Aflaathervorming
voor Amerikanen
niet opportuun
GINA'S HANDTEKENING OP MATROZENKRAGEN
SCHEEPVAARTBERICHTEN
RADIO ELEKTRA
TELEVISIE
Toelichting op Soekarno:
huurcorrectie
oude huizen
Duitsers moeten
gaan bezuinigen
Lagere eisen stellen
of harder werken
Geen
heksenjacht
Manneken Pis
verminkt
Brief van Neder horst werpt
zware schaduw op relatie
grote regeringspartijen
Nederhorst
hindt in
Politie grijpt
aanrander
Autobus
schept man
r
K.V.P.-FRACTIEVOORZITTER SCHMELZER
Pleidooien van
Oosterse Vaders
v
EgHARD WAARSCHUWT:
Wordt werktijd
^veer verlengd?
Overleden na val
van dertien meter
Drie winnaars in
drie-in-een-toto
Kabinet en volk
onvoorbereid
Boltini koopt
pretpark Teuge
Dodelijk ongeval
in Haarlem
Pater Salvator
Booms overleden
"Twijfel over oorzaak
vliegtuigongeval
i*1 Winkel (Nh.)
Studenten daders?
P.S.P.: bezwaren
DONDERDAG 11 NOVEMBER 1965
PAGINA 11
I 7m h
Gina Lollóbrigida plaatst haar
handtekening op de kragen van
Italiaanse matrozen tijdens een
wandeling door Rome in de
buurt van de Spaanse Trappen.
Wan onze Romeinse correspondent)
"ov- .In tegenwoordig-
had ,"e Paus, die plaatsgenomen
'eren ta v0°rzi.tterstatel, droeg gis-
rnis kardinaal Cicognani de Concilie-
ders n V°0r de dit Jaar overleden Va-
Of>em;. .iR secretaris-generaal legde dan
da dor aan de vergadering de agen-
deeldo ,resterende periode voor en
zes cm* uitslag der laatste van de
over urpsteren gehouden stemmingen
hiedo ',l-sch™a „Het lekeHapostolaat"
Keheló ,ru't bleek, dat de Vaders het
stemrv, ontwerp met bijna algemene
men aanvaard hadden.
ov^j,steren werd toen nog gestemd
de 9inft s.chema in zijn geheel. Van
dn_ 08 uitgebrachte stemmen luid-
OnoL?? 2201 twee nee, vijf bleken
licÜX Hiermee is dus dit Conci-
ovPT,Ument afgewerkt. De algemene
deliif der congregatie van het God-
Js Woord, pater Joannes Schütte,
ovpr °aarbij een uitvoerig bericht
r>p bijwerking van het schema
missionerende werkzaamheid
tienm Herk". De Vaders hebben
2ip-iJlaal over de aangebrachte wij-
smgen gestemd. De resultaten van
ke ®erTTte vjjf ervan zjjn reeds be-
Zeei?'iV®t aantal tegenstemmers was
Ovpr j ein' slechts bij de stemming
er de tweede groep veranderingen
af r? 117 Vaders (zes procent) deze
pp'v, vÖfde stemming ging over het
j^neel van de inleiding en hoofdstuk
tón ie.r werden nog 272 amendemen-
DU ingediend.
ti,Pe voorzitters der bisschopsconferen-
len ,ZD" gisteren begonnen het gevoe
len Unner bisschoppen bekend te ma
de f.Ver bet pauselijk voorstel inzake
karrf thervorming. 0e patriarchen
eh; naa' Tappouni en kardinaal Meou-
de» tne'dden, dat zij de mening hun-
den S'rI10f'eI1 schriftelijk ingediend had-
biois i e Melchitische patriarch Maxi-
t]a-s IV verklaarde namens zijn Kerk,
tu, or principieel geen yerschil bestaat
e„ Sen de opvattingen van de Westerse
ka Van de Oosterse Kerk inzake de
lJf,.arc'e van de boete en van de voor
st.!';,, der Kerk tot delging der zónde-
Ken ?n' Maar de Oosterse Kerken vol-
lhin.i l Westerse niet in het sinds de
Svsit ven gegroeide aflaten-
thn„iem.' dat als zodanig een ware
oiogische fundering mist en vaak
'zaak was van ernstige misbruiken.
voor op ?^^G, 11 nov. De Raad
de 00r® ,Uchtvaart is van oordeel dat
met een
lift aai i ia van w
ltiftpnt i?!i Van het ongeval
de he hinkel, waarbij de bestuurder,
vlin -r J. Blaauwboer en twee passa-
®8tuig op 10 maart onder de ge-
ttïftl»c "««au wuucr «o
om het leven zijn gekomen niet
is komen vast te staan.
"e raad voegt er onmiddellijk aan toe:
zijn er aanwijzingen die erop dui-
®n dat het ongeval zijn oorzaak vindt
dl ?cute fysieke omstandigheden die
bestuurder onbekwaam hebben ge-
aakt het vliegtuig te besturen.
