MARTINI
DE KERK Ter bestrijding van de
DEZE WEEK algemene nood in Chili
AFZONDERLIJKE POST
TREINEN VOOR „GROTE
POST" OVERDAG
Lugubere
ontwikkeling
moordzaak
Goede manieren niet
„alleenzaligmakend"
W ollen pak
Naam
Door rector
D. Coppes
Om nooit te vergeten...
Weet-je-mode weetje
*'5
Haagse politie
geeft (ontkend)
ruw optreden toe
Minder last voor
publiek op perron
Ook meisjes van
vierling nu dood
DE OPVOEDING
Wat kinderen
ervan zeggen
Hongersnood
Griek
Liturgische week
kalender
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1965
PAGINA 5
Midden op tafel, in zaal G
van Krasnapolsky, staat
een kleine transistor-
radio. Daarachter zit een tengere
kapucijn met donkere baard, te
Vertellen over de wonderen, die
hij met zo'n toestelletje hoopt te
verrichten. Pater Auxentius van
Wijnbergen werkt bij de Indianen
in de streek San Juan de la Costa
in de provincie Osorno, 1000 km
ten zuiden van Santiago in Chili.
Het is een van de meest onder
ontwikkelde delen van Chili. Er
zijn geen dorpen, iedereen ver
bouwt rondom zijn hut het wei
nige dat hij nodig heeft. De op
brengst van ieders vijf of zes hec
tare, door erosie bedreigde grond
is minimaal. Ten gevolge van de
ondervoeding van de moeders,
door gebrek aan de meest ele
mentaire kennis van hygiëne,
door gebrek aan melk „zijn er
van de 100 mensen die wij be
graven 60 kinderen. De gemid
delde leeftijd in San Juan is on
geveer 20 jaar".
Het nieuwe motorpostrijtuig dat
gistermiddag proef reed en een
snelheid van 1^0 km kan halen.
1 ',fWS'A\ fRODDTTO'/«jjPjf
I k" Vsjyy drUs
^URM^MS*.
uA* ^wnai',»ot*««:J
We sieren ons met een fleurig humeur. We vieren de avond
met een vrolijk gesprek, met een feestelijke dronk. Met
Martini Vermouth. Gekoeld? Met soda? "On the rocks"?
Toost een keer, graag nog eens weer. Op het goede leven.
Op de goede smaak. Op zon-zuivere Martini. Proost.
MARTINI Iets bijzonders bij elke gelegenheid!
ROSSO, BIANCO EN EXTRA DRY fle« f 7.» Vl "M f Ml
Capucijn verwacht
wonderen van een
transistor-radio
missieposten met hun schalen en po
liklinieken onderling. Elke post kan
verbinding maken met de grote zen
der, en kan zo uitzenden over heel
het gebied. In samenwerking met al
le beschikbare krachten kan men op
die manier een goed ontwikkelingspro
gramma uitzenden. Maar ook kan el
ke missionaris vanuit zijn post radio
contact hebben met zijn eigen paro
chianen, zijn helpers en voorgangers,
via de kortegolfzender. Tot nu toe
moesten de missionarissen drie tot
vier uur reizen te paard, om 30 tot
40 mensen samen te treffen. Door
middel van de radio kan men op één
avond drie- tot vierduizend mensen
bereiken.
Het zal het eerste radioproject in
Chili zjjn. In Colombia is men voor
gegaan. Daar leerden de eerste tien
jaar van het radio-project, tot 1947.
75.000 mensen lezen en schrijven. In
1960 volgden een half miljoen men
sen de lessen. Landbouw-, herbebos-
sings- en gezondheidscampagnes wer
den in snel tempo in heel het land
ten uitvoer gebracht. In Chili kan dit
project model staan voor heel het
land. We zullen kunnen rekenen op
de onvoorwaardelijke steun van de re
gering, die de ontwikkeling van de
landbevolking ziet als een van de
hoofdpunten van haar programma.
Dat is het. De paters willen graag
250.000 gulden voor de eerste aanzet.
