Eigenheid r.-k. school
mag kinderen niet van
ontmoeting met anderen afhouden
De Kerk
deze week
Gescheiden
scholen
Laat Paus met
Visser 't Hooft
naar V.N.gaan
Niet altijd
katholiek
Protestantse
oecumene
Paus en
Visser 't Hooft
MARTINI
DAG
4
mmm
„Onze verontschuldigingen, meneer, maar we dachten dat iemand
met zo'n wagen wei James Bond moest zijn"
V erruimin
spaarplan
..Zilvervloot
Door rector
Om nooit te vergeten
Elke zes jaar
Verdubbeling
Van vervoer
via Schiphol
Heiplukker door
auto gedood
Chocolade
wat goedkoper
Geen vervolging
Britse scholier
wegens wreedheid
Prinses Christina
volgt lessen aan
Sociale Academie
Liturgische week
kalender
Prijzenbeschikking
voor
geysers
taïotftt
HUIZEN-AFBOUW
OP STELTEN
i
James Bond
Tanks
Muis bijt slang
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1965
PAGINA 5
Bij onze buren hing vroeger
affiche achter het raam met
het bevel: „Onverdeeld naar de
lagere school". Als kind brak ik
jpe altijd het hoofd wat dat nu
kon betekenen. Die openbare
school lag vlak achter ons huis,
fliaar ik had er nog nooit ver
deelde kinderen naar toe zien
gaan. De kinderen in onze straat
gingen voor het grootste gedeel
te naar die openbare school. We
benijdden hen daarom helemaal
hiet. Wij vonden het best fijn om
een kwartier door de stad te
boeten lopen of fietsen naar on
ze school. Dan beleefde je nog
®ens wat. Onze school was de
katholieke, natuurlijk. En toen
u'e daar een tijdje waren ver
vreemdden we vanzelf van de
kinderen in de straat.
ontmoeting met andere kinderen
„Heer, als het mogelijk is, laat
de Paus samen met Visser 't
Hooft gaan!"
De speelplaats van de openbare
■school lag achter de tuin van ons
nuts. Er stond een schutting tussen,
«ie voor ons geen abstakel vormde.
Als wij wel eens geen school had-
ccn vanwege de katholieke feestda
gen, hingen we op die schutting om
«aar de „openbare" kinderen te kij
ken. En 's avonds voetbalden we op
ue speelplaats. Soms deden we stie
kem mee als de kinderen een leuk
halspel speelden tijdens het speel
kwartier. Als dan de bel ging maak
ten we dat we over de schutting
Kwamen. Een keer lukte het mijn
hroer niet om tijdig weg te komen.
«0 kreeg een in alle opzichten open
haar pak voor zijn broek van de
Dienstdoende onderwijzer.
Onze kinderjaren hebben ons heel
intensief in een bepaald kader ge-
Drongen. Het is niet zo eenvoudig om
later volledig begrip te krijgen voor
het kader waarin anderen zijn te
recht gekomen. Mijn buurjongetjes
|J]n vreemden voor mij geworden.
Een sfeer, een mentaliteit, neem je
!n je kinderjaren helemaal in je op
fn je raakt het later niet gemakke
lijk meer kwijt.
fÉfip
O r<
.Het is duidelijk dat aan dit opvoe-
hibgssysteem, via de gescheiden
choien, grote nadelen zitten, waar-
tpnen de voordelen ruimschoots moe-
opwegen, willen we het kunnen
erantwoorden. Nu het schooljaar
weer begonnen is en we onze kinde
ren weer in „verdeelde" toestand
school hebben gebracht, naar
oe openbare school, de school met
i de rooms-katholieke
school, is het toch wel goed daar
nog eens over na te denken.
