- Je trapt t maar in zee en springt er op
I
BP
T oestemmings wet
morgen in Kamer
Verwacht wordt dat minstens
15 leden zullen tegenstemmen
GOLDEN FICTION
FILTER
Transactie
kent geen
Openheid kan vertrouwen
in de E.M.S. redden
van Zwolsman
voorbeeld
u
Haagse raadsleden
doen Vrije Burger
nasi s denken
aan
PJUNJOIEIC)
ES
Auto's botsen
op losgeraakte
track-oplegger
Karl Frenzel
(,.de slager")
doodde 72
Ned. joden
(EsQ.
Voor filterrokers met een eigen stijl
Top of flop voor
Hieuw reddings-
middel ter zee
11
Geen bezwaar
Burgemeester
dreigt met
spreekverbod
Grootste stommerik
.OSRAM
De brief
Met het
puur-witte
mondstuk
Exclusieve
melange
GOLDEN
FICTION
Gortig
Dode en geivonde
Openheid
Getuige Sobibor:
Jonsumentenbond
stelt NKV teleur
DINSDAG 9 NOVEMBER 1965
PAGINA 5
(Door HAYE THOMAS)
VLISSINGEN/ROTTERDAM,
nov. Simpelweg, komt het
fjterop neer: „Trap de mat vanaf
et zinkende schip in de wrede
Zee- Spring er op en je bent
v°orlopig gered. Want de mat
^erandert prompt in een soort
'overtapijt, dat onduleert op de
Vv'ilde golven als het blad van een
^aterlelie in een stormig meer.
zeeën, komen grimmig aan
druisen, maar glijden geruisloos
onder het tapijt door, terwijl aan
e lijzijde het water zo vlak als
Papier is." Jarenlang heeft de
Amerikaanse Nederlander E. R.
Orenkamp met deze mat en bij
°rende beschrijving door de
behi
herenigde Staten gereisd. Als
eon voortdurend teleurgesteld
Plan. Want de holle lach van de
sceptici bleek altijd weer sterker
dan de verschillende proeven, die
net nut van dit tapijt als red
dingsmiddel op zee bevestigden.
Nu is het „tovertapijt" in Rot
terdam en dobbert een deel er
^an in het miniatuur-zeetje van
P,e maritieme? Europort-exposi
tie, dat met behulp van een bas-
Sln in de Ahoyhal is neergezet.
?aak.
Een deel van het tovertapijt
in het demonstratiebassin op de
Europort-expositie in
Rotterdam.
W lampen
tr
Het schip zinkt overbakboord
weg. De mat is op zee uitgerold.
De schipbreukelingen springen
er boven op.
Vol smaak en
toch zacht
20 stuks
f 1.25
W
FILTER
CIGARETTES
OVERSTE H. M. JUTA
Echte zeeman sterft uit
HET „TOVERTAPIJT" VAN VORENRAMP
~2®en. nieuwe deceptie voor de nn
i Jarige gepensioneerde Shell-em-
f.'eyee en ex-Amerikaanse marine-of-
'icier in New Orleans? Of begint
°or hem als uitvinder en patenthou-
er de triomf in wereldhaven num-
.ner één? Een feit is het, dat hij
Van Dijk's Scheepsuitrustingen te
iterdam een zeer geïnteresseerde
l*gent heeft gevonden. Dat Neder-
,»ndse en buitenlandse scheepvaart-
»ei«ant'es l -langstelling tonen en dat
lit een "'i van de Noorse admira-
*e>t overkomt om de mat met eigen
«en te zien.
