v, Dag lieve Sinterklaas hoe
u
'C-
Laat uiv schoenen niet
nen-
Borrel-
voortijdig overlijden
Chad Mitchell
Trio: apart
Ceremoniële muziek
van Midden-Java
Enrico Macias
zonder publiek
ZORBA-MUZIEK
«SOT*
Volks
muziek
Petula Clark
SUPREMES
PAAR APART
^Tegenhangers
van Bali
4 DECEMBER 1965
PAGINA 5
Er zit een postzegel van 8
cent op de ansichtkaart, ge
richt nan „Sint Nicolaas,
adrid, Spanje". Maar de post
^ekent geen strafport, want
Panje ligt in deze december-
a£en binnen onze grenzen en
kaart van Marietje, die Sint
hartelijke groeten doet en be-
„heus nooit meer in haar
r°ckje te plassen" wordt zon
der
mankeren bij de Goedheilig-
tTlan in de bus gestopt, of die
bus nu in Amsterdam, Den
Haag, Rotterdam of waar dan
ook staat. Er is immers welis
waar slechts één Sinterklaas,
maar verschijnend in vele
gedaanten en dus ook vertoe
vend op even zovele verschillen
de adressen. Soms staat zijn ze
tel in een warenhuis, soms on
derhoudt hij connecties met stu
dentenorganisaties, een ander®
maal met het omroepbesi Hij
bekommert zich niet om zuilen
en bezorgt zijn pepernoten bij
kindertjes van iedere religie,
want hij is al eeuwen lang de
meest oecumenische man die
bestaat. De enige eis die gesteld
wordt is het geloof in zijn be
staan.
En daaraan is geen gebrek.
Wij hebben Sint geassisteerd bij
het doornemen van zijn admini
stratie en vonden daarbij talloze
bewijzen van een onwankelbaar
vertrouwen in zijn authentici
teit. De heilige man gaf ons toe
stemming om een greep te doen
uit deze briefjes en de inhoud
van een aantal te publiceren.
„Er zijn," zo sprak hij wat triest,
„mensen die mijn hoge afkomst
in twijfel trekken. Zij betogen
dat mijn baard van watten is en
mijn staf van karton. Zij besef
fen niet dat zij door deze ver
momming moeten heen zien.
Mijn baard is van watten, mijn
staf is van karton, maar het aar
dige is, dat ik toch besta. Dat is
een mysterie, dat simpelweg
moet Worden aanvaard. Doe «dat,-
het zal u vreugde verschaffen.
Het is een bonte berg briefjes,
geschreven in kinderlijke hane-
ooten of in 'n volwassener hand
en blijkbaar aan vader of moe
der gedicteerd. En vanavond
in vele gezinnen komt Sint
dit jaar op zaterdag of mor
genavond zal blijken of de bis-
schop van Myra zijn pupillen al
lemaal tevreden heeft kunnen
stellen.
HARRIET KUNKELER.
Stapels brieven voor
de Sp
aanse bisschop
j^en jersey pakje als dit zou eigen-
^k in geen enkele garderobe mo-
Hfh ontbreken. Het behoort tot die
?rettige kledingstukken, waarmee
ie in alle omstandigheden netjes
eht. Als de werkende vrouw na
'Qar taak op kantoor of elders een
sPraak heeft en geen tijd om zich
ussendoor te verkleden zal haar
Partner haar niettemin met een
algemeend complimentje kunnen
aagroeten. Ook de huisvrouw kan
z°'n pakje goed gebruiken, of ze nu
Haat winkeleneen visite aflegt,
ra ar een receptie moet of gewoon
hu is er leuk wil uitzien. Jersey is
avendien een prettig materiaal dat
"'et kreukt en behaaglijk warm is.
De briefjes zijn alle in hartelijke
termen gesteld en verraden een leven
dige belangstelling in het welzijn van
Sint en zijn Pieten.
„Beste Sinterklaas, hoe gaat het
met u en al uw knechten? Wij
nopen allemaal dat u een goede
zeereis achter de rug hep. Ik wou
u nog wat over school vertellen.
