Van bevolking
heeft 76 pet.
een fiets
Koninklijk
waterballet
in de West
Aanslag op
bisschop in
Stuttgart
SLANKDRANK
Forum over HET huwelijk ontaardde in
luidruchtige anti-Claus demonstratie
Opgewonden
tt R. i Gesprek op
mr. Van Riel
onverstaanbaar
niveau
Opzij
Maya
Moord
m
Weer schoten
in Wassenaar
lamsvacht jasjes
Beloning
Kritiek
boot
jj
Claus
„IMPERIALISTISCHE GEDRAGINGEN"
Burgemeester van
Zaandam in
directie Bruynzeel
KRUISWEGSTATIES WELLICHT GOUD WAARD
Mascotte-hengst
Abe afgezwaaid
bij 44ste InfBat
MORRIS
e
Het nieuws
VANDAAG
En:
Vermoord
VOLGENS TIME
Gevoelsargumenten
Overrompeld
Vragen
WOENSDAG 20 OKTOBER 1965
89ste JAARGANG No. 32182
Ver fier:
DJAKARTA, 20 okt. (AFP,
DPA, Rtr, UPI) Djakarta en
Peking zijn druk op weg naar een
diplomatieke crisis over een inci
dent, dat volgens waarnemers door
Peking schijnt te zijn verzonnen
of overdreven.
Zoals bekend hebben de Chi
nezen maandag beweerd, dat
meer dan veertig Indonesische sol
daten al schietend het kantoor
van de Chinese handelsmissie in
Djakarta zijn binnengedrongen en
zich daar als „imperialisten" heb
ben gedragen. Functionarissen
zouden zijn mishandeld, archieven
vernietigd en meubilair vernield.
Van Indonesische zijde zijn deze
aantijgingen tegengesproken.
de suikervrije
Amerikaanse cola
(minder dan 1 caloriej
VAN ROYAL CROWN COLA
mi» on Kinl x x
Prins Bernhard heeft gisteren
in de Ridderzaal de Tbero-Ame-
rika-dag 1965 geopend. Onder
de aanwezigen was ook de heer
Claus von Amsberg. In de kel
der van de Ridderzaalwaar een
expositie was ingericht, voerde
hij een geanimeerd gesprek met
minister Luns.
run het
n t e uw
Kunstschatten uit gesloopte
Friese kerk? De Amsterdammer
P. Wijnberge en zijn vrouw ga
ven er een schertsbedrag voor.
Autodief gepakt na 3
waarschuwingsschoten
SPECIAALZAAK VOOR
DAMES EN HEREN
intermeubel
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 50 cent per millimeter-
hoogte Omroepers 20 cent per millimeter.
ABONNEMENTSPRIJS 80 cent per week
3,45 per maand, 10,30 per kwartaal.
Hoofdredacteur: Albert Welling.
Kantoren HAARLEM: Smedestraat 5, telefoon 215 43. BEVERWIJK: Groenelaan 3, telefoon 2 47 90.
IJMUIDEN: Leeuweriklaan 30, telef. 57 90. AMSTERDAM: Nwe Zijds Voorburgwal 65. telef. 22 13 55.
Peking en Djakarta
op weg naar crisis
i v.
De Ku Klux KI an staat weer
volop in de belangstelling in de
Verenigde Staten. Er is een open
baar onderzoek gaande naar de
Klan, waarbij al krachtige taal is
gesproken. Ook is het van de
moord op mevrouw Viola Liuzzo
beschuldigd Klanlid voor de twee
de maal voor de rechter gezet.
Over deze zaken leest u op pa
gina 5.
Mode-ontwerpsters zijn minder
veranderlijk dan de mode. Daar
om zijn er meer gegadigden voor
dit vak dan het bedrijfsleven no
dig heeft. Wat er zoal bij kijken
komt vertelt in de rubriek „Op
Zijpaden" op pagina 2 mevrouw
Dekker-Van Gennip, die al elf
jaar dit heerlijke beroep uitoe
fent.
Op pagina 2 kunt u vandaag niets
lezen van de avonturen van
Sproetje en Pierewiet. De teke-
naar, die van dag tot dag de
avonturen van de twee jongelui
op de voet volgt, is plotseling ziek
geworden, zodat wij tot onze spijt
de serie even moeten onderbre
ken.
Regionaal nieuws op pagina 3.
Op onze rtv-pagina bestéden wij
vandaag aandacht aan Barbra en
Barbarade Amerikaanse tv-ster
en de Franse chansonnière.
De Zuidslavische voetballer Ra-
dovic is een uitstekende aanwinst
voor de Rotterdamse eerste-divi-
sieclub Xerxes. Hij schuwt het
harde voetbal in ons land geens
zins. „In Zuid-Slavië wordt nog
harder gespeeld", zegt hij.
In het dorpje Zuidland, op een
steenworp afstand van Rotterdam,
is de wielrenner Arie den Hartog
op zoek naar zijn „andere ik".
Quicksilver S is een onverstoor
baar wereldkampioen. Dat bleek
gisteren tijdens avondcoursen in
Hilversum. Quicksilver S trok
zich niets aan van alle loftuitin
gen, lauwerkrans en applaus. Hij
had meer aandacht voor een zak
haver.
Zie onze sportpagina.
Advertentie)
niet duur wel heertijk
AMSTERDAM, 20 okt. Zesenzeven-
jk procent van de Nederlandse bevol-
Ang beschikt over een eigen fiets, al-
V s de nieuwste cijfers van het CBS.
1 °°ral de agrariërs blijken in Neder-
"d trouwe fietsers te zijn. Het per-
e'ttage voor deze groep van de be-
®lking is 84 procent.
In de plattelandsgemeenten is in het
fi<Eerneen het aantal bezitters van een
ts relatief groter dan in de steden.
Haa Amsterdam, Rotterdam en Den
het "gt het fietsenbezit ver onder
bemiddelde.
den^pr/'e'stjezit onder de leidinggeven-
het opL^elgeslelden komt overeen met
risicodr!1Adelde. Het is iets lager bij de
cent). gende middenstand (70 pro-
President Soekarno schijnt echter met
de gehele affaire niet erg gelukkig te
zijn uit angst dat de goede betrekkingen
met Peking, tot nu toe Indonesië's
trouwste bondgenoot in al haar politie
ke avonturen, schade zullen leiden. Dit
mag men tenminste afleiden uit de
haast waarmee de president gisteren
zijn kernkabinet bijeengeroepen heeft
om op middelen te zinnen om „de mis
verstanden" uit de weg te ruimen.
De animo onder de bevolking voor
de communisten schpnt, vooral in de
buitengewesten, niet bepaald groot te
zjjn. Zo meldt het persbureau Antara
dat in Medan op Sumatra een kantoor
van de communisten in brand is ge
stoken. 23 communisten, die het ge
bouw probeerden te verdedigen wer
den onder de voet gelopen. Drie be
zweken aan hun verwondingen, terwijl
vier ernstig gewond raakten.
Volgens radio Djakarta zijn twee In
donesische officieren, van wie men
sinds de mislukte opstand niets had ge-
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 20 oktober Onder de
rubriek „Mensen" weet het zojuist ver
schenen nummer van het Amerikaanse
weekblad Time te verhalen omtrent
speelsheden van de koningin en prins
Bernhard tijdens hun verblijf in de
West.
De verhaaltrant is die van iemand
die er zelf bij was. En wel aldus:
„Gooit u hare majesteit in het wa-
ter" drong prins Bernhard aan. Het
was midden in de nacht, en iedereen
was nogal democratisch gestemd,
maar de hoffunctionaris bleef om de
een of andere zonderlinge reden wei
geren. Tenslotte sloop de prins zelf
naar koningin Juliana (56), pakte
haar vast en deed haar behoedzaam
terecht komen in het zwembad van
het Caravanseraihotel op Slnt Maar
ten. De koningin was gekleed in een
cocktailjurk. Aldus stelde het konink
lijk paar, dat een tiendaags bezoek
aan de Antillen bracht, iedereen op
koninklijke wijze op zijn gemak.
Time meldt nog, dat de prins zelf in
smoking te water was gegaan, dat ae
meeste andere gasten hem dapper wa
ren gevolgd en dat zij allen zich a.laus
gedroegen, zoals de Kennedy s al eens
hadden gedaan in Hickory Huls. Men
hielp hare majesteit door handreiking
aldra op het droge. De andere dag liet
de directie van het hotel een aantal dui
kers zoeken naar juwelen van de da
mes.
Tot zover het verhaal in Time. De
Rijksvoorlichtingsdienst zei hierover
niets te kunnen mededelen. Het konink
lijk secretariaat op Soestdijk kon het
evenmin. Tussen laatstbedoeld on
vermogen tot commentaar en het eerst
bedoelde ligt een causaal verband. Men
zei wel, dat de koningin en de prins
zich op Sint Maarten een prive-verbli)f
van twee dagen hadden gegund.
STUTTGART, 20 okt. (UPI) De
politie zoekt de dader van een raadsel
achtige aanslag op Kyprianos Papado-
poulous, aartsbisschop voor Centraal
Afrika van de Grieks-Orthodoxe Kerk.
Een, tot nu toe nog onbekend geble
ven, persoon sloeg de aartsbisschop
neer toen deze op een parkeerplaats in
de binnenstad van Stuttgart uit een
taxi stapte. De aartsbisschop is na
verpleging wegens hoofdwonden naar
New York gevlogen.
Het motief voor de molestatie is vol
gens de politie een raadsel. De dader
heeft geen pogingen gedaan de geeste
lijke te beroven hoewel deze een ta
melijk groot bedrag aan geld bij zich
had. Papadopoulous werd een paar uur
nadat de premier van Baden-Württem-
berg en de burgemeester van Stuttgart
een receptie te zijner ere hadden gege
ven neergeslagen.
hoord, door de opstandelingen ver
moord. Het waren kolonel Kakatoe en
luitenant-kolonel Soejono. Zij zijn door
president Soekarno postuum in rang
verhoogd tot resp. generaal en kolonel.
Het blijkt, dat de twee officieren
op 2 oktober uit Djokjakarta waren ont
voerd. Hun verminkte Hjken werden
gisteravond op zes km van deze stad
door militairen gevonden.
Advertentie)
PTïTïïffïl
ZAANDAM, 20 okt. In de functie
van directeur van Bruynzeel Fineerfa-
briek NV zal met ingang van 17 .januari
benoemd ivorden de heer G. 3. D.
Franken, titans burgemeester van
Zaandam. Burgemeester Franken
heeft per 16 januari ontslag gevraagd
wegens deze benoeming.
Van burgemeester Franken is be
kend dat hij zakelijk is ingesteld. Hij
heeft steeds een grote voorliefde gehad
voor onderwerpen die te maken hebben
met economie en techniek. Tijdens zijn
burgemeestersperiode heeft hij veel be
langstelling getoond voor het bedrijfs
leven. Hij is een belangrijk stimulator
geweest bij de bestuurlijke eenwording
van de Zaanstreek. Burgemeester Fran
ken kreeg ii> 1959 landelijke bekendheid
toen hij tijdens de Dam tot Dam-race
over de bodem van het Noordzeekanaal
wandelde op de plaats waar de Coen-
ttinnel moet komen. De heer Franken,
die 45 jaar is, gehuwd en vader van
drie kinderen, werd zeven jaar geleden
tot burgemeester van Zaandam be
noemd. Voordien was hü op het minis
terie van Binnenlandse Zaken direc
teur-chef van de afdeling Bescherming
Bevolking.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM, 20 okt. Een forum
over de al dan niet te verlenen toe
stemming voor een huwelijk tussen
prinses Beatrix en de heer Claus von
Amsberg, dat gisteravond in de Lu
therse Kerk op het Spui werd gehou
den, is uitgelopen op een zeer luid
ruchtige anti-CIaus-demonstratie. Het
forum, dat door tijdgebrek (de Luther
se Kerk was tot tien uur gehuurd) net
niet helemaal uit de hand liep, was
georgaidseerd door een studentencomi
té onder auspiciën van de Algemene
Studentenveren. Amsterdam. TAS VA).
Door de aanwezigheid van zich pro
vo's dan wel anarchist noemende jon
gelui en andere zich zeer onvolwassen
gedragende figuren, door de zwakke
leiding bovendien van de forumpresi
dent, dr. L. van der Land, was het
mogelijk dat forumleden die vóór het
huwelijk spraken, zich soms nauwelijks
verstaanbaar konden maken. In de bij
na gevaarlijk volle Lutherse kerk (ve
len moesten staan) dwarrelden vlieg
tuigjes en pamfletten met anti-Claus
leuzen erop van de ballustrades neer
op het merendeels jeugdige publiek.
Op de galerijen werden kreten in de
geest van „Leve de republiek" en „Wir
haben es nicht gewusst" aangeheven.
Tijdens dit alles kon men zien hoe
een zich steeds meer opwindende mr.
H. van Riel, voorzitter van de WD-
fractie in de Eerste Kamer, bü de ver
dediging van zijn standpunt voor het
huwelijk verwoede pogingen deed zich
verstaanbaar te maken boven de ver
warde kreten.
Vóór de goedkeuringswet sprak be
halve mr. Van Riel ook mr. G. Ch.
Aalders, voorzitter van de vereniging
van expolitieke gevangenen. Tegen het
wetsontwerp spraken dr. F. de Jong
Edz., hoogleraar in de moderne ge
schiedenis aan de Universiteit van Am
sterdam, en mr. P. H. Hugenholtz,
hoofd van de rechtskundige dienst van
het NVV.
De heer Aalders zei, dat in deze zaak
teveel met gevoelsargumenten gewerkt
wordt en dat het huwelijk primair in
de rechtssfeer ligt. „De Eerste en
Tweede Kamer moeten alleen het
landsbelang op het oog hebben, de
handhaving van de democratische vrij
heden en rechten," zei hij. „Het gaat
niet om de persoon van de pretendent.
Het doet niet ter zake of hij een kwe
zel is of een zachte broek. Indien het
huwelijk het landsbelang niet schaadt,
en dat is door een diepgaand onder
zoek van de regering al gebleken, zijn
de Kamers verplicht hun toestemming
te geven. Het koningschap is hier niet
in het geding en er is geen plaats voor
een referendum. Dit is een zaak van
de regering en de volksvertegenwoor
diging."
De heer Van Riel merkte op dat
de zaak voor de Staten-Generaal vrij
gemakkelijk ligt. „Wanneer een be
langrijk deel van het parlement ne
gatief zou reageren op het wetsont
werp zou dit een conflictsitur'ie met
de koningin veroorzaken. Veel van de
kritiek op de koninklijke familie en
dit huwelijk komt voort uit een ver
langen naar een andere regerings
vorm."
De heer Van Riel verklaarde dat hjj
nog een persoonlijk onderzoek had in
gesteld in Duitsland naar de antece
denten van Claus en diens familie en
dat dit hem zeer had bevredigd. „Hij
is bovendien schrander, diplomatiek en
gewend hard te werken," riep hü uit.
nemen over een actie tegen het huwe-
De „contra-spreker" mr. P. H. Hu
genholtz zei dat Beatrix het kabinet
had overrompeld met haar verloving.
„Van polsen of van advies was geen
sprake meer. De regering zat in een
dwangpositie. Men han slechts een of
twee dagen bedenktijd en omdat men
verschrikkelijk hang is voor kwesties
zei men voorlopig maar ja," aldus mr.
Hugenholtz.
Toen kwam de grote campagne te
gen het huwelük en nu voelt men zich
gebonden aan zün ja-woord. Het is al
lemaal des te erger nu het gaat om
een verloofde van wie Beatrix had moe-
ten kunnen begrüpen dat hü bü een
deel van het volk slecht zou vallen.
Persoonlük valt hem zün verleden niet
te verwüten. Hü heeft er zich echter
niet van gedistancieerd. Beatrix heeft
ook nu nog niet begrepen, dat het be
ter is nu nog de goedkeuringswet te
laten terugnemen. Ik hoop niet dat een
eventueel huwelük in Amsterdam zal
zün."
Prof. dr. F. de Jong verklaarde:
„Voor mü is een Duitser die niet apert
anti-nazi is, onaanvaardbaar. Deze
zaak is erdoor gedrukt." De hoogle
raar deed voorts een aanval op de
ers, die ingezonden (anti-) brieven af-
apte en weigerde advertenties op te
lijk.
Na de inleidingen mocht de zaal vra
gen stellen. En daar werd een over
matig gebruik van gemaakt. Er werd
onder meer gevraagd hoe het mogelijk
was dat de figuur van Carlos wel in
het geding was geweest en die van
Claus niet. Er werden anti-inonarchis-
tische vragen gesteld die niet beant
woord werden, omdat zoals de forum
president zei, „het forum zich daar
toe niet competent voelde".
Er werd voorts gevraagd waarom er
geen referendum kon komen. Er werd
geopperd dat het onderzoek naar de
antecedenten van Claus niet volledig
zou zijn geweest, dat dr. L. de Jong
niet alles had kunnen zeggen en dat
er bü zeer veel mensen angst bestaat
om intekenlüsten tegen het huwelük te
ondertekenen. Er werd ook zeer veel
geschreeuwd en „Schande", „Leve de
republiek" en „Claus 'raus geroepen
Mr. Van Riel verweet de voorzitter dat
hü niet ingreep. De voorzitter gaf daar
geen antwoord op en bleef breeduit
lachen. Om tien uur verwijderden allen
zich ordelijk. De rechercheurs in bur
ger die deze avond onopvallend bü-
woonden, grepen niet in. Er werd nie
mand verwüderd.
Het is ongelofelijk, maar het is
waar. De VARA zal te elfder ure af
zien van de medewerking van Maya
Bouma aan het beruchte programma
„Zo is het toevallig ook nog eens een
keer", omdat de dame in kwestie tij
dens enkele interviews verklaard
heeft het niet altijd met de inhoud
van dit overigens door haar bewonder
de programma eens te zijn geweest.
Men wrijft zich de ogen uit. Dat
is dan de houding van de omroep,
die anderen toen ze tot in hun
merg geraakt werden onverdraag
zaamheid en gebrek aan openheid
verweet. Het was nu eenmaal een
programma zo zei men toen ge
maakt door kritische mensen, die alle
maatschappelijke verschijnselen onbe
vangen en kritisch tegemoet traden.
Ja, ja, als men van de eigen „hei
lige huisjes" maar afblijft!
- f i
UTRECHT, 20 okt. De Amster
dammer P. Wijnberge, die via zijn te
lefonisch servicebureau „top-telefoon"
dagelijks onder meer een reclamebe
drijf helpt aan mannequins en fotomo
dellen, is door een toeval drie weken
geleden in de antiekwereld verzeild ge
raakt. Hij kocht voor een schertsbe-
drag van een relatie acht in brede ge-
beeldhouwde lijsten gemonteerde kleu
renlitho's, waarvan kunstenaar Eppo
Doeve en de Rotterdamse schilderden-
restaurateur Willy Knip, naar zü zeg
gen, thans beweren dat ze zeer zeld
zaam zijn.
De litho's stellen de kruisgang van
Christus voor. Ze zouden afkomstig
zün uit een Friese kerk, die onlangs
is gesloopt.
De acht litho's hebben kennelijk
deel uitgemaakt van een reeks
van veertien kruiswegstaties. Vier
van de acht door de heer Wün berge
gekochte tableaus, die met een dikke
stoflaag waren bedekt, zün bescha-
digd, zü zullen moeten worden ge
restaureerd.
De heer Wijnberge gaat eerst zijn
licht opsteken over de werkelüke waar
de van de tableaus, die ieder een af
meting hebben van 100 x 80 -cm. Hü
heeft weinig verstand van schilderijen.
Tot nu toe kocht hü wel eens antieke
klokken en meubels, waarmee hü zün
weekend-boerderü in de provincie heeft
ingericht. Binnenkort gaat de heer
Wünberge eens naar Friesland om uit
te zoeken wat er waar is van de be
wering van de verkoper, dat hü de
litho's in een afbraakkerk heeft ont
dekt.
(Van onze correspondent)
ASSEN, 20 okt. Abe, het hengst
veulen, dat vorig jaar door het stich
tingsbestuur van de iandbouwbeurs
„Prins Bernhard Hoeve" te Zuidlaren
aan het 44ste Pantser-infanterie-batal-
jon te Zuidlaren was geschonken en
als zodanig was ingelijfd, is dinsdag
morgen als enter met verlof gegaan.
Hq heeft de plaats moeten inruimen
voor een ander Fries hengstveulen, met
de naam Bouke.
