Succes voor Spassky in
duel met rivaal Geiler
Kwartfinale
kandidaten
toernooi
Schuiven met schijven
Wieg van
labyrinlvis
wolk van
schuim
AQUARIUM
Puzzelen
Piekeren
LAVER JAS
EENS MEE!
vijver
in uw tuin
I BRIDGE
i leren en spelen
Bescherming
IJveria mannetie
f
r
en
PLUS
26 UkVI 1665 L
Door
T. D.vanScheltinga
U/AT TE DOEN TEGEN WAGENZIEKTE
V
7. c4xd5 e6xd5
i
I
7
n
2\
Spassky heeft er geen gras over
laten groeien wat betreft het
stellen van zijn kandidatuur voor
de wereldtitel. Op overtuigende wijze
wist hij in de kwartfinale van het
kandidatentoernooi de gevreesde aan-
valsactiviteiten van Gelier te beteu
gelen en de match met 5%2j£ in
zijn voordeel te beslissen. Nu volgen
de partij Iaat duidelijk zien, hoe Gel-
Ier zich te pletter liep op het beheer-
18. Ta8d8
19. Pbld2 Ld 6b8
20. Ld 5g2 Dh3—h5
21. Tal—el Lg4^-e6
Zwart heeft niet veel bereikt met
zijn gambiet-avontuur. In het vervolg
gaat hij het punt d4 onder schot
nemen in de hoop zo de witte stelling
onder druk te zetten.
22. b2b3
23. Lg2e4
24. c3xd4
25. Le4—f3
26. Lf3g2
Le615
c5xd4
Lf5c3
Dhöh6
Lb8a7
«te spel van zijn jongere rivaal. Niet
ten onrechte zien velen in Spassky
de nieuwe wereldkampioen.
Wit: B. Spassky Zwart: E. Gelier
Spaanse partij
1. e2e4 e7e5
2. Pgl—f3 Pc8b6
3. Lflb5 a7a6
4. Lb5a4 Pg8—f6
5. 0—0 Lf8—e7
6. Tfl—el b7—b5
7. La4—b3 0—0
8. c2c3 d7d5
Gelier kan het niet laten. Of hij de
witte dan wel de zwarte stukken
voert, steeds streeft hij er naar zich
van de aanval meester te maken en
steekt daar zonodig een pionnetje in.
9. e4xd5 Pf6xd5
10. Pf3xe5 Pc6xe5
11. Telxe5 c7c6
12. d2d4 Le7—d6
13. Te5—el Dd8—h4
Dwingt de volgende verzwakking af.
Daarmee is een bekende stelling ont
staan van het Marshall gambiet. Voor
de geofferde pion bezit zwart niet
ongevaarlijke aanvalskansen. al zijn
de meningen over de kracht hiervan
nogal verdeeld
14. g2—g3 Dh4h3
15. Lele3 Lc8g4
16. Ddl—d3 Pd5 X e3
Hier wijkt Geiler af van de gebruike
lijke gang van zaken, die 16. Tae3
als het beste beschouwt.
17. Telxe3
Niet 17. De3:, wegens 17. Te8
18. De8:, Lf3 en wint-
17c6c5
Aldus hoopt zwart het spel verder
te openen om van zijn loperpaar en
voorsprong in ontwikkeling te profi
teren.
18. Lb3d5
Een sterke zet. omdat de loper op de
diagonaal hla8 goede diensten voor
de verdediging kan verrichten.
De strijd om het bolwerk d4 zal de
inzet van het nu volgende deel der
partij zijn.
27. Pd2—f3 Dh6—f6
Het voor de hand liggende 27. Lb7
wordt weerlegd door 28. Te7,
28. Te3e5
Een sterke zet. waarmee het opruk
ken van de isolani wordt voorbereid.
28. g7g6
29. d4d5 Lc8—b7
30. Te5e7
Een verrassende voortzetting waar
van de pointe luidt 30. Td5:
31. De2. Db6 32. Pe5, en wint.
30. Td8—b8
31. Te7—e2 Tb8—d8
32. Pf3e5
Hoewel de strijd om de geïsoleerde
d-pion in volle gang is weet wit stap
voor stap zijn positie te verbeteren.
32h7—h5
33. a2—a4 Df6—b6
34. a4xb5 a6xb5
35. Dd3d2 Td8—d6
36. Dd2g5
Met deze omzwenking neemt wit het
initiatief van zijn tegenstander over.
36Kg8g7
Niet 36. Ld5: wegens 37. Pg6:,
37. Dg5e7
Een krachtzet waartegen zwart maar
weing kan uitrichten.
37. Lb7xd5
Een verovering uit armoede. Zwart
geeft de kwaliteit omdat hij na 37.
Lc8 38. Pc6, kansloos is.
38. Lg2xd5 Td6xd5
39. Pe5d7 Td5xd7
40. De7xd7
Met de kwaliteit meer is de rest een
techniekje voor wit.