jZo te zien is er nu dus beslist
fp u bare termiek voor de heer Vo-
,®hkamp, die zijn laatste spaarcent-
Vs in zijn vinding heeft gestoken en
'nancieel niet meer in staat was om
,..er zelf het nut en de waarde van
On vinding uit te dragen. Daarvoor
de bij zij" mannetje gevonden. In
Persoon van de kapitein-luitenant
er zee-waarnemer H. M. Juta, een
JTert op het gebied van redden-op-
v®e, die ook als stuurman ter koop-
„aardij (hij bezit zjjn eerste rang
5j°te handelsvaart) ervaring heeft
'hds een uitgebreide corresponden
te tussen de heer Vorenkamp en de
verste is deze laatste de „Europese
.postel" van de vinding geworden,
j,'o regelmatig bouwt aan de noodza-
ta V.ke publiciteit rond het „tover-
jSPOt". Zeer nadrukkelijk buiten de
r-oninklijke Marine om, die tot nu toe
tra? e zaak van de mat een strikt neu-
a'o positie inneemt.
jjln zijn hut aan boord van de Jacob
peernskerk in Vlissingen, heeft de
ïste ons gisteren over het „tapijt"
J*teld. Met heel het vuur en het
ntljousiasme dat de oprecht gelovige
fv?merkt. „Dit is gewoon het ei van
rymmbus," zei hij. „De mat is ge-
cp?i van Ensoiite, oftewel intra-
^'hUair-rubber. Iedere cel er van, is
dii Staat dus niet in open verbin-
v "e met de volgende cel, wat bij-
Hfu 'd wel het geval is met spons.
i„ soortelijk gewicht van dit spul
j 'affer dan dat van kurk. Het heeft
gen i0lc een formidabel drijfvermo-
lriHet geheel is omkleed met een
U^naal dat Herculite heet en voor-
He dat de „mat" kan scheuren.
Ze„ at is vuurbestendig en heeft op
vlet uitwerking van een grote olie-
Ko.k- Onder de mat kalmeren de
Jut He troeven zitten de overste
ïe a 'n het hoofd gebakken. Hij kon
haJ®°nder ook maar een moment te
veren opsommen.
waarom" van deze mat is
de overste Juta een serieuze
jes"" Hjj wond er beslist geen doek-
vatid en stelde meteen vast dat we
delen ag de dag wat de reddingsmid-
vHet
Voor
rirv uaai uij up act lyvr
rarnnoSler' waarin hfl zorgvuldig de
bijhoudt van Nederlandse zeeschepen
seisde Afleste verhalen vol gekap
te niptt epen' °P de scheepsromp
die dw geslagen sloepen, sloepen
bingen as ondersteboven in de davits
ten rnK? brand gevlogen rubbervlot-
de ]j0j0oervlotten waarbij men door
Overstoern. was heengesprongen. De
de heel. v?Jng zeker niet zo ver als
de rpda- veukamp, die beweerde dat
°nprai.-tiin^? ot de idiootste, de meest
Hike o„ f?e meest levensgevaar-
thodes^rP 5 meest kostbare me-
zinkcnri de mensen van een
of brandend schip te krijgen.
Dat zeker niet! Maar wel reende
hij dat de reddingsboot de bediening
en het gebruik door vakbekwame zee
lieden vereist. „En vakbekwame zee
lieden", zo stelde de heer Juta zeer
nadrukkelijk, „zijn een uitstervend
ras. Vandaag de dag worden de meest
vreemdsoortige kerels gemonsterd.
Langharige lummels, nozems in de
slechtste betekenis van dat woord,
die het liefst voor een zo kort moge
lijk reisje meegaan om de dekhuizen
te soppen en die als ze een roeiriem
zien, zeggen: „Wat is dat." Met dit
soort lieden is geen sloep te strijken.
Voor hen zijn de reddingsmiddelen
vandaag de dag beslist onvoldoende
en verouderd!"
Nu zijn andere middelen nodig.
En dan zie ik zeer veel in die mat
van Vorenkamp. De grootste stomme
rik kan het ding overboord gooien.
Al spring je van twintig meter hoogte
Advertentie)
erop, je gaat er niet door heen. Er
liggen zeiltjes op die je over je heen
kunt trekken. Tegen de kou of even
tueel overspoelend water. Een net van
touw zit aan de mat vast. Daar kan
je je zelf aan vastklemmen. Zo kan
je uren lang veilig blijven. Tot er
bijvoorbeeld een reddingsboot komt
opdagen. Die kan als het ware ge
woon op het vlot, dat je zo groot kan
maken als je wilt, varen om de schip
breukelingen te laten overstappen. Ik
vertel hier niet zomaar een verhaal
tje. De mat van Vorenkamp is in la
boratoria en o.a. ook door de Ame
rikaanse kustwacht bij New Foundland
grondig getest. En met succes. Maar
door de uiteraard gesloten kring van
reddingbotenbouwers en rubbervlotten-
makers is de vinding kennelijk niet
heengekomen. Trouwens de brave
man heeft in velerlei opzicht de wind
tegen gehad. De fabriek die zijn ta
pijt zou maken is door de orkaan
Betsy" volkomen omver gewaaid.
Toen er eindelijk een tapijt klaar was
en dat naar een tentoonstelling in
Monaco werd gezonden, is het daar
door Fransen gestolen. Nu hebben we
er dan één hier. En is het voorlopig
afwachten geblazen. Maar de wind
komt nu uit een gunstige hoek. En
gelse scheepvaartdeskundigen hebben
zich in een vergadering als zeer ge
ïnteresseerd ontpopt. Er zullen na
tuurlijk ook hier proeven moeten ko
men. Ik ben er van overtuigd dat
ook die positief zullen uitpakken."
„Het „Tovertapijt" van Vorenkamp
heeft de zeeman Juta te pakken. Dat
is duidelijk. Heeft dat een zakelijke
achtergrond? Op onze vraag hierover
reageerde de overste met een bepaald
cynisch glimlachje. „De financiële
kant er van interesseert mij geen
donder. U kunt me geloven of niet.
Ik ben een reddingspecialist. Ik heb
daar een studie van gemaakt en heb
ook eigen ervaring. Elke scheeps
ramp waarbij mensen omkomen raakt
mij. Ik ken nog elk detail van de on
dergang van onze ex-Oldenbameveldt,
die nu bijna twee jaar geleden als de
Lakonia van de Greekline in de At
lantische oceaan wegzonk.
Er zijn altijd voor- en tegenstanders.
Dat weet je vooruit en het kan me
niet schelen ook. De overste Juta gaf
ons een vastberaden knipoog en nam
van de sergeant-kok der Jacob
Heemskerk een „proefkommetje'
snert en een „proefbordje" bami
over, geheel volgens het dagelijkse
keuringsritueel van de Koninklijke
Marine. Het „Tovertapijt" van Voren
kamp fladderde weg, omhoog naar
de blauwe hemel boven Vlissingen en
de overste Juta was weer uitsluitend
de eerste officier van Hare Majesteits
Jacob Heemskerk.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 9 nov. Morgen ko
men in de Tweede Kamer achtereen
volgens twee met elkaar samenhangen
de wetsontwerpen aan de orde, die
meer dan enig ander wetsvoorstel van
de laatste tijd de publieke belangstel
ling gaande maken: het voorstel om
het Nederlanderschap te verlenen aan
Claus von Amsberg (Naturalisatiewet)
en het wetsontwerp tot het verlenen
van toestemming voor het huwelijk van
prinses Beatrix met de heer von Ams
berg (Toestemmingswet). Radio en te
levisie zullen in de weer zijn om het
kamerdebat direct in de publiciteit te
brengen. De tribunes in de Kamer zul
len voller zijn dan ooit.