De voordelen van de bijzondere
school lijken ons katholieken voor
alsnog zeer groot. De school is een
opvoedingsmilieu, dat gezien mag en
moet worden als een „dependance"
van het gezinsmilieu. En- in dat mi
lieu willen we de godsdienst en een
bepaald geheel van gedragingen en
gewoonten, die aan die godsdienst
annex zijn, veilig stellen. In de tijd
dat deze eigenheid ons bestreden
Werd, hebben we er alles voor over
gehad dit te bereiken. De school
strijd heeft jaren inspanning, offers
en ellende gekost. Als daarom nu
ook in katholieke kring wel eens het
bestaansrecht van de bijzondere
school in twijfel wordt getrokken is
SCHIPHOL, 10 sept. Uit de na
oorlogse cijfers van Schiphol is ge
bleken, dat het vervoer van onze na-
■'onale luchthaven ieder jaar is ver
dubbeld. De opgaande lijn zet zich ge
stadig voort. De zojuist bekendgemaak
te cijfers over de eerste zes maan
den van dit jaar laten zien, dat met
«en totaal van 1.134.107 voor het eerst
binnen een half jaar meer dan een
{biljoen passagiers passeerden. In 1959
bereikte men vrijwel hetzellde aantal
bi het hele jaar. In de eerste helft
van het vorig jaar bedroeg het aantal
Passagiers £43.921, zodat dit jaar een
flobale stijging van 20 procent is ge
boekt.
Wat bij de cijfers speciaal opvalt is
de stijging van het ehartervervoer met
biet minder dan 39 procent tot 150.751
Passagiers. De overige 983.356 /erden
Per lijndienst vervoerd. De stijging in
deze sector bedroeg 17 procent (voor
•Europees verkeer) en 18 procent (op
de intercontinentale routes).
Een stormachtige ontwikkeling heeft
*ich voorgedaan bij het goederenver-
voer, dat met 34 procent steeg tot
fuim 42 miljoen kilo (tegen 31 miljoen
bi het eerste halfjaar van 1964). Vooral
°P de intercontinentale lijnen ging het
Nachtvervoer sterk omhoog, namelijk
biet niet minder dan 59 procent.
9
Zondag 12 SEPTEMBER: 14e zondag na
Pinksteren; eigen mis; credo; orel. v. d.
H. Drieëenheid - groen -
Mis v. d. 14e zondag na pinksteren -
groen - Den Bosch Kerkwijding van de
Kathedraal; mis Terribilis; credo - wit -
Ol; H. Kruisverheffing; eigen mis; credo:
Pref. van het Kruis - rood -
™0: Zeven Smarten van Maria; eigen mis;
geb. Quatertemperwoensdag ln sept.;
Nedo; pref, van de H. Maagd Maria -
^O: H.H.Comellua en Cyprlanus, marte
laren; mis Intret: 2e geb. H.H. Euphemla
an Gez. - rood -
v^: Quatertempervrijdag in sept.: eigen
2e geb. Wondetekenen van St. Fran-
aiscus. Den Bosch, Roermond: 2e geb. H
i-ambertus - paars -
A: Quaterteraperzaterdag in sept.: eigen
bus; 2e geb. H. Josef van Cupertino -
Paars -
Z(?KOAG 19 SEPTEMBER: 15e zondag na
Pinksteren; eigen mis; credo; pref. van
«a h. Drieëenheid - groen - Groningen:
Kerkwijding van de Kathedraal; mi*
rerribilis; credo - wit -
het voor de hand liggend dat velen
geïrriteerd raken.
Toch zou het struisvogelpolitiek
zijn de ogen te sluiten voor heel
nieuwe ontwikkelingen, die mede
dank zij die schoolstrijd zijn ont
staan. Zoals dank zij het groeien
van de eigenheid der kerken en con
fessies nu de tijd rijp is om tot zo
intens mogelijk contact met elkaar
te komen, zo mag ook de eigenheid
van de rooms-katholieke school niet
verhinderen dat van jongs af aan
kinderen gewend raken aan een zo
groot mogelijke vorm van ontmoe
ting met andere kinderen.