Probleem voor geoefende oplossers.
No. 4233 van A. MIEDEMA te Londen.
Probleem voor beginnende oplossers.
No. 872 van C. C. H. SWINKELS
te Schiedam
Wit begint en wint. Oplossingen van
de nummers 871 en 872 kunnen tegelijk
ingezonden worden tot 15 juli a.s.
Oplossing
van No. 868 van J. A. PENNINGS
te 's - He r togen bos ch.
26-21. 31x22, 47, 39x47, 39-34, 47x40,
45x32, 22-27, 32-28, 27x16, 28-22, 16-21,
22-17, 21x12, 49-43, 12-17, 43-38, 17-21,
38-32, 21-26, 32-27 en wint.
Een heel aardig en gaaf stukje waarin
vooral het slot verrassend is.
Jammerlijk werd bij de plaatsing niet
de naam van de auteur doch die van
Joh. v. d. Boogaard vermeld.
Wit speelt en wint: oplossingen kun
nen ingezonden worden tot 15 juli a.s.
aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36,
Heemstede.
Oplossing
van no. 4226 van dezelfde auteur.
Wit speelt naar: 41, 20, 11, 2, 16, 43, 6
en wint.
en fraaie ontleding met enkele heel
verrassende momenten. Is men die te
boven dan kost het niet al te veel
moeite om de niet otibekende slotstand
te bereiken.
ïiiiimiiiitiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimitiiiii H
Tonny Sybrands verslaat de wereld
kampioen.
De grote sensatie in het internationale
toernooi te Hoogezand-Sappemeer was
wel het feit dat de 15-jarige Amster
dammer in de vierde ronde de wereld
kampioen Tsjegolev tot overgave wist te
dwingen. Er is reeds veel over ge
schreven: hier zien we de partij in haar
geh. 1. 32-28 16-21; 2. 31-26 11-16:3.37-32
18-23; de Rus blijkt dus niet de Roo-
zenburgvariant te verkiezen. 4. 36-31
12-18; 5. 41-36 17-22; 6. 26x17 22x11; T.
heeft hiermede een klein tempovoor
deeltje verkregen. 7. 46-41 16-21; 8. 31-27
21-26; 9. 41-37 7-12; wit zal nu het initia
tief moeten nemen. 10. 34-29 23x34: 11.
39x30 20-25; 12. 44-39 25x34; 13. 39x30
15-20; 14. 30-25 20-24; 15. 43-39 18-23; 16.
40-34 14-20: 17. 25x14 9x20 18. 40-43
12-18; 19. 34-30 20-25; 20. 39-34 4-9; 21.
34-29 25x34; 22. 29x40 10-14; na de laatste
afruil zijn de tempoverhoudingen weer
gelijk gekomen. 23. 43-39 5-10; 24. 40-34
14-20; Seide spelers blijken veel waarde
te hechten aan de bezetting van veld 25
25. 45-40 8-12; 26. 50-45 10-15; 27. 37-31
26x37; 28, 42x31 12-17; de coup royal
wordt prijs gegeven; zwart ziet wel dat
zulks toch niet kan baten. 29. 48-43 2-7;
30. 47-42 7-12; 31. 42-37 24-29; zwart
durft kennelijk 27-22 niet af te wachten.
Door 9-14 zou hij dat wel even kunnen
verhinderen doch dan zou eerst 34-29 in
aanmerking komen en wordt zwart ge
heel in d~ verdediging gedrongen. 32.
33x24 20x29; 33. 35-30!? Positioneel wel
goed doch het geeft zwart de gelegen
heid tot een gunstige afruil door 18-22
en 29-33. 33. 9-14; 34. 40-35! 29x40;
35. 35x44 15-20; 36. 44-40 20-24 37. 30-25
3-8; wit heeft tenslotte het pleit t.a.v.
25 gewonnen. 38. 27-22! 18x27; 39. 31x22
11-16: 40. 22x11 6x17; 41. 38-33! 13-18;
42. 43-38 nu is het wit die gaat dreigen
met de coup royal. 18-22? 43. 37-31
23-29; vrijwel gedwongen. 44. 31-27
22x31; 45. 36x27 8-13: 46. 40-34 29x40;
47. 45x34 13-18; 48. 34-29 1-7; 49 29x9
19-23; 50. 18-22 27x18; 51. 12x3; 52. 25-20
3-9; 53. 20-15 9-14; 54. 33-29 17-22; 55.
29-24 16-21; 56. 24-20 14 x25 57. 15-10
25-30; 58. 10-4 en zwart is verloren. Een
door de jonge Sybrands uitstekend ge
speelde partij.
ttTTTTTT
Wagenziekte (reis.
zielite).wordt alleen
maar veroorzaakt
door een wat te tra.
ge werking van de
evenwichtsorganen
in ons hoofd, tijdens
het rijden!!
