Op rij-paden Op rij-paden Op rij-pad en
Balkanklanken
Greece my Love
Kop eren Doofpot
BÉCAUD
en ADAMO
AANGRIJPENDE
JOODSE ZANG
Hoogtepunten
uit operettes
NET VAN DUITSE AUTO
BAHNEN GROEIT STERK
Loon voor kleuters
Gehakt
balletjes in
champignon
saus
Sluier tegen het „boze oog"
Door de
geluidsbarrière
„Oplossing
■ïmMi
r 28 AUGUSTUS 1965
PLUS
GILBERT BêCAUD
klasse
Wie de film „Amsterdam"
van Herman van der
Horst heeft gezien, her
innert zich ongetwijfeld de lange
scènes gewijd aan de oude, ver
vallen Jodenbuurt en de markt
op het Waterlooplein, met op de
achtergrond de gewijde Joodse
liederen, gezongen door dr. Hans
Bloemendal. De aangrijpende
zang gaf een beklemmend accent
aan de trieste confrontatie met
een stervende buurt. Voor velen
zal het ook de eerste maal zijn
geweest dat zij de gezangen
hoorden die als regel alleen in
de synagoge bij grote plechtig
heden ten gehore worden ge
bracht. Philips heeft ze op een
EP uitgebracht en de plaat ver
dient de aandacht.
Dr. HANS BLOEMENDAL
bewogen stem
KRIJG GEEN BEKEURING
IN UW VAKANTIE UHÜ!
IN1966ZUN ER 200 MIL).
Een Hoorns bedrijf krijgt er
binnenkort een filiaal (tje)
bij, een kleuterschool voor
kinderen wier moeders in deze
fabriek werken. De kleuters,
die minstens vier jaar moeten zijn,
worden samen met hun moeders
van huis gehaald en teruggebracht
Voorlopig is de school opgezet als
experiment, maar mocht de proef
slagen dan gaat men er mee door.
De kinderen krijgen gratis, 's mor
gens van negen tot twaalf en
's middags van twee tot half vier
les.
Noorwegen
Aan het feit jat het
Joegoslavië-Huis aan
het Amsterdamse
Singel sinds enige
tjjd in het restaurant
de specifieke Balkan
hapjes en -drankjes
niet langer met mu
ziek per band en
plaat serveert maar
er ook Joegoslavi
sche muzikanten in levenden ljjve
voor laat overkomen, dankt de liefheb
ber een verrukkelijke plaat.
His Master's Voice heeft namelijk
een 30 cm. LP (nr. HCLP 1002) uit
gebracht van het „Ansambl Branko
Milenovic" dat de eerste maanden
van dit jaar aan het Singel geënga
geerd is geweest. Het is een klein
orkest van een samenstelling die men
in Joegoslavië in tal van etablisse
menten kan horen. Dikwijls omvat het
repertoire daar ook allerlei westerse
amusementsmuziek, tot de jongste
tophits toe maar de twaalf bandjes
van deze plaat bevatten gelukkig
louter klanken uit Servië, Bosnië
en Macedcnië. Liederen en dansen
enkele karakteristieke kolo's bij
voorbeeld waarvan zelfs de ma
kers volslagen onbekend zijn voor
wie het helemaal ,,puur" wil hebben.
Het is ook muziek op een enkele
uitzondering na die veelvuldig
wordt gespeeld, zodat wie dit reper
toire enigszins kent soms heel be
kende ritmen en melodieën hoort.
Misschien ook wel bekende stemmen
want zanger Djordje Masalovic en
vooral zangeres Vaska Ilieva hebben
al heel wat parels uit de Joegosla
vische muzikale schatkamer in viny-
lite laten zetten. Behalve uit de lei
der Branko Milenovic, fameus accor-
deonnist, bestaat het ensemble nog
uit een gitarist-bassist en twee violis
ten van wie er een bovendien de
klarinet meester is; beiden hoort men
op hun best in enkele minder frequent
gespeelde zigeunerliederen en -dan
sen, voor ons dè verrassing van de
plaat. De Nederlandse opname
voldoet in de hoge tonen niet hele
maal aan de eisen maar alles bij el
kaar is deze schijf z«er de moeite
waard.