Het gaat heel goed en ik heb een
heel goed rappord. Allemaal ne
gens haast. O ja, ik wou u nog eens
vragen of u alstublieft een avondje
bij ons wil komen met uw knech
ten, maar nu ga ik eindige. Hier
komt mijn rappord en de hartelijke
groeten van Anneke."
„Ik vind u heel erg lief," deelt
Hannie Sint mee. „Ik - graag net
zoals mijn zusje ook popje en
een badje, wat ik zelf wassen ken.
Ik maak nu mijn popjes niet meer
stuk," vermeldt ze er bij, overtuigd
dat Sint zich haar vroegere hard
handige manier om met poppen om
te springen, zeker zal herinneren.
Veel kinderen zijn bijzonder prak
tisch van aard en sluiten een fol
dertje of een tekeningetje bij van
het verlangde artikel; zodat Sint
precies weet wat hij in hun schoen
dient te deponeren:
,.Ik schrijf even een briefje om
u te zeggen wat ik hebben wil en
cf u bij ons in huis komt. Ik wil
graag een trompet van 75 cent met
snoep erin. Kijk, hier staat hij.
Ondanks waarschuwingen tegen
oorlogszuchtig speelgoed is dit bij
enkele jongetjes blijkbaar nog zeer
in trek:
„Ik wou graag een coiboipak met
ten geweer en twee beile en een
doosje knappertje. En een dolk. En
wat snoep. Ook nog een speer en
een peil en boog. Wat pepernootjes,
schuim, toffies en gewone snoepen."
Twijfel aan Sints bestaan is er
niet, wel enige bezorgdheid over de
grootte van zijn kapitaal:
„Ik ben Janme. Ik wil graag een
grote pop, een spiegeltje en een
babyborsteltje. Ik ben wel ee.ns
stout maar ook lief. Ik heb zelf nog
centjes in mijn varken als u niet
genoeg heb om alles te kopen."
En Beppie vraagt: „Ik wou van
u een schoolbord hebben met krijt
jes. Wil u even aan Zwarte Piet
vragen of hij dat kopen wil als
Sinterklaas «oveel centjes hep.
laat Piet Dan zorgen dat ik al tijt
te vreden ben met de cadootjes En
lerkes En dan zorg ik dat er een
tekening voor u In mijn schoen zit
En vergeet dan de tekening niet
op te halen ik leg hem maar liefer
maar in mijn schoen want dan moet
tk er weer een postzegel op plakken
en dat vin ik tog zo vervelent werk
o ja ik wou u nog wat vragen zal
ik het nu maar vertellen nou voor
ruit dan maar Ik hoop dat u veel
eadotjes brengt, tot zaterdag. Dag
lieve Sinterklaasje."
Judith begint haar briefje met
een dringend „vergeet me niet" en
vervolgt dan met „Heeft u ook nog
pepernoten. Heeft u ook nog marse
pein. De roe doet pijn. Krijg ik nog
een popje met twee tandjes en een
pen met twee kleuren en mamma
zegt dat ik heel zoet ben geweest.
Strooi maar pepernoten als je ze
maar niet tegen de kachel gooit
want dan gaat zo het vuur kapot.
Bescheiden is het meisje dat „zoon
hoed en zoon flesje van almunujem"
vraagt en een huisvrouwtje in de dop
is het schrijfstertje dat „een mooien
herdershond vraagt, „liefst een jong
en zindelijk hondje."
.ik heet Heieen en ik zou u wille vraage.
9 9
Dag Sint."
i i
Een uitvoerig schrijven kreeg
Sint van Robert, die eerlijk en open
voor zijn tekortkomingen uitkomt:
„Deze brief is Voor u meschien
weet u al wat ik wil hebben nou
Ik schrijf het t.og maar op een elek-
trice trein en een stsjon. En een
paar elekterice spoorbomen als u
langs komt vergeef dan niet wat
tekers te strojen Een vergeet u dan
ook niet cadootjes te brengen En
Terwijl u van uw zondagse ge
bakje bij de koffie geniet,
moeten de kinderen ook wat
hebben. Het is misschien een leuk
idee om ze hun lekkernij zelf eens
te laten maken, al zult u wel wat
toezicht moeten uitoefenen. Voor
deze kindergebakjes is nodig:
100 gram bruine basterdsuiker;
4 eetlepels koffiemelk;
45 gram (3 eetlepels) boter of mar
garine;
50 gram (3 eetlepels) blauwe rozij
nen;
16 biscuitjes.