Er moet in de auto niet worden
gerookt, de lucht moet fris blijven!
Iemand die last heeft van
wagenziekte kan het bes.
te naast de bestuurder van
de auto gaan zitten, dan
heeft hij of zij veel minder
kans wagenziek te worden.
Helemaal niet praten
overwagenziekte is
^ervgoed^ul^H^
Onderweg niet eten
maar ca. 1 uur voor
de reis begint een lieh.
te maaltijd nuttigen.
Men moet de auto
doen inhouden bij
een bocht en bij
een slecht wegdek.
Het dragen van een zon.
nebril of het sluiten
van de ogen wil ook
wel eens helpen wa.
genziekte te voorkomen.
40.
Tf8d8
41.
Dd7e7
Td8d5
42.
Telal
La7b8
43.
Te2e3
Lb8d6
44.
De7e8
Db6b7
45.
De8e4
Db7c6
46.
Te3d3
Td5cö
47.
De4 X c6
Tc5Xc0
48.
Kglg2
b5b4
49.
Tal—a7
Kg7—f8
50.
Ta7d7
Ld6e7
51.
Td3e3
Le7c5
52.
Te3e4
Tc6a6
53.
Te4c4
Lc5d6
54.
Kg2—f3
Kf8g7
55.
Tc4d4
Zwart geeft het op.
Hoe gevaarlijk het is de ontwikke
ling te verwaarlozen leert vol
gend voorbeeld. Wit grijpt te
hoog t.a.v. zijn aanvalsplannen en
onderschat de kracht van het vijan
delijk paardenkoppel. Daarom nog
eens, „denk om de paarden". De paar
dendans in het nu volgend partijtje
wordt niet ten onrechte „Het huzaren-
slaatje van Botwinnik" genoemd.
Moskou 1938
Wit: W. Mazel Zwart: M- Botwinnik
Engelse opening
1. c2c4 Pg8—f6
2. Pbl—c3 e7e6
3. e2e4
Wit is op scherp spel uit en denkt
aan de mogelijkheid om Pf6 met e5
te verdrijven. Een nadeel is dat d4
zwak kan worden. Zwarts volgende
zet is daar reeds op gericht
3. c7c5
4. f2—f4
Geen al te beste, want de zet pres
teert niets t.a.v. wits ontwikkeling.
Beter 4. Pf3, of 4. e5, Pg8 6. Pf3, enz-
4. PbRc6
5. Pgl—f3 d7d5
Tegenover de gekunstelde opbouw
van wit stelt zwart een gezonde ont
wikkeling.
6. e4e5 Pf6g4
8. Ddl—b3
Maar dit is het noodlot tarten. Wit
had met 9. Lb5, op een snelle rochade
moeten aansturen.
8. Pc6—b4
De cavalerie komt in actie maar wit
ziet het gevaar niet.
9. a2—a3
Stelt zwart in staat het vonnis te
voltrekken.
9. c5c4
10. Db3—a4t Lc8—d7
11. Da4—dl Dd8—b6
Een zet die er niet om liegt. Met
medewerking van Pg4 dreigt zwart
op f2 mat te zetten.
12. Ddl—e2
Er is niet beter maar nu komt de
klap van de andere kant.
12. Pb4—d3t
13. Kei—dl Db6b3 mat
Een schoolvoorbeeld van hetgeen kan
gebeuren als men zijn ontwikkeling
verwaarloosd.
De groep vissen, die na de tand-
karpers in aanmerking komt voor
het kweken is een bijzonder interes
sante Het zijn de Labyrintvissen,
uitstekende aquariumbewoners die
over een goed aanpassingsvermogen
beschikken, fraai van lijn en kleur
zijn en tijdens de teelt buitengewoon
boeiend. Zij stellen weliswaar hogere
eisen dan de levendbarende, maar
voor de beginner ligt bij zorgvuldige
voorbereiding toch zeker succes in
het verschiet. Een zorgvuldige voor
bereiding houdt in, dat we allereerst
wat meer van deze familie te weten
komen
Alle tot deze groep behorende
vissen zoals de Klimbaarzen,
Goerami's, de Leeries, Paradijsvisjes,
de Betta's beschikken over een
labyrintorgaan. Dit is een hulpor
gaan. dat de ademhalingsfunctie van
de kieuwen aanvult. De vissen zijn
daardoor in staat om zelfs onder zeer
ongunstige omstandigheden „nor
maal" adem te halen. Zij kunnen bij
voorbeeld zonder schade geruime tijd
in zeer vervuild water leven, en tij
delijk zelfs geheel buiten het water!
Door dit hulp-ademhalingsorgaan
kunnen zij de benodigde zuurstof
rechtstreeks van de atmosferische
lucht betrekken. Wanneer het water
zuurstofarm is, dan zullen de visjes
dit tekort zelf corrigeren door boven
het water adem te komen halen. We
dienen er daarom voor te zorgen, dat
de lucht boven het water dezelfde
temperatuur heeft als het water zelf.
hetgeen gemakkelijk te bereiken is
door het aquarium af te dekken.