Üet ongeluk met het Morane Saul-
Va J'^uegtuig van de nationale lucht-
^«tschool gebeurde op de dag nadat
rn beer Blaauwboer, lid van de ge-
BpT„ eraad van Winkel, 66 jaar was
gpn °r<?en- Hij beoefende het sportvlie-
Bi-ai ru'm dertig jaar.
oiór1 bad twee vrienden, de 67-jarige
S£2WtoWter van Winkel, de heer T.
Vhp Umus' en fle 63-jarige heer J de
het. si. uitgenodigd voor een vlucht van
b]-,yuegveld Hilversum naar de woon-
«ats van alle drie.
hepó bet onderzoek is gebleken dat de
biet H'aauwboer zich op de 10e maart
het gevoeldebij de autopsie op
der aV?ffelijk overschot van de bestuur
den -lJn een gezwel in de hersenen en
uigeklemde galsteen gevonden.
Het beste zou volgens de patriarch zijn
deze gehele praktijk op te heffen. In
elk geval moet iedere rekenarij ge
schrapt worden en iedere mathemati
sche formule tot berekening van de
verhouding tussen de eigen verdien
sten van de boetende en de genoegdoe
ning, welke de Kerk daar boven op
geeft. Bij de volle aflaat dient elke
schijn reeds van automatisme weg te
vallen en tenslotte moet er positief een
theologie ontwikkeld worden over de
persoonlijke genoegdoening der gelovi
gen in verbinding met de oneindige
verdiensten van Christus. Zo zal de
Kerk daadwerkelijk de leerstellige
moeilijkheden met de kerken der refor
matie, de disciplinaire met de ortho
doxe Kerk, en de pastorale in de eigen
rijen tegemoet treden.
De Koptische patriarch Sidarouss
merkte op, dat het aflaatwezen een
grote belemmering is voor at eenheid
der Koptische Kerken. De Portugese
en Australische bisschopsconferen
ties konden in het algemeen het voor
stel billijken, evenals de Noordameri-
kaanse. Maar een aanmerkelijk deel
der Noordamerikaanse bisschoppen
achtte een uitspraak over de aflaat-
vragen heden niet opportuun. Ten
aanzien van zoveel dringende proble
men is deze zaak van ondergeschikt
belang. Belangrijker echter nog is, dat
het huidige voorstel theologisch aan
merkelijk „achter loopt". Het lijkt de
ze bisschoppen beter, dat alle bis
schopsconferenties de aflatenkwes-
tie in leer en gebruiken nog eens rus
tig thuis bestuderen en de uitslag daar
van later op een door de Paus te be
palen tijdstip in Rome indienen.
s.yfeiwjysmü
Alkmaar 9 v. Curagao n. Punta Cardon.g
Alnati 9 v. Buenos Aires n. Santos.
Aludra 9 v. Salvador n. Las Palmas.
Archimedes 9 v. St. Vincent n. Guanta.
Calamares 10 te Armuelles.
Cartago 9 v. Seattle n. Panama.
Dinteldijk 10 v. Londen n. Bremen.
Grebbedijk 10 te Antwerpen.
Hermes 9 v. Oranjestad n. Pto Cabello.
Johannes Frans 9 v. Balboa n. Talara.
Kamperdijk 10 v. Hamburg n. Bremen.
Leto 9 op Erie-meer n. Toledo.
Medon 9 v. Antwerpen n. Amsterdam.
Memnon 9 v. Port of Spain n. Nickerie.
Or. Nassau 9 v. Kingston n. Southampton.
Pr. Alexander 7 v. Hamilton n. Cleveland.
Pr. W. George Frederik. 8 v. Rochester n.
Toronto.
Ruys 11 te Mauritius.
Sinon 10 te Willemstad.
Sloterdijk 10 te Newportnews.
Stad Gouda 9 v. Destrehan n. Yokohama.
Stad Vlaardingen 12 te Emden.
Tegelberg 9 v. Santos n. Montevideo.
Viana 10 v. Idd el Shargi n. Bahrein.
Vlist 10 te Puerto Cabello.
Karachi 10 te Beiroeth.
Karakorum 10 te Lissabon.
Kermia 9 te Stanlow.
Peperkust p. 9 Kp Finisterre n. Freetown.
Senegalkust 9 v. Port Hartcourt n. Lagos.
Spaarnekerk 9 te Antwerpen.
Telamon 9 v. San Puan n. Puerto Plata.
Triton 10 te Santo Domingo.
Alchiba 11 te Ummsaid.
Aldabi 9 v. Las Palmas n. Rotterdam.
Ampenan 10 te Bremen.
Annenkerk p. 10 Beachyhead n. Marseille.
Arendskerk p. 10 The Brothers n. Penang.
Aristoteles p. 10 San Miguel n. Dordrecht.
Artemis 10 te Izmir.
Caltex Madrid 10 v. Sungeipakning n.
Dumai.
Delft 10 te Hamburg.
Eemland 10 v. Hamburg n. Bremen.
Esso R'dam p. 10 Ras al Hadd n. Bahrein.
Eumaeus 10 te Birkenhead.
(Advertentie)
WILLEMSPARKWEG 30
TEL: 790929- 791743
PRINSENGRACHT 56
IEL: 246762-64791
DEN HAAG, 11 nov. Minister Ro-
gaers heeft zijn op 2 november gedane
suggestie ook ten aanzien van wonin
gen van voor 1921 correctie van de
huurprijs mogelijk te maken toegelicht.
Wanneer een verhuurder meent dat de
door hem verhuurde woning is ver
huurd tegen een aanzienlijk lagere huur
prijs dan die van vergelijkbare wonin
gen, kan hij aan de minister nadere
vaststelling van de wetteiyk toegestane
huurprijs verzoeken.
De minister kan hier slechts op in
gaan wanneer vast staat, dat de huur
kennelijk zeer aanzienlijk afwijkt. Als
norm wordt hiervoor in het algemeen
een percentage van ongeveer twintig
aangehouden.
Van het half miljoen woningen van
voor 1921 met lage huur kunnen er,
aldus de bewindsman 275.000 gerekend
worden tot de krotten, 100.000 zijn
slecht te noemen, zodat alleen het res
tant van 125.000 woningen voor huurver
hoging in aanmerking kan komen, wan
neer aan de voorwaarden van het wets
artikel is voldaan, namelijk dat de ver
huurder naar twee volledig of nage
noeg volledig vergelijkbare, in de naas
te omgeving* gelegen woningen moet
kunnen verwijzen.
»hi60?^> n nov. In het aan econo-
fege-j" hnanciën gewijde deel van zijn
ft°ii(|sf!?sver.klaring heeft de Duitse
'aara ,nse!ier Erhard onder meer ver-
hiisch '.n Iwt belang van de econo-
den stabiliteit niet alleen moet wor-
0rtin» en van verdere werktijdver-
Jhoet mr
hij fvorden
«J" c.a.o.'
maar dat zelfs overwogen
of het niet beter is de
.„B s overeengekomen weke-
1''n. "Trktijd met een uur te verlen-
^®stduitse Bondskanselier zei
hl öat de economische situatie
]a®®'"Duitsland en de toestand van
U|inón tinanciën niet zonder zorg
het Qr" w°rden gadegeslagen. Met
beiflsjK op de uitputting van de ar-
de hana Tves en de zwakker worden-
Huitsi'fJdHpölitieke positie van West-
Pfobeeó!) moe' volgens Erhard ge-
^ndukt^0 worden het bruto nationaal
PV, oc>r een groter aantal werk-
°r neóra te 'aten toenemen. Hier-
®eh bete ket aaabod toe en wordt
z°dat ,j®re marktsituatie geschapen,
bela<5tPri|zen stabieler worden en
..We j-, nSinkomsten stijgen.
ander«°hten onze eisen lager stellen
Erhard ar5er werken", zo verklaar-
Si verlenging van de
de West!?®, geen taboe meer zijn
„®'en in au'tse regering zal niet aar-
Hemen. e kwestie het initiatief te
®rhard
B^f.^aWuitsr10!? de verzwakking van
gedurende kot andelspoütieke positie
afgelopen jaar een be
denkelijke zaak. Gedurende de afgelo
pen vijf jaar heeft de Bondsrepubliek
jaarlijks een overschot van gemiddeld
5% miljard Mark op haar handelsba
lans gehad, doch over de eerste negen
maanden van dit jaar bedraagt dit
slechts 616 miljoen Mark.
Het is hierby opvallend dat de nade
lige ontwikkeling van de Westduitse
handelsbalans voor het grootste deel
het gevolg is van een grotere invoer
uit de andere EEG-landen. De ongun
stige gang van zaken is echter voor
een deel ook te wyten aan een te grote
binnenlandse vraag. „Door een verde
re voortzetting van de loonsstijging en
een aanhoudende stijging van de pro-
duktiekosten komt de Westduitse con
currentiepositie ernstig in gevaar", zo
zei Erhard.
Hy vestigde er de aandacht op dat
zijn regering zich by haar pogingen
de koers van de Mark stabiel te hou
den verplicht voelt noodzakelijke maat
regelen ook dan te nemen als zy er
niet zeker van is of de openbare me
ning ermee instemt. Erhard kondigde
aan dat de Westduitse regering het
niet by de in de nieuwe begroting op
genomen bezuinigingsmaatregelen zal
laten. Zij is van plan nieuwe wetten,
die grotere uitgaven met zich mee
brengen, pas in te dienen als zij zeker
weet dat de benodigde dekking voor
handen is.
Met nadruk verklaarde Erhard zich
voorstander van beperking op de van
jaar tot jaar stygende subsidieposten
op de begroting. De subsidies moeten
in het kader van een langlopend pro
gramma geleidelijk worden afgeschaft,
zo meende hij. Op principiële, juridi
sche, economische en politieke gronden
sprak hij zich uit tegen een grotere
medezeggenschap van de vakbonden in
het bedrijfsleven.
DJAKARTA, 11 nov. lUPI) Pre
sident Soekarno van Indonesië heeft de
huidige anti-communistische agita
tie in zün land woensdag veroordeeld
als een „heksenjacht". Hy beschuldig
de de vrye wereld ervan enorme hoe-
veelheden geld in Indonesië te steken
met het doel de revolutionaire doel
stellingen van zijn land om te buigen
naar rechts.