■^Totaal aantal auto's
w.v personenauto's
Als geheel gezien ls de Griekse
volksmuziek een combinatie van
elementen, gedestilleerd uit de
oude Griekse muziek met haar
typische maatverdelingen, modulaties
en ritmen, en van Oosterse invloeden
die in de loop van de Byzantijnse cn
post-Byzantijnse eeuwen zich ver
mengden met het volkseigene. In de
originele vorm, uitzonderingen daar
gelaten, is de Griekse muziek eigenlijk
vrij van Westerse invloeden. Tot voor
kort waren modulatie en riankkli-
maat uit dit Middellandsezeegebied
niet erg populair bij ons, maar dat is
volkomen veranderd, onder meer door
de film „Nooit op zondag", maar
vooral door de bereikbaarheid van
Griekenland dank zij de toenstenmo-
gelijkheden en de platenindustrie. Phi
lips heeft al verschillende keren een
duit in dit zakje gedaan. De laatste
duit is de moeite waard. Onder de ti
tel „Greece my Love" is er een lang
speelplaat verschenen (Philips 630
115 pl) met een spectrum van tegen
woordige ook bij de Grieken zelf erg
populaire volksliedjes. Er zijn tevens
componisten bij betrokken, die in het
Westen een even goede naam nebb n
als in eigen land, o.a. Hadjidakis n
Theodorakis. Er zijn dertien nummers
op deze plaat vastgelegd en afgezien
van enkele oudere onvervreemdbare
volksliedjes, waarnaar men steeds
weer met plezier kan luisteren, zijn
er ook enkele nieuwe composities op
genomen, die getuigen van een eigen
verwerking van oude volksmelodieën.
Twee nummers willen wij apart noe
men: het oneindig weemoedige en
prachtig beheerst gezongen ,,G Tahi-
dromos Pethane" dat vertelt van de
dood van een eenvoudige doi-ps-post-
bode en „Horespan t'aspra Poulia"
dat de dans van de witte vogels tot
onderwerp heeft.
De laatste tijd treft men Gilbert
Bécaud nogal eens in de Franse
sensatiepers, meestal wel vrien-
co delijk in de show biz-sfeer, met
annt1Us hier en copines daar maar toch
?~a£ men zich afvragen of dit wel he-
d» ïa' ziJn sfeer is. Als vakman van
on ,,,0venste plank hoeft hij niet op
wuea/cope successen te jagen. Geluk-
blijkt Bécaud na de mislukking
sn z^n £°ch heus niet zo oninteres
sante opera nog steeds een geraffineer-
°e muzikant te zijn, en in zijn manier
en zingen nog steeds een dynamische
m steur 100.000 Volt.
°P een pas geperst HMV-singletje
tn i 10J2) zingt hij „Quand le spec-
acie est terminé" en „La vie d'garqon"
helemaal in de geladen en technisch
Perfecte Bécaud-trant. Zoals vaker bij
nem. zijn de teksten te voor de hand
Spend om op hoog niveau mee te
in de goede poëtische traditie van
net chanson, maar als totale presenta-
met een zeer verzorgd arrangement
oor het orkest van Raymond Bernard
nogen dit weer vertolkingen van klas-
Benoemd worden.