Meng in een braadpannetje de sui
ker en de koffiemelk. Doe de boter of
margarine .erbij en laat alles onder
voortdurend roeren smelten, daarna
nog even doorkoken en ten slotte nog
vijf minuten op een lage warmtebron
laten sudderen. Voeg op het laatst de
rozijnen toe. Laten afkoelen en als
vulling tussen twee biscuitjes gebrui
ken.
Voor een hartig hapje met rozijnen
waarvoor u zelf naar de keuken zult
moeten gaan,, hebt u nodig:
200 gram tarwebloem;
3 theelepels (1 pakje van 15 g) bak
poeder;
14 theelepel zout;
50 g (ruim 3 eetlepels) gesmolten
boter of maigarine;
2 eieren;
2',i dl. melk;
50 gram geraspte kaas;
150 gram blauwe rozijnen.
Zqef de .jfloem, het bakpoeder en
het zout. Voeg daarna de gesmolten
boter ofmargarine, de losgeklopte
eieren, de melk, de kaas en de rozij
nen toe. Meng alles goed door elkaar.
Vul de papieren vormpjes of de be
boterde zandtaartvormpjes voor 2/3
met dit mengsel. Zet de vormpjes op
een bakblik en bak de borrelhapjes
in 20 minuten gaar.
NET zoals onze huid heeft ook ons
schoeisel regelmatig reiniging,
voeding en massage nodig om
soepel te blijven. Met de volgende
tips kunt u de levensduur van uw
schoenen en uw andere leren arti
kelen verlengen.
Nevfleer (waarvan u dus de, nerf,
d.i. de haarinplant op de huid ziet) en
suède kunnen tegenwoordig met be
hulp van spuitbussen van een water-
vuil- en vlek werend laagje worden
voorzien. Ook uw handtas kan met
deze spuitbussen, verkrijgbaar o.m.
bij schoen- en lederwarenhandel en
bij de schoenhersteller, worden be
handeld.
Natte schoenen kunt u het best op
spanners zetten of opvullen met in de
vorm van de schoen gekneed kran
tenpapier.
Sneeuw- en pekelvlekken worden
verwijderd door bewerking met een
vochtige doek; direct nadrogen met
een droge doek of absorberend pa
pier. Desnoods kan men de schoen af
borstelen met een zacht borsteltje,
koud water en toiletzeep als u dan
ook. maar weer meteen nadnoogt.
Daarna moeten ze in een verwarmd
vertrek verder drogen, maar niet bij
de kaqfrel.
U weet natuurlijk wel hoe u uw
schoenen moet poetsen maar wist u
ook. dat de resultaten aanmerkelijk
bete'.' zijn, als u na het uitborstelen
een druppeltje water op het leer doet
(speciaal op de neus) en daarna de
schoenen nog eens bewerkt met een
sch.one zachte doek?
Aniline-leer eist extra zorg omdat de
finishing transparant is. Er zijn voor
dit leer speciale crèmes, waarvan u
echter niet te veel tegelijk moet ge
bruiken.
.Tuchtleer, waarvan lekker zittende
sportschoenen worden gemaakt, kunt
u wel met gewone schoencrèmes be
handelen, maar dan gaat het op den
duur glimmen .Er zijn crèmes die
diep inwerken en een dof effect ach
terlaten-
Lakleer dat mat of dof is geworden
kunt u reinigen met terpentine-olie of
spiritus of door afwrijven met onge
kookte melk. Knoeivlekken kunnen
met een rauwe ui worden verwijderd
en tenslotte wordt schoen of tas luch
tig opgewreven met een zachte doek.
Er zijn ook preparaten in de handel,
die lakleer zijn oude glans terugge
ven.