Doen we dit niet dan zal zich al heel
gauw ontsteking van het labyrint
voordoen, hetgeen ons op het verlies
van het visje zal komen te staan. Op
zichzelf kunnen de vissen tegen vrij
koud water, maar het verdient toch
wel aanbeveling de temperatuur niet
onder de 15° te doen dalen. Stel
regel moet in elk geval zijn, dat de
lucht boven het water niet onder de
temperatuur van het water zelf mag
dalen. j
Voor de kweek nemen we een niet j
te kleine bak (minstens 50 cm), want j
het aantal jongen kan de 500 makke-
lijk te boven gaan. We richten de
bak zodanig in. dat het vrouwtje zich i
kan verschuilen als het mannetje
dat bijzonder ondringerig kan zijn
al te lastig wordt. Dus een weelderige I
en dichte beplanting. Voorts zijn j
drijfplanten noodzakelijk. Op de j
bodem leggen we een laagje turt- j
molm en de bak wordt gevuld met I
oud liefst regenwater. We zoeken I
een wat donkere £oiek. yan de kamer
uit als standplaats- vóór de kweekbak.
Zonodiv wat afschermen aan de
lichtziide.
De temperatuur van het water moet I
„kweekrijp" zijn, d.w.z- dat het water
ongeveer 28° tot 30° is. De vissen
worden dan tot activiteit uitgeno-
digd. De waterstand dient laag te
ziin. Indien mannetje en vrouwtje
elkaar bevallen, zullen zij niet on- i
middellijk tot paring overgaan, maar
eerst de nodige voorbereidingen tref
fen om het jongbroed met succes
groot te kunnen brengen. Daartoe
bouwen zij een sehuimnesi. Dit is
werkeliik een bijzonder boeiende
bezigheid. Wii zien het mamret.ie
voortdurend luchthapoen en deze
luchtbelletjes, die hij met speeksel
versterkt, worden vervolgens aan de
oppervlakte weer uitgesDuugd AI
rauw ontstaat een bergie schuim,
dat verrassend sterk blijkt te zijn.
Hierin zullen de eitjes gedeponeerd
worden en de visjes zullen in de
meest letterlijke zin van het woord
geboren worden in een wolk van
schuim.
Over de betekenis en de feitelijke
zin van het schuimnest zijn de ge- H
leerden het nog niet eens. Sommigen
zijn van mening, dat de moederdie- ff
ren hiermee een soort veiligheids-
gordel voor het jongbroed optrekken ff
om hen te beschermen tegen de sterke |f
zonnestraling of al te grote warmte.
Anderen huldigen de opvatting, dat |j
het schuimnest een natuurlijke be- gf
veiliging is tegen de in het water
voorkomende bacteriën, die in de pas H
geboren visjes een maar al te gemak- g
kelijke prooi vinden. Proeven hebben j§
overigens aangetoond, dat aan de s
rand van zo'n schuimnest talloze bac. s
teriën nestelen, die daar ten gronde s
gingen. gj
Wanneer het schuimnest klaar is
begint het mannetje het vrouwtje f=
het hof te maken. De kleurenpracht.
die hij ten toon spreidt is werkelijk És
onbeschrijflijk. Al ..dansende" om- s
strengelt hij tenslotte het wijfje en
drukt haar steeds meer naar boven s
tot het paar zich pal onder het H
schuimnest bevindt. Het vrouwtje !§l
gaat hierbij a.h.w. op haar rug liggen
en met de buik naar boven stoot zij
de eitjes in het schuimnest uit. Dit
liefdesspel herhaalt, zich net zo
lang totdat de ei-voorra' j uitge- |I
put. Omdat het soortelijk gewicht
van de eitjes kleiner is dan van het
water stijgen de eitjes omhoog in het
nest. Er zijn er echter genoeg, die p
niettemin naar de bodem zinken, p
maar het mannetje is één en al acti- p
vlteit. Elk eitje wordt opgespoord en p
door hem in het nest teruggebracht, p
Omdat het mannetje zich volledig ff
aan de broedverzorging wijdt, ver- M
wijderen we nu het vrouwtje. Gedu- ff
rende ongeveer 30 uren blijft het |I
mannetje onvermoeibaar. Hij houdt s
de eitjes bij elkaar en repareert het s
nest. Ais na deze tijd de eities uit- g
komen, blijft het mannetje zijn moe- g
derlijke taak nog gedurende enige g
tijd met 'ste ijver voortzetten. Uit
het nest i -akte visjes worden door s
hem weer teruggebracht. 7o gauw H
de visies echter „zelfstandig" zijn en f|
dus vrij ultzwemmen. moeten we de f§
zorgzame vader verwijderen.