Het lijkt vooralsnog niet mogelijk
dit te bereiken door gemengde scho
len zonder meer. Men vindt over het
nog zo groot, of liever, men vindt
het nog zo noodzakelijk dat dat eige
ne in heel de schoolopvoeding wordt
algemeen het belang van het eigene
verwerkt, dat de katholieke en pro
testante schooltypen naast de alge
mene nog wel lang zullen blijven be
staan.
Maar er zijn belangrijke verschui
vingen gaande. De godsdienstige op
voeding op de scholen wordt minder
zwaar en verplichtend en alomvat
tend. Men wil steeds meer de na
druk leggen op het gezin als basis
van de godsdienstige opvoeding, met
de school als aanvulling, terwijl het
ln het verleden veelal andersom was.
Het is niet onmogelijk dat in de toe
komst de verbeterde verhouding tus
sen de kerken en de richtingen zijn
weerslag kan vinden in een school
programma dat aan allen recht doet
en totale gescheidenheid niet meer
noodzakelijk maakt.
Het is een kwestie van mentaliteit.
Bij alle gescheidenheid op de scho
len kan daaraan nu al veel gedaan
worden. Zo is het van het grootste
belang dat in alle lessen op school
met grote oprechtheid en vooral met
groot respect over „de anderen"
wordt gesproken. Nog steeds zou er
wat dat betreft veelvuldig „met het
rode potlood gewerkt kunnen wor
den" in diverse „katholieke" aard
rijkskunde-, geschiedenis-, gods
dienstboekjes.
Verder zouden kinderen, buiten de
schooltijden om, slechts daar ge
scheiden moeten zijn van de anderen
waar dat per se nodig is. Het be
hoort tot de verantwoordelijkheid
van ouders zelf om daarover in con
crete te oordelen. De stelregel dat
kinderen alles, sport, vriendschap
pen, ontspanning etc. altijd in katho
liek verband zouden moeten beleven
gaat beslist niet meer op.
Ook is de samenwerking tussen
onderwijzers en ouders bij de gods
dienstige opvoeding voorlopig nog
een belangrijk stuk „ontwikkelings
werk". In het afgelopen schooljaar
zijn er in toenemende mate initia
tieven genomen op dat punt. Maar
de algemene indruk is toch nog
steeds dat de meeste ouders zich
afzijdig houden.
Dit is een wat lang schoolverhaal
in het kader van deze rubriek. Maar
het is deze weken een belangrijk on
derwerp voor talloze ouders. En de
„gescheiden" school is in het geheel
van de oecumene een even moei
lijk als belangrijk punt van gesprek.
Bij oecumene denken wij katholie
ken vooral aan het contact tussen
katholicisme en protestantisme.
Maar voor protestanten betekent het
ook en op de eerste plaats contact
tussen de protestante kerken onder
ling. Daarbij kennen zij zorgen, die
ons veelal ontgaan.
Zo werd vorige week een congres
besloten van de ICCC, de „Interna
tional Council of Christian Chur
ches", een conglomeraat van anti-
oecumenische, anti-communistische
en anti-katholieke „streng"-pro-
testante groeperingen, welke, naar
eigen opgave, 8 miljoen protestan
ten bevat uit 51 landen. In de Ver
enigde Staten zouden er 3 miljoen
zijn, in Nederland alleen (vooral in
Zeeland) 65.000!
De 800 gedelegeerden op het con
gres namen de volgende resolutie
aan:
„Oecumenlsme, zoals dat in de
Wereldraad van Kerken wordt om
schreven, geeft een onjuist begrip
van christelijke eenheid en heeft
geen bijbelse grondslag; onder de
genen die daarin leiding geven zijn
mensen die van het geloof zijn af
gedwaald; het betekent verraad aan
de glorierijke erfenis van de refor
matie van de zestiende eeuw en is
een instrument in de opbouw van
een dwalende super-kerk". De reso
lutie eindigt met een appèl op de
kerken die tot de Wereldraad beho
ren om „zich los te maken uit deze
unholy alliance", deze onzalige ver
bintenis.
Grote stimulator van beweging en con
gres is de presbyteriaanse radio-predi
kant uit New Yersej, Carl Mclntyre.
van Los Angeles, waarover Willi-
brord Nieuwenhuis deze week in
Brandpunt zulke sombere dingen
liet vertellen.
Het Congres werd gehouden in een
hotel in Genève, vlak tegenover het
hoofdkwartier van de Wereldraad
van Kerken. Als een soort uitdaging.
Misschien was het maar gelukkig
dat de secretaris-generaal van die
Wereldraad, dr. Visser 't Hooft, met
vakantie was!
Ik moet steeds aan hem denken
de laatste dagen. Omdat de geruch
ten aanhouden dat Paus Paulus in
oktober in de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties zal spre
ken over de wereldvrede.
Het dreunt voortdurend in mijn
hoofd, als een schietgebed:
(Vein onze correspondent)
APELDOORN, II sept. Op de
Groenendaalseweg nabij Loenen is gis
teren de 66-jarige H. Kroonberg uit
Leiden bü het oversteken gegrepen
door een auto. Hij overleed ter plaatse.
De heer Kroonberg had zijn auto langs
de weg geparkeerd met de bedoeling
aan de overzijde wat heide te gaan
plukken.
DEN HAAG Gistermiddag is de
87-jarige mevrouw T. de Kiewiet-van
Damm op de Dierenselaan hoek Nun-
speetlaan door een tram aangereden.
Zij viel tegen een paal en overleed ter
plaatse.
(Advertentie)
DEN HAAG, 11 sept. In de Staats
courant is gepubliceerd een prijzenbe
schikking geysers 1965. De ministers
van Economische Zaken, van Binnen
landse Zaken en van Financiën hebben
de prijzenbeschikking voor geysers,
waarbij een maximum marge voor de
handel is vastgesteld, afgekondigd, om
dat het margebedrag van deze branche
in strijd was met de prijsgedragsre-
gels en overleg met de betrokkenen
niet over de gehele linie geleid heeft
tot de noodzakelijk geachte correcties.
ïmm
ürt WAHT!liIe BOSSI
AMMtTim.aoia
I"***1* &.6ÏMW
Een hotel... een lounge... nieuwe kennissen en oude be
kenden. Tussen komen en gaan leiden onze verschillende
reisroutes steevast naar de gulle ontspanning van een
zonnige Martini. Gekoeld? Met soda? „On the rocks?"
Toost maar en proef met smaak. Wij smaken de gulden
geneugten van Martini Vermouth. Proost.
MARTINI Iets bijzonders bij elke gelegenheid!
ROSSO. BIANCO EN EXTRA DRY Vt fit» f 7.25 V: Am f 1.71
DEN HAAG,11 sept. Schilders, stu
kadoors, behangers en installateurs gaan
in de toekomst bij de afbouw van
woningen wellicht op stelten lopen. Een
Engels bedrijf heeft dit kinderspeel
goed geperfectioneerd en geschikt ge
maakt voor werk aan plafonds e.d.
Het nieuwe gereedschap is voorzien
van zodanige constructies dat er nor-
meel mee gelopen kan worden zonder
dat de gebruiker vreemde handelingen
moet uitvoeren om staande te blijven.
De stelten zijn verstelbaar en kunnen
de gebruiker een extra lengte tot maxi
maal 70 centimeter geven. Volgens de
vervaardiger kan het gebruik van het
nieuwe gereedschap een tijdsbesparing
tot 25 procent opleveren.
DEN HAAG, 10 sept. Verschillen
de soorten cacao en bepaalde chocola
de-artikelen zullen wat goedkoper wor
den als gevolg van lagere noteringen
voor sommige soorten cacaoboter.
Een en ander is het resultaat van
een gesprek tussen de cacaoverwer-
kende industrie en het ministerie van
Economische Zaken. Omdat niet alle
cacaoboter in prijs daalde kan niet tot
een algehele prijsverlaging worden
overgegaan.
JARJAG in het oosten
Lvov Rusland. Bij de Tsjechische
grens begon het geduvel al. Ze
onderzochten de wagen geduren
de een uur. Het schijnt dat een
papier dat ik in Praag verloren had,
erg belangrijk was, dus ik voerde een
lange pantomime op met een kerel in
een grijs uniform, zilverzijden das en
vier gouden sterren. Hij sprak met
hulp van een Tsjechlsch-Eugels
woordenboek en ik met mijn handen
en voeten.
Tenslotte vulde ik een nieuw formu
lier in, maakte al mijn Tsjechische
geld op want dat mag de grens
niet over en mocht vertrekken.
Een kilometer verder zag ik mijn
eerste Rus. Hij stond bij een gestreep
te slagboom. Plotseling gaf hij een
schreeuw, opende de boom en gaf
me een vurig saluut. Ik was binnen.
Een kleine jongeman met bril en
een Intoerist-embleem nodigde me in
het douanekantoor, een slordig huisje,
waar een flinke verzameling Sovjets
al stond te wachten. Er waren twee
officieren van het rode leger met on
derscheidingen op de borst en donker
blauwe broeken aan. Er was ook een
man met een vaalblauw pak en een
paar frutseltjes op de kraag.
Een andere man, een burger, kwam
naar voren en vroeg in uitstekend En
gels of ik mijn verzekeringspapieren
wilde laten zien. Dat was O.K. Toen
kwam er weer een ander binnen, ook
een burger die kennelijk de leiding
had. Hij hing in een enorme jas en
droeg een merkwaardig geschapen
hoed en een paar montuurloze briiie-
glazen. Hij leek wel iemand uit een
James Bondfilm.
Enfin, nadat ik een paar papieren
had ondertekend, begonnen ze mijn
bagage te onderzoeken, stuk voor stuk.
Ik moest alles uit de wagen halen.
Enorme consternatie toen uit één van
de koffers een boek kwam rollen dat
een collega me geleend had. Het heet
te Geschiedenis van de Gestapo. Ze
keken met een scheef oog naar me en
begonnen druk te kletsen. De tolk werd
gehaald en die moest bijna elke pagi
na vertalen. Tenslotte waren ze te
vreden.
Ik moet nog vertellen dat voor ik
de wagen leeg moest maken een enor
me stortbui neerplensde. In dat hon-
deweer moest ik eruit om koffers te
halen. Ik was doorweekt toen ik weer
binnenkwam.
Ik vroeg één van de officieren of ik
foto's van hem mocht nemen, maar hij
zei nee. Ik vroeg hem of ik hem mocht
uittekenen. Hij zed nee. Ik zei dat ik
hem uit mijn herinnering toch zou te
kenen en dat het beter zou zijn als ik
tenminste enige details van zijn uni
form mocht overnemen, om te voor
komen, dat ik hem bijvoorbeeld de
rang van generaal zou geven.
Hij zei aat het de ambitie van elk
man in het rode leger was om eens
generaal te worden. Eind van de con
versatie.
Ik moet zeggen dat ze gedurende de
hele ondervraging erg beleefd waren.
De jonge tolk kreeg een lift van me
tot de stad en ik vroeg hem daar hoe
de weg naar Lvov was, waar ik de
nacht wilde doorbrengen.
Met trots in zijn stem zei hij „zeer
goed", de hele weg asfalt." Het enige
woord dat hij vergat te zeggen was
„jungle". Het was afgrijselijk. Het
duurde zes uur voor ik de 250 kilome
ter had afgelegd. Soms moest ik hon
derden meters met een snelheid van
vier kilometer per uur rijden over ru
we oppervlakken. Ik werd bijna over
reden door vier Sovjettanks, die de
weg kwamen afbrommen.
Maar ik kwam toch in Lvov en vond
zonder veel moeite het Intouristhotel,
een sjofel gebouw dat jaren geleden
groots geweest moet zijn.
Ik denk dat tegen de tijd dat ik mjjn
bagage met de portier ging halen een
tweehonderd mensen zich verzameld
hadden rond de Jag. Ik moest hem
naar de achterkant van het hotel rij
den en alle tweehonderd gingen mee.