Het behoeft geen betoog, dat suède
en schoencrème eikaars natuurlijke
vijanden zijn. Als schoenen of tas, on
danks behandeling met de bovenge
noemde spuitbussen, toch nog vuil ge
worden zijn. gebruik dan een droge
borstel en wrijf de vezels op met een
crêpe reinigingskussen of een stukje
papier. Een opfrissertje boven de
stoom van een waterketel is ook aan
te bevelen.
Werk- en skischoenen behandelt u
met leervet, dat overigens ook voor
juchtleer kan' worden gebruikt.
Voor slange- en krokodilleer zijn
speciale preparaten te krijgen. Als ze
nieuw zijn kunnen ze worden bespo
ten met silikonenhoudende prepara
ten. Regen is voor dit leer zeer scha
delijk.
Kale plekken, die bij kinderschoe
nen nogal eens te zien zijn, kunnen
worden bijgewerkt met kleurpasta.
waarmee u ook „winkelhaakjes" kunt
bijwerken, nadat u die eerst met lijm
hebt geplakt.
Tot slot: leer is een natuurprodukt.
Het heeft frisse lucht nodig, berg het
dus niet op in een plastic zak.
In de serie .Song
and sound the
world around' heeft
Philips onder de
titel .Gamelan mu
sic from Java'
(631 209 Pt) een
plaat uitgebracht
die uit het klassie-
ke repertoire van
Hidden-Java twee representatieve
^oorbeelden geeft. De opnamen zijn
"vee jaar geleden in Solo (Soerakarta)
Semaakt voor de collectie van het
e'hnomusicologisch archief van Am
sterdam. De plaat omvat de beide wer
den in hun geheel. Daardoor kan de
Aandachtige toehoorder de ingewikkel-
samenstelling, het door elkaar we-
ven van klankpatronen en afwisselende
Schikking van instrumentale secties in
*Ue rust beluisteren.
Een toelichting bp deze plaat her-
ihnert er aan, dat de hofhoudingen
der Midden-Javaanse vorstenlanden
'Solo en Djokja) de culturele tradi
ties van vele eeuwen in stand heb
ben gehouden. Muziek, dans, toneel
literatuur in vele streken van In
donesië kregen hun impulsen van
deze hoven. Na de pacific-oorlog
Verloren door de maatschappelijke
omwenteling die de revolutie in het
Jand veroorzaakte de hoven hun
öetekenis. De culturele functie ging
geleidelijk over naar openbare instel-
l'ngen buiten de Kratons, zoals con-
?ervatoria en muziek-academies. De
internationale belangstelling voor de
Vavaanse muziek is vooral gestimu-
•®erd door de uitgebreide studies van
musicologen als dr. Jaap Kunst (Am
sterdam) en Walter Spies (Bali).
De toonkunst-werken, gegroefd in
neze LP, zijn ceremoniële stukken.
P de ene zijde is vastgelegd de
concert-versie van een ouverture. Het
Is de muzikale inleiding bij feesten
i®r gelegenheid van een troonsbestij-
«mg en de verjaardagen daarvan in
?e kraton (het hof> van 1e soesoe-
i°enan (vorst) van Soerakarta. (Er
opstaat van het stuk ook een versie
ais begeleiding van het Midden-Ja-
aanse schimmenspel).
Aan de andere kant van de plaat
s vastgelegd een soort muzikale ver
welkoming, ook min of meer een
ouverture dus. Gewoonlijk was dit
I k te beluisteren vóór de feestelijke
Plechtigheden in de kraton begonnen,
"aar dan samen met twee andere;
P grote afstand van elkaar speelden
16 gamelan-orkesten beurtelings.
Het Chad Mitchell Trio is een
volkszanggroepje, dat in korte
tijd een geweldige opgang in
Amerika heeft gemaakt. Niet
omdat het modieus zou toegeven aan
de oppervlakkige smaak van het grote
publiek, maar vanwege de geheel ei
gen presentatie, de toon, de samen
stelling en óók om de spot, die soms
in het repertoire van dit trio door
klinkt. Sinds de start in New Yorks
beroemde „Blue Angel", enkele ja
ren geleden, is de groep één van de
meest favoriete Amerikaanse zang
groepen geworden. Het trio slaagt er
telkens in de beste kaarten te trek
ken. Het leuke is, dat Chad Mitchell
zo'n aantrekkelijk program weet op te
bouwen van bekende, maar ook van
onbekende volksliedjes, die hij dan af
wisselt met soms vrij scherpe caba-
ret.-aehtige satires. De arrangemen
ten van Milt Okun zijn van een pittige
kleur. Er is nu opnieuw een langspeel
plaat van dit trio verschenen, waarop
al die goede eigenschappen van de
groep nog eens duidelijk en overtui
gend te beluisteren zijn (Colpix PCX
021).
