gentlemen A prefer RADIO ELEKTRA TEUEMSIE TULLEKEN 30 bezoekers van Hoogovens gewond GEWOON OORLOGSTOE Holwerd en Ternaard boven op gasbel en toch geen gas=warmte Spiegelei bakken duurt vier uur Bij oversteken verongelukt messetrekker Voor werk goed gekeurde man valt arts aan Oneerlijke vinder biedt vondst aan verliezer aan HAL-sehip ramt kustvaarder, opvarenden gered RAADSELACHTIGE REACTIE IN RUW IJZER-CONYERTER Zeven in zieken huis opgenomen Kamerlid vraagt over stagnatie in gaslevering Jaar geëist tegen Vorst schaadt de tuinbouw niet BONEBAKKER T oor Westkapelle Koken luxe Gasbedrijf Bar en boos De prins op bezoek bij reder Niarchos Piet Muyselaar voor lichte operatie in ziekenhuis VRIJDAG 19 NOVEMBER 1963 PAGINA ruim 60 jaar 'n lekkere sigaar L>ln artikelen van 1.70 af - Produkten van bet Huis Een der oxystaalconverters waar mee het ongeluk bij Hoogovens gisteren gebeurde. WESTDONGERADEEL, 19 fl°v. Er zal geen plaats in feeler land zijn waar (naar ver houding) zoveel electrische en ^°veel petroleumkacheltjes bran den als in Holwerd en Ternaard. Er zal geen plaats in Nederland 2Ün waar (naar verhouding) zo- Veel zékeringen smelten en zoveel elektrische dekens gekocht wor den als in Holwerd en Ternaard. Eeide dorpen liggen op de rand van de landkaart, in de uitge strekte gemeente Westdongera- Öeel (bij Dokkum), een van de vele delen waarin Friesland is °Pgedeeld. De zevenduizend in woners leven er van akkerbouw, Wat kleine industrie en de boot- Verbinding HolwerdAmeland. 2e leven er óók op een gasbel en baar men aanneemt niet zo'n kleintje. De N.A.M. heeft in het baburige Blija met succes een horing verricht, de put gedicht eb (als mede-deelnemer in de Gasunie) de streek letterlijk in de kou laten zitten. Het gascomfoor is nu theetafel. Mevrouw Veenstra moet het eten nu op een petroleumpitje klaar zien te krijgen. AGIO HA4KI0N1G En wat dat weer betreft, onze foto graaf zei: „U had geen slechtere dag hunnen uitzoeken." Inderdaad de tocht naar Ternaard en Holwerd was bar: sneeuw, ijzel, spekgladde wegen en snerpende wind en altijd nog een pa-ar graden kouder dan in Holland. Wie niet per se moet waagt zich niet bui ten in de eindeloze, witte kale vlakte «aar wind en ijzel vrij spel hebben. Wie Holwerd haalt drinkt een kop hete snert in De Gouden Klok, als er tenminste niet op gas wordt gekookt. „Nee, ik kook God zij dank elektrisch" zegt de waard. Op dat moment sprin gen alle zekeringen. Advertentie) de klassieke pijnstiller MAASBREE, 19 nov. Bij het over steken van de rijksweg is de 63-jarige mevrouw J. M. C. Bruijnen-Schobbers uit Baarlo gisteravond met haar fiets door een personenauto aangereden. Zij overleed enkele ogenblikken later aan de opgelopen verwondingen. ST. OEDENRODE Op de Liesbout- seweg is gisteravond de 80-jarige heer H. C. van Gorkum uit Schyndei ver ongelukt. De man zwenkte met zijn fiets plotseling naar links, werd door een auto aangereden, tegen het wegdek ge smakt en daarna door een andere auto overreden. WILLEMSPARKWEG 30 - PRINSENGRACHT 56 TEL 7<50939 791 7-13 IEL. 7J&767 04791 ROTTERDAM, 19 nov. De officier van justitie bij de rechtbank alhier, heeft gisteren wegens het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel twaalf maanden gevangenisstraf met aftrek, waarvan twee maanden voorwaardelijk met twee jaar proeftijd geëist tegen een 34-jarige classificeerder uit Schie dam. De man moest terecht staan om dat hij ervan wordt verdacht in de avond van de derde september aan boord van een bij de werf van Wilton- Feijenoord liggend schip, een voorman met een mes te