drZ™ meteen daarachter Adamo te
"raaien, is interessant, te meer daar
ok de jonge Italiaanse Belg op vak-
aanschap aanspraak wil maken. Maar
net raffinement van Adamo zit 'm voor-
tn het gebruik van zijn beperkte
nnif sïe,m;.Nu hoeft HMV een hoogst
^rekkelijk EP-tje van hem in de
gondel gebracht (EGF 827), met lied-
r? ><Mes mains sur tes hanches",
T^££i ~p^re"r. Grand mère" (een vet-
»>7,a k0 vrijage van een nog niet erg
tii%\ en oma ui£ de charleston-
„1 "Ylens, ma brune" (pathetisch,
V.n, ?eei minder overtuigend liefdes-
yJL j.c daf} ,Avec mes mains....") en
mZ barbe"! vermakeWke "Le barhu
De meestal wat melancholieke Ada-
Tcï. alseen komische en geestige
blijkt al onv>eerataanhaar, zo
De nieuwe opname is een mijme
ring geworden over 12% jaar Doofpot
geschiedenis. Max Tailleur doet dat
geestig en met een juist gevoel voor
sfeer. Gelukkig heeft hjj niet verge
ten zjjn mijmering te versieren met
tal van briljante moppen waardoor
de anti-climax van zijn liedjes wat
wordt weggenomen. Niettegenstaande
die liedjes kunnen wij deze nieuwe
langspeler bij iedereen aanbevelen:
moppen kunnen verouderen, maar
verteld door een man als Tailleur
blijven ze tijdloos en van iedere ge
neratie.
Anders dan ons Gregoriaans, dat
in oorsprong verwant is met de syna
gogale muziek, heeft de Joodse re
ligieuze muziek een directer op de
persoon gericht karakter. Het Grego
riaans wordt bijna „objectief" gezon
gen, persoonlijke interpretaties worden
geweerd. De muziek is de uitdruk
king van de gemeenschap. De Joodse
religieuze zang verbergt zijn Ooster
se oorsprong niet. Hij is gericht op
de persoon en komt ook van één per
soon, want het is de taak van de
chazzan (cantor of koorzanger) hem
ten gehore te brengen. De functie
van een chazzan is dan ook zeer be
langrijk. Het is een erefunctie in de
liturgie.
Dr. Hans Bloemendal is eerste can
tor van de Ned. Israëlitische Hoofd
synagoge in Amsterdam. Hij heefl
een fraaie, warme en bewogen stem.
De liederen, die hij ten gehore brengt
Owienoe Malkeinoe, Kol Nidrei en
Osiam Noe hebben alle een op
vallende geladenheid. De interpretatie
is zeer persoonlijk. De Joodse liturgie
kent niet de behoefte aan een strak
gereglementeerde eenheid in inter
pretatie. Die verschilt van chazzan tot
chazzan. Er zijn ook vele arrange
menten. Die van de genoemde gezan
gen zijn gedeeltelijk van Anton Kre-
lage, gedeeltelijk van dr. Bloemendal
zelf. Als kennismaking met het spe
cifieke karakter van de religieuze ge
zangen der Nederlandse Joden is het
plaatje zeer geschikt.
f r oor het eerst heeft een met
1/ lucht gevulde band de geluids-
r barrière doorbroken. Op de test
afdeling van Goodyear in Amerika
gaf men een race-band op de test-
bank een vaartje van 1360 kilometer
per uur. De bekende knal bleef ach
terwege, omdat de band om een vas
te as draaide. De tests worden uitge
voerd op een dynamometer, waarop
de banden met verschillende snelhe
den en onder verschillende belasting
draaien, onder het wakend oog van
tv camera's.
Max Tailleur heeft enige tijd geleden
het feit herdacht dat hij
twaalfeneenhalf jaar geleden in
zijn „Doofpot" terecht kwam. Dat
jubileum kon na-
B^8jJ?32?ESE?31 tuurlijk niet onop-
IBraSÜWKa Semcrkt voorbij-
B2R|#J21m8 gaan en Tailleur
heeft dan ook de ge-
legenheid aangegre-
te n een nieuwe H.M.V.-25 cm LP op
staat ölen. Op de hoes van de plaat
sn_7j een afdruk van de penning die
js 'aal voor dit jubileum geslagen
Over de inhoud van het album kan
men tevreden zijn. Hoewel: de liedjes
die de gevierde moppentapper ten ge
hore brengt zijn wat ons betreft over
bodig. Max Tailleur moet „schmoe-
2en", niet zingen. Als hij op de mu
zikale toer gaat, krijgt de luisteraar
meteen een onverteerbaar, sentimen
teel brok voorgezet waarmee hjj een
voudig geen raad weet.