Een van de grote vedetten op dit
moment is de Engels-Franse
Petula Clark. Enige tijd gele
den zoag bijna iedereen haar
grote succes „Down Town". Nadien
zijn er meer voortreffelijke Petula
Clark-Iieajes geweest, die overigci
niet de populariteit van „Down Town"
hebben gehaald. Dat valt te betreu
ren, omdat de onlangs door Negram
op do markt gebrachte opname vuil
You'd better come home" minstens
zoveel kwaliteiten heeft. Het is een
sterk, geladen nummer, voorzien van
een intrigerend ritme en een boeien
de melodie. Petula Clark brengt het
nummer met een juist gevoel voor
dramatiek. Het resultaat is een pak
kende vertolking van een liedje Cal
waarsch'uilijk niet hoog op de hitpa
rade zal komen omdat het te goed 's.
Op de achterkant staat een heel wat
onbeduidender werkje „Heart" geti
teld dat weinig verrassends te bie
den h"eft. (Negram- HV 2040).
We hebben ze allemaal kunnen
zien tijdens het afgelopen
Grand Gala 1u Disque Popu
laire: Florence, Diana en Ma
ry, de drie zingende meisjes welke
beter bekend zijn als „The Supre-
mes". Bleven hun verrichtingen toen
wellicht tengevolge van de te har
de orkestbegeleiding wel enigszins
beneden de verwachtingen, het blijft
een feit dat „The Supremes" een
uitzonderlijk muzikaal groepje vor
men dat een geheel eigen „sound"
gecreëerd. Hun platen bereiken re
cordomzetten en door vele bewonde
raars worden zij niet geheel ten
onrechte de vrouwelijke tegenhan-
ers van „The Beatles" genoemd. De
upremes hebben tal van verrukke
lijke LP's volgezongen. Een van hun
meest recente opnamen is het album
„More Hits bij the Supremes" waar
in succesnummers als „Nothing but
Heartaches", „Stop! in the name of
love" en „The only time I'm happy"
zijn opgenomen. Zoals op bijna alle
overige platen van The Supremes
heeft het team Eddie Holland-Lamont
Dozier-Brian Holland voor de muziek
en teksten gezorgd. Na de wat teleur
stellende „We remember Sam Cooke"
LP is dit album toch wel weer
helemaal op het niveau dat wij van
dit uitstekende groepje gewend zijn
(TAMLA-MOTOWN MGGO 9460).
Merkwaardig: vergeleken met de
zaalopnamen van de jonge
Frans-Spaanse zanger-gitarist
Enrico Macias (er zijn er nu
twee verschenen, beide in de Parüse
music-hall Olympia gemaakt) valt
zijn studio-werk tegen. Op het po
dium blijkt Macias een bekwaam
showman, die de zaal zelfs met zijn
zwakste nummers nog wel tot grote
geestdrift kan brengen: moet hij het
van een publiekloze presentatie van
ziin op den duur vrij eenvormige,
vaak „semi-Spaanse" liedjes hebben,
dan heeft hij de chansonliefhebber
weinig opzienbarends te bieden. Zo
is het ook weer gesteld met zijn Pa-
thé-EP EG 901 met de titels „J'appel-
le ie soleil", ..La part du pauvre",
„Mon coeur t'attache" en „J'en ai
plain mon coeur des souvenirs": voor
het derde nummer schreef hij tekst
èn muziek, de overige zijn door hem
op muziek gezette teksten van ande
ren. Het is allemaal geen sterk werk
maar wie weet wat hij er in een
zaal nog van kan maken. Zijn gitaar
spel maakt intussen bij elk nummer
nog wel wat goed.
Edwin Rutten in het trans. Jaze
ker, dat kan nu ook via de plaat.