Voor dat bedrag kun je in Nederland
1500 transistors kopen. Op een war
me zomermiddag zijn er op het
strand in Scheveningen meer. Alle
maal afgestemd op Veronica. Gezel
lig. Maar paters Capucijnen kunnen
er wonderen mee doen. Hun gironum
mer is 1110665 in Tilburg.
Op de voorpagina van een och
tendblad stond maandagmor
gen dat Amerika de rijstoogst
in Noord-Vietnam bedreigt. „Mi
litaire deskundigen in Saigon
menen dat door het bombarderen
van dammen en kanalen de oorlog
wordt gebracht in de huizen van
Hanoi. De rijstoogst loopt zo ge
vaar te mislukken met als gevolg
hongersnood."
Een bericht als een klap in het
gezicht van de duizenden die zich
inspannen voor de ontwikkelings-
projekten.
In plaats van al onze krachten te
wijden aan de nood, waarin tweeder
de van de wereldbevolking verkeert,
besteden we koortsachtig kapitalen
aan bewapening en ruimtevaart. In
plaats van Vietnam, een van de lan
den in de hongergordel van de we
reld, te redden uit de impasse van te
weinig voedsel om te kunnen werken
en te weinig werk om voedsel te pro
duceren, worden daar duizenden le
vens vernietigd en richten we dode
lijke aanvallen op het hart van het
land: de dammen voor de irrigatie.
Men schat, dat de wereld op het
ogenblik ongeveer 120 miljard dollar
per jaar besteedt aan militaire doel
einden. Dat is ongeveer tweederde
van het nationale inkomen van alle
onderontwikkelde gebieden bij el
kaar. En het is minstens vijf keer
zoveel als men uitgeeft aan alle in
vesteringen voor de onderontwikkelde
gebieden.
Economische deskundigen van de
We krijgen koffie met tulband, want
Jut is een deftige persconferentie. Op
bet monument op de Dam zitten Ne
derlandse twintigjarigen zich te ver
velen in de zon. Ik moet opeens den
ken aan duizenden dikke doorvoede
btensen op het strand, met allemaal
diezelfde transistors bij zich, zoals er
een hier op de tafel staat. De mage-
rj' Capucijn praat maar door. Over
Sjjn Indianen, midden in welvarend
■Nederland.
„Naast armoede en ziekte is de on
wetendheid een sociale ramp. Door
slechte verbindingen, weinig contact
thet de stad, weinig sociaal gevoel
Jhi hoop op vooruitgang en door ach
terdocht tegen het nieuwe, had men
Geinig belangstelling voor het onder-
Mjs. In heel Chili is 35 pet. analfa
beet, maar in San Juan de ia Costa
Wpfdt het analfabetisme geschat op
'5 pet.
Het kleine radiootje op de tafel
tvordt steeds groter naarmate het
verhaal vordert. Men gaat een vor
mingscentrum bouwen voor „voor
gangers" (mensen die ter plaatse
kerkdiensten kunnen leiden), twee
landbouwscholen, een polikliniek en
fen coöperatie voor de boerenbevol
king. Toch blijkt dit alles op den
huur niet efficiënt. Op godsdienstig
Sebied ontbreekt het voortdurend con
tact tussen priester en leek en heel
hyzonder met de voorgangers, die
met voldoende gevormd kunnen wor
sen om anderen te kunnen leiden. In
Pe Poliklinieken wordt getracht de zie-
k.en te genezen, maar het was beter
juekten te voorkomen. De jongeren,
®e gevormd worden op de landbouw
scholen, worden niet geaccepteerd
u°or hun ouders en vallen ofwel te-
*"g in het oude milieu of trekken
«aar elders. De volwassenen zouden
Pgevoed moeten worden, maar het
an er ongeveer 30.000, verspreid le-
Hrabant 6811 gebied zo groot als Noord
„„Rut radiootje is nu heel groot ge-
rii i Er zitten Indianen omheen,
lilvi !uisteren naar lessen, die hen ge-
'UKtoger kunnen maken. Ze kunnen
r ziekten door leren bestrijden, nieu-
nor, .bouwmethoden leren, ze kun-
niü e? un wantrouwen tegen de ver-
ï^buwingen door kwijt raken. Op de
dio-f winteravonden en de veelvul-
m£Lregendagen gebeurt dat, als de
Mmwerkelo°s rond het vuur in
nun hutten zitten.
mSf za! een middengolf zend er ko-
S®et een zendbereik van 100 km,
kan heel_het gebied bestreken
net een communicatie-
rei kw«,?+ kortegolfzendertjes met een
veSd te v.an 50 km- waardoor de
©rbmding tot stand komt tussen de
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 27 aug. De Haagse
politie geeft toe onjuiste informatie te
hebben gegeven over de aanhouding
van een onder invloed verkerende auto
mobilist.
Volgens de eerdere mededelingen van
de politie, zou zij een slingerende auto
op de Laan van Meerdervoort hebben
klemgereden. Toen de vijftigjarige be
stuurder geen gevolg gaf aan de som
maties om zijn auto te verlaten en zijn
rijbewijs te tonen, zouden de politie
mannen hem enige tikken met de gum
mieknuppel hebben gegeven. De man
liep daarbij bloeduitstortingen en kneu
zingen op.
Direct na de publikatie van dit be
richt meldde zich een aantal getuigen,
die een geheel andere lezing van het
gebeurde gaven. Zeker een achttal
agenten zouden met de gummieknuppel
op de weigerachtige automobilist heb
ben ingeslagen.
De hoofdcommissaris van politie heeft
daarop onmiddellijk een diepgaand on
derzoek gelast. Hangende dit onderzoek
was de politie vanmorgen bereid de
volgende mededelingen te doen. Het is
gebleken dat de duidelijk beschonken
automobilist uit zichzelf stopte en zijn
rijbewijs heeft getoond. Ook heeft de
man vrijwillig zijn wagen verlaten. Dit
alles ging echter gepaard met een
stroom van verwensingen en het voort
durend aannemen van bokshoudingen.
Een aantal getuigen van het stamcafé,
waarvoor zich de rel afspeelde, werd
uitgenodigd hem „te helpen". Twee
surveillancewagens, waarvan er een
was opgeroepen en een ander toevallig
voorbijkwam, hebben het eerste paar
agenten toen geholpen de zich heftig ver
zettende man op te sluiten.
UNO, van radicaal tegengestelde
denkrichtingen, zijn het er over eens
dat het voornaamste probleem, ook
en juist in verband met de ontwikke
lingshulp, dat der ontwapening is.
Zelfs al werd maar een fractie van
het door de ontwapening vrijkomen
de geld aan economische hulpver
lening besteed, het zou een merkbare
stijging van het reële inkomen ten ge
volge hebben in de minst begunstig
de streken van onze aarde.
Deze gegevens ontleen ik aan het
boek „Hongerlanden", geschreven
door de Franse landbouw-econoom
en socioloog Noël Drogat. Het is heel
goed zo'n boek te lezen. Het is heel
iets anders dan de paters Capucijnen
aan hun radio-installatie helpen. Maar
het is wel degelijk goed en nuttig.
Eigenlijk weten ook mensen, die deze
zaken ter harte gaan, te weinig af
van de werkelijke toestand. En slechts
door kennis van zaken kan de men
taliteit groeien van waaruit men kan
blijven werken aan de initiatieven eh
instellingen die het ontwikkelingswerk
bevorderen. Hulp is niet een simpele
zaak van: stuur maar zoveel moge
lijk spul er naar toe. Het gaat om
een ingewikkelde, zeer genuanceerde
poging om de mensen in die landen
zelf tot ontplooiing van eigen krach
ten te laten komen.
Het boek is goed geschreven. Door
alle nuchtere feiten en beschouwin
gen heen maak je kennis met heel
die gigantische worsteling tegen de
honger. De schrijver geeft eerst een
analyse van die' hongertoestand, en
spreekt dan over de al bereikte her
vormingen, over de plannen en mo
gelijkheden. Hü geeft de grote lijnen
aan voor heel het hongergebied, die
hij telkens illustreert met even dui
delijke als schokkende voorbeelden
uit de afzonderlijke landen. Het klinkt
vreemd, maar ik denk dat het
heel anders dan het vorige ook
een bijdrage aan de ontwikkelings
hulp is als wij hier rustig dit boek
gaan zitten lezen.
