Proces tegen Jacques Laurent
Hoe beledigt een
auteur De Gaulle?
Amerika door
Noormannen
500 jaar eerder
ontdekt
Dr. Van Mook
herbegraven
in Rijswijk
MIST kent
Ee
n
ur van bloemen
Gevaar honds
dolheid niet
groot geacht
van de rwtjep
geen seizoen
in ons land
Drie ton schade
bij fabrieksbrand
Welverzorgde
draak van
James Saunders
Televizier en RW
niet één
Minister opent
derde radionet
„ER WORDT NOG
HARD GEWERKT"
Dronken zeeman
maakt amok
net even anders!
OPNIEUW TAALREL
IN KNOKKE
gen
Columbus onttroond
Prof. J. H. Terlin
ten grave gedragen
zijn
6
MAANDAG 11 OKTOBER 1965
PAGINA 7
u
MarieTle Fiolet in „Een -geur
van bloemen".
a Voor het. klassieke pak is altijd ruimte in
elke garderobe. Stijl is uiterst Engels: een
zuiver wollen Ascot-ruit in herfstig bruin
met beige. Geheel gevoerd. 59,75
b De Windsor-ruit staat dit jaar hoog ge
noteerd in de mode. En japon bewijst, dat
de bekoring van ruitjes niet alleen voor
pakjes geldt! In bruin, groen en petrol.
45,-
c Nóg een suggestie voor de gedistingeerde
ruiten-mode, die Engeland ons geleerd
heeft. Pak komt in Higgins-ruit: beige met
bruin, juist in die behoedzame nuances
die goed samengaan. Gevoerd. 75,-
(Van onze Parjjse correspondent)
PARIJS, 11 okt. De Franse schrij
ver Jacques Laurent politiek thuis
in het uiterst rechtse kamp en ais
auteur tot dusverre vooral populariteit
genietend door zijn roman „Larolin'
chérie" zal 22 oktober van de Fari.i-
se strafrechter vernemen of mj
zijn boek „Mauriac sous de Gauue
de president van de Republiek h
beledigd en of het werk overc Jnkom-
stig de eis van de openbare aanklage
uit de handel moet worden terugge
nomen.
„Mauriac sous de Gaulle" schreef
Laurent als pamflet in ,,antw0°pFL 1
het lijvige „De Gaulle waarmede
Frangois Mauriac bedoeld ha^ ®en
terair monument op te richten ter
van de door hem zo byna blindeling
bewonderde generaal. In zijn PamF
toont Laurent enerzijds aan wat me
moeilijk was, hoezeer talent en stpi
van één van Frankrijks grootste con
temporaine schrijvers onder.d'e in v o
van de bewondering voor zpn. ponuese
afgod hebben te lijden terwijl hfl an
derzijds er zich op toelegt de gro
voor die bewondering één voor1ee"
ontzenuwen en in hun tegendeel te oi
verkeren. En het is natuurlijkd®.®.
dat de regering, in casu de min
van justitie, aanleiding heeft gavon
om tegen de auteur een vervolging
te stellen.
Het proces is vrijdag en zaterdag ge-
voerd en hoewel het lang niet net em
ste in zijn soort was, had het een 8
spectaculair karakter door de aa
zigheid als getuigen voor de v®
ging van een bont gezelschap
schrijvers, uitgevers en politici, cue
het geheel het karakter gaven van
een fraaie literair-politieke sa i„e
in „rechts" en „links voor S
sympathisanten met de O.A.S. en
malige supporters van de „vaorm g
Algerijnse „opstandelingen bro
lijk eensgezind verenigd waren t g
het huidige Gaullistische n
Als zeer belanghebbende fetu'^
waren er o.a. de twee kandidaten
het presidentschap, Marcilhacy
raai) en Tixier Vignancour
rechts), terwijl er van Ml"®„ pgn
(luiks) voorlezing werd gedaan van
schriftelijke verklaring.
Het essentiële argument van de v er
dediging kwam hierop neer, da
met aangaat een van l»81 A.1 f ,ht
artikel van het wetboek van. „pn,t
dat presidenten in bescherming
die een slechts protocollaire, rol i
den, van toepassing te verkVl t in
een situatie, waarin de I're
feite het hoofd is van de r(sering-
generaal de Gaulle in casu,
ongeveer de gehele staatsmach
zich heeft getrokken, „in even
laren", aldus maitre Varant. ,,ais
poleon nodig heeft gehad om he
laat om te zetten in het keizerrqk.
Inmiddels zijn er tweeënder ig a s
beledigend voor het staatshoofd "°ï-.cri-
minorde passages uit „Mauriac sous
de Gaulle", waarover de rechter uit
spraak zal hebben te doen. De Grulle
heet daarin onder meer de man „van
de sombere ressentimenten en langdu
rige rancunes". Hij wordt erin afge
schilderd als „niet geïnteresseerd in de
genezing van Frankrijks verval, maar
wel in de uitbuiting daarvan"; als
iemand die „de wraak de plaats van
de rechtspraak heeft doen innemen",
als „onverschillig tegenover een gege
ven woord" en, in de jaren van balling
schap in Colombey, als „in afwachting
van het ongeluk van Frankrijk, dat hem
zou terugvoeren aan de macht", enz.
enz.
BRUSSEL, 11 okt. (ANP) In de
Belgische badplaats Knokke hebben
zich zondag nieuwe taalincidenten voor
gedaan, naar aanleiding van de Neder
landstalige kerkdiensten.
Een persoon werd gewond toen er
schermutselingen ontstonden tussen
de marechaussee en demonstranten
nadat in een katholieke kerk in Knok-
k? een,Nederlandstalige Mis door de
plaatselijke kerkelijke overheid met
het oog op nieuwe betogingen werd
afgelast. Twee Vlamingen en twee
alen werden gearresteerd. In de na
middag werd toch een Nederlandsta-
hgf Mis in de kerk gehouden. Er
deden zich daarbij geen incidenten
meer voor.
De moeilijkheden rondom de taal
waarin de kerkdiensten aan de Belgi
sche kust worden gehouden, zijn ont
staan doordat na 1 septembei te Knok
ke en Het Zoute het Frans in de ker
ken nog werd gebruikt ondanks een
voorschrift dat dit alleen in het vakan
tieseizoen was toegestaan. De Vlamin
gen protesteerden aanvankelijk tegen
verdere Franstalige preken omdat de
Belgische badplaatsen volgens de nieu
we taalwetten tot het Nederlandstalige
gebied van België behoren.
De Waalse protesten begonnen de vo-
r'Se week nadat de plaatselijke kerke-
de richtlijn op te volgen en per 1 okto
ber alleen het_ Nederlands in de pre-
lijke overheid in Knokke had besloten
ken te gebruiken.
NEW YORK, 11 ^e-uuKersiTeinïcbj
ferrets Jm doormonm
in Bazel getekende kaart ontdekt,
huns inziens onomstotelijk „PHwen
de Noormannen minstens j i,c.
vóór Columbus' ontdekkingt de
kend waren met gedeelten van
Noordamerikaanse kust. „,i,-prid
Uit Noorse sagen was r®ep sr1e stich-
dat Leif Eriksson, zoon va t ng 0p
ter van de Viking-volksplanting
Groenland, in de eerste 3aF?pkt had:
11e eeuw „Wijnland" nntd het
een vruchtbare landstreek, vooi tb
tegenwoordige Labrador,waa*Boven-
ranken in het wild groeiden.
dien zijn in het gebied van hii_
Laurens en de Grote Meren v
lende runenstenen ontdekt,
Scandinavische sagen bevestig
De kaart zal dinsdag in h^Ljpnkings-
worden geëxposeerd, op de her bi_
dag van Columbus' ontdek: Vaie-univer-
bliotheekbeambten van de rai gen
siteit deden hun ontdekking ft
15e eeuwse manuscript. De faa5p luid-
een nauwkeurige tekening vai dson-
kust van Groenland van de TOkin.
baai en van de Smt Laurens. te
foen"eeehnedbbene<; gmi
enaLeif^^^f^ontd^k-
riulfsson, die in J'^ecrenwoordige La-
Omstreeks het jaar 13^roe®Lnd, dat
hiaatswijziging op „voiee Van een
Steeds kouder werd te S richting va.,
Verschuiving in zuiaem mcn aan-
de Warme Golfstroom sme)tings-
neemt veroorzaakt «oi|jerdoor werd
proces van ijsbergen). mogelijk en
veeteelt op Groenland yikimr-kolo-
verviel de tot dan bloeien h;:voorbeeld
nie, die in haar bloeitijd nu k
twee Groenlandse bisschopszeie
RIJSWIJK, 11 okt - «et MofWdb
overschot van de op 10 mei in mil.