Van vele operettes blijven de lief
hebbers doorgaans de muzikale-
vocale hoogtepunten het langste
in het geheugen hangen. Als het
vaak onbenullige geschiedenisje reeds
geheel de memorie is ontschoten,
staat men 's morgens soms op met
een bepaald melodietje in het hoofd,
dat er zo'n dag dan ook met geen
mogelijkheid meer uit wil. Zo kan het
gaan met een „Reich mir zum Ab-
schied noch einmal die Hande". Kan
men het niet meer thuisbrengen, dan
kan het bezit van wat plaatjes met
hoogtepunten uit diverse operettes uit
komst geven. Het genoemde liedje
blijkt dan uit Viktona und ihr Husar
te zijn. Op het bovenvermelde Colum-
bia-plaatje zingen Sari Barabas, Heinz
Hoppe en het Botho Lucas-koor het
met alle „zwijmel", die er nu een
maal bij schijnt te horen. Naast deze
twee sterren ineens Conny Froboess
met Rex Gildo „Mausi, süsz warst
du heute Nacht" te horen zingen en
Jacqueline Boyer met Paul Kuhn sa
men „Meine Mama war aus Yoko
hama", doet wat vreemd aan om
dat dit viertal die typische operette-
manier van zingen mist, die zo ken
merkend is voor figuren als bijvoor
beeld Benno Kusche, die op een an
der plaatje een „Fidele Bauer" ten
beste geeft waarbij men wil gaan
méé zingen. Datzelfde doet zich voor
bij „Ein Walzer musz es sein" uit
Die Rose von Stambul. gezongen door
Melitta Muszely en Fritz Wunderlich.
„Onvergetelijke" melodieën van Franz
Léhar zijn voorts nog te beluisteren
in hoogtepunten uit zijn Zigeunerliebe
zoals „Nur die Liebe macht uns
jung", ten beste gegeven door Chris
tine Görner en Harry Friedauer.
(Vier Columbia 45-toerenplaat-
jes: Viktoria und ihr Husar, door
Paul Abraham. (C.41 567). Der
fidele Bauer, door Leo Fall. (C
41 570). Die Rose von Stam
bul, door Leo Fall. (C41 572).
Zigeunerliebe, door Franz Léhar.
(C 41 584).
„Laat", zo luidt het plan", de ene
dag alleen auto's op straat met een
nummerbord waarop het laatste cij
fer even is, en de volgende dag alleen
auto's met een nummer dat oneven
eindigt. En om het gemakkelijk te ma
ken: op even dagen „even" auto's en
op oneven dagen „oneven" auto's. Het
plan is serieus in behandeling.
Aan het einde van dit jaar zal de
lengte van het Westduitse Auto-
bahnnet 3.386 kilometer bedra
gen. Sinds 1950 zijn er 1.250 bij ge
komen.
Dit jaar zijn o.a. de Hollandlinie
(Oberhausen-Emmerik-Arnhem) en de
Belgienlinie (Keulen-Aken-Luik) gereed
gekomen. Verder kon op 23 juni reeds
voor het verkeer worden opengesteld
de voor vier banen uitgebreide Inntal-
Autobahn. Dit is het 23 km. lange Duit
se stuk in ('e internationale
Autobahn Stuttgart-München-Kufstein-
Innsbruck-Brenner-Verona.
Vrijgegeven voor het verkeer werd
28 juli het 91 km. lange stuk van de
Autobahndriehoek Biebelried naar
Würzburg-Noord in de nieuwe Autobahn
Bad Hersfeld-Heilbronn. Hierdoor wordt
de industriestad Schweinfurt aan het
Duitse Autobahnnet aangesloten.