CNR heeft een single uitgebracht
(UH 9794) waarop hij een bekend pro-
dukt van de combinatie Bécaud-Azna-
vour zingt: „Je t'attend", zonder het
niveau van beiden overigens ook
maar ergens te benaderen. Bob Bou-
bers eigen „Ik heb genoeg van jou"
kan men op de achterkant in een
Franse versie van Annabel Carven
beluisteren. Ook van dit „J'en ai
assez de toi" zijn wij niet onderste
boven, al was er bij de eerste keer
draaien toch wel iets van een aange
name verrassing. Een tikje pretentie-
lozer en het zou beslist een niet on
aardig plaatje zijn geworden.
Van de dag af dat de film „Zorba
de Griek" een ware triomftocht
over de wereld begon, klonken
plotseling in allerlei piatenpro-
gramma's de opwindende snaren van
Kyriakos en zijn orkest. Hetzelfde ef
fect hebben wij gezien bjj de film
„Nooit op zondag". Zelfs wij in Hol
land, die in onze benen slechts de vage
herinnering hebben aan een vier
kwartsmaat- klompendans zijn ge
boeid door de Sirtaki, de dans van de
Griek Zorba, in de gelijknamige film
zo uitstekend en aanstekelijk verbeeld
door Anthony Quinn.
Het muzikale thema van deze film
is nu aanleiding geworden voor Palette
(PPB 044) een sjieke langspeelplaat
op de markt te brengen, waarop men
niet alleen het Zorba-thema kan be
luisteren, maar ook nog een keur van
groot-Griekse liederen, die de nostal
gie naar de onbezorgdheid van Zorba,
naar zijn land, zijn zee verklanken.
Griekenland is tegenwoordig nog
steeds „in". De populaire vertalingen
van de oude Griekse volksmuziek zijn
niet te laken omdat er zeker onder
leiding van een Kyriakos, geen ge-
van het melos en het karakter. Goed,
het is allemaal een beetje naar onze
„smaak" toe gebogen, commercieel
zou men kunnen zeggen. Maar er
blijft genoeg over en het is altijd nog
meer opmerkelijk dan de reeksen van
muziekjes die ae gulzige en onverza
digbare markt van de lichte of ont-
spanningsmuzlek overstromen.
Het eerste kan men nu op de plaat
apart beluisteren zodat zijn eigen
toonkwaliteiten het doen.
De hoes van deze plaat is versierd
met motieven zoals onder meer voor
komen op de pontificale kleding bij
huwelijken aan het Solose hof. Bij
de toelichting op de achterzijde is
een annotatie gevoegd die de niet-
ingewijde westerse toehoorder in
staat stelt het thema te volgen. Een
goede gedachte. Wij stellen ons voor,
dat velen, die gegrepen zijn door de
dynamiek en de bruisende tuimelin
gen van klanken in de Baiische ga
melan-stukken, ook hun plechtige
„tegenhangers" van Midden Java in
hun collectie zouden willen hebben.
Men mag er met recht en reden
aan twijfelen of Johnny Kraay-
kamp en Rijk de Gooyer wel
tot pure cabaret-artiesten ge
rekend moeten worden. In ieder geval
hebben hun liedjes uit eerdere tv-
shows méér met cabaret dan met show
en revuewerk te maken. Artone heeft
al enige tijd geleden een LP in de
handel gebracht van Rijk de Gooyer
waarop deze een twaalftal liedjes zingt,
waarvan enkele samen met zijn „duo-
maat" Kraaykamp. (Artone PDR 133)
„Onschuldig veroordeeld" heb ik ver
leden jaar al gesignaleerd als een van
de betere cabaretliedjes. Eli Asser
heeft meer van die kostelijke versjes
geschreven, „Ventje waar is je glim
lach gebleven" is er één van. Het
is een zeer geslaagde parodie op de
veelgehoorde smartlap, zoals trouwens
alle liedjes de draak steken met dit
muzikale volksvoer no. 1. Men mag
van smaak verschillen, maar om de
meeste „smartlapjes" op deze plaat
heb ik zeer moeten lachen. Vergiffenis
daarvoor.