In een redevoering naar aanleiding
van de Indonesische „heldendag" sprak
hy duister over bemoeizieke buiten
landse mogendheden. Soekarno be
weerde dat een niet nader genoemde
buitenlandse ambassade in Djakarta
een Indonesische leider voor de mis
lukte opstand van 1 oktober 150.000.000
roepiah had geboden ,,om propaganda
te maken voor de vrye wereld".
De 64-jarige president waarschuwde
zyn gehoor functionarissen en per
soonlijkheden uit het openbare leven
dat er zonder eenheid geen Indone
sië zou zyn. Hy beloofde over te gaan
tot de ontbinding van politieke party
en, die de gemoederen van het publiek
bleven opzwepen. Hp zei dat hp er nog
steeds over nadacht of hp de commu
nistische partp zou ontbinden, maar
dat welke regering ook zou stoelen op
de drie voornaamste grondslagen van
de Indonesische ideologie nationa
lisme, religie en socialistisch marxis
me, of communisme.
BRUSSEL, 11 nov. (ANP) Er
heerst vandaag in Brussel, dat op wa
penstilstandsdag een zondagse aanblik
biedt, grote verslagenheid. De oudste
burger, Manneken Pis, is deerlijk ver
minkt. Vandalen hebben in de nacht
het beroemde beeldje vernield. Slechts
de onderste ledematen zijn overgeble
ven. De daders worden gezocht onder
studenten, die gisteravond in Brussel
hebben deelgenomen aan de roerige be
toging, die door Walen werd gehouden
voor de terugkeer van de zes dorpen
uit de voerstreek naar de provincie
Luik of daartegen hebben gedemon
streerd.
ROTTERDAM, 10 nov. Gisteren is
hier de 62-jarige constructieschilder P.
Bloem na een val van dertien meter
overleden. Hp werkte met een collega
op twee los liggende planken aan de
constructiebouw van een oliedistillatie
aan de Vondelingenweg.
De Rotterdamse politie deelde van
morgen mee, dat de collega van de
heer Bloem plotseling een der planken
naar voren zag schuiven en naar be
neden zag vallen. Daarna zag hy de
heer Bloem hevig bloedend op straat
liggen. Deze werd in ernstige toestand
naar de geneeskundige dienst op het
terrein gebracht, waar hp later is over
leden.
DEN HAAG, 11 nov. Bp de drie-
in-een toto van het afgelopen weekein
de, waarvoor aan prpzen een bedrag
van 63.081 gulden (aus voor de eerste,
tweede en derde prps elk 21.027 gul
den) beschikbaar was, waren er drie
meldingen, met alle thuis overwinnen
de clubs goed, hetgeen voor ieder bruto
7.009 gulden betekent. Een deelnemer
had alle uit-overwinningen goed inge
vuld. hetgeen hem 21.027 gulden ople
vert, terwpl drie deelnemers de gelp-
ke spelen goed hadden voorzien, zodat
zp 7.009 gulden rpker werden.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 11 nov. PvdA-fractie-
voorzitter drs. Nederhorst heeft gisteren
het debat over de toestemmingswet voor
het huwelijk van prinses Beatrix met
Claus von Amsberg geopend. In zijn
rede betuigde hp openlijk spijt over
de zinsnede in zijn bekende brief, die
de indruk wekte dat prof. De Quay het
in de oorlog op een akkoordje met de
Duitsers en NSB had willen gooien. Hij
distancieerde zich tevens van de door
hem gewekte indruk dat katholieken
of KVP-ers nooit tot de hoogste amb
ten in het land geroepen zouden mogen
worden.
Het kabinet was tijdens de debatten
vertegenwoordigd door premier Cals,
de heer Smallenbroek (Binnenlandse
Zaken), prof. Samkalden (Justitie), dr.
Einaar (minister voor Suriname) en de
heer Lampe (voor de Antillen).
Na de heer Nederhorst sprak de frac
tievoorzitter van de KVP, de heer
Schmelzer. Hy wees op het persoonlijk
intiem geluk van de verloofden, dat
mede in het geding is met daarnaast
de staatkundige betekenis waar het de
volksvertegenwoordiging om gaat. De
Kamer is niet bijeen om een oordeel nit
te spreken over de keuze van de prin
ses. Het gaat er slechts om na te gaan
of er zeer gegronde redenen zpn om de
toestemming tot het huwelijk te ont
houden. De KVP-fractie ziet deze rede
nen bepaald niet.
Hp is zich bewust van de bezwaren
die bp een aantal Nederlanders bestaan.
Het door de bezetter veroorzaakte oor
logsleed heeft diepe sporen nagelaten.
Voor de fractie kan dit geen reden
zpn de heer Von Amsberg niet te
aanvaarden als toekomstig prins-ge-
maal. De positieve indruk van de in
formaties die de regering over hem
heeft gegeven is door een nadere ken
nismaking en door nadere informa-
tjpe VPPdtpplft
„Wanneer wp hem met begrip voor
de geuite bezwaren toch aanvaarden,
geschiedt dat mede omdat Nederland
ernstig poogt ertoe bp te dragen een
menswaardige, een vreedzame inter
nationale samenleving op te bouwen.