B
SPIRAALPUZZEL
In deze puzzel
woorden invullen,
de laatste letters
zijn tevens de be
gin letters van het
volgende woord, van
de volgende beteke
nis.
Omschrijving:
1 Graanzuiger; 2
soort v. ganzerik; 3
PI. in N. Brabant;
4 Hoofd v. een ge
meente; 5 Muze v
koorzang en reidans;
6 Eerlijk; 7 Genees
middel v. hartlij
ders; 8 ochtend
kleed; 9 Gebaren
spel; 10 Eil. in het
Haringvliet; 11 Deel
v. d. V.S.; 12 Een
drachtig; 13 Rood
huid; 14 Vijandig
heid: 15 Herhaling;
16 Gem. in Fries
land; 17 Grote anti
lope in Z.-Afrika; 18
Zangspel; 19 Lioht-
bruinrood: 20 PI. in
Canada; 21 Javaanse
vijgeboom; 22 Spottend en onderdrukt
lachen; 23 Deel van de V.S.; 24 Rivier
tussen Erie- en Ontariomeer; 25 PI. in
N. Brabant: 26. Tijdsaanduiding: 27. Soort
korstmos; 28 Plaats waar mosselen ge
raapt worden; 29 Beroep; 30 Vervaardi
ging van aardewerk.
1
10
8
15
15
i
20
21
25
28
4
ié
30
22
24
27
29
11
7
U
26
23
18
17
13
12
6
<9 9
ill 1
De geroutineerde klaverjasser kent
zowel de methode „roem op tafel"
als „roem in de hand". Al is de twee
de manier van spelen bij veel jon
geren minder bekend, we kunnen
toch niet zeggen dat deze helemaal
is- verdwenen. Vooral de krakers spe
len graag roem in de hand. alleen
om het feit dat men op deze manier
de ondergang van de opnemende par
tij dan inderdaad in de hand kan
hebben. Dit spel geeft er een extra
gokelement bij, waarbij de geluksfac
tor doorslaggevend is, hetgeen met
het spel zelf al heel weinig te ma
ken heeft. Het is geen kunst om
door zo'n gelukje een speelkaart on
mogelijk te maken. Meestal komt van
spelen niet eens wat, als de roem uit
de hand bekend wordt.
Roem op tafel vraagt werkelijk
ipeelkracht en dat is het waar het
om gaat. Daarom verliest het roem
in de hand alle terrein en komen wij
het alleen nog tegen bij mensen, die
van gokken houden. De roem op ta
fel biedt beide partijen de kans om er
zoveel mogelijk punten uit te halen,
door werkelijke speelkracht. Het is
niet eenvoudig, maar maakt 't spel
mooier. De roem in de hand is een over
blijfsel van het pandoeren,waar dit
tot de spelregels behoorde, maar past
niet bij het klaverjassen. V/ij zullen
er dan ook niet verder op ingaan
en ons alleen bepalen tot het andere.
De bepaling dat alle kaarten aan
de roem meedoen is wel bekend. Men
kan ook 20 roem behalen door het
vallen van een 7, 8 en 9 van dezelf
de kleur en dus niet alleen van de
hogere kaarten, de z.g. honneurs A-
H.V.B.10. De twintig van stuk zijn
voldoende bekend nl. Heer en Vrouw
van de troefkleur.als deze in dezelf
de slag vallen.
Dan komen de vier gelijken, die voor
alle kaarten van de 7 tot de Aas
gelden en die 100 punten extra geven,
wat nu niet zo vaak voorkomt.
Dat men door het spelen, die roem
kan beïnvloeden weten wij allen en
menig speler heeft op deze manier
zijn partij kunnen redden, óf verloren.
Een oplettende speler kan vooral In
de laatste slagen menig roem afdwin
gen, waar alweer ais eerste verels-
te geldt dat men nauwkeurig moet
weten wat is gevallen, om hierdoor
de mogelijkheden te kennen en te pel
len. Dat dit niet gemakkelijk is we
ten wij. Voor een beginner is het
vaak een hopeloze taak, die men zich
alleen door veel spelen en opletten
eigen kan maken.
Veel roem wordt weggegeven door
dat een speler te onachtzaam een
kaart bijspeelt, welke het voor de
derde of vierde man makkelijk maakt
er zijn kaart bij te leggen die 20
of 50 punten roem geeft. Men zal
er steeds attent op moeten zijn-dit
niet uit te lokken. Als men A.H.V.
in handen heeft kan men veilig Aas
of heer spelen, omdat roem dan on
mogelijk is, maar speelt men de
vrouw, dan is roem mogelijk door de
B- en 10. Kleine dingen die het over
wegen altijd waard zijn.
Hier volgt een spel dat de moge
lijkheid inhoudt van de roem van
vier gelijken, namelijk vier boeren.
