UITHOUDINGSPROEF MEI TWINTIG EXPERIMENTEN
0
H
Borman en
Lovell: duo
Gemini-7
1111
SU.
«I
I LICHTDRUKKER
twee operatie-zusters
twee verpleegsters
twee verplegers
TE KOOP groot Herenhuis
pientere
jongste bediende
VERTEGENWOORDIGER
Directiesecretaresse
i
J.P.A.Nelissen
VEILING
Foto-onthullingen
nationale weH volksbank
CO-OP
■HHBH-*
ZATERDAG 4 DECEMBER 1965
PAGINA 7
Aan de vooravond van de Gemini-7-vlucht repeteren de astro
nauten Frank Borman (links) en James Lovell hun werkzaam
heden in een duplo-cabine.
99
Als er door wat voor oor
zaak ook niet opnieuw
belangrijke wijzigingen
moeten worden aangebracht in
het officiële scheme voor het
Gemini-programma, zal de van
daag te beginnen vlucht met de
Gemini-7 de langdurigste astro-
fiautische trip worden van het
gehele project. Veertien dagen
achtereen zullen de astronauten
Frank Borman en James Lovell
om de aarde cirkelen en in totaal
207 omwentelingen maken. De er-
Varingen van Gordon Cooper en
Charles Conrad, die met hun
Gemini-5 acht dagen om de aarde
draaiden, hebben de NASA- spe
cialisten met name de artsen
doen concluderen dat Borman
en Lovell hun marathon-trip zon
der fysieke of psychische kleer
scheuren zullen kunnen beëindi
gen. Wèl zijn er ook op grond
van de ervaringen van Cooper en
Conrad enkele veranderingen
aangebracht in het aanvankelijke
vluchtschema.
SJOERD VAN DER WERF
[0fê 9 «I»*©
Veertien dagen lang zullen Borman en Lovell dit beeld voor zich
zien: het instrumenten- en schakelpaneel van de Gemini-7.
FRANK BORMAN
leider marathon-vlucht
JAMES LOVELL
pistool tussen de tanden
P'
Zo zal zich tijdens de veertiendaagse ruimtevlucht het samenvliegen tussen Gemini-6 en Gemini-7
moeten voltrekken.
ACCOUNTANT
MEISJE
publiek verkopen:
te IJmuiden
R.K. ZIEKENHUIS MARIASTICHTING
TE HAARLEM
J. P. A. NELISSEN
AANNEMINGSBEDRIJF N.V.
FLUOR NEDERLAND N.V. HAARLEM
In verband met uitbreiding van de
activiteiten van de onderneming is
in onze moderne lichtdrukkerij plaats
voor een
Zijn taak zal bestaan uit het verrich
ten van alle voorkomende werk
zaamheden in verband met de pro-
cfuktie en distributie van lichtdruk-
werk.
Vereist:
enige jaren ervaring
leeftijd tot 30 jaar
Geboden wordt:
afwisselend werk In groeiende
onderneming
aantrekkelijke financiële voor
waarden o.a. gratificatie en
winstdelingsregeling
5-daagse 40-urige werkweek.
Schriftelijke sollicitaties te richten aan
Fluor Nederland N.V., afdeling Perso
neelszaken, Schipholweg, Haarlem, Te
lefoon (02500) 18400.
Marathonvlncht van
tiemini-7: veertien
dagen om de aarde
„Vliegende
camera
Voor het grote publiek zal de vlucht
Van de Gemini-7 waarschijnlijk pas
Interessant worden, wanneer ook de
pemlni-6 negen tot twaalf dagen
later is gelanceerd en een poging
onderneemt de Gemini-7 op bijna 300
*nj hoogte tot op nauwelijks een me
ter afstand te naderen. Dit moet ge
beuren als de Gemini-6 bezig is met
lÜn vierde omwenteling om de aar-
"e. Slagen de Amerikanen in die op-
*et, dan zullen Borman, Lovell, Schir-
j"a en Stafford een tijdlang gezamen-
hjk om de aarde blijven vliegen. Na
bÜna twee etmalen keert dan de Ge-
*ttini-6 naar de aarde terug; de Ge-
jnini-7 daarentegen zal eerst zijn
"vee weken volmaken
Twintig proefnemingen en speciale
studies staan op de werkiijst van Bor
man en Lovell, waaronder een groot
aantal van medisch-biologische aard.
Dat laatste is begrijpelijk. Per slot
van rekening gaat het hier om een
soort uithoudingsproef, waarvan
öe resultaten van het grootste belang
runnen zijn voor toekomstige, langere
fu imte vluchten.