Dan mogen wp, aldus de heer Schmel
zer ons oorlogsverleden wat het Duit
se volk betreft niet de doorslag laten
geven boven het redelpk vertrouwen
in de persoon-Von Amsberg en zpn
mogeipkheden zich voor ons land
aan de zpde van de kroonprinses in
te zetten.
De fractie wil zich dus "'et laten
leiden door de opvatting, dat wij door
de prinses min of meer voor ®®n vol
dongen feit zouden zijn gesteld, zoals
de heer Nederhorst het in zpn brief
en zoals de fractie van de Partij van
den Arbeid het in het voorlopig ver
slag voor zichzelf stellen. Zo'n opvat
ting acht de KVP zowel in strijd met
de feiten als op zichzelf afkeurens
waardig. Het verheugt ha_ar_ dat het
kabinet, inclusief de socialistische mi
nister dus enige malen duidelijk heeft
ontkend dat er sprake zou zijn van
voldongen feiten.
Hoogst afkeurenswaardig zou de frac
tie het vinden wanneer men op partp-
politieke gronden zich erop zou beroe
pen voor voldongen feiten te zpn ge
steld. In onze constitutionele monarchie
is aan regeringszijde alleen het kabinet
verantwoordelpk. Het kan deze verant-
woordelpkheid niet ontvluchten. Voor
het parlement geldt precies hetzelfde.
Het kan en mag die verantwoordelijk
heid niet met een beroep op een soort
overmacht pogen te ontlopen. Door het
ongegronde verwpt van voor voldongen
feiten te zpn gesteld, krpgt de res
pectloze bejegening van het koninklijk
nuis in de brief van de heer Neder
horst nog een extra accent. Een ac
cent, dat des te ppnlijker is, wanneer
men beseft dat de leden van dat Huis
zich niet kunnen verdedigen.
Tezamen met wat in die brief over
de heren De Quay en Luns wer<l ge
schreven, moest wel een hachelpke si
tuatie ontstaan, met als effect: de in
zet van de eerbied voor ónze constitu
tionele monarchie. Van het kabinet in
zpn geheel had de KVP niet anders
verwacht dan dat het deze brief zeer
zou betreuren, zoals de minister-presi
dent terecht heeft verklaard.
De opmerkingen over de heer De
Quay, een man met een zeer grote
staat van dienst voor land en volk, noem
de de heer Schmelzer onaanvaardbaar
voor de fractie. In het antwoord van de
PvdA-fractie op een brief van de KVP
werd de passage ovei prof. De Quay on
nodig grievend genoemd. De heer
Schmelzer stelde dit antwoord op prps,
maar wilde ervan uitgaan dat het woord
„onnodig" onnodig is, en dat met de
PvdA-fractie ook de heer Nederhorst
zelf is bedoeld. Dat de fractie-voorzit
ter van de PvdA een goed in de hand
gehouden monarchie nog prefereert bo
ven de heren De Quay of Luns als
staatshoofd wordt door de socialistische
fractie als geheel uitgelegd als bepaald
niet ten nadele van de heren De Quay
en Luns of van de KVP, maar zuiver
als een zakelijke beoordeling. „Wij ne
men er nota van dat dit de bedoeling is,
ook weer van de heer Nederhorst zelf."
„Nog ongelukkiger had het dan ech
ter in de eerste brief nauwelijks kun
nen worden geformuleerd, aldus de
katholieke fractie-voorzitter. Hp
noemde de brief, waarop treffende
reacties van eerlijke verontwaardi
ging uit het gehele volk zpn ontstaan
een dieptepunt in de staatkundige
verhoudingen van ons land. Het valt
niet te loochenen, dat op de verhou
ding tussen de regeringspartners een
zware schaduw is geworpen, die,
naar de heer Schmelzer vreest, nog
geruime tpd nawerking zal hebben.
De heer Schmelzer wilde zich ook
beperken tot een krachtige ondersteu
ning van het regeringsstandpunt, dat
oproept tot het zuiver houden vdn de
constitutionele verhoudingen. Daarbij
zijn waakzaamheid en koelbloedigheid
geboden, opdat de betreurenswaar
dige tegenstellingen geen fundamentele
waarden van ons staatsbestel gaan aan
tasten, zo concludeerde hij. De beide
wetsontwerpen worden door de fractie
unaniem aanvaard. Deze kan zich ook
verenigen met het standpunt van de
regering, vast te houden aan de een
maal gekozen plaats van het huwelpk.
De heer Schmelzer sprak het vertrou
wen van de fractie uit in prinses Bea
trix. Dit vertrouwen heeft de prinses
waar gemaakt door haar verklaring dat
zij, gesteld voor een keuze tussen con
stitutionele en particuliere wensen, zon
der meer die plichten zou laten voor
gaan. Hij wees op de „even bekwame
als innemende wijze, waarop de prin
ses ons land vaak heeft vertegenwoor
digd".
De heer Nederhorst zei allereerst dat
hij blij was eindelijk verantwoording te
kunnen afleggen van wat in het jongste
verleden gebeurd is. Hij maakte duide
lijk onderscheid tussen het standpunt
van zijn fractie en dat van zijn brief.