overleden dr. H. J. van Alook,
lig luitenant-Gouverneur-Generaal
Nederlands-Indië, is zaterdag op
gemene begraafplaats aan de» De
ston Churchilllaan hier herbtgr
teraardebestelling werd bijgewoon
jhr. mr. A.W.L. Tjarda van r
Stachouwer, de laatste
Nederlands-Ind.e, en
NIJMEGEN, 11 okt. Zaterdag vond
hier onder grote belangstelling de be
grafenis plaats van prof. dr. J H Ter-
lingen, hoogleraar in de Spaanse en
Italiaanse letterkunde aan de katholie
ke universiteit.
In de aula van de universiteit werd
tevoren een herdenkingszitting gehou
den. De herdenkingsrede werd uitge
sproken door prof. dr. H. H. Janssen
hoogleraar in de Latijnse taal- en let
terkunde. Deze schetste de overledene
als de reizende ambassadeur die Nij
megen en haar universiteit in het
Spaans sprekende gedeelte van de we
reld bekendheid heeft gegeven. De
H. Mis van requiem werd opgedragen
in de dekenale kerk. Daaraan aanslui
tend vond de begrafenis plaats.
j Is er sprake zou kunnen zijn
/I van een „mist-seizoen" heb-
/J. ben wij dat in een groot deel
van ons land vorige week be
leefd. Maar dat kan in feite niet
omdat in het wisselvallige klimaat
van dit landje bij de zee de mist
op elk tijdstip, het jaar rond, kan op
treden. Zij het dat de kans op mist in
de herfst het grootst is, relatief.
Gerekend over een periode van
veertig jaar, zo licht het KNMI ons
desgevraagd in, kan Nederland jaar
lijks op 28 dagen mist rekenen. Juister
gezegd: in de afgelopen 40 jaar was
het gemiddelde: 28 dagen mist.
Dit valt mee, zal men zeggen, Maar
als men bedenkt, dat voorwaarde voor
de aanwezigheid van mist de afwezig
heid van wind is, beseft men ineens
dat ons land ten rechte de winderige
hoek van Europa wordt genoemd.
Zeven jaar geleden, in 1959 dus,
beleefde Nederland een der hard
nekkigste mist-perioden in vele ja
ren. Ons land was toen potdicht,
vele dagen achtereen.
De KNMI-statistieken wijzen uit,
dat ons land in juni de minste en m
december de meeste mist heeft. Ge
middeld heeft augustus één dag mist,
september twee dagen en oktober
drie dagen. Laten we het er toch maar
op houden, dat het „mist-seizoen"
nu begonnen is.
Het ongerief is vorige week beperkt
gebleven. Toch zijn ongelukken voor
gekomen in het wegverkeer, op zee
en in de binnenwateren.
Voor de luchthaven Schiphol was
het een routine-kwestie de maatre
gelen, merendeels totpassiviteit, te
nemen. Moeilijker hadden het de
luchtvaart-maatschappijen. De dienst
verlening moest worden uitgebreid
vanwege het verstoorde schema. Maar
men is op eventualiteiten als deze
voorbereid en men zal voor de fi
nanciële tegenslag wel risico-dekking
hebben.
Met dat al is men toch blij, dat
Schiphol niet in Engeland ligt.
borgh
neur-Generaal van
tn i
vvaa
Scho
Pir. J.A. Jonkman, voorzitter
Eerste Kamer der Maten-gener<
minister van Overzeese Gebiedstie e
in de tijd dat dr. Van Mook in de woe'ige
naoorlogse jaren luitenant-Gouverneur
Generaal was.
Verder waren er vrywel alle le en
van de prefederale regering en ana
medewerkers van dr. Van Mook. Dnü
ben was dr. I. Samkalden, thans
Ier van Justitie, en drs. A. Th. rsoo-
aardt, destijds secretaris van staat van
°ciale Zaken in de prefederale regering
®h nu burgemeester van de gemeente
daarin dr. Van Mooks stoffelijk over
s®hot is begraven.