Sch. B. 10. i
Har V.9. 1
Rui. V.3. 1
Kla. V.9. 1
Sch. H. N Sch. A.9.8.7.
Har. A.B.10. W O Har. H. 1
Rui. 9.7. Z Rui. 10. s
Kla. H. 8. Kla. A.B. 1
Sell. V. 1
Har. 8.7.
Rui. A.H.B. m
Kla. 10.7. 1
Oost speelt met schoppen als troef. H
West mag uitkomen en doet dit met H
Schoppen Heer omdat hij twee har- g
ten slagen mee heeft.
Ie slag. W. Sch. H. - N. Sch. 10 I
- O. Sch. A. - Z. Sch. V„ een slag
met 40 roem (driekaart met stuk).
Oost bemerkte nu dat Sch. B. bij s
zijn maat moest zitten. Ik laat het s
aan uw vindingrijkheid over om n
de vier gelijken te maken.
KLAVEREN AAS 1
In een vorig artikel gaf ik u een gj
idee over het aanleggen van een vij-
ver, thans zal ik nader ingaan op de-
ze materie, waarbij gebruik gemaakt g
wordt van beton. Jammer genoeg kan 'V
ik niet dieper ingaan op de toe te
passen plantensorten, omdat de keur
ze sterk afhankelijk is van de inhoud,
diepte en de grootte van uw vijver. j|
De betonvijver is tegenwoordig erg g
geliefd en bovendien sterker van
constructie. Op de eerste plaats dient
u vooral te letten op de bodemvast- g
heid na het graven van de vijver.
Alleen beton dus zonder bewape-
ning is sterk af te raden in ver- g
band met scheurvorming. Als bewa-
pening kan kippe- of varkensgaas
dienst doen. Ook kunnen oude fiets-
spaken e.d. gebruikt worden.
Bij een kunstmatige vijver moet
het water van tijd tot tijd ververst
worden, daarom verdient het aanbeve
ling dat de vijver iets afloopt naar
de afvoer. Vanzelfsprekend moeten de
aan- en afvoerleidin.gen van te voren
aangebracht zijn. Denk er vooral aan.
dat in de aanvoerleiding een aftap
kraantje gemonteerd wordt met het
oog op het eventueel bevriezen in het
winterseizoen. Dit voorkomt veel el
lende van brekerij en graverij in uw
border en/of tegelplateau. Hoe dit al
les moet gebeuren? Dit is moeilijk te
zeggen, omdat heit geval voor geval
bekeken dient te worden. Eén raad
geef ik u. Fantaseer erop los maar
laat de vakman het door door u „be
dachte geval" eerst eens grondig be
kijken en desnoods uitvoeren, dit is
meestal goedkoper dan u denkt. Bo
vendien geeft lekkage veel narigheid.
Een fontein verfraait het geheel en
houdt het water in beweging. Met
metselspecie .oude tuinslang, gebak
ken geboetseerde kleifiguren (zijn nog
steeds „in"), en wat gaas kunt u won
deren verrichten. Probeer het eens cn
u staat versteld over u zelf.
Het is een enorm lelijk gezicht om
een vijver te hebben met een modder
bodem. Het gemakkelijkste is om
„plantenbakken" te maken van oude
bloem- of fruitmanden, jutezakken of
eternietbakken, afgedekt met grind-
Het voordeel hiervan is. dat u op ge
zette tijden het geheel kunt verversen,
vernieuwen of bemesten zonder de
visjes er eerst uit te halen. Wees met
kunstmest voorzichtig bij vissen, ge
bruik het liever niet. Heel mooie en
niet kostbare vijvers heb ik gezien
met één of meer inspringende bo
dems. De insprong werd dan gebruikt
voor de planten. Op de bodem klei-
zoden, hierin de planten, en afdekken
met een laagje grind. Wilt u een vij
ver vraag u dan af, of er veel katten
in de buurt zijn. In dit geval 'n smal
le strook (20 cm) gaas aanbrengen on
der een hoek van 45 graden oplopend
naar het water. Bij het aanschaffen
van planten moet u erop letten dat u
de juiste soort kiest. De kweker ver
telt u precies welke planten alleen
voor uw vijver geschikt zijn.
Horizontaal: 1 ri
vier in Afrika, 3
gelijkenis, 5 tel
woord, 7 sieraad,
9 toeristen ac
tie in D nd,
10 keukeng. 12
genotmiddelen, 13
uitstalling, 14 vo
gel, 16 zeilwed
strijd, 18 voorkeur,
19 wonden, 21 vo
gel, 22 knolradijs,
23 havenstad aan
de Middellandse
Zee, 24 kleurling.
Verticaal 1 kleur
in heraldiek, 2.
bediende, 3 stad,
4 Goois dorp, 5
dorp in Drente, 6
begrip, 7 stad in
Italië, 8 overleve
ring, 10 hoeveel
heid, 11 tekenge
reedschap, 14 huisdier, 15 miereneters,
16 figuur, 17 planeet. 19 wapen. 20
Europeanen.