Op één van de voedselbonnen die ik
gekregen had, ging ik een maaltijd
verorberen. Ik moet zeggen dat de
diensters een droevig stelletje vormen.
Geen lachje kan er af. En de bedie
ning geschiedt zeer traag.
De volgende dag ging ik met mijn
gids-tolk Anita in alle vroegte naar
het Intourist-bureau. Daar kreeg ik
bonnen voor hotels, benzine, eten, lo
geren enzovoorts. Met de officiële do
cumenten en met alle dingen, die ik
bij de grens had gekocht, leek ik wel
een vol opgetuigde kerstboom.
DEN HAAG, XI sept. De minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
dr. Veldkamp, stelt samen met zijn
ambtgenoot van financiën, dr. ir. Von
deling en diens staatssecretaris dr.
Hoefnagels voor een spaarpremie ook
toe te kennen aan de rechtverkrijgenden
van een Zilvervloot-spaarder die over
lijdt voor de wettelijke spaartermijn is
voltooid. Deze wijziging was reeds aan
gekondigd in de memorie van ant
woord op het ontwerp algemene pre-
miespaanvet.
Voorts willen zjj het maximum
spaarbedrag verhogen van 200 tot 300
gulden per jaar. Hiertoe zal het
jeugdspaarbesluit worden gewijzigd.
Het motief voor deze verhoging is,
blijkens de memorie van toelichting,
het scheppen van een stimulans om
de vergroting van de spaarcapaciteit,
die het gevolg is van de recente stij
ging van de inkomens, daadwerkelijk
te benutten.
Bovendien stellen zij voor de coördi-
natiewet „Sociale verzekering" en
de wet op de loonbelasting 1964 te
wijzigen. Het maximum van de werk
geversbijdrage in het kader van spaar
regelingen voor werknemers, dat voor
vrijstelling van fiscale en sociale las
ten in aanmerking komt, willen zij ver
hogen tot 500 gulden. Dit maximum be
draagt nu 390 gulden per werknemer
per jaar.
In de genoemde memorie van ant
woord wordt ook voorgesteld de uitga
ven ter verwerving van onroerend goed
of betalingen van levensverzekerings
premies, die gedaan worden door de
echtgenoot van de deelnemer, als be
stedingsobject te erkennen. Bij deze
spaarvormen zal dan de bijdrage van
de werkgever vrj) kunnen zijn van fis
cale en sociale lasten.
LONDEN, 11 sept. De eigenaar
van de muis Hercules, de 16-jarige
Andrew Bryant, zal niet worden ver
volgd wegens ten opzichte van dieren
gepleegde wreedheid. Een bond van
dierenvrienden had de Britse scholier
aangeklaagd, omdat hjj een levende
muis aan een adder te eten gegeven
had. De muis beet echter de adder
in plaats van omgekeerd. De bond
gaf een communiqué uit, waarin g>
zegd werd, dat men het geval nauw
keurig onderzocht had en betreurde,
dat de scholier zijn slangen met leven
de muizen voert. Er is echter niet vol
doende aanleiding hem wegens wreed
heid te vervolgen. „Wij keuren het voe
ren met levend voedsel ten zeerste af
en achten het volkomen onnodig. De
Londen Zoological Society heeft be
vestigd, dat het niet waar Is, dat ge
vangen levende slangen alleen maar
levend voedsel willen eten". Aldus het
communiqué. Andrew heeft nu een lid
van het comité van dierenvrienden uit
genodigd om hem het tegendeel te be
wijzen.
DEN HAAG, XI sept Alvorens een
keuze te maken voor een definitieve op
leiding, zal prinses Christina het ko
mende jaar een aantal lessen volgen
aan de Sociale Academie „De Horst"
te Driebergen.
Het studieprogramma zal o.a. cultuur
geschiedenis, sociologie en psychologie
omvatten. Daarnaast zal prinses Chris
tina in Utrecht muzieklessen volgen.
Dit heeft de RVD meegedeeld.