Beide wetsontwerpen hebben de
Kamer bereikt op Prinsjesdag van dit
jaar, 21 september. Maar reeds op
29 juni deelde de minister-president,
mr. Cals, aan de Kamer mede, dat
het kabinet had besloten een toestem
mingswet te zullen indienen. Dit be
sluit werd genomen daags na de be
kendmaking van de verloving en pre
cies een week nadat de heer Cals de
fractievoorzitters had geïnformeerd
over de persoon van von Amsberg
en met hen overleg had gepleegd
over het huwelijk en de daarvoor
nodige toestemmingswet. Zoals bekend
zou volgens onze grondwet zonder zulk
een toestemmingswet het huwelijk wel
kunnen doorgaan, maar de prinses en
haar nakomelingen zouden het recht
van erfopvolging verspelen.
Het beraad met de fractievoorzit
ters had tot resultaat, dat de heren
Schmelzer (KVP), Roolvink (ARP) en
Geertsema (VVD) alsmede freule
Wttewaal van Stoetwegen, die fractie
voorzitter Beernink (CHU) verving, in
genuanceerde termen te verstaan ga
ven, dat hun fracties vóór de toestem
mingswet zouden stemmen. Drs. Ne-
derhorst (PvdA) zei, dat ook zijn frac
tie haar stem niet aan de goedkeurings
wet zal onthouden, maar dat een vier-
a vijftal socialistische Tweede-Kamer
leden het oordeel wilde opschorten tot
de indiening van het wetsontwerp. De
heer Nederhorst verklaarde, dat hij
zelf, gelet op de persoon van von
Amsberg, in eer en geweten geen aan
leiding zag zich tegen een toestem
mingswet te verzetten. Hij zei het
vertrouwen te hebben, dat de heer von
Amsberg over de capaciteiten beschikt
om het voetspoor van prins Bernhard
te drukken. De PSP verklaarde zich
zowel tegen de toestemmingswet in
kwestie als tegen het voortbestaan op
de lange duur van de monarchie. De
heer Bakker van de CPN sprak zich
niet uit; hij laakte slechts de volgens
hem te overhaaste gang van zaken.
Sindsdien is er in de houding van de
socialisten enige wijziging gekomen.
Men denbe met name aan de gerucht
makende brief van de heer Nederhorst ke invloeden.
zelf aan een aantal bezwaarden, welke
brief door toedoen van Het Parool in
de openbaarheid is gekomen. Het is
aannemelijk, dat straks meer dan
een vijftal socialisten zijn stem aan de
toestemmingswet zal onthouden. Inge
wijden schatten het aantal socialistische
tegenstemmen op minstens een tiental.
De houding van de PSP is afwijzend
gebleven; de communisten hebben zich
inmiddels wel uitgesproken voor het
behoud van de monarchie, maar of zij
al dan niet voor het huwelijk van prin
ses Beatrix zullen stemmen is nog
steeds niet zeker.
Men dient erop te rekenen, dat mins
tens vijftien van de in totaal 150 Ka
merleden, derhalve ongeveer tien pro
cent, zal tegenstemmen. Als men be
denkt, dat eind vorige week ongeveer
66.000 Nederlanders hun adhesie had
den betuigd aan het „Verzoekschrift
Staten-Generaal", dat zich tegen de
toestemmingswet keert, dan mag men
aannemen, dat het percentage tegen
stemmers in de Kamer niet lager zal
zijn dan het percentage Nederlanders,
dat zich welbewust verzet tegen een
huwelijk met recht van erfopvolging.
Het is te verwachten, dat de brief
van de heer Nederhorst een punt van
bespreking tijdens het debat zal uitma
ken. Drs. Schmelzer heeft zich althans
over het antwoord dat de socialistische
fractie heeft gegeven op een verzoek
tot opheldering van de zijde der KVP-
fractie, niet zó tevreden getoond, dat
hij er op dat moment toe kon beslui
ten de zaak verder te laten rusten.