De gevraagde woorden bestaan uit
de volgende lettergrepen: aal - aar -
bel - de - de - de - e - e - eel - en -
ga - gal - gat - ge - gels - gen -
ger - in - ka - ka - ka - ke - ke -
kei - kwan - kwet - la - la - la -
lei - len - Ier - li - lo - me - me
- mo - na - nas - ne - ni - no - no -
non op - pa - pa - pa - pa - ra - ra
re - re - rel - rel - ren - ren - ren -
ren - rie - ro - rijs - sa - se - sen -
set - si - ta - ta - t.a - ta - te - tel
- ter - tie - tie - turn.
Oplossingen kunnen tot 5 juli ge
stuurd worden naar het bureau van
uw krant met daarop in de linker
bovenhoek van kaart of envelop ver
meld (puzzelrubriek), dan wel naar
het volgende adres: puzzelredactie
..Plus", Kortenaerstraat 1, Rotterdam.
Vergeet s.v.p. in het eerste geval niet
om duidelijk „Puzzelrubriek" op uw
envelop te schrijven anders loopt uw
inzend ing nodeloos vertraging op. De
oplossingen moeten uitsluitend op een
apart "velletje papier of briefkaart
ingestuurd worden. Dus geen twee op
lossingen op één briefkaart of één
velletje papier.
De OPLOSSING van de kruis
woordpuzzel van 5 juni:
Horizontaal: 1 brand, 5 lever, 9 ba
ron, 13 larf, 15 les, 16 aard, 17 o.l„
19 rood. 21 Adam, 22 kg, 23 nop 25
merkteken, 28 Lee, 29 duel, 31 fel,
32 ven, 33 mier, 34 slet. 36 koren, 38
Hont, 40 Sein. 42 sen, 43 bank, 45 re,
47 glad, 49 eens, 50 al, 51 Orel, 52
kanarie, 53 tube, 54 eg, 55 oven, 57
slee, 59 te, 60 open, 61 big, 63 Dirk,
65 even, 66 deern, 68 Kelt, 70 hier. 71
bot, 72 aap, 74 noen, 76 urn, 77 regel
maat, 80 K.R.O., 81 we, 82 rose, 83
frak, 85 eb, 86 peet, 87 pot, 89 Taag,
91 nooit, 92 vader. 93 kraal.
Verticaal: 1 blond, 2 al. 3 nar, 4
drom. 6 el, 7 vent, 8 es, 9 baan, 10
arm, 11 R. D„ 12 neger, 14 foef, 16
Aden, 18 loos. 20 drek, 21 Aken. 22
keet, 24 pels, 26 klos, 27 even, 28 link.
30 leegloper, 33 monsteren, 35 til, 37
relatie. 38 Han, 39 droes,'41 naken,
43 beeld, 44 kleed, 46 erg, 48 dan, 49
eis, 50 abt, 56 ven, 58 eik. 60 oven,
61 bete. 62 gram, 64 klok, 65 Eire, 66
doge, 67 naaf, 69 tere, 70 huwen, 71
Best, 73 part, 75 nobel, 77 roet, 78
lood, 79 taak, 82 rei, 84 kar, 86 Po, 87
pa, 88 te, 90 ga.
l
5
6
<7
/O
/5
tb
M
2 O
21
22
25
2y
De prijswinnaars van deze puzzel
zijn:
J. Tabak, Johan Greiversstraat 71,
Amsterdam: Mevrouw A. Moolenaar,
Essenburgsingel 131a, Rotterdam; M.
Beider, Rozenstraat 8, Dordrecht; J.
Peters, Hoofdweg 334, Amsterdam; M.
Robben-Smeehuyzen. Hooidrift 91 b.
Rotterdam 6.
De oplossing van de cijferloze puzzel
van 5 juni is:
Klamboe - eerzaam - slee - b -
r - aar - e - kruk - smak -d - id -
gram - sleg - ee - var - sla - pan -
olm - o - am - ka -ek - es o - le -
aa - s - k - en - in - dr - ko - om -
ed - ge - po - f - v - st - an -o - li -
eg o - duo - mee - neb - are - ir -
buit- kil - is - n - pers -klas - t - prei
- n - b - ever - krenken - bagatel.
De prijswinnaars van deze puzzel
zijn:
C. Serpdino, Korte Singelstraat 13a,
Schiedam; K. Huisman, Smitshoek 22,
Bergschenhoek; J. M. Tusveld, De Ge-
nestetstraat 10, Amsterdam: P. E.
v. d. Pluym, J. H. Leopoldstraat 53,
Haarlem: M. Arnoldus, Antillenstraat
17 Amsterdam.
'llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllflIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliliiiiiliiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijg
Abonnee M. R. te B- schrijft:
Ik woon sinds enkele jaren in een
nieuwbouwhuis op de klei. Al mijn
planten en struiken doen het goed,
behalve mijn jasmijn. Het eerste jaar
kwamen slechts enkele bladeren aan
deze heester, het jaar daarop volop
blad en dit jaar ook weer volop blad.
