: Jan (14), Robert
(11), Herman (7) en de tweeling Emma
en Pieter van drie jaar Deze zeven
Dijckmeesters gaan dus binnenkort
nieuw leven in de Hoofddorpse ambts
woning brengen.
In zijn jonge jaren vinden wij de
jonge Dijckmeester als gymnasiast in
Zutphén. Later ging hij naar de univer
siteit van Utrecht om rechten te stu
deren. In 1943 deed hij zijn doctoraal
en toen kreeg zijn leven door de oorlog
een radicale wending. De jonge mr.
F. T. werd geheim agent, ofwel agent
parachutist in dienst van het bureau in
lichtingen der Nederlandse regering in
Londen. Zijn werkterrein lag in Neder
land. Van mei 1945 tot 1 december 1946
was hij als hoofd van het bureau inlich-
Advertentie)
per m2
Maarien»Ameterdamsevaart 28-32 - Tel. 11561
Grote Houtstraat 5a - Tel. 10771
Binnenweg 137
Tel. 84373
tingen verbonden aan het gezantschap
in Stockholm. In december 1946 ver
huisde mr. Dijckmeester naar het ka
binet van de koningin. Intussen had de
voormalige geheim agent, die Neder
lands hervormd is. politiek onderdak
gevonden bij de C. H. U.. de partij
die in de Haarlemmermeerse gemeente
een zwakke vertegenwoordiging heeft.
De verdere staat van dienst van mr.
Dijckmeester toont een reserve-rit
meester van de huzaren met een borst
vol onderscheidingen: bronzen leeuw,-
kruis van verdiensten, military cross
en het ridderschap in de orde van Wasa
van Zweden.
Kort voor zijn benoeming troffen
wij burgemeester Dijckmeester aan
in het eeuwenoude stadhuis van Zie
rikzee, dat als zovele eerbiedwaardige
monumenten bijna permanent in de
stijgers staat. Monumenten en restau
ratie zijn tekenend voor Zierikzee,
dat met zijn ruim elf eeuwen oude
historie honderden monumenten telt.
Een van de duidelijke lijnen in Dijck
meesters beleid was dan ook gericht
op het behoud en het herstel van deze
cultuurmonumenten. Daarnaast zien
wij mr. Dijckmeester als de man die
de industrialisatie van zijn gemeente
krachtig heeft bevorderd en die leven
dige contacten onderhoudt met het bui
tenland. Zo heeft Zierikzee nauwe ban
den met de Engelse gemeente Hat
field en met de Normandische ge
meente St. Hilaire du Harcouet.
„Ik neem met een bloedend hart af
scheid van Zierikzee", vertelde mr.
Dijckmeester. „In Haarlem heb ik
slechts drie maanden gewoond, maar
Zierikzee ken ik des te beter. Van mijn
prilste jeugd af ging ik op vakantie
in Schouwen Duiveland en ook als bur
gemeester heb ik heerlijke jaren in Zie
rikzee gehad. Toch vertrek ik met ple
zier naar de Haarlemmermeer. Het lijkt
mij een mooie gemeente met heel veel
mogelijkheden. Ik ken de gemeente zo
goed als niet, hoewel ik gedurende de
oorlogsjaren steeds in Bennebroek heb
gezeten." Maar een man met een staat
van dienst als mr. Dijckmeester zal
binnen de kortste keren zijn nieuwe
gemeente kennen. Over enige jaren zul
len de ruim twintig dorpen en buurt
schappen van de polder voor hem even
weinig geheimen hebben als het stadje
Zierikzee.
Nog maar kort geleden nam hij heel
televisiekijkend Nederland voor zich in,
toen hij heel Zierikzee mobiliseerde voor
de wedstrijd „Eén tegen allen", als ge
volg waarvan de Zierikzeeërs op het
nippertje verloren van de ene pien
tere man uit Oirschot. „Wij in Zierik
zee hebben er allemaal veel plezier
van gehad."
De interessen van de nieuwe burge
meester buiten zijn eigenlijke ambt zijn
zo gevarieerd, dat wij een greep doen
uit de vele nevenfuncties, die mr. Dijck
meester heeft vervuld. Tot voor kort was
hij bestuurslid van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten. Mr. Dijck
meester was voorts bestuurslid van de
Zeeuwse culturele adviesraad, voorzit
ter van de Zeeuwse afdeling van de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten,
voorzitter van de vereniging van bur
gemeesters, wethouders en secretarissen
van Schouwen - Duiveland. kantonrech
ter - plaatsvervanger, president - cura
tor van het gymnasium, voorzitter van
het Roode Kruisziekenhuis en hoofdinge
land van het waterschap Schouwen Dui
veland. Het ziet er naar uit dat hij
zich evenals zijn voorganger, mr. Van
der Willigen, in zijn nieuwe gemeente
een even imposante reeks van functies
op de hals zal halen. De Haarlemmer
meer zal er wel bjj varen.
(Advertentie)
SPEKSTKAAT 5 - TELEF. 16061
West-Duitsland Een straaljager
van de Westduitse luchtmacht, een
F-104 „Starfighter", is vrijdag bij Eis-
bergen in Noordrjjnland-Westfalen te
gen een berg gevlogen en ontploft. De
piloot kwam om het leven. (DPA)
(Advertentie)
O VERVEEN TELEF. 54855
DEN HAAG, 10 juni Het stunt-
team „whisky four", waarvan twee
vliegers tijdens de demonstratie op
VVoensdrecht zijn omgekomen, wordt
niet opgeheven. Wanneer het weer in
actie zal komen hangt af van de tijd
die twee plaatsvervangers van de om
gek" men vliegers nodig zullen hebben
om ingespeeld te raken. Aldus verne-
n en wij van de zijde van de Konink
lijke Luchtmacht.
Opheffing van het stuntteam wordt
niet overwogen, omdat de leden daar
van toei >n uithalen die voor hen da
gelijks werk zijn. Het team bestaat na
melijk uit ervaren instructeurs van de
transitie-viiegopleiding, zijnde de oplei
ding tot het militair kunnen manoeu
vreren met jachtvliegtuigen. Luchtacro-
batiek en formatievliegen zijn bij die
opleiding inbegrepen. De Koninklijke
Luchtmacht zegt niets te hebben ver
nomen van protesten tegen de stunt-
vliegerij. „De demonstraties zijn naar
ons idee niet gevaarlijk. In ieder geval
niet gevaarlijk voor het publiek, om
dat zij zich wel ten aanschouwen van
het publie". maar (dus) niet boven het
publiek afspelen."