Het fractiestandpunt werd o.m. bepaald
door het feit, dat 22 procent van ons
volk zich niet positief ten aanzien van
de toestemming tot het huwelijk heeft
geuit. Daaraan kan men niet zonder
meer voorbijgaan. De constitutionele
monarchie is jarenlang een onbetwiste
zaak geweest. Zij is dit ondanks het ru
moer van thans eigenlijk nog. Velen
hebben in de bezettingstijd de waarde
ervan leren kennen en waarderen. De
fractie betreurt het oprecht, dat op
nieuw de keuze van de huwelijkspartner
van een der prinsessen aanleiding is
geworden tot meningsverschillen in ons
volk. Voor het aanzien van de consti
tutionele monarchie acht zij dit schade
lik.
Daarna ging de heer Nederhorst in
op zijn brief. Hy vroeg er de Kamer
begrip voor dat dit deel van zijn rede
meer een persoonlijk accent zou krijgen.
De heer Nederhorst sprak verder over
de voorgeschiedenis van de brieven, die
hy geschreven had. Hü had een groot
aantal brieven ontvangen, waaruit hy
een keuze had gemaakt. De fractie is
geheel buiten het antwoord gebleven,
dat een persoonlek karakter had en dat
zwart-wit wilde zijn, omdat ook de brie
ven dat waren. Hij betreurde dit ge
brek aan nuancering alsmede het feit,
dat iemand de brief heeft laten publi
ceren. „Ik heb nu ervaren wat je als
fractie-leider boven je hoofd hangt, zo
als ik ook heb ervaren dat er hoofdre
dacteuren zijn, die op het punt van pu-
blikatie ruime normen stellen".
De heer Nederhorst betreurde de uit
latingen, die personen hebben betrof
fen. Royaal wilde hij met name terug
trekken' „het nare zinnetje, waarin ik
sprekende over prof. de Quay, de in
druk gaf, te willen insinueren, dat hy
het vrijwillig op een akkoordje met de
Duitsers en de N.S.B. wilde gooien."
Hij zei maar één ding te kunnen doen
in de Kamer, dit royaal terug te trek
ken en zijn spijt erover te betuigen.
Met de heer De Quay had hy dit per
soonlijk reeds gedaan. Wel wilde hij
nog eens zeggen, dat elke gedachte, dat
een katholiek of KVP-er door de PvdA
niet aanvaard zou worden voor de hoog
ste posten in het land, hem volstrekt
vreemd is.
Het zat de heer Nederhorst bï'zonder
dwars, dat leden van het Koninklijk
Huis door de publikatie van de brief
in de discussie waren betrokken. Hü
ontkende, dat uit zijn brief van een
republikeinse gezindheid zou zijn ge
bleken. H« had slechts wolken aan de
horizon van het koningschap gezien en
meende dat hij over deze kwesties rus
tig had kunnen praten.
De fractieleider van de WD, mr.
Geertsema, die na de heer Nederhorst
aan het woord kwam, verklaarde, dat
zijn gehele fractie vóór de toestemmings
wet zal stemmen, maar oefende ernstig
kritiek op het besluit van het kabi
net, Amsterdam te hebben uitgekozen
als plaats van de huweiyksvoltrekking.
„Natuurlijk moet het huwelijk in Am
sterdam kunnen plaatsvinden, maar dat
wil nog niet zeggen, dat het ook móét
gebeuren". Het kabinet had de Residen
tie moeten aanwijzen voor de huwelijks
voltrekking.
Voorts handhaafde de heer Geertse
ma zyn bezwaar tegen de titel „Prins
der Nederlanden", die de heer Von
Amsberg zal worden verleend. Waar
om hem niet een Nederlandse adel-
ïyke titel verleend vlak voor zyn hu
welpk en de titel „prins der Neder
landen" eerst vlak voor de troonsbe-
stpging van prinses Beatrix.
De heer Lankhorst, fractie-voorzitter
van de PSP, verklaarde dat zijn frac
tie haar stem niet alleen aan de toe
stemmingswet maar ook aan de naturali.
satiewet zal onthouden. De bezwaren
van de PSP gelden overigens niet het
huwelijk als zodanig noch het Duitse
staatsburgerschap van de heer Von Ams
berg.
Het gaat de PSP enerzijds om de
staatsrechtelijke gevolgen van een wet
telijke toestemming en anderzijds om
de objectieve feiten, dat aan de heer
Von Amsberg in zijn jeugd opzettelijk
een Duitse opvoeding is gegeven en dat
hy in dienst is geweest bij de Duitse
weermacht. Ook indien de Pacifistisch
Socialisten geen principiële voorkeur
zouden hebben voor de republikeinse
staatsvorm die hebben zij overigens
sinds jaren dan nog zouden zij zich
tegen de toestemmingswet verklaren.
„Wij betuigen van harte onze instem
ming met de beide wetsontwerpen, dat
betekent, dat wp de heer Von Amsberg
verwelkomen als Nederlander en dat
wij prinses Beatrix zien als onze toe
komstige koningin, getrouwd met de
man van haar keuze". Met deze woor
den besloot de woordvoerster van de
CHU, freule Wttewaall van Stoetwe
gen, haar in warme bewoordingen ge
steld betoog.