„Hongerlanden" van Noël Drogat
uit uitgegeven bij het Nederlands
Boekhuis te Tilburg.
(Advertentie)
(Vervolg van pagina 1)
besmeurde stukken, donderdagmid
dag door iemand in het water van
de Snoekjesgracht gegooid. „Dat is
mal", dacht de schipper en hij viste
enkele stukken uit het water, liet de
ze drogen en bracht, ook al weer ge
ïnspireerd door de krantenartikelen
over de moordzaak deze stukken naar
het politiebureau. De politie zelf is
op de door hem aangegeven plaats
gaan dreggen, en heeft ook de restan
ten uit het water gehaald. Vanmorgen
is de politiedeskundige D. Eskes aan
zijn onderzoek naar eventuele sporen
op deze stukken begonnen.
Ondertussen slinkt de reeks mogelijk
heden in het onderzoek van deze zaak.
„Mijn positie is wat dit betreft weinig
rooskleurig", sprak de heer Vrijburg
eerlijk. Over is eigenlijk nog alleen de
vermiste Griek, die Alkiviades Kaissi-
dis blijkt te heten, 29 jaar oud is en
uit het kleine Griekse dorp Samothraki
afkomstig is. Hij was in Nederland werk
zaam op de suikerfabriek van Putters-
hoek, woonde als kostganger in het huis
van zijn verloofde, wier vader in de
fabriek zijn ploegbaas was. De Griek
is op een mysterieuze wijze verdwenen,
toen hij op de fabriek een uur eerder
vrijnam, in zijn werkplunje nog en met
niet meer dan een paar gulden op zak
per bus naar Rotterdam reed. Sinds
dit vertrek weet niemand waar hij is
of waar hij heenging. „Misschien wel
naar huis m Griekenland", meent
hoofd-inspecteur Vrijburg. „Ik wacht
nog op berichten uit Griekenland".
Inmiddels is komen vast te staan
dat een vermiste Israëliër, die moge
lijk het slachtoffer in de koffer zou
kunnen zijn, hier aan de gevolgen van
een verkeersongeluk is overleden.
Zijn stoffelijk overschot is naar Israël
getransporteerd. De verdwenen Am
sterdammer, wiens relaties op de Ja
cob van Lennepkade woonachtig zijn,
en met wie hij in duidelijk onmin
leeft, heeft zich inmiddels bjj de po
litie gemeld.
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 28 aug. Speciaal v„or
het vervoer van grote poststukken, die
weinig sortering vragen, gaan overdag
nieuwe motorposttreinen rijden, die een
BERGEN OP ZOOM, 28 tug. Gis
termiddag zijn ook de twee meisjes van
de donderdag hier geboren vierling
overleden. Het eerste meisje stierf om
streeks het middaguur en het tweede
even later in de middag. De twee jon
getjes stierven al enkele uren na de
geboorte.
Gezien het geringe gewicht der vier
babies dat gemiddeld rond 800 gram
bedroeg, was de hoop hen in leven te
houden van het begin af gering. De
toestand van de moeder, de 31-jarige
mevrouw Jansen-Hoedjes, werd gister
middag zeer goed genoemd. Zij was,
zoals gemeld, reeds moeder van een
jongen van drie, en een meisje van
vijf jaar.
DEN HAAG, 28 aug. De KLM is,
naar zij meedeelde, tot de conclusie
gekomen dat een onvoldoende toevoer
van verse lucht, als gevolg van een
minder gelukkige wijze van belading,
mogelijk de oorzaak is geweest ,'an de
dood van de leeuwin Vera tijdens de
vlucht, vorige week vrijdag van Am
sterdam naar Londen.
De maatschappij acht dit na een uit
gebreid onderzoek vrijwel de enige mo
gelijkheid. Zij betreurt het geval ir ho
ge mate, te meer omdat zij „steeds
met de grootste zorg haar veelvuldige
dierentransporten uitvoert."
vlottere bestelling van de post in het
algemeen zullen bevorderen, terwijl
bovendien het publiek op de perrons
minder last zal ondervinden van grote
pakken post en van de postkarretjes,
waarvan het aantal beperkt wordt.