hebben gestoken. De voorman werd in de buik getrof fen, waardoor het buikvlies werd be schadigd. De man werd naar een zie kenhuis overgebracht waar operatief moest worden ingegrepen. De classificeerder vertelde dat hij zich weinig of niets meer van het ge beurde' wist te herinneren. „Allemaal door de drank", zo verklaarde hij. Voor hij die avond aan het werk moest had hij veel gedronken. Hij was nog maar nauwelijks aan boord van het schip, waar hjj aan de slag moest of er ont stond een ruzie met een voorman. Twee getuigen zagen dat de man plotseling een opengeknipt zakmes trok en daar mee de voorman in de buik stak. Uitspraak 2 december. ROTTERDAM, 18 nov. Een 45- jarige arts is hier in zijn spreekkamer mishandeld door een 24-jarige tweede stuurman uit de Maasstad. De arts kreeg enige stompen tegen zijn hoofd en moest een klap met een pannen- deksel op zjjn voorhoofd incasseren, waardoor een scheurwond ontstond. De onenigheid begon nadat de arts de stuurman na hem te hebben ge keurd weer geschikt achtte om aan het werk te gaan. Het feit dat de dokter hem goedkeurde was allerminst naar de zin van de stuurman. Hij pro beerde toen maar met behulp van zijn vuisten en het pannendeksel de arts tot een andere conclusie te brengen. Het slachtoffer werd ontzet door zijn echtgenote en door een man die even eens op een keuring zat te wachten. De tweede stuurman is gearresteerd en in bewaring gesteld. ROTTERDAM, 19 nov. - Een em ployé van een effectenkantoor alhier heeft op wel bijzonder verrassende wij ze het bundeltje IJslandse kronen ter waarde van ongeveer 1.300,-, dat hij had verloren, teruggekregen. De man die het bundeltje bankbiljetten had ge vonden, een 19-jarige kantoorbediende uit de Maasstad bood het geld name lijk ter wisseling aan bij het effecten kantoor. De beambte achter het loket was de zelfde, die kort tevoren de kronen had verloren. De employé waarschuwde de politie en de jongeman werd wegens verduistering in bewaring gesteld. RUSLAND Volgens het blad .Par- tijleven" van het Centrale Comité van de communistische partij zijn de afge lopen drie jaar honderdduizend leden wegens wangedrag uit de partij gezet. In dezelfde periode is het aantal leden met twee miljoen gestegen. (Advertentie) 18 karaats gouden broche met 14 briljanten ref. 46338 f 1.360.- Rokin 88-90-Amsterdam VLISSIXGEN. 19 nov. Om een - Jr gisternacht Is op ongeveer zeven kilo- l.n uit de kl,st voor Westkapelle de fis .1 ('w grote coaster Zuidpool prak- f>i. overvaren door de Nederlandse j^asterdijk van de Holland-Amerika- De twaalf opvarenden van de Zuid- Pool, dg Nederlandse loods, tien be manningsleden en één passagier kon- iv'11 allen worden gered door de Gaas- n r* De kapitein van de Zuid pool, de heer K. Noorda, is met zwa- e verwondingen in het St. Jozef-zie- enrmis in Vlissingen opgenomen. De nl"Yr?an H. F. Klein van de Zlid- pooi houdt hem daar gezelschap. Gaasterdijk is midscheeps voor de het%, ?Fen de Zuidpool gebotst en heeft Van 'P Praktisch overvaren. De neus blast 6 Gaasterdijk drong tot de achter- Was Van *®e coaster in de romp. Dat via aen voor de bemanning, want Va'r.T.wi mast konden negen van de op- Van van de Zuidpool op de neus -de Gaasterdijk klimmen. friirirtoC0?steT. is tegen het eind van de l°nke ln viiftien meter diep water ge- (Van onze verslaggever) IJMUipEN, 19 nov. In allerijl re den gisteren, kort na het middaguur, ambulance-auto's Beverwijk binnen, op weg naar het Rode-Kruisziekenhuis, waar een groot aantal patiënten met brandwonden, opgelopen in de oxy- staalfabriek van Hoogovens moest wor