Zp besprak in den brede de waarde
van onze constitutionele monarchie,
waaraan zp een reëler functie toeken
de dan die van symbool van nationale
eenheid. Kritisch sprekend over het
gebrek aan constitutioneel besef bp
sommige beoefenaren van de moderne
journalistiek, laakte zp in het bpzonder
de uitlatingen van functionarissen voor
de televisie, „die bewust de leden van
het Koningshuis naar beneden balen."
Ook AR-fractievoorzitter Roolvink vond
dat met een negatieve houding tegen
over het toestemmingswetsontwerp het
belang van de monarchie en het land niet
zouden worden gediend. De AR-fractie
maakt er zich zorgen over, dat de bezwa
ren van sommigen zich niet zozeer rich
ten tegen het feit dat de heer Von Ams
berg een Duitser is, alswel tegen per
soonlijke beslissingen van leden van
het koninklijk huis. Op grond van staat
kundige argumenten en van gevoels
overwegingen verklaarden de Anti-Re
volutionairen zich voor de toestemmings
wet.
De heer Goedhart was de woordvoer
der van de vijf socialisten die tegen de
wet hebben gestemd. Zijn kritiek richtte
zich rechtstreeks tegen het kabinet, dat
nu klappen op moet vangen die het
echter niet uitsluitend aan zichzelf te
danken heeft, zo meent hij. Zijn bezwa
ren gingen niet uit tegen het feit dat
de huwelijkskandidaat een Duitser is.
„Er is echter niemand te vinden die ons
duidelijk kan maken dat Claus op een
of andere wijze aan de kant van de anti
nazi's heeft gestaan," zo meent hij. „Voor
hogere posities moeten hogere eisen wor
den gesteld. Hij is als een invalide die
men nu eenmaal geen wedstrijden meer
kan laten meelopen. Wanneer de prinses
met hem trouwt, identificeert zij zich
met hem, hetgeen door velen als pijn
lijk zal worden ervaren. Dit zou de mo
narchie geen goed doen maar eerder een
bron van tweespalt worden dan van
nationale eenheid."
Het kabinet had deze wet volgens de
heer Goedhart niet moeten indienen.
Hij vond dat Beatrix best zonder ramp
zalige gevolgen dit huwelpk kan aan
gaan. Prinses Margriet zou immers een
uitstekend alternatief zijn.
'Fïna Nederl. 9 v. Monrovia n. Pt Harcourt
Giessenkerk 10 te Aden.
Gooiland p. 10 Madeira n. Pto Alegre.
Ittersum 10 v. Hamburg n. Antwerpen.
Kamperdijk 10 te Bremen.
Kara 11 te Durban.
Khasieila 10 t. a. Ardrossan.
Kopionella 11 te Singapore.
Limburg 10 v. Hongkong n. Singapore.
Loosdrecht 10 te Bremen.
Loppersum 10 te Le Havre.
Mersey Lloyd 10 te Kobe.
Moordrecht 10 v. Chiba n. Perz. Golf.
Nieuw A'dam 10 v. N. York n. St.-Thomas.
Ondina p .10 Singapore n. Yokohama.
Oranjestad 10 v. Cowesroads n. A'dam.
Rempang 11 te Saloniki.
Rondo 8 v. Bangkok n. Hongkong.
Seine Lloyd 10 v. Colombo n. Djibouti.
Sloterkerk 10 te Hamburg.
Stad Zwolle p. 10 Kp St.-Vinc. n. R'dam.
Togokust 9 v. Luanda n. Cabinda.
Str. Chatham 9 v. Singapore n. Hongkong
Str. Futami 10 v. Durban n. Singapore.
Str. v. Diemen 10 v. Salaam n. Beira.
Van Neck 11 te Sydney.
Vlieland 10 te Abadan.
Zuiderkerk 10 te Port Elizabeth.
Acila 10 v. Geelong n. Sydney.
Adrastus 10 te Hamburg.
Aegis 10 te Barbados.
Agamemnon 10 v. Houston n. New Orleans.
Alcor p. 10 Las Palmas n. Kaapstad.
Banggai 10 v. Zanzibar n. Lor. Marques.
Bennekom 10 te Pto Barrios.
Ceres 10 v. Quebec n. Halifax.
Charis 10 rede Gonaives.
Dahomeykust p. 10 Kp Blanco n. Duink.
Esso A'dam 10 v. Brega n. Alexandne.
Grootekerk p. 10 Guardafui n. Aden.
Koudekerk 10 te New Castle.
Mentor 10 v. Alicante n. Antwerpen.
Naess Tiger 10 v. Mena al Ahmadi n. Suez.
Poseidon p. 10 Kp Ortegal n. Santander.
Prins Willem II 8 v. Detroit n. Milwaukee.
Stad Kampen 10 v. Ryeka n. Bone.
Straat Johore p. 10 Beira n. Kaapstad.