Uitgerekend één tak geeft aan de top
een enkel bloemknopje. Nu is mijn
vraag: „wat is er voor het komende
jaar te verwachten?"
Antwoord: In mijn tuin staat een
jasmijn of Philadélphus (boerenjas-
mijn) voor het achtste jaar. De eerste
vier jaar hetzelfde beeld als bij u
en thans een overvloed van
knoppen; straks bloemen en een wolk
van tentegeur.
Het typische doet zich echter voor.
dat er 't ene jaar enorm veel bloemen
zijn, terwijl het jaar daarop er aan
merkelijk minder bloemen zijn. Jas1
mijn is erg gevoelig voor zwarte luis,
welke het best te bestrijden is met
een vloeibaar bestrijdingsmiddel.
Snoeien direkt na de bloei.
De spelleider beschikt over 2 x 13
kaarten, die van hem zelf en die
van zijn partner die open op
tafel liggen. Hij moet proberen zo
te spelen, dat de tegenpartij geen en
kele kans krijgt om zijn contract te
torpederen. Dat er in spelen grote
verschillen zitten is u wel duidelijk.
U kunt bijvoorbeeld een 4 schoppen-
ood moeten spelen waarbij zich geen
enkele moeilijkheid voordoet- Ja, down,
gaan kan zelfs onmogelijk zijn. Maar
van de 10 keer is het 8 keer anders
en vaak is uw contract in gevaar, te
meer daar u van uw tegenstanders
geen enkele medewerking hebt te ver
wachten. Hun doel is tegenovergesteld
aan het uwe,
A'o u dus weet wat u moet gaan
spelen, heeft u in de eerste plaats het
voordeel van de eerste slag, dan moet
namelijk de speler voor u uitkomen,
wat betekent dat u de vierde man is.
Dez" eerste kaart komt altijd naar u
toe. Is dit eedaan, dan moet uw eer
ste werk zijn, rustig de kaart te be
kijken en direct uw vaste slagen te
tellen. Dit is heel vlug te zien. Hier
een voorbeeld: U bent in dit geval
Zuid.
Sch. 9.8,3.
Har. A.5.
Rui. 6.3.
Kla. 7.6.5.4.3.2.
N
Z
Sch. A.H.V.B.10.
Har. H.V.2.
Rui. V.B.
Kla A.H.8.
U moet vier schoppen spelen. West
is uitgekomen met Ruiten Heer. Dan
zijn uw vaste slagen:
in Sch. 5 slagen
in Har. 3 slagen
in Kla. 2 slagen
if 10 slagen.
Bij de uitkomst van Ruiten Heer
met als tweede slag Ruiten Aas. kunt
u ai direct twee slagen afschrijven,
waar u niets aan kunt doen, In
Schoppen en harten is er niets aan
de hand. De 3e slag in Klaveren
(een overslag dus) is echter nog on
zeker Deze kunt u alleen krijgen als
bij het eindspel de derde klaveren vrij
komt doordat de tegenpartij zijn
klaveren weggooit of doordat de kla
veren bij de tegenpartij 22 zou zit
ten. Niettemin is het contract makke
lijk te halen en geeft geen puzzels.
Wel is het dan zaak om een over
slag. dus een 11e slag te halen, dis
er wel inzit. Maar aan uw contract
kunt u zeker voldoen.
Wij hebben wel spellen geplaatst,
waar het gewoon een puzzel was om
er uit te kómen, en dat zijn nu juist
de spellen waar de meeste eer aan
is te behalen.
Maar terugkomende op het spelen als
spelleider willen wij u nog de nodi
ge goed raad geven. Het bridge is
een denkspel. Bedenk dat u altijd
alle tijd krijgt om te denken voordat P
handelt. Er is geen mens, die u tot
spoed dringt, al moet dit natuurlijk
niet worden overdreven. Trek er rus
tig seconden voor uit om dat te zoe
ken wat de meeste kans geeft "P
winst. Tel bij het afspelen uw kaarteP
goed, d.w.z. probeer te onthouden wa1
is gevallen.
In het bridgen hebben de kleinere
kaarten grotere waarde dan u meest
al denkt. Een 3 en een 2 kunnen een
vrije slag betekenen in uw eindspel'
als u deze maar vrij kunt spelen. Le'
vooral op de lengte van de kleureh
die u bezit. Een eenvoudig rekensom*
metje vertelt u direct hoeveel er b:J
de tegenstanders zitten, en na de eerste
of tweede slag in die kleur kunt u weteP
hoe deze verdeeld zitten bij de tegeP*
standers.
Over bijzondere speelmanieren zul*
len wij het de volgende maal hebben.