Door de aanschaf van het nieuwe
moderne materieel er zijn 35 rij
tuigen bij Werkspoor besteld, waar
van er dit najaar 20 in gebruik wor
den genomen en volgend iaar de rest
is het de PTT mogelijk de schei
ding in kleine post (brieven, brief
kaarten, dagbladen en spoedeisend
drukwerk) en grote post 'pakjes, pe
riodieken, massadrukwerken en post
pakketten) verder door te voeren. De
eerste groep, die in omvang gering
is, maar veel sorteertijd vraagt, blijft
aangewezen op vervoer met snelle
reizigerstreinen, in afzonderlijke post-
rijtuigen of in de bagage-afdelingen,
terwijl de grote post, die vier maal
zo omvangrijk is, maar sneller te sor
teren is, met de afzonderlijke post
treinen meegaat.
Het gebruik van afzonderlijke treinen
voor het postvervoer dateert .n ons
land reeds van 1930. Zij reden tot 1956
hoofdzakelijk 's nachts. Toen zijn ook
avondposttreinen ingevoerd, waaivoor
een aantal uit 1924 daterende motor
rijtuigen van de NS werd omgebouwd.
Enkele jaren geleden besloten NS en
PTT tot de bouw van dit nieuwe ma
terieel, waarvan het eerste rijtuig gis
termiddag naar Arnhem en terug beeft
proef gereden.
De nieuwe motorpostrij tulgen zijn
voor wat de vorm betreft aan de
neus direct te zien geïnspireerd op
de laatste elektrische reizigerstrein-
stellen, ingevoerd in 1964. Ze zijn ech
ter niet met automatische koppelingen
uitgerust, al kunnen die in de toekomst
zonder grote kosten aangebracht wor
den. De laadvloer is verhoogd en op
niveau van de bovenkant der postkat-
retjes gebracht. Zij hebben een capa
citeit van vijftien ton post, terwijl de
oude tien ton kunnen vervoeren. De
oude motorposttreinen kunnen bij een
snelheid van 100 km per uur niets mee
trekken, de nieuwe 200 ton, zodat het
theoretisch mogelijk is als tractie voor
een kleine reizigerstrein te dienen. De
maximumsnelheid is verhoogd van 100
tot 140 km, al blijft die in de praktijk
beperkt tot 125 km. Belangrijk is on
getwijfeld het snelle optrekken, in 22 a
24 seconden tot 80 km en in 55
seconden tot 120 km. Het rijtuig is voor
zien van een ATB (automatische
treinbe-invloeding)-installatie.
Het is voor ouders prettig om
te horen dat hun kinderen
„welgemanierd" worden ge
noemd. Het betekent ook, dat
ze zich best eens op de borst mo
gen kloppen, want uiteindelijk heb
ben zij er een steentje toe bijgedra
gen, dat hun kinderen zich behoor
lijk weten te gedragen. Welgema
nierdheid is belangrijk. We heb
ben daar al eens over geschreven.
Toch is er iets, dat veel zwaarder
weegt: de vorming van het karak
ter. Misschien is dit een troost voor
ouders, die er wel eens aan twijfe
len of ze er ooit in slagen hun kin
deren goede manieren bjj te bren
gen.
In deze tijd worden er zoveel ge
dragsvormen van vroeger overboord
gegooid door de jeugd. En dat strookt
niet met het ideaal, dat we ons nog
van vroeger voor ogen houden. We
moeten er echter maar reëel tegen
over blijven staan, en wat meer
letten op de goede karaktereigen
schappen, die onze kinderen tonen.
Eerlijkheid, trouw, sportiviteit, open
heid en moed zijn belangrijke eigen
schappen, die onze jeugd kenmerken.
Het kan wel zijn, dat uw zoon uw
ergernis opwekt door zijn lompe ma
nieren, en dat u helemaal niet te-
weden bent over de manier waarop
uw dochter haar kamer achterlaat.
U moet zich echter op deze dingen
niet blind staren, want dan ziet u
wellicht heel wat goede dingen over
het hoofd. Jan (15), die in zijn en
thousiasme overal door heen praat,
die nooit een ander kan laten uit
spreken, staat bijvoorbeeld altijd
klaar om u te helpen. Hij is ook
niet leugenachtig, hij komt er altijd
eerlijk voor uit, als hij iets gedaan
heeft wat niet door de beugel kan.