Een ander afzonderlijk onderwerp van
debat zal de keuze van Amsterdam als
plaats voor de huwelijkssluiting zijn. In
de toestemmingswet zelf wordt daar
omtrent niets bepaald, maar in de toe
lichting op de wet zegt de regering,
dat het huwelijk in Amsterdam zal
plaatsvinden. Het is bekend, dat ook
een aantal van hen die geen bezwaren
tegen het huwelijk hebben, het ongeluk
kig vinden dat de keus op Amsterdam
is gevallen. Zowel op dit punt als voor
wat de toestemmingswet in haar ge
heel betreft, zal morgen tot uitdruk
king dienen te komen sterker dan in
het verleden wel eens het geval is ge
weest dat constitutioneel gezien het
kabinet, en alleen het kabinet, de ver
antwoordelijkheid draagt.
Constitutioneel gezien is het eveneens
van belang, dat niet gevraagd wordt
een prijzende „goedkeuring" van het
huwelijk maar een „toestemming", dat
wil zeggen een verklaring van geen be
zwaar, gelet op de geest van onze
Grondwet. Blijkens de geest van de
Grondwet dient dan voornamelijk te
worden gelet niet bijvoorbeeld op ka
raktereigenschappen van de huwelijks
kandidaat maar op de vraag of er
gevaar bestaat voor buitenlandse politie-
(Advertentie)
/////////j
r/myf.
wt/tf/i/ffth
vimwi
D nagekomen en heeft „iets voor
aandeelhouders EMS gedaan".
Dat „iets" is een transactie die in de
Nederlandse financiële wereld geen
voorbeeld kent en waarvan het daar
om moeilijk is die op haar merites
te beoordelen, laat staan er het re
sultaat van te voorspellen. Het is nl.
geen dagelijks verschijnsel, dat een
bedrijf, waarvan de aandelen door het
wegvallen van een aanvankelijk te
groot vertrouwen in de speculatieve
sfeer zijn terechtgekomen, in een zo
ongunstige publiciteit raakt,., dat het
vertrouwen niet terugkeert ondanks
regelmatig goede resultaten en gun
stige voorspellingen. Als de president
directeur zozeer aan zijn onderneming
is gehecht, dat hij het niet kan aanzien
dat de waarde van de aandelen blijft
dalen en dat zijn „levenswerk" in de
troebele sfeer van baisse-speculatie
belandt, kan hij aankopen verrichten
om de koers te stabiliseren. Blijft het
wantrouwen dan echter nog bestaan,
dan komen aan die aankopen eens
een eind, ook al zit hij nog zo goed
bij kas.
Alle ondernemers zouden in een der
gelijk (zeldzaam) geval het hoofd in de
schoot leggen en wachten tot het tij
keert. Zo niet de heer Zwolsman. Hij
had inmiddels (via de Zwolsmangroep)
de meerderheid van de 40,3 min. 1 i-
pitaal van de EMS in handen gekregen
en zegt nu: „Hebben jullie geen ver
trouwen meer in mijn aandelen, geef
ze dan maar zolang hier, ik zal de
risico's wel dragen („ik ga op de tocht
staan"), jullie krijgen zolang schuldbe-
(Van onze Haagse redaktie)
DEN HAAG, 9 nov. Door op drei
gende toon het artikel uit het regle
ment van orde voor te lezen, dat hem
de bevoegdheid verleent gemeenteraads
leden, die zich op onbehoorlijke wijze
over hun mederaadsleden uitlaten, de
mond te snoeren, heeft burgemeester
Kolfschoten gistermiddag de „Vrije Bur
ger" van Drenthem Soesman ernstig
berispt. De heer Van Drenthem Soes
man had zich afgevraagd waarom hjj
ais één-mansfractie nu al een jaar
lang zoveel mogelijk in de maling ge
nomen werd.
„Iedere keer wanneer dat gebeurt,
denk ik terug aan de Tweede We
reldoorlog en voel ik mezelf tegen
over nazi's staan." De heer Van Dren
them Soesman kwam tot deze, door
de burgemeester gelaakte, opmerking
toen hij door de wethouder van On
derwijs, Kunsten en Sportzaken, H. J.
Wilzen op scherpe wijze van repliek
werd gediend.