Een van die studies heeft betrek-
king op het bij verscheidene astro
nauten geconstateerde verlies van
«alk uit het beendergestel. Bij Mc
Divitt en White (vier dagen in de
ruimte) onderging het kallcgehalte t\j-
nens de vlucht een verandering van
acht tot tien procent, bij Cooper en
Conrad (acht dagen) was dit twaalf
l°t vijftien procent. Hoewel men zich
over dit verschijnsel geen al te ern
stige zorgen maakt „Het is inte
ressant, maar zeker (nog) niet ver
ontrustend", meent de chef-arts van
oe astronauten, dr. Charles A. Berry
wil men er toch wel graag wat
meer over weten. Men probeert er
nu eerst achter te komen of de kalk
m de urine verdwijnt of in het bloed,
■trouwens, ook de oorzaken die lei-
roH tot ket opmerkelijke verlies van
onbekbld8dliChaainP''eS Z^n n0g
- zullen daarom zo'n honderd uri-
«e-monstertjes in piastic-zakjes wor-
en bewaard voor nauwkeurige ana-
liiifnns na vlucht, waarbij verge-
tJkingen worden gemaakt tussen
„vreselijke monstertjes, genomen
P°r en na de ruimtemarathon. Op-
armen zullen moeten meewerken aan
activering van de bloedsomloop, de
„diepte" van de slaap zal nauwkeu
rig worden geregistreerd en hartslag
en spierwerking zullen worden geme
ten, speciaal omdat hierin verande
ringen optreden onder invloed van de
gewichtloosheid.
Die gewichtloosheid blijkt overigens
tot grote opluchting van allen die
bij de ruimtevaart betrokken zijn
veel minder problemen op te leveren
dan wel eens is gevreesd. „De mens
blijkt zich uitstekend te kunnen aan
passen", zo heeft dr. Berry ver
klaard. „In de laatste fase van de
vierdaagse vlucht van de Gemini-4
bleef de hartslag van McDivitt en
White constant op een lager peil en
hetzelfde gebeurde tijdens de acht
dagen durende vlucht van Cooper en
Conrad. Bovendien verliep ook de
aanpassing aan de aardse zwaarte
kracht na beëindiging van de
vluchten bijzonder vlot en soepel".
p advies van Cooper en Conrad
zullen Borman en Lovell waar
schijnlijk gelijktijdig slapen.
Bij eerdere vluchten loste men
elkaar als het ware af, maar Con
rad werd b\j wijze van spreken al
wakker wanneer Cooper een pagina
van het vluchtschema omsloeg en
net andersom. Het minste gerucht in
de doodstille cabine kan een slapen
de wekken. Vandaar ook die gelijk
tijdige rustperioden bij de vlucht van
de Gemini-7. De astronauten blijven
ook als ze slapen van seconde
tot seconde onder medische controle.
Daarvoor zorgt het instrumentarium
dat zich in hun ruimtepakken en op
hun lichaam bevindt.
Ook hadden Cooper en Conrad ge
adviseerd de bemanning van de Ge-
mini-7 bepaalde beenoefeningen te la
ten uitvoeren. Het duo C en C was
overigens pas enkele dagen na de
vlucht nogal wat stijf geweest we
gens een gebrek aan beweging. Wel
nu, dergelijke oefeningen behoeven
Borman en Lovell geen al te grote
problemen op te leveren. Hun ruim-
tepak is bijzonder licht en soepel;
buigzamer zelfs dan elk ruimtepak
dat in vorige Amerikaanse vluchten
is gebruikt. Het gewicht is inclu
sief de binnenhelm slechts ruim
zeven kilogram. Cooper en Conrad
daarentegen droegen elk een kos
tuum van 10,6 kg, terwijl McDivitt
en (vooral) White nóg weer veel
zwaardere uitrusting droegen. De as
tronauten van de Gemini-7 worden in
staat gesteld hun kostuums geheel of
gedeeltelijk uit te trekken, wanneer
ze zich eenmaal in een baan om de
aarde bevinden.
Er zullen natuurlijk ook weer tal
rijke foto's en films worden gemaakt
van bepaalde gebieden op aarde, wol
kenformaties, hemellichamen en
(eventuele) andere objecten. Leverde
de achtdaagse vlucht van Cooper en
Conrad reeds bijzonder fraaie en dik
wijls zeer verrassende opnamen op,
de Gemini-7 is zo zwaar beladen met
camera's dat men hem bijna een
vliegend fototoestel zou kunnen noe
men.
De bemanning van de Gemini-7 zal
(uiteraard) de Gemini-6 fotograