Teach-in werd massale
betoging tegen Amerika
Organisatorische fouten
maakten debat eenzijdig
I
Mondjesmaat
bij klassiek
Grand Gala
ösK
Om nooit te vergeten...
M
MARTINI
De Kerk deze week ~J
De gelovige en het
Oranjehuis
Weer Edison voor
dirigent Giulini
New Philharmonia Orchestra
een super ensemble
Natuurzuivere
VEEL GESCHREEUW, WEINIG WOL
goldschmeding
Kindje in balen
stro gestikt
Marine-instituut
gesloten wegens
nekkramp-geval
Gert Timmerman
Fietsende moeder
omgekomen, twee
kinderen gewond
KLASSIEK GRAND GALA
Proef met nieuive
melkverpakking
in Den Haag
-J.
Door rector
D. Coppes
Teleurstellend
Zwart-wit
Staatshoofd
Priester-arbeider
Gewone" arbeid
Gemene zaak
ZATERDAG 30 OKTOBER 1965
PAGINA 5
frisse King Pepermunt,
het beste dagelijkse middel
ter opwekking en verkwikking.
Liturgische week
kalender
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM, 30 okt. Dat was
an gisteravond en vannacht, de
erste Nederlandse teach-in. Een groot
inJoCjS' als men de belangstelling als
s aadmeter neemt. Een tot in alle hoe-
l!' volgepakte Koopmansbeurs aan
en nirak, met buiten op de trappen
5laarv()ór nog honderden belangstel-
eén n' ®motioneel gezien was het ook
nini ZeBr geslaagde meeting, met vele
a„n donderend applaus of boe-ge-
-?ep» gefluit en geloei. ,,Ik dacht dat
In" ee? teach-in was, niet een shout-
rieP dr. Lou de Jong tijdens zijn
Preekbeurt uit. Hij was de man die
v' °eg op de avond tegen de haren
str ,Zl'n duizendkoppige gehoor in
rit6 omdat hij het waagde de Ame-
dio-aanse .politiek in Vietnam te verde-
,1 ,.®n- Hij vertolkte daarmee een dui-
,1 'J minderheidsstandpunt en werd
a"?r w'el tien volgende sprekers fel
gevallen. Helaas: er was geen Lou
lb>t K meer om zich te verdedigen.
ajV. voorwerp van de hoon was ijlings
sweisi naar Leiden.om ook daar, op
ken PSraUel lopende teach-in, te spre-
Het en grove organisatorische fout.
1 is onzinnig een marathondebat
v er Vietnam te organiseren, als een
n.de duidelijkste standpuntbepalers
Sn spreekbeurt van een kwartier
z<in biezen pakt.
Deze eerste organisatorische fout
houdt nauw verband met een twee
de: bjjna alle sprekers waren het
met elkaar eens. De een na de ander
keerde zich tegen de Amerikaanse
Politiek, slechts twee of drie verde
digden die. Dit was dus geen acade
misch debat „zonder standpuntbepa-
Jmg vooraf"; de hele zaak liep uit
op een massale betoging tegen het
Amerikaanse Vietnam-beleid. Op
^ich heel respectabel natuurlijk,
maar een goede teach-in bestaat bij
de gratie van het pro en contra. Hier
was heel weinig pro en heel veel
contra.
verrukkelijke avond, voor de
"ethebbers, was het wel. Een „mach-
"s® happening waarop iedereen een
Provo moet zijn", zei De Jong. Hij zet-
jdmteen dat de akkoorden van Genève
"ooit door de Verenigde Staten zijn
aanvaard, viel uit tegen de ,,zoge-
aamde voorlichting" van de PSP en
in de veel nadruk op de terreur, die
fd geheel Zuid-Vietnam wordt uitgeoe-
cnd door de Vietcong, een terreur
■Jmvover het PSP-zwartboek met geen
Woord rept.
Vi<wn' de Jong zag de strijd in Zuid-
2imtnam zoals ook de Amerikanen die
vaat" een oorlog waarbij het er om
fan v, democratische levenspatroon
noi-L-? westen te verdedigen tegen de
gressie uit het Oosten, dat op de ge-
j!e wereld de dictatuur wil vestigen.
Wti t°t de generatie die zwaar
leeit geboet voor de laksheid van de
uemocratieën in de dertiger jaren. Wij
«anken het aan Amerika dat deze
mach-in kan worden gehouden, die in
moskou en Peking onmogelijk is."
Daarna ging het urenlang van dik
hout zaagt men planken. En toen was
het toch wel erg teleurstellend te moe
ten constateren hoe in dit academische
milieu de grootste schreeuwers ook het
grootste applaus kregen. Neem de
Amsterdamse hoogleraar prof. dr. W.
Wertheim. Er is op zich niets te-
«®h, dat hij spreekt over de „patheti
sche ontboezemingen" en „volkomen
yaise vergelijkingen" van dr. De Jong.
gnat's all in the game. Er is ook niets
j®gcn dat hij van zijn kant de nadruk
mgt op de terreurmethoden van het re
gime van Ngo Dinh Diem en de feo
dale opvattingen hekelt van de man-
die het jarenlang in Saigon voor
net zeggen hebben gehad.
Maar als deze hoogleraar beweert
jmt de Amerikanen Noord-Vietnam
jmmbarderen alléén maar omdat het
*'e Noordvietnamezen goed gaat en
"mdat de VS niet kunnen verdragen,
nat het een communistisch land goed
gaat als deze hoogleraar vervolgens
®eKt dat de hele kwestie is dat een
goed georganiseerde communistische
staat de Amerikanen niet zint en dat
j II daarom ook China wel zouden wil-
Jfn bombarderen, omdat het óók de
•-"Unezen goed gaat en als deze
noogleraar voor deze enormiteiten een
ationeel applaus en voetgestamp
(Advertentie)
Een „pianozaak" voor t.v., radio
of bandrecorder? Natuurlijk! U
wilt immers het beste advies, een
méér-dan-normaie service, de
Zuiverste ontvangst?
Goldschmeding ként de juiste
klankkleur! is ouderwets in dege
lijkheid en dienstbetoon. Bij-de-
tijd qua assortiment en keuze!
Kom gerust eens met ons praten,
óók over inruil, verhuur of finan-
óiering. Ga naar
AM&P' Grote Markt 8, tel. 11338
GOES1H,LVERSUM ROTTER-
krijgt van dit publiek van academici
als dit alles gebeurt, dan wrijft men
zich de ogen uit, dan weet men gelijk
dat het kennelijk niet de bedoeling is
gezamenlijk over Vietnam te discussië
ren, maar dat het er alleen maar om
gaat eens lekker anti-Amerikaans te
wezen. Ook dót mag, voor wie wil,
maar organiseer dan een betoging.
Het Britse parlementslid John Man-
delson (lid van Labours linkervleugel)
kreeg ook al een donderend applaus en
vele malen open doekjes met bewerin
gen als „Er moet een eind komen aan
het bombarderen, doden en sterven in
Vietnam" (een opmerkelijke gedachte)
en „We willen vrede, zo spoedig mo
gelijk" (nee toch?). Ook hij rekende af
met de Amerikaanse politiek. Hij eiste
het staken van de bombardementen op
Noord-Vietnam en zei dat Amerika
zich bereid moet verklaren te onder
handelen met de Vietcong hetgeen
Amerika allang heeft gedaan.
Mr. Hilterman, die om twaalf uur
aan het woord kwam, zei het heel fijn
tjes: „Een van de weinige dingen uit
Amerika die hier populair zijn is de
teach-in." Mr. Hiltermann deed een po
ging te laten zien dat al die zwart-wit-
schilderingen zinloos en steriel zijn en
bepleitte enig begrip voor het Ameri
kaanse standpunt, al verzuimde hij
niet op te merken dat ook hij het op
treden van de VS, als verdediging van
de democratie, „niet doelmatig" vond.
Maar op een genuanceerd oordeel zat
in deze zaal niemand te wachten.
Natuurlijk waren er wel meer in
terventies op niveau, maar slechts
zelden was er een echt debat over
de kernkwestie; is de oorlog in Zuid-
Vietnam een agressieve oorlog van
Noord-Vietnam en China, óf hebben
we hier te maken met een echte be
vrijdingsoorlog, een strijd tegen so
ciaal en economisch onrecht van het
Vietnamese volk? Daar gaat het om
en de enkele malen dat deze vraag
aan de orde kwam was er onmiddel
lijk een boeiend debat. Dat niemand
het definitieve antwoord kon geven
is verder alleen maar logisch.
Een verrassende bijdrage werd gele
verd door de man-in-de-zaal, die plot
seling begon te verkondigen dat nóch
de Amerikanen, nóch de Russen, nóch
de Chinezen, noch dë Fransen schuldig
zijn aan de verderfelijke oorlog in Viet
nam, maar alleen en uitsluitend het
Vaticaan. Rome, Rome en nog eens
Rome, riep hij met luide stem en drei
gend zwaaiende wijsvinger. Jammer
dat de bewijsvoering ontbrak. Maar
dat gebeurde meer op deze teach-in,
die duurde tot ongeveer vier uur in de
nacht.
BUSSUM, 30 okt. De liefhebbers
van het „klassieke" werden gisteren
op de televisie dus mondjesmaat be
deeld. Nam enige tijd geleden de uit
zending van de „Grand Gala du Dis-
que Populaire" ruim vier uur in be
slag, aan het zware „Grand Gala"
werd één uur besteed en dan nog ken
nelijk in een inderhaast op een bandje
opgenomen uitzending. Het ging alle
maal nogal lummelig toe. Ofschoon er
dan toch altijd 27 Edisons moesten
worden uitgereikt aan zwaar geachte
dames en heren en ofschoon en als
wij het nu even mercantiel bekijken
een goed deel van het vaderland
nog altijd voor de „klassieke" gram
mofoonplaten het meeste geld betalen.
De AVRO wijdde de rest van de avond
aan een directe uitzending van een
ander „gala", dat natuurlijk wel belang
rijker was en dat dan ook een repor
tage inhield van een demonstratie kunst
rijden, die weliswaar door de omroep
zelve in Den Haag op touw of op ijs
was gezet, maar die men ongetwij
feld van tevoren uit zijn hoofd kende;
de vertwijfelde commentaar van Frans
Hoekstra deed dus ook niet terzake.
Tussen de bedrijven door „Alleen
voor U" met Willy Walden en Piet
Muyselaar. De revue dus waarvan men
nu wel weet wat men er aan heeft en
die het in de zaal toch altijd een tikje
beter doet dan op het scherm. De twee
komieken zijn uitstekend, maar Rene
Sleeswijk weet beter dan ik hoever
hij ermee gaan kan. De exclusiviteit
die door de titel van het programma
werd gesuggereerd, bestond overigens
alleen uit een bijzonder onbeduidend
gezelschapsspelletje, dat door Teddy
Scholten terecht werd gepresenteerd op
de manier van een akela, die haar wel
pen op een regenachtige woensdagmid
dag moet zoet houden in de blokhut.
„AVRO's Televizier" meende aan
dacht te moeten besteden aan „de"
brief. En Robert Funke kwam op de
oorspronkelijke gedachte commentaren
dienaangaande uit weekbladen voor te
lezen, die de betrokken en geïnteres
seerde lezers allang moeten hebben ge
consumeerd. Het zou, dunkt mij, niet
zo gek zijn als „Televizier" eindelijk
eens zelf iets zou gaan beweren inge
val van kwesties die inderdaad van be
lang zijn. Maar als dat dan niet kan
en ik moet haastig bekennen dat ik
een standpunt inzake het eventuele ge
brek aan melkgevende koeien in de
Hoeksewaard ook al op prijs stel als
dat dan niet kan, dan zou AVRO's Tele
vizier zich bij voorkomende gelegenhe
den wellicht toch kunnen voorzien van
medewerkers die, in welke zin dan ook,
iets te vertellen, te getuigen of zelfs
te be- of ontkennen hebben. Maar ik
vrees, eerlijk gezegd, dat ik in deze
mijn tijd wel zal blijven „beidten".
H. Hn (ad int.)
BRUINISSE, 30 okt. De driejarige
Karei Ruiter is hier bij het spelen
in een landbouwschuur door verstik
king om het leven gekomen. Het is
waarschijnlijk op een partijtje
strobalen geklommen, daar afgeval
len en zodanig tussen de balen en een
daarnaast staande machine terecht ge
komen dat het zich niet meer kon be
vrijden.
DEN HAAG, 30 okt. Het staat
thans vast, dat zich in het Koninklijk
Instituut voor de Marine in Den Helder
een geval van nekkramp heeft voorge
daan. De jongeman van dit instituut,
die donderdag met verschijnselen van
deze ziekte naar het marinehospitaal
in Overveen werd overgebracht, maakt
het, naar van de marinevoorlichtings
dienst werd vernomen, goed.
In verband met dit geval is besloten
het instituut voor een week te sluiten.
Alle studenten zijn, voorzien van een
bepaalde studietaak, naar huis gezon
den. Normaal luidt het medisch voor
schrift in een geval als het onderha
vige, dat alleen zgn. contactpersonen
na behandeling naar huis worden ge
zonden. Nu echter bleek het aantal con
tactpersonen zo groot te zijn, dat het
het verstandigst voorkwam tot tijdelij
ke sluiting van het instituut over te
gaan. De onvrijwillige vakantiegan
gers moeten zich zondag over een
week weer melden.
Gert Timmerman, die zo aandoenlijk
grijze haren en schommelstoelen be
zingt, kan blijkens een interview ir.<st
Bibeb in „Vrij Nederland" ook nog
anders uit de hoek komen.
Hij geeft b.v. meningen over de paus
en Duitsland, die er niet om liegen. Wat
niet betekent, dat hij waarheid spreekt.
Men oordele:
G. T.: „Kijk 's .Duitsland is een
land, dat altjjd bloeit. Een land,dat als
een kliek aan elkaar hangt. Je kan zien
dat er oorlog is geweest. En wat er
allemaal gebeurd is in de oorlog...ik ge-
loof...ja, kijk, ik speel ook voor „De
Waarheid,, op een feestje, daar rodde
len ze over, maar waarom mag ik dat
niet? Ik geloof, dat de schuld van de
oorlog in Rome zit. Daar moet je de
schuld zoeken, (beetje ongerust)We
dwalen geloof ik af, hè?
Ik: „Wat bedoelt u?"
G.T.: „Nou, ik vind dat er lopen niet
alleen misdadigers rond in Duitsland.
De hele atoomgeschiedenis komt er van
daan. Wernher von Braun is een Duitser.
We moeten de oorlog niet zoeken in
Duitsland. Als de paus anders gerea
geerd had, was het anders gegaan, maar
die heeft gewoon de zaak gedekt. Kijk,
het geloof, ik vind dat allemaal niet
slim. Ik geloof op m'n eigen manier,
maar ik ben bij de militaire kapel ge
weest. Daar moesten we bij begrafenis
sen spelen als een jongen in dienst
was overleden. Het typische was, dat
voor de gelovige familieleden, daar
werkten we het prettigste. Ik ben zelf
Nederduits hervormd. Adolf Hitler is
ook bij de paus geweest en John Ken
nedy... Daar zit de grote schat. De
(Van onze correspondent)
HENGELO, 30 okt. In een zieken
huis te Enschede is gisteren de 29-jari-
ge mevrouw E. Schurer-Buntsma uit
Hengelo overleden, nadat zij op weg
naar Haaksbergen met haar fiets door
een auto was geschept. De vrouw reed
met twee kinderen op de fiets uit een
zijweggetje de voorrangsweg op, juist
toen een auto naderde. De kinderen
anderhalf en drie jaar werden zeer
ernstig gewond.
RIJSBERGEN De 65-jarige A. van
Oirsehot is gistermiddag door een auto
gegrepen en gedood. Het slachtoffer
was zeer onvoorzichtig de weg overge
stoken.
BERGHEM Bij een ongeluk op de
weg Oss-Veenendaal is hier gisteravond
de 77-jarige weduwe W. Versmeten-
Van Erp om het leven gekomen. Drie
personen werden gewond van wie een
ernstig. Zij zaten in een personenauto
die tegen een boom reed vermoedelijk
na geslipt te zijn. De 21-jarige bestuur
ster en haar vader werden licht ge
wond, een 19-jarige broer van het
meisje liep ernstig letsel op.
schatkamer van de wereld. Ze moeten
het niet zoeken in Duitsland. Nu wor
den er zoveel jongelui kwaad op aan
gekeken. Claus von Amsberg was ver
plicht voor zijn rijk op te komen. Moet
je hem er nou op aankijken? Onze prins
Bernhard is ook een Duitser en is toch
een fijne, amicale kerel. Claus is van
hetzelfde slag. Beter dan dat piegempie
van een Piet."
(Advertentie)
dcllaCmn
"aaYÏai'sioiA»^
"•BÜOOOOWS
We sieren ons met een fleurig humeur. We vieren de avond
met een vrolijk gesprek, met een feestelijke dronk. Met
Martini Vermouth. Gekoeld? Met sóda? "On the rocks"?
Toost een keer, graag nog eens weer. Op het goede leven.
Op de goede smaak. Op zon-zuivere Martini. Proost.
MARTINI Iets bijzonders bij elke gelegenheid!
ROSSO. BIANCO EN EXTRA DRY V, Nat f 1.15 V» fit. f3.1t
Door een ongelukkige brief is deze
week in Nederland de koningskwes
tie pas goed aan het rollen gebracht.
Als politiek onderwerp hoort die
kwestie vanzelfsprekend niet in deze
rubriek thuis. Maar vanuit het ge
lovige denken is er nu toch wel het
een en ander te zeggen lijkt mij. Niet
voor niets hebben sinds zoveel jaren
in de protestantse kerken de voor
beden geklonken „voor de koningin
en haar familie" en werd in rooms-
katholieke kerken zondag na zondag
het „Domine salvam fac" gezongen.
Voor de meesten van ons is dit
een zeer pijnlijke kwestie. Ik bedoel
nu niet de pijn die vele protestante
gelovigen hadden om de kritiek op
het Oranjehuis, dat zo lang ook
symbool was van de innige band
tussen nationale zelfstandigheid en
reformatie. En ook niet de grote ge
voeligheid bij katholieke gelovigen
voor alles wat met gezag, gezags-
symboliek, liefde voor het gezag te
maken heeft. In beide aspecten is in
de loop van de jaren veel verande
ring gekomen.
De waarde van het koningschap in
Nederland moet worden gezicht in de
historische concrete betekenis die het
gekregen heeft, vooral in de laatste
jaren. Ons volk kent een grote, inten
se gevoeligheid voor het samen wil
len gaan ondanks de verscheidenheid
van confessie en instelling. Dat is
voor wie gelooft ook een direkt reli-
gieuse aangelegenheid. Het open wil
len staan, ten einde toe, voor eikaars
eigenheid; en eveneens de wil tot sa
menwerking is een evangelische zaak,
al zal men dat niet in een of ander
politiek vlak zo moeten uitroepen om
geen misverstand te wekken. Voor
een gelovige is het gewoon zo. Gelovi
ge inspiratie in het sociale en poli
tieke leven in Nederland zal die open
heid en die samenwerking tot voor
werp hebben.
Voor die nationale eenheid in ver
scheidenheid hebben we in ieder ge
val een staatshoofd nodig. Natuurlijk
kan dat ook iemand anders zijn dan
een persoon „van koninklijken bloe
de". Maar de vraag is of zo iemand
anders, gezien de huidige constella
tie van ons volk, in dezelfde mate
exponent kan zijn van die saamhorig
heid. Dat is eigenlijk het enige.
Ik denk dat de meesten van ons
het niet duidelijk kunnen formuleren
waarom ze toch liever een koning of
koningin op die plaats willen dan
iemand anders. Het is ook niet hele
maal een rationeel te benaderen zaak.
Hetgeen echter ook weer niet wil
zeggen, dat al dat „intuïtieve", al
dat „aanvoelen" door de meeste ge
wone mensen wordt ingegeven door
het zogenaamde „damesbladenge-
schrijf."
Vanuit het kerkelijk denken kun je
niet anders doen, lijkt mij, dan bid
den om een goede oplossing, met ver
mijding van wat die bedoelde, voor
ons evangelische, waarde bedreigt:
schending van het oprechte gesprek,
van de eerlijke openheid voor eikaars
mening; schending ook van het per
soonlijke geluk van de leüen van de
koninklijke familie. In het buitenland
gaat er geen dag voorbij of er ver
schijnen stupide verhalen in boule
vardbladen over een van de leden
van ons koningshuis. Het is niet te
hopen, dat de sneeuwbal die deze
week aan het rollen is gebracht ook
een lawine van dat soort smakeloze
smaad ons land binnen zal halen.
Verschillende passages uit de brief
nodigen er wel toe uit. In alle bete
kenissen is er reden om het „salvam
fac", in deze weken voor de geest
te hebben.
Nu in Frankrijk, onder bepaalde
voorwaarden, de priester-arbeiders
weer mogen terugkeren, is het een
wonderlijke ervaring nog eens de
felle strijd van weleer voor de geest
te halen. Bijvoorbeeld door het boek
AMSTERDAM, 30 okt. Het kan
niet verwacht worden dat een evene
ment als de Grand Gala du Disque een
verrassing of iets nieuws brengt. Het
is een honorering van gedane presta
ties die opgeluisterd wordt met de aan
wezigheid van vele prijswinnaars. Er
wordt muziek gemaakt op het hoogste
niveau en er wordt gespeeched door
de hoogste instanties. Verder gebeurt
er weinig spectaculairs. De veelheid
van namen en personen die genoemd
worden maar geen rol te vervullen
hebben, werkt enigszins vermoeiend.
Minister Vrolijk merkte vrijdagavond
in zijn rede in het Concertgebouw op,
(naar aanleidiftg van een verslag waar
in stond dat het een schande was dat
hij als minister van Cultuur de gala
avond van de lichte muze in de RAI
had bijgewoond) dat hij ook nog minis
ter van Recreatie en Maatschappelijk
Werk is. Hij gaf ons aldus te raden
in welke hoedanigheid hjj bij dit „klas
sieke" concert aanwezig was; nuttige
vrijetijdsbesteding was het in ieder ge
val. Dat er ook van Cultuur met een
grote C sprake kon zijn, daarvoor stond
borg de dirigent Carlo Maria Giulini,
die als enige deze avond zijn tweede
Edison mocht ontvangen. Hij dirigeert
het New Philharmonia Orchestra uit
Londen, dat zich hier nog nooit heeft
laten horen, maar nu niet snel zal wor
den vergeten. Zij, met hun briljante di
rigent, stalen de show volkomen.
Het superbe ensemble van ruim hon
derd musici is door Klemperer, Münch,
Dorati en Giulini geleid tot zeldzame
hoogten van meesterschap; daarvan
heeft men deze vrijdagavond in het
Concertgebouw getuige kunnen zijn. Be
gin en slot van het concert werden ge
vormd door twee stukken die weinig
gemeen hebben, behalve dat zü beide
een expositie bevatten van het gebruik
van contrasterende orkestgroepen: de
ouverture „Semiramis" van Rossmi
en Brittens Young Persons Guide to
the Orchestra". Het werden schitteren
de staalkaarten van egaal strqkersspel,
van virtuoze blazers (scherpe dunne
trompetklanken)volmaakt beheerste
ritmische dynamiek. De Rossim-ouver-
ture werd door Giulini opengelegd in
prachtige klankvlakken en doorzichti
ge tinten, hier en daar zo etherisch dat
het meer een sprookje dan een ouver
ture leek. De zangeres Rita Streich had
haar keus laten vallen op twee van
Mozarts lieflijkste opera-aria's, uit Le
Nozze en Don Giovanni, die zij voor
droeg met een ontroerende, ingetogen
tederheid. Arthur Grumiaux speelde
Bruchs Vioolconcert met grote allure,
waarmee echter ook veel geroutineer
de pathetiek gepaard ging. In De Fal-
la's dansen uit El Sombrero bereikte
het orkest een toppunt van finesse,
exactheid en wervelende vaart.
Onder de vele onderscheidenen noe
men wij Mrs. Soames, de dochter van
Winston Churchill, voor de opname van
de toespraken van Sir Winston. Her
man Krebbers, Elly Ameling, de diri
genten Solti, Ansermet, Münchinger en
wijlen Hans Knappertsbusch voor zijn
Parcival-opname.
v.E.
(Advertentie)
(Advertentie)
DEN HAAG, 30 okt. In (le jaar
vergadering van de Ned. Melkunie is
medegedeeld, dat op 11 december in
een deel van Den Haag een proef zal
worden genomen met een nieuwe een
malige verpakking van consumptie-
melk.