De Vrije Burger had zich verzet te
gen subsidiëring van de vaste bespeler
van de Koninklijke Schouwburg. Hij be
pleitte voor de toneelgezelschappen een
survival-of-the-fittest politiek. Wanneer
er niet genoeg mensen naar de toneel
stukken komen kijken, dan deugt naar
zijn mening, de aangeboden waar niet.
„Er zijn ook nog genoeg toneelgezel
schappen, die het zonder subsidie af
kunnen". Als voorbeeld noemde hij
Toon Hermans. De geprikkelde Wethou
der Wilzen hekelde toen de steeds weer
hilariteit verwekkende gewoonte van de
eenzaam voor zjjn partij in de raaa
zetelende heer Van Drenthem Soesman
om voortdurend te spreken van „mijn
fractie en ik". „Ook nu heeft hij weer
last met enkel- en meervoud. Hij zou
moeten weten dat men moeilijk van een
toneelgezelschap kan spreken bij een
man die een „One manshow" opvoert"
man die een „One man show" opvoert."
dent-directeur -van de Nederlandsche
Bank gesignaleerde inflatoire tendenzen,
stemde een verbolgen heer van Dren
them Soesman tegen tal van „geld
verslindende projecten".
wijzen in de risico-vrije sector. Als jul
lie zien hoeveel vertrouwen ik in de
EMS heb, keert jullie vertrouwen van
zelf weer terug".
Voor een aandeeltje dat vorige week
op de beurs nog geen 170 waard was,
krijgt de belegger nu ineens een nomi
nale waarde van 300 in handen, een
rente dragend van 6 procent, mèt de
mogelijkheid deze over vijf jaar in een
misschien beter geprijsd, aandeel terug
te ruilen. In plaats van de 15 dividend
op het aandeel krijgt hij nu 18 rente
op de obligaties. Bij een faillissement
is de obligatiehouder preferente schuld
eiser boven de aandeelhouder. Dus:
„Aan alle kanten voordelig, aan alle
kanten gedekt, een heel verleidelijk
aanbod". Ook voor de EMS is het geen
slechte transactie, aangezien de hoge
obligatierente van de belasting aftrek
baar is en uiteindelijk heel wat voor
deliger blijkt te zijn dan de wat lagere
dividenduitkering.
Als het allemaal zo zonnig was, zou
den wij inderdaad niets anders dan
woorden van lof voor de briilante vondst
van de heer Zwolsman moeten hebben,
maar, zoals elke rechtgeaarde medail
le, heeft ook deze twee kanten. Pro
fessor van der Grinten, mr. Treurniet
en de heer De Rooij, die de EMS in
alle stormen trouw zijn gebleven, on
danks het vertrek van diverse andere
topfiguren, wordt het nu kennelijk te
gortig. Zij schudden hun verantwoorde
lijkheid af door met onmiddellijke in
gang ontslag te nemen. De heer Zwols
man kan in een vaag communiqué na
tuurlijk wel spreken van „nieuwe con
stellatie" en zo, maar dat de heren
het met zijn beleid oneens zijn is over
duidelijk. De heer Zwolsman blijft nu
over, moederziel alleen... slechts zijn
zuster blijft hem trouw.
De oppositiegroep van aandeelhouders
onder aanvoering van mr. Polak, heeft
plotseling verse koren op de molen ge
kregen. Kreten als „machtspolitiek" en
„alleenheerserij" zullen harder dan ooit
door de vergaderingen schallen en het
ene kort geding na het andere zal op
het laatste moment geen doorgang vin
den; kortom, door het aftreden van de
drie bestuursleden zal de rust binnen
(Advertentie)
da subliem* vtarlagan-houfspaanplaai
r»
product
ENSCHEDE, 9 nov. De heer R.