(Van onze Haagse redactie)
WASSENAAR, 20 okt. De politie
heeft hier gisteravond weer gebruik ge
maakt van vuurwapens, ditmaal om
een vluchtende autodief tot overgave
te dwingen. Omstreeks negen uur kreeg
de Wassenaarse politie van haar Noord-
wijkse collega's de tip, dat een gesto
len auto in de richting van Wassenaar
was verdwenen. Een met twee agenten
bemande patrouillewagen was de auto
dief snel op het spoor en zette de ach
tervolging in. Op een gegeven moment
stopte de gestolen wagen, de bestuur
der vluchtte een zijstraat in en dreig
de te ontsnappen. Na drie, in de lucht
afgeschoten waarschuwingsschoten, liet
de vluchteling, een 22-jarige Noordwijk-
se kelner, zich arresteren. In zijn zak
bleek hij een alarmpistool met bijbeho
rende munitie te dragen.
(Advertentie)
Barteliorisstr Haarlem, tel 15332
Leidsestraat (bij Koningsplein)
Telef (020) 22 35 96 Amsterdam
Het afschuwelijke drama in de Am
sterdamse Dapperstraat dat door het
tactvolle optreden van rustige politie
mannen niet een nog grotere omvang
heeft aangenomen, laat vooral twee
vragen open. De eerste betreft de
uitwerking, die 27 maanden gevange
nisstraf kan hebben gehad op een
man, wiens jaloeziegevoelens in een
zaamheid tot afschuwwekkende pro
porties kunnen aanwakkeren. Deze
vraag is de vraag naar de zin van de
gevangenis, zoals wij die nog steeds
kennen en waartegen vooral in de
kring der meest betrokkenen steed»
groter verzet rijst.
De tweede vraag regardeert onze
welvertakte maatschappij met zijn dui
zend en een sociale instellingen, di»
een zo verknipt mens ook in vrijheid
volslagen alleen laat en dus mede de
mogelijkheid opent om na drank te
onmenselijke daden te komen.
Anders gezegd: het Kaïnswoord
blijft actueel.
De verzekeringsmaatschappij, die
de financiële gevolgen van de Tilburg-
se bankroof voor haar rekening moet
nemen, heeft een fikse beloning uit
geloofd als men een tip weet te ge
ven, die tot opsporing van de buit
kan leiden.
Wij dachten, dat èn de gemeenschap
èn de maatschappij het meest met op'
sporing van de daders gebaat zott
zijn.
De pas benoemde generaal der Jezu-
ieten heeft in een Spaans katholiek
blad verklaard een felle tegenstande»
van iedere kritiek op de Kerk te zijn.
Voor zover hij daarmee de ook door
hem genoemde „goedkope borreltafel
kritiek" beoogde, vallen wij hem bij.
Als hij echter ook eerlijke, uit een be
wust beleefd lidmaatschap voort
vloeiende opmerkingen bedoelt, moe
ten wij hem helaas aan kritiek onder
werpen, omdat hij meent, dat men dan
„stilzwijgend" moet afwachten" of „in
nederigheid de gebreken ter kennis
van het competente gezag" brengen.
Dit is een miskenning ook in theo
logisch opzicht van het algemeen
priesterschap van de leek en volko
men in tegenspraak met de markante
toespraak, die kardinaal Alfrink in
Rome gehouden heeft.
Trouwens, als het anders ware, zou
dan kritiek van de Jezuïetengeneraal
op niet-jezuïetische gelovigen geoor
loofd zijn?
Vormen zij niet mede de Kerk?
(Advertentie)
Meubelen
Gierstraat 52-54-56. Haarlen
Tel. 02500-12047
rr
Een zogenaamd open debat tussen
voor- en tegenstanders van het huwe
lijk van prinses Beatrix en dé heer
Claus von Amsberg heeft in de Lu
therse kerk te Amsterdam weer eens
tot anti-royalistische demonstraties ge
leid. Daardoor rijst de vraag of de
voorstanders er wel goed aan doen zich
iedere keer opnieuw tot zulke „voor
de democratie zo heilzame" gesprek
ken te laten verleiden. Daarmee steu
nen zij n.l. in feite tegenstanders, die
na enige tijd de kracht van argumen
ten voor het geweld van veel ge
schreeuw verruilen.