Deze z.g. purepackverpakking Is
duurder dan de glasverpakking en
daarom zal de prijs met vier cent per
literverpakking stijgen. De consument
zal dan dus zestig cent per liter moe
ten gaan betalen voor melk verpakt in
„purepack".
AMSTERDAM, 30 okt. Tijdens het
opbouwen van een stalen steiger tegen
de Westerkerk is gistermorgen de 58-
jarige timmerman P. J. Pitters van zes
meter hoogte van de steiger op hard
stenen grafzerken gevallen en aan de
opgelopen verwondingen overleden. Hij
verloor zijn evenwicht toen til) met een
collega bezig was een stalen buis op te
hijsen.
Zondag 31 oktober: feest van Christus' Ko
ningschap: eigen mis; credo; prev. van
Christus Koning - wit -
ma.: Allerheiligen: eigen mis; credo - wit -
dl.: Allerzielen; eigen mis; pref. v. Aller
zielen - zwart -
wo.: mis v. d. 21e zondag na pinksteren -
groer. - Den Bosch, Roermond: H. HUDer-
tus, bisschop en belijder; mis Statuit
wit -
do.: H. Carolus Borromeus, bisschop en be
lijder; mis Statuit; 2e geb. H-H. Vitalis
en Agricola - wit -
vr.: mis v. d. 21e zondag na pinksteren -
eroen - Of b g.v. eerste vrijdag: votiefmls
v h H. Hart: Cogitationes: pref. v. h.
H. Hart - wit -
7a mis V d. H. Maagd Maria op zaterdag;
piTv i H. Maagd Maria - wit -
zondag 7 november: H. Wllllbrord, bisschop
en belijder; mis Statuit; 2e geb. v. d. 22e
zondag na pinksteren - wit -
AMSTERDAM, 30 okt. Uit het wa
ter van de Hobbemakade is hier gister
middag het stoffelijk overschot opge
haald van de zevenjarige Corrie Bak
ker, die tijdens het spelen te water was
geraakt.
van Cesbron te herlezen: „Heiligen
gaan naar de hel". Destijds hebben
allen enorm meegeleefd met de
„prêtrs ouvriers" zowel de voor- als
de tegenstanders. De inzet was het
heil van de arbeiders en dat van de
priesters. In de roman laat de schrij
ver dat zo aangrijpend zeggen door
de stervende kardinaal, die midden
in de onrust toch rustig de dood in
gaat.
Het enorme apostolische vuur van
Kardinaal Suhard en de zijnen werd
toen nog in toom gehouden door de
uiterst conservatieve, voorzichtige, lei
ding in de Kerk. Het besluit van paus
Pius XII om de mogelijkheid voor
priesters om te arbeiden tot een mi
nimum van drie uur te beperken
heeft heel veel mensen diep getrof
fen. Bij de meesten was de pijn de
zelfde als die van de stervende kar
dinaal: bezorgdheid om verloren lo
pende schapen.
Nu is alles zoveel veranderd. De
sociale omstandigheden van ook de
Franse arbeider zijn eindeloos veel
beter geworden. En het zicht op het
priesterschap is steeds meer genuan
ceerd. Het is een normale zaak de
priester te zien als een van de mede
mensen uit een bepaalde gemeen
schap, die zich in niets onderscheidt
van de anderen dan alleen door zijn
bediening. Hij moet echt helemaal
in die gemeenschap thuis zijn en daar
binnen op heel aangepaste wijze het
woord spreken, de sakramenten be
dienen. Anders blijft de verkondiging
van het evangelie iets dat vreemd
en ver weg is van het normale le
ven.
Hetzelfde geldt eigenlijk voor an
dere milieus dan het arbeidsmilieu.
Het is niet meer zo'n belangrijke
kwestie of priesters al dan niet vrij
gesteld zijn of ook nog andere arbeid
verrichten. Het is goed denkbaar dat
meerdere gelovigen naast hun „gewo
ne" arbeid in de toekomst priesterlijk
werk zullen doen. Daarin schuilen ge
weldige perspectieven voor de toe
komst van de Kerk, al komen die in
het Concilie nog niet zo direkt naar
voren.