ALPHEN AAN DEN RIJN, 11 okt.
In het enorme houten fabriekscom
plex van het winkelinstallatiebedrijf van
de heer B. de Geus, aan de Vinkebuurt
heeft een zware brand gistermorgen naar
schatting drie ton schade aangericht.
Het vuur, ontstaan in het verhuurde
gedeelte van het complex, waar de heer
G.G.A. Montagne uit Bodegraven, zijn
keramiekindustrie had, greep zo snel
om zich heen, dat een groot deel van het
bedrijf, waarin een uitgebreide voorraad
gereed gekomen goederen en een grote
hoeveelheid materialen waren opgesla
gen, in een oogwenk tijd tot. de grond
toe werd verteerd. De produktiehal,
waarin veel moderne en kostbare ma
chines staan opgesteld, kon dank zij
krachtdadig optreden van de brandwe
ren van Alphen a.d. Rijn en naburige ge
meenten worden behouden. De water
schade was echter groot. De oorzaak
van de brand is onbekend.
ge
(Door ANDRé RUTTEN)
AMSTERDAM, 9 okt. De toneel
groep Studio was vanavond, nu in het
eigen theatertje in de Brakke Grond,
aan haar tweede première van het sei
zoen toe: „Een geur van bloemen",
wederom van een Engelse schrijver,
James Saunders, generatie-genoot van
Ann Jeliieoe. Zijn „Geur" bleek veel
pretentieuzer dan haar „Kneep'*; en
veel minder aardig.
Het stuk telt drie bedrijven, die ach
tereenvolgens getiteld hadden kunnen
zijn: sterfhuis, kerk en kerkhof. Men
maakt dan ook een begrafenis mee,
vanaf het binnenbrengen van de kist
in het sterfhuis tot en met het weg
gaan van de doodgravers van het graf
waar dan alleen een geur van oloemen
blijft hangen. Het meisje, dat gestorven
is en dus in de kist ligt, is evenwel
voortdurend op de planken aanwezig.
Niet als geest overigens, maai." ook
niet reëel evenmin als louter toneel
figuur. Misschien wei als alle drie tege
lijk, waarbij nu eens op het ene, dan
op het andere meer nadruk vaif. Het
„moderne" van het stuk is, dat Saun
ders zich aan geen enkele gangbaie re
gel houdt noch een eigen systeem ont
werpt, maar het hele verloop tekent
in scènetjes, die op basis van een onge
bonden inventie telkens in een verschui
vend perspectief springen. Aanvankelijk
is dat raadselachtig, op het ogenblik
dat de eerste ljjnen van het patroon
zich gaan aftekenen wordt men geïn
teresseerd, maar niet zolang rlaarna
blijkt dat patroon een te gemakkelijk
gevonden draak te wezen.
Saunders beoogt een confrontatie
van het leven met de dood. riet leven
ziet hij zich uiten in de liefde, of
althans in de sex, de dood is het ge
volg van het afsnijden van de lief
de, d.i. het alleen komen te staan. Dit
overkomt in dit stuk het meisje Isis,
of liever gezegd, Saunders laat, ter
wijl de begrafenis voortgaat, zien en
horen, hoe haar dat overkomen is. Niet
in de flashbacks, waarmede het con
ventionele toneel zou werken, maar
toch wel zo dat er geen wezenlijk ver
schil is.
Als men het allemaal achter de rug
heeft kan men *-och het verhaaltje re
construeren en zien, dat het alleen
maar op een erg onorthodoxe manier
verknipt is: het meisje heeft een ver
houding gehad met een getx^ouwde
lector; dit brengt haar in een conflict
situatie Saunders ziet haar deswege
als katholiek waar noch haar biecht
vader, noch haar naasten haar uit kun
nen helpen, zodat zij zelfmoord pleegt.
Daar schuilt ongetwijfeld een realis
tisch drama in, dat Saunders niet heeft
willen schrijven. Hij dreef zijn onconven-
tionaliteit niet zover door, dat hl} het
verhaaltje aghterwege liet, er zelfs een
harteloze stiefmoeder, een zwakke va
der, éen vlinderachtige stiefbroer c-n een
te vrijpostige oom in plaatste. Daardoor
wordt een aantal effecten, dat plotseling
wel goede perspectieven opende (o.a.
AMSTERDAM, 11 okt. In een uit
voerig adres, waarin nog eens wordt
uiteengezet hoe de ledenwerf-actie is
georganiseerd, zet voorzitter P. A. G.
de Ruwe van de RTN de leden van de
Tweede Kamer uiteen, dat ,,de samen
werking bij de actie tussen het week
blad Televizier en de RTN niets ver
andert aan het afzonderlijk en zelf
standig karakter der beide instanties".
Tegenstanders van de RTN voeren
volgens de heer De Ruwe aan, dat het
tot absurde toestanden zou leiden wan
neer alle mogelijke publiciteits-organen,
steunend op hun lezerskring, het recht
zouden opeisen een eigen omroep in
het leven te roepen. Daartegenover
stelt hij, dat het weekblad Televizier
vele jaren als enige familie-, tv- en
programmablad op de noodzakelijkheid
van een nationale omroep heeft gewe
zen en als enige het stichten van zulk
een omroep heeft bepleit.
„Reeds worden programma's voorbe
reid, die in cultureel en elk ander op
zicht op het hoogste niveau liggen en
aan de strengste maatstaven en wet
telijke voorschriften zullen blijken te
voldoen".
waar alleen maar de reacties van de
levenden op de dood tevoorschijn kwa
men), grondig bedorven; de frag
menten uit de dodenliturgie werden op
deze wijze in hoofdzaak gedegradeerd
tot toneelmatige achtergrond.
Kees van lersel had van zijn regie
een zorgvuldig werkstuk gemaakt, zo
als gewoonlijk in zijn eigen decors.
Men kan ook niet anders zeggen dan
dat de hele bezetting zijn opvattingen
en bedoelingen zeer goed uitwerkte:
MarieUe Fiolet, Frans Vorstman, Lex
Goudsmit, Ingeborg Uijt den Bogaard,
Piet Kamermans, Ad Noyons, Ralph
YVingens en Lou Steenbergen, waarvoor
alle bewondering. Niettemin kan men
zich afvragen, of al dat drakerige wel
licht zo te spelen is, dat het zich niet
meer als zo drakerig opdringt.
HILVERSUM, 11 okt. De minister
van Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk, mr. M. Vrolijk, heeft de
verzekering gegeven dat hard gewerkt
wordt aan de noodzaak het programma
van het derde radionet ook buiten de
kring van FM-toestelbezitters en de
draadomroep beluisterbaar te maken.
De minister deed dit, toen hij van
morgen met een korte toespraak voor
de microfoon het derde radionet offi
cieel opende.
Minister Vrolijk zette uiteen, dat dit
derde net tegemoet komt aan de ken
nelijk in Nederland bestaande behoefte
aan een programma van lichte aard.
Het zal in hoofdzaak lichte muziek
brengen, ter begeleiding van de dage
lijkse werkzaamheden, afgewisseld met
korte nieuwsuitzendingen. Bq de ver
dere ontwikkeling van radio en TV zal
echter niet alleen aandacht aan dit
lichte element worden geschonken,
aldus minister Vrolijk na te hebben op
gemerkt dat nog hard moet worden
gewerkt aan het nieuwe bestel in radio
en TV. Het derde radionet geeft meer
mogelijkheden voor de toekomst, al is
er dan nu nog sprake van een voor
lopige oplossing, een soort interim-voor
ziening tot 1 januari. Overigens zijn er
nog financiële en organisatorische be
lemmeringen, die bij de uitbouw van
dit lichte programma een rol spelen.
De minister zei evenwel te vertrouwen
dat daarvoor gezamenlijk een oplossing
zal kunnen worden bereikt en dat het
programma de vorm zal krijgen, die
luisteraars en uitzendende organisaties
voldoening geeft.