Het Autobahnstuk Mönchhof-Darm-
stadt volgde 30 juli. Dit is een belang
rijke „Umleitung" voor het gevreesde
verkeersplein bij de luchthaven Rhein-
Main van Frankfurt.
De etappe Mönchdorf-Darmstadt is het
eerste stuk van een Autobahn, dat pa
rallel aan het gevreesde stuk Frank
furt-Mannheim wordt gebouwd. Men
kan het langs deze Autobahn al in aan
bouw zien. De etappe Mönchhof-Darm-
stadt zal achter Pfungstadt worden door
getrokken via Bensheim, Heppenheim
en Weinheim en bezuiden Mannheim,
bij Heidelberg weer in de Autobahn
naar het zuiden uitmonden. Als dat
klaar is, zijn er twee parallel lopende
Autobahnen tussen Mannheim en
Frankfurt en zal men ingeval van
een noodtoestand bijzonder sterk ver
keer de ene Autobahn met alle vier
banen kunnen gebruiken voor het ver
keer naar het zuiden en de andere
eveneens met alle vier banen voor
dat naar het noorden. Nu is ook de
Autobahn Keulen-Frankfurt met Ko
blenz verbonden, nadat onlangs het
stuk van Bendorf tot het verkeersplein
Koblenz in gebruik werd genomen.
Daarvoor moest een Autobahnbrug over
de Rijn worden gebouwd, d'e een totale
lengte van 1.000 meter heeft en in één
grote boog van 208 meter de rivier over
spant.
Begin september is dan ook nog klaar
een 25 km.-lange etappe van Mitten-
dorf tot Rosenhof in de nieuwe Auto
bahn Neurenberg-Regensburg.
Op 15 september komt het 37 km.
lange Autobahnstuk tussen het ver
keersplein Kamen (in de Autobahn
Roergebied-Hannover-Berlijn) tot Mun
ster in gebruik. Dit is een deel van de
De maximumsnelheid binnen de bebouwde kom
voor motorvoertuigen excl. aanhangwagens
Gr.Brittannië
Ierland -
W. Duitsland
Finland
Griekenland
Italië
Joegoslavië
Oostenrijk
Zweden.
Belgre
Frankrijk
Luxemburg
Portugal
Zwitserland
zogenaamde „Hansalinie" van Bremen
naar Kamen (en vandaar over Wupper-
tal naar Keulen). In 1968 zal deze „Han
salinie" in haar geheel klaar zijn en
worden de Noordzeehavens met het
Ruhrgebied verbonden.
Tenslotte: medio december is de ope
ning te verwachten van de eerste etap
pe in de nieuwe Autobahn Mannheim-
Heilbronn en wel van Weinsberg naar
Neckarsulm.
DE drukte ln de steden baart ve
le stadsbesturen zorg, maar in
Beiroet hebben ze er nn Iets op
gevonden. De oplossing is zeer sim
pel en de auto-vloed, die dagelijks de
stad overstroomt wordt erdoor gehal
veerd.
Aantal in gebruikzijnde auto's
op de wereld
HAKTBALLETJES smaken eens
y zo lekker met een champignon
saus De ingrediënten voor
de balletjes zijn: !4 kilo gehakt,
1 losgeklopt ei, 6 eetlepels havermout,
1 fijngesnipperd uitje of wat knoflook
poeder, 2 eetlepels melk, zout, peper,
nootmuskaat, paneermeel, frituurvet.
Meng alle artikelen uit dit rijtje, tot
en met de nootmuskaat, met een vork
door elkaar. Vorm er 24 balletjes van
bestrooi die met paneermeel en laat
ze in het hete frituurvet in ongeveer
vijf minuten gaar en bruin worden.
Voor de champignonsaus hebt u no
dig: 1 blik geconcentreerde cham
pignonsoep (46 cl.), 1 theelepel aro
ma of pikante saus, 2 dl. (14 eetlepels)
water, een paar druppeltjes citroen
sap, 3 eetlepels havermout.