Zo gezien is het herstel van het in
stituut der priester-arbeiders niet zo'n
schokkend nieuws.
Wel is het zeker dat de bewogen-
heid van mannen als kardinaal Suhard
en het verdriet van zoveel andere op
rechte zielzorgers hebben meegewerkt
aan het ontstaan van een ander kli
maat in het denken over apostolaat
en priesterschap.
Daarom is het zinvol terug te den
ken aan die heiligen die naar de hel
gingen destijds. Als een eerbewijs.
Het is zondag dag van de Hervor
ming. Voor protestanten geen reden
meer om alleen maar triomfantelijk
stil te staan bij de afscheiding; het
verdriet over de gescheidenheid
overstemt sinds jaren de aversie
jegens Rome. Voor katholieken geen
reden meer voor enkel afwijzing.
Sinds jaren groeit het besef dat de
hervormers grote dingen hebben ge
daan, tot heil ook van de nieuwe
kerk, die onder ons groeiende is.
In de Wereldraad van Kerken zijn
de meeste protestantse kerken bij
een. Misschien is het voor een katho
liek goed op Hervormingsdag de
doelstellingen van die wereldraad
eens te overwegen.
In een officiële samenvatting uit
gegeven door het secretariaat van de
wereldraad in Genève leze we De
Wereldraad van Kerken is een grote
en gevarieerde vereniging van meer
dan 200 kerken van protestante, an-
glikaanse, orthodoxe en oude-katholie-
ke belijdenis, bij elkaar voor studie,
getuigenis, dienstverlening en voor de
bevordering van de eenheid. Bij haar
zijn aangesloten kerken in meer dan
80 landen, levend onder allerlei soor
ten regeringen, en het leven van al
die kerken weerkaatst de geweldige
verscheidenheid en rijkdom van de
christelijke traditie en cultuur. De
Wereldraad bestaat omdat deze ker
ken geloven dat ondanks de vele ver
schillen leer, nationaliteit, taal, ge
schiedenis en vele niet-theologische
factoren er „één Heer is, één Ge
loof, één doopsel, één God en Vader
van allen."
Zij belijden allen Jesus Christus
als God en Zaligmaker en zij vinden
hun eenheid in Hem. Zij hoeven niet
zelf hun eenheid te maken: het is een
gave van God. Maar ze weten dat het
hun plicht is „gemene zaak te maken
in het zoeken naar een uitdrukking
van die eenheid in werk en leven'
Bij de laatste algemene vergadering
in New Delhi, 1961, hebben de afge
vaardigden het volgende samen ver-
klaard
„In sommige zaken kunnen we nog
niet samenwerken, omwille van onze
overtuigingen, maar we hebben vor
deringen gemaakt bij het geven van
inhoud aan de eenheid die we na
streven. Laten we -daarom zoeken
naar de dingen die we in ieder geval
nu samen kunnen doen; en ze ook
trouw doen, steeds biddend en wer
kend voor die grotere eenheid die
Christus voor zijn Kerk wil."
Dit is de basis voor bet lidmaat
schap van de Wereldraad: „De we
reldraad van Kerken ig een vereni
ging van kerken die de Heer Jesus
Christus belijden als God en Zaligma
ker overeenkomstig de schriften en
daarom gezamenlijk trachten te ant
woorden op hun gemeenschappelijke
roeping tot de glorie van de ene
God, Vader, Zoon en de Heilige Geest'
Dat laatste staat er eenvoudig, maar
het heeft lang geduurd voor men deze
basisformulering klaar had. Hij zal
nu inspiratie zijn voor verder werken,
zodat die moeite niet vergeefs zal zijn
geweest.
Waarom kan dan de Katholieke
Kerk niet lid zijn van de Wereldraad?
Omdat de Katholieke Kerk niet er
kent dat zij lid kan zijn van een ver
eniging van kerken op gelijk niveau.
Er is één kerk; in de afgescheiden
kerken is veel aan waarheid, maar dat
zou weer binnen de ene moederkerk
moeten worden ingebracht. Dat is een
standpunt waardoor lidmaatschap niet
mogelijk is. Toch is het nu zover dat
er een officiële gezamenlijke studie
groep is tussen Wereldraad en Ro
me. En dat is al een hele winst.