G. Riemvis uit Glanerbrug is gisteren
dodelijk gewond bij een verkeersonge
luk op de rijksweg Enschede-Glaner-
brug. Een losgeraakte oplegger van
een truck stond hier, onverlicht, dwars
over de weg. Van de ene kant botste
er een autobus op, waarvan de chauf
feur een bekkenfractuur opliep. Van de
andere kant botste de personenauto,
waarin de heer Riemvis, zat.
BRUNSSUM Gisteren is hier de
48-jarige heer P. Hamers uit Schinveld
met zijn fiets door een auto gegrepen.
Hij werd daarbij zo zwaar gewond dat
hij korte tijd later in een ziekenhuis
overleed.
de EMS een vrome wens blijven, waar
door het vertrouwen in het aandeel (en
nu dus in de obligatie) maar heel moei
lijk zal kunnen terugkeren.
En dit vertrouwen zal zich juist snel
moeten herstellen, om te voorkomen
dat het met de koers van de obligaties
dezelfde kant uitgaat als met die van
het aandeel, want beide effecten hebben
gemeen dat het rendement op de ach
tergrond raakt zodra de „intrinsieke"
waarde ervan in twijfel wordt getrokken.
Wij hopen voor de heer Zwolsman en
voor het grote EMS-concem, waarbij zo
veel persoonlijke belangen betrokken
zjjn, dat de omwisselingstransactie een
keer ten goede betekent. De belangrijk
ste voorwaarde daartoe is echter open
heid. Openheid in berichtgeving, open
heid in verslaggeving, openheid op de
vergaderingen, openheid vooral over
het ontslag van de drie topfiguren. Het
verleden heeft bewezen, dat juist gebrek
aan openheid het vertrouwen ïn de EMS
heeft ondermijnd. Gelukkig zijn er te
kenen die er op wijzen, dat de heer
Zwolsman dit begint in te zien.
HAGEN, 9 nov. (DPA) Neder
landse joden werden in de vernieti
gingskamp Sobibor gedwongen vóór zij
de gaskamer ingingen naar huis to
schrijven, dat zij als „kolonalisten" in
de Oekraïne gevestigd zouden worden.
Dit was een van de verklaringen, die
de Nederlandse jodin Ilana Safran
maandag hier als getuige in het pro
ces tegen elf voormalige bewakers van
het Nazi-vernietigingskamp Sobibor af
legde. Zjj worden beschuldigd van
moord op minstens een kwart miljoen
mensen.
De in 1933 met haar ouders uit Es
sen naar Nederland geëmigreerde ge
tuige had zich tot 1943 in Utrecht voor
de Duitse bezetters verborgen kunnen
houden. Toen werd zjj als zeventienja
rig meisje naar het vernietigingskamp
gedeporteerd.
Mevrouw Safrin beschreef de recht
bank hoe de gevangenen bjj aankomst
met stokslagen en honden uit de goe
derenwagons werden gedreven. Ouderen
en gebrekkigen gingen rechtstreeks
naar de gaskamers.
Zij noemde de thans terechtstaande
SS-er Karl Frenzel de ergste sadist.
Een gevangene, die een poging tot zelf
moord had gedaan, schoot hij neer met
de woorden „degenen die doden zijn
wij". Frenzel had volgens de thans in
Israël wonende getuige deelgenomen aan
het doodschieten van tweeënzeventig
Nederlandse joden en het terechtstellen
van een groep bosarbeiders waarvan
twee mannen waren ontvlucht. De ge
vangenen gaven Frenzel de bijnaam „de
slager".
De getuige legde ook belastende ver
klaringen af voor een andere beklaag
de, de voormalige SS-er Franz Wolf,
die volgens haar eveneens stok en pis
tool kwistig hanteerde.
UTRECHT, 9 nov. In een commen
taar in zijn officieel orgaan Ruim
Zicht noemt het Nederlands Katholiek
Vakverbond het erg teleurstellend dat
een bijzonder kleine minderheid in de
Nederlandse Consumentenbond de inte
gratie in de Nederlandse vakbeweging
in de N.C.B. onmogelijk heeft gemaakt.