Van Linschoten 10 v. Beira n. Dar es Salaam
Van Spilbergen 10 v. Mauritius n. Auckland
Vitrea 11 te Sydney.
tl»
Aludra p. 10 Maceio n. Las Palmas.
Atys p. 10 Trinidad n. Rio de Janeiro.
Carillo 10 te Golfito.
Dorestad 8 v. Suva n. Balboa.
Eemland 10 te Bremen.
Hathor 10 v. Lattakia n. Iskenderun.
Ivoorkust p. 10 Las Palmas n. Dakar.
Katsedijk 10 v. Boston n. Philadelphia.
Kerkedijk 10 v. New York n. Rotterdam.
Lycaon 10 v. Suez n. Djeddah.
Mijdrecht 10 te Caracas.
Neder Waal 10 v. Bremerhaven n. Antw.
Prins der Nederl. p. 10 Azoren n. Port
of Spain.
Rotte 11 te St.-Vincent.
Skadi 10 te Newport.
Straat Freetown 11 te Kaapstad.
Van Noort 10 te Port Kembla.
Castor p. 9 Algier n. Malta.
Dorestad 8 te Suva.
Esso Rotterdam 9 40 m zw v. Kuna Muria.
Gaasterdijk 9 1200 m wzw v. Azoren.
Japara 9 280 m nw v. Djeddah.
Markab 9 v. Mostaganem n. Rdam.
Schouwen 9 75 m n v. Azoren
Stanislas p. 9 Opporto n. Tripoli.
Vitrea 9 330 m n v. Brisbane.
(Van onze correspondent)
DEVENTER, 11 nov. Circusdirec
teur Tony Boltini is voorlopig eigenaar
geworden van het bij Teuge halverwe
ge Apeldoorn-Deventer gelegen, pret
park „De Olde Herberg". De heer
Boltini, die gistermiddag de verkoop
met 77.000 inzette, wil van het pret
park een grote dancing maken, evenals
hij dat al in Soesterberg heeft gedaan.
De huidige eigenaar van De Olde
Herberg, de heer E. J. van der Veen,
heeft geen kans gezien aan de vorde
ringen van beide hypotheekgevers in
totaal 120.000 te voldoen. De hypo
theken werden teruggeëist, nadat de
laatste anderhalf jaar de exploitatie van
De Olde Herberg zeer te wensen over
liet.
HAARLEM, 11 nov. De Haarlem
se politie heeft vanmorgen omstreeks
half zeven op de Oudeweg een aan
rander gegrepen. Het is de negentien
jarige arbeider P. van der W. uit Haar
lem. De man heeft zich gistermorgen
op dezelfde tijd en dezelfde plaats schul
dig gemaakt aan aanranding van een
25-jarig meisje. Van der W. is een be
kende van de politie. Hij heeft nog niet
bekend. De man is achter slot en gren
del gezet.
HAARLEM, 11 nov. Vanmorgen,
omstreeks kwart over acht, is de 46-ja-
rige J. P. de Regt uit Haarlem op
de Zijlvest alhier in botsing gekomen
met een bus van de N.Z.H. De man
werd zo zwaar gewond dat hij twintig
minuten later is overleden in het Grote
Gasthuis.
Het slachtoffer was in dienst van de
gemeentereiniging. Hü reed op een drie-
wielig motorvoertuig. De autobus greep
hem op het moment dat hy bü'na ge
reed was met een keerbeweging. De
chauffeur van de bus, de 42-jarige
Haarlemmer J.T., week nog uit naar
links, maar hij raakte de driewieler
nog net met zyn rechtervoorzüde.
HEEMSTEDE, 11 nov. In de leef
tijd van 85 jaar is in het ziekenhuis
Calvarienberg te Maastricht overleden
pater Salvator Booms O.F.M., een des
tijds alom bekende priesterfiguur, die
als rondtrekkend predikant grote faam
genoot.
Pater Booms werd 1879 in Heemstede
geboren. Na zijn priesterwyding kreeg
hy als standplaats Nieuwe Niedorp in
Noord-Holland, van waaruit hij twintig
jaar lang met apostolische ijver rond-
trok om het woord Gods te verkondi
gen. Toen werd hij benoemd tot kape
laan in Zaltbommel, waar hy zes jaar
werkzaam was. Na gedurende drie jaar
gardiaan te zyn geweest van het kloos
ter te Megen, volgde zyn benoeming
tot kapelaan van de Hartebrug te Lei
den. Dit werd de glorietijd van zyn le
ven. Hier in Leiden zou hy veertien
jaar arbeiden als de door iedereen ge
respecteerde kapelaan, graag gehoord
predikant en druk bezocht biechtvader,
gezien om zpn eenvoud, bescheidenheid
en vaderlijke zorgzaamheid.
Na zyn Leidse jaren is pater Booms
nog verscheidene jaren rector geweest
van het Elisabeths ziekenhuis te Win-
terswyk. Zyn laatste levensjaren
heeft hy als rustend priester doorge
bracht in het Franciscanerklooster te
Maastricht. Morgen, vrydag, zal pater
Booms na de plechtige uitvaart in de
Maastrichtse kloosterkerk op het kerk
hof te Sint Pieter Maastricht worden
begraven.