den behandeld of opgenomen. Dertig mensen raakten in de fabriek gewond, van wie twintig naar het ziekenhuis moesten. Van hen werden zeven opge nomen, onder wie twee Duitsers, die er ernstig aan toe bleken te zijn. Het bericht van het ongeval, giste ren nog gemeld in een deel van onze edities, verspreidde zich zeer snel. Het volgende was gebeurd. Tijdens het vullen van een converter met gloeiend ruwijzer, had, volkomen on verwacht. een reactie plaats geen explosie waardoor een hoeveel heid ruwijzer uit de converter spatte. Een deel hiervan kwam terecht op het bezoekersbordes, waar zich op dat ogenblik juist een gezelschap van 90 mensen bevond, vrijwel allen deelne mers aan het congres, dat gistermid dag door de Nederlands-Duitse Kamer van Koophandel te Amsterdam gehou den zou worden. Een dertigtal perso nen werd door het gloeiende ijzer ge troffen. Velen liepen brandwonden op en tal van kledingstukken werden min of meer ernstig beschadigd. Er ontstond geen paniek onder de bezoekers, die zeer snel door de bedrijfsdiensten ge holpen werden en, zonodig, later van nieuwe kleding werden voorzien. Jaarlijks ontvangt Hoogovens vele dui zenden bezoekers in deze fabriek, waar bij zich nog nooit ongevallen hebben voorgedaan. Bovendien besteedt- het be drijf jaarlijks grote sommen aan veilig heidsacties op het bedrijf en daarbui ten, tot in de huisgezinnen van de werknemers toe. Alle mogelijke veilig heidsvoorschriften en veiligheidsartike len beschermen de werknemers tegen eventuele gevaren, zelfs door onvoor zichtigheid. Hoogovens geldt als één der veiligste bedrijven van het land, zoals de ongevallenstatistieken aantonen. Men staat in dit geval dan ook voor een raadsel. Een minutieus onderzoek wordt ingesteld naar de oorzaak van de reactie in de converter, om zodoen de herhaling te voorkomen. De veilig heidsvoorschriften voor de bezoekers worden versterkt en. waar nodig, uit gebreid. Intussen blijkt gelukkig de toe stand van de gewonden naar omstan digheden redelijk te zijn. (Advertentie) DEN HAAG, 19 nov. Het Tweede- Kamerlid Oele (PvdA) heeft de minis ter van Economische Zaken schrifte lijke vragen gesteld over de stagnatie in de gaslevering in verscheidene plaatsen iii ons land als gevolg van de sterk verhoogde afname door de vrfl onverwachte koudegolf. Hij vraagt een overzicht van die gevallen, waarbij in de afgelopen week de gaslevering tijde lijk geheel of grotendeels onderbroken is geweest met opgave van de directs technische oorzaak. Ook wil de heer Oele weten of in ds toekomst op herhaling van deze moei lijkheden moet worden gerekend, gelet op de nu zeer snel verlopende penetra tie van het aardgas en de onverhoopt moeilijk in evenwicht te houden groei van vraag en aanvoercapaciteit. SPANJE Twee Spanjaarden zjjn in Madrid tot twaalf jaar gevangenis straf veroordeeld wegens het organise ren van een communistische cel in Ca- talonië. Zeven anderen werden vrijge sproken, vier beklaagden kregen een tot drie jaar. (Rtr.) degenen die er warmer bij zitten op om de avond niet blauwbekkend te hoeven doorbrengen. Een gelukkig ge volg van de noodsituatie die hier toch wel heerst, is dat iedereen iedereen helpt. Dat is op zichzelf al hartver warmend. 's Avonds na een uur of tien, elf bereikt het gas Holwerd en Ternaard wel omdat het gebruik elders op het net sterk afneemt. De vrouwen begin nen dan gauw aan hun was en de concierge van het gemeentehuis steekt dan de centrale verwarming aan, zo dat die dan tot zeven uur blijft bran den, daarna valt de druk weer weg. De (openbare) school van meester Tjeerdsma is ondergebracht in het dorpshuis, waar de zes (zeer) kleine klassen aan weerszijden van het bil jart het aap-noot-mies leren. Gister middag zijn de banken van de schooi naar het dorpshuis overgebracht. De kinderen zjjn er nu aan gewend dat er wel eens twee mondelinge lessen tege lijk gegeven worden. Als juf en mees ter teveel hinder van elkaar hebben dan geeft de meester een opstel op, zoals gisteren toen hij ze over „kouwe drukte" liet schrijven. Afgezien van het gebrek aan warm te gebeurt het koken ook zeer primi tief. Een behoorlijke warme maal tijd kan niet meer worden klaar ge maakt. De huisvrouwen beginnen des morgens om tien uur al met het op zetten van het eten. Op een petro- leumstelletje, zoals bij de meesten het geval is, gaat dit maar zeer ge brekkig. Een gare aardappel is in Ternaard en Holwerd luxe. Loco-se cretaris Visser vertelde, dat zijn vrouw maandag toen er af en toe nog een beetje gas was er vier uur over gedaan heeft om een spiegelei te bak ken. De vereniging Dorpsbelang over weegt een gaarkeuken voor het heie dorp in te richten. Deze belangenver eniging van Ternaard is niet te spre ken over de houding van het Gasbe drijf Noord-Oost Friesland in Dokkum, een instantie waarin zeven gemeen ten samenwerken. Secretaris Hiddema van Dorpsbelang („Ik word al warm van de agitatie") zegt, dat Ternaard vorig jaar ook al moeilijkheden heeft gehad met het aardgas. Nu heeft het bestuur verzocht om een tegemoetko ming in de kosten die gemaakt wor den. De meeste mensen hebben voor het hoogste vastrechttarief gekozen, zodat ze 93,- moeten betalen. Ik weet dat het Gasbedrijf door overmacht niet aansprakelijk is, maar misschien Volgens de laatste inlichtingen bevin den zich in het Roode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk twaalf patiënten. Drie van de patiënten, de heren M. K. P. Jonkers uit Mierlo, R. Mahieu uit Den Haag en C. W. Zimmermann uit Freudenstadt hebben ernstige brandwonden. Van deze drie patiënten, die buiten levensgevaar verkeren, zijn de twee eerstgenoemde geopereerd. In ziekenhuizen elders zijn aanvankelijk zes patiënten, van wie de algemene toestand goed is. opgenomen, maar hun plaatselijke letsels vereisen behandeling. Van het echtpaar G. G. Uylenburg, dat in het Diaconessen Zie kenhuis te Haarlem was opgenomen, heeft de heer Uylenburg inmiddels het ziekenhuis verlaten. Ook de heer mr. J. A. M. Leistikow kon na behandeling in het Marinehospitaal te Overveen naar huis terugkeren. Op het ogenblik bevin den zich derhalve nog zestien personen in ziekenhuizen. Van geen van hen is de toestand zo ernstig, dat deze in levens gevaar verkeert. BURGERVEEN, 19 nov. De 33- jarige C. van der Linden uit Burger veen is gisteravond in het St. Elisa- bethgasthuis te Haarlem bezweken aan de verwondingen die hij enige uren te voren opliep by een verkeersongeval op de Leimuiderdyk. Het slachtoffer, dat op een bromfiets reeds, werd toen hy de inrit van zyn woning aan de Leimuiderdijk wilde oprijden, gegrepen door een bestelauto bestuurd door K. M. uit Aalsmeer. op sommige punten wel. We zullen dat laten nagaan, maar eerst komt er een protestvergadering volgende week. De heer Hiddema zégt, dat de beide installateurs in het dorp nu de gaskachels aan de straatstenen niet kwyt kunnen. Van een van hen weet hij, dat deze een strop van 15.000 gulden denkt te hebben. Wat vindt de huisvrouw ervan? Mevr. Veenstra, vrouw van de post kantoorhouder zweert, dat haar ka chel niet eerder terug naar de vlie ring gaat dan wanneer ze er zeker van is, dat er niets meer kan ge beuren. „Dit benne gewoon oorlogs toestanden'', zegt ze verontwaar digd. Dat is ze ook over de NTS- journaaldienst, die dinsdagavond zei dat „het morgen voorbij is." Het verwijt dat iedereen hier het Gasbedrijf voor N.O. Friesland maakt, is dat iedereen werd aangesloten, ter wijl men wist dat de capaciteit van de buis veel te gering was. De voor zitter van het bestuur, de lieer L. de Vries, die ook wethouder is van Dok kum zegt hierover: „We hebben dit jaar uitsluitend capaciteitswerken uit gevoerd om aan de vraag tegemoet te komen. De ene leiding na de an dere werd gelegd. In het voorjaar al hebben we besloten een hogedruk- leiding van Dokkum naar Holwerd en Ternaard aan te leggen, juist om aan de behoefte tegemoet te komen." (Advertentie) MEESTERWERKEN VAN 2 TOT A In afwachting daarvan heeft men alle aansluitingsaanvragen geaccepteerd omdat men veronderstelde dat bij de 'intrede van de winter de nieuwe buis zeker gereed zou zijn. In dat opzicht heeft het 't Gasbedrijf niet meegeze ten. Men kon het tracé pas vaststel len als het tracé van de nieuwe weg van Dokkum naar Holwerd was vast gesteld. Dat was en is nog een sle pende affaire. Er werden verschil lende bezwaarschriften ingediend bij G.S. en het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, omdat het tracé door een terp zou lopen. Het Gasbedrijf kon niet langer wachten en begon toen met de aan leg van de buis in de wetenschap dat op bepaalde punten straks ais de weg er komt de nieuwe leiding weer ver legd moet worden. De laatste ver gunning voor het karwei is op 5 okto ber gedateerd. Inmiddels is het werk gevorderd tot nabij Holwerd. maar de overrompelende winter heeft het kar wei stilgelegd. „Vandaag zullen we proberen verder te gaan, er worden extra mensen ingezet, maar we gaan het niet gauw gauw doen," aldus de heer De Vries, ,,het moet absoluut secuur gebeuren. Het voorstel van Dorpsbelang van Ternaard om de mobiele druktank in te schakelen vindt hij geen op lossing en bovendien gevaarlijk. „Die tank geeft hooguit een half uur gas met alle risico's van dien. Men laat de kranen open en let er niet meer op," aldus de heer De Vries. Wat betreft de tegemoetkoming in de vastrechtprijs zei hij, dat het be stuur in dit opzicht niet onredelijk zal zjjn. Hij wilde zich daar verder niet over uitlaten. De moeilijkheden liggen niet alleen in Holwerd en Ternaard, al is de situatie daar wel het ernstigst. Dok kum en andere dorpen in de omge ving hebben woensdag en gisteren ook een paar uur zonder gas gezeten. Het Gasbedrijf Noord Oost Friesland is afhankelijk van de Gasunie, die ge hoopt had de hoofdleiding Groningen- Leeuwarden voor de winter gereed te hebben, maar is eveneens door het weer verrast. Nu bereikt het gas Dokkum in een secundaire leiding. En hoe! Normaal is de druk 30 atmosfeer, de laatste dagen is dat zegge en schrij ve één atmosfeer. Nog iets lager en de gasvoorziening voor heel noord oost-Friesland ligt plat. Alleen beter weer kan uitkomst bieden. Volgens de heer De Vries is de toe stand voor de hele provincie zelfs pre cair. (Van onze speciale verslaggever) Misschien beïnvloed door de ge- Advertentie) slaagde boringen in hun omgeving en de betrekkelijke nabijheid van Sloch- teren zijn de meeste inwoners van Ternaard en Holwerd toen ze vorig jaar op het aardgasnet werden aan gesloten, overgeschakeld op gasver warming. Niemand had verwacht dat het „stugge kleivolk" hier zo positief op zou reageren. De buis was er al lerminst op berekend. De capaciteit van de leiding werd gebaseerd op ge bruik van kookgas met enige reserve voor gasverwarming. Vrijwel ieder een die om een aansluiting vroeg (in Holwerd 70 procent en in Ternaard meer dan 50 procent van de 3400 inwoners) schatte behalve een gas comfoor ook een geyser en een of twee gashaarden of -kachels aan. Door het plotseling invallen van de winter steeg het verbruik overmatig zodat de druk totaal wegviel. De meeste mensen zitten hier nu al bijna een week in de kou en deze hoogst onaan gename situatie duurt in elk geval nog veertien dagen, maar het kan ook een maand of nog langer zijn. Men neemt bier al een soort Nova Zembla- mentaliteit aan. Het gemis aan gas iaat zich jn het bijzonder in Ternaard voelen, dat op het einde van het net ligt en waar ook het gemeentehuis van Westdongeradeel staat. De centrale verwarming van het gemeentehuis werd enige weken geleden van ko len overgeschakeld op aardgas. De gemeenteambtenaren gaan nu des morgens naar hun werk met het straal- of ventilatorkacheltje van thuis onder de arm, maar het helpt nauwelijks. Bovendien kunnen er maar een beperkt aantal gebruikt worden, want anders slaan de stop pen door. Door het enorme stroom verbruik zijn de kabels in het trans formatorhuisje roodgloeiend. Maan dag brandde een kabel zelfs door en kwam een deel van Ternaard an derhalf uur zonder stroom, dus licht én warmte te zitten. Het een had het ander tot gevolg want ieder een ging iedereen bellen en ook de telefoon viel uit. Vandaag zat Ter naard weer zonder stroom, maar nu was het „georganiseerd." Het Provinciaal Elektriciteits Bedrijf kwam van twaalf tot twee de capa citeit van het stroomnet vergroten. Men heeft de bedrijven die veel elektriciteit afnemen gevraagd zich te matigen want de situatie is pre cair. De ongeveer 1700 mensen, die door het uitvallen van de gasverwarming getroffen worden wonen nu in keuken tjes, opkamers en soms op een slaap kamer. Het zijn de enige vertrekken waar het met bijverwarmingsappa raten uit te houden is. Sommigen wo nen bij familie of kennissen in die tot hun geluk nog met kolen, turf of olie stoken, 's Avonds voltrekt zich een volksverhuizinkje. Men zoekt dan DEN HAAG, 19 nov, In de tuin bouw heeft de vorst niet veel schade aangericht, aldus het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen. De groot ste schade was er nog bij de bloem kool in Bovenkarspel en omgeving, die bevroren is, en bij geoogste maar nog op het land liggende knolselderij. Ver der is er misschien ook schade bij an dere koolsoorten, die nog te velde staan. De toestand is hier echter nog niet geheel te overzien. Voor enkele produkten zal het sei zoen nu wel voortijdig afgelopen zijn, zoals voor bloemkool, dié gewoonlijk nog tot de eerste tien dagen van decem ber aan de markt is. De prijzen zijn tijdens de vorst omhoog gegaan. Gister morgen, toen het zachte weer leek te zijn teruggekeerd, waren ze al weer lager. Spruiten, die tijdens de vorst niet geplukt konden worden, daalden bij voorbeeld in prijs van een gulden tot zestig cent per kilo. ATHENE, 19 nov. Prins Bernhard is gisteren op het eilandje Spetsopoela in de golf van Argolikos aangekomen, waar hij de gast is van de eigenaar, de Griekse reder Stavros Niarchos. Donderdag is hij op fazantenjacht ge weest. AMSTERDAM, 19 nov. De revue- artiest Piet Muyselaar is gisteren, voor een lichte operatie in een van de Am sterdamse ziekenhuizen opgenomen: Bert van Dongen, Wim en Dick Wam a en Louis Dusee zullen zijn rol waarne men. De voorstellingen van de Snip en Snap-revue in Carré gaan normaal door tot en met zondag 28 november.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1965 | | pagina 7