En Rie (16), die zo slordig is, u
weet toch ook, dat ze altijd gezel
lig en vriendelijk is? En nu is het
zo, dat de onhebbelijkheden in het
gedrag van deze twee weliswaar hin
derlijk zijn en aanleiding kunnen
zijn voor de conclusie, dat -ze nu
niet zo „welgemanierd" zijn, maar
dat neemt toch niet weg, dat de goe
de karaktertrekken er ruimschoots
tegen opwegen. Goede opvoeding
betekent vooral karaktervorming.
Er zijn gezinnen waar de goede
karaktertrekken haast niet meer aan
bod komen, omdat men alle ener
gie verspilt aan kleinigheden in het
uiterlijke gedrag, waar voortdurend
en tot vervelens toe op gehamerd
wordt, zodat de huiselijke en gezel
lige sfeer totaal bedorven wordt. U
kent zoiets waarschijnlijk wel. Dat
is heel jammer. Het is allemaal
goed bedoeld, maar de opvoeding
wordt hier teveel verlegd naar het
uiterlijke. Als de kinderen wat gro
ter worden nemen ze het niet meer,
worden ze dat gereglementeer beu.
Als ze maar steeds te horen krij
gen, dat dit niet hoort en dat niet
past voor een net kind, dat ze steeds
stil moeten zijn aan tafel en altijd
een standje krijgen als ze niet „met
twee woorden" spreken, gaat de
gezelligheid verloren. Aan tafel kan
men juist zulke leuke gesprekken
krijgen, het is alleen de kunst om
dit in goede banen te leiden. Erger
wordt het nog als vader en moeder
het over deze dingen niet eens zijn.
Dat mag natuurlek helemaal niet
het geval zijn.
Samenvattend zou ik dit willen
zeggen: opvoeden tot goede manie
ren is van grote betekenis. Nog
meer waarde moeten we hechten
aan de vorming van het karakter.
Dat is het hoofddoel van. de opvoe
ding.
AGNES VAN YESSEM
Een wollen pak in camelkleur is
precies wat u nodig hebt voor een
wandeling in het bos, als de zon ver
stek laat gaan. De broek hteft iets
wijd uitlopende pijpen en begint op
de heup. Erbij wordt een grof ge
breid truitje gedragen in een afste
kende kleur en een bijna-mannen-
hoed in hetzelfde materiaal als het
pak.
Jan, pas op de grote school, zit
met vader en moeder in de kerk.
Een onbekende predikant be
klimt de preekstoel. „Ken jij die
pater?" vraagt vader aan moeder.
„Nee, het is een vreemde", fluistert
moeder terug. Jan: „Ik weet wel hoe
die pater heet. Kijk maar het staat
in mijn kerkboekje: „Pater noster!"
(Th. H. Ettema, Rotterdam).
ZONDAG 29 AUGUSTUS: 12e zondag na
pinksteren; eigen mis; credo; pref. v. a. H..
Drieeenheid - ;roen -
MA: H. Rosa van Lima, maagd; mis Di-
lexisti; 2e geb. HH. Felix en Adauctus -
Dl* H Raymundus Nonnatus, belijder; mis
Os Justi - wit - Breda: OX. Vrouw Mid
delares van alle Genaden; eigen mis; 2e
geb. H. Raymindus - wit -
WO- mis v d. 12e zondag na pinksteren;
2e geb. H. Egidius; 3e geb. HH. 12 broe
ders - groen -
DO- H. Stefanus, belijder; eigen mis - wit -
VR- H. Pius X, paus en belijder; eigen mis
- wit - Of b.g.v. eerste vrijdag:
v. h. H. Hart; pref. v. h. H. Hart - wit -
ZA: mis v .d. H. Maagd Maria op zaterdag;
pref. v. d. Maagd Maria - wit - Roer
mond: kerkwijding van de kathedraal:
mis Torribilis: credo - wit -
ZONDAG 5 SEPT.: 13e zondag na pinkste
ren; eigen mis; credo; pref. v. d. H. Drie
eenheid - groen -