Mr. A. B. Roosjen, voorzitter van de
NRU, sprak van een historisch moment
in de geschiedenis van de Nederlandse
Radio-Unie. Hij herinnerde eraan dat
precies 45 jaar geleden de eerste Ne
derlandse radiozender in gebruik werd
genomen; vaste abonnees konden er
beursberichten mee ontvangen. Uit dat
prille begin werd de omroep geboren,
zoals men die thans kent. Al mag men
dan geen al te hoge verwachtingen van
dit derde programma koesteren, zo
merkte mr. Roosjen op, toch hoopt de
NRU dat velen er genoegen aan zullen
beleven.
W'EST-BERLIJN. 11 oktober (Rtr)
Volgens Westduitse gezondheids
autoriteiten is een hondsdolheidepide»
mie, die zich sinds de oorlog van Oost-
Europa naar het westen heeft uitge
breid, nu tot over de Rijn doorgedron
gen en dreigt ze een ernstig probleem
te gaan vormen.
Verleden jaar zijn 2.500 mensen door
dolle beesten gebeten. Het aantal
besmette in het wild levende beesten
en huisdieren is de afgelopen tien jaar
verdubbeld. De epidemie, die omstreeks
1946-47 bij Gdansk in Polen uitbrak,
zou nu Nederland en België bedreigen,
terwijl een tweede golf zich in de rich
ting van Zwitserland beweegt.
Onze Haagse redactie tekent hierbij
aan:
Nederlandse volksgezondheidsin-
stanties zijn bij voortduring op het ra-
bies-gevaar bedacht. In het Neder
lands-Duitse grensgebied wordt een in
tensieve (immers gepremieerde) jacht
op vossen gemaakt. In het eerste half
jaar van 1965 zijn 250 vossen gevan
gen of doodgeschoten. De premie is
f 15 per vos. Bij geen van deze dieren
is bij onderzoek op een laboratorium
rabies-besmetting geconstateerd
De veterinaire hoofdinspectie is er
van overtuigd, dat het ditmaal vooral
een wild-rabies betreft en dat het niet
op de eerste plaats een besmetting van
huisdieren is. Niettemin houdt men aan
de grens nauwlettend toezicht op de
entcertificaten van te importeren hon
den en katten. In België en Luxem
burg doet men evenzo.
Op het ministerie van Sociale Zaken
en Volksgezondheid vindt men berich
ten over een „golf" van hondsdolheid
wel wat overdreven. Dat er in Duits
land sedert geruime tijd hondsdolheid
heerst, vooral onder het wild, zei men
echter maar al te goed te weten. Het
schqnt een min of meer statische toe
stand te zijn. Sedert 1 januari van dit
jaar heeft zich in Nederland één geval
van besmetting met rabies met dode
lijke afloop voorgedaan. Dat was in
Oost-Groningen, in een plaats vlak bij
de Duitse grens.
ROTTERDAM, 11 okt. In de nacht
van zaterdag op zondag heeft een 21-
jarige dronken Finse zeeman, een op
varende van het zeeschip „Erica" op
Katendrecht amok gemaakt. De man
was zeer dronken en toen hij een café
binnenkwam weigerde de caféhouder
hem opnieuw in te schenken.
De zeeman ging daarna zelf achter
de tapkast staan, maar deze zelfbedie
ning bleek op Katendrecht niet op prijs
te worden gesteld. In korte tijd waren
er enkele politieagenten binnen, die de
Fin wilden meenemen, hetgeen niet zo
gemakkelijk ging. Het uiteindelijk resul
taat was, dat twee uniformen gescheurd
waren, een pet gesneuveld was, een
politieagent een zwaar gekneusde pols
had en de caféhouder zijn rechterwijs
vinger had gebroken.
NOORWEGEN De Fin Eero Rau-
tiainen heeft in Honefoss het wereld
kampioenschap ploegen en de daaraan
verbonden trofee de „gouden oloeg" ge
wonnen. Tweede werd de wesiduitser
Fritz Kriegimeyer, derde de Zweede
Gunnar Glimhede. De- Nederlander
Jaap Burgers eindigde op de tiende
plaats. (UPI)
5/9/954
AMSTERDAM KALVERSTRAAT - EINDHOVEN -
MAASTRICHT - UTRECHT - AMERSFOORT -
NIJMEGEN - HAARLEM - ROTTERDAM - AMSTEL
VEEN - AMSTERDAM/OSDORP
NU OOK IN DEN HAAG, SPUISTRAAT 13