Roer de soep met de aroma of de
pikante saus door elkaar. Voeg er de
havermout, het citroensap en het wa
ter lepel voor lepel aan toe, zodat het
een gladde massa wordt. Verwarm
de saus, maar laat ze niet koken.
Leg de gehaktballetjes in deze saus
en laat ze nog ongeveer een kwar
tier doorsudderen.
EEN mooie, maar vermoeiende dag
is achter de rug. Hij heeft zijn
plechtige zwarte kostuum met een
zucht van verlichting uitgetrokken en
zich ln een gemakkelijker pak gestoken.
Zij heeft een tikje weemoedig, haar
bruidsjapon op een hangertje gedaan en
een eenvoudig toiletje uitgekozen. Onop
gemerkt trachten zij te verdwijnen,
maar een legertje vrienden en vriendin
nen steekt daar een stokje voor. Met
handen vol rijst wachten zij het pas ge
trouwde paar op om dit rijkelijk met
het witte goedje te bestrooien.
Al veroorzaakt dit gebruik een enorme
hilariteit en wordt het tegenwoordig-
meestal alleen maar als een vrolijke
manier van afscheid nemen beschouwd,
toch heeft het een serieuze betekenis.
Het is eeuwenoud en stamt af van pri
mitieve volkeren, die door het strooien
met rijst een rijke kinderzegen afsmeek
ten.
Wist u ook, dat het dragen van een
sluier ook al heel oud is en uit de Levant
afkomstig is? Men geloofde daar, dat bo
ze blikken zoal niet konden doden dan
toch wel onheil konden veroorzaken. En
met die sluier kreeg dat „kwade oog"
daar geen kans voor.
Veel bruidjes krijgen een takje oran
jebloesem in het haar. Volgens de Moren
is oranjebloesem het symbool van
eeuwigdurende liefde en aus heel toe
passelijk bij een bruiloft.
In ons land is een bruidstaart niet zo'n
onmisbaar attribuut bij een bruiloft als
bijvoorbeeld in Engeland. Het idee hier
voor is van een Londense bakker, die ge
ïnspireerd door de toren van de Bruids-
kerk, een taart ontwierp in dezelfde
vorm.
Dit initiatief ls vooral bedoeld voor
aantrekking van nieuw personeel. Bij
een bedrijf in Liverpool, waar men al
eerder op een dergelijk idee kwam, is
dit doel bereikt. De animo om in deze fa
briek te mogen werken is bij vrouwen
met kinderen zo groot, dat er zelfs al
een wachtlijst is aangelegd.
In Liverpool gaan de kleuters niet al
leen samen met moeder naar de fabriek,
zij krijgen er ook, net als mama, elke
vrijdag een loonzakje, met drie hele
stuivers erin. En dat verdienen ze, vindt
de bedrijfsleider, „want hun moeders
werken veel beter, als ze weten dat hun
kroost in veilige handen is."
De kinderen weten precies wanneer
het vrijdag en dus betaaldag ls. Er
zijn heel precieze kleutertjes bij, die
het zakje meteen na ontvangst open
scheuren om te zien of ze niets tekort
komen. Hun loonzakjes zien er, behal
ve uiteraard wat de inhoud betreft, he
lemaal „echt" uit.
Mama betaalt voor deze service 23
shilling per week. Daarvoor xrijgïn de
kinderen ontbijt, lunch en 's middags de
beroemde „Engelse thee". Twee leid
sters houden de kinderen bezig en
's middags kunnen de kleuters een dut
je doen.
Het personeelsprobleem is met dit al
les sterk teruggelopen. Wat dit betreft,
kan het Hoornse bedrijf de toekomst dus
met vertrouwen tegemoetzien.
Begerig
K0-
120-
100-
80 f-
60
strekken de kleuters hun handjes uit naar het loonzakje, dat ze na
een week „werken" krijgen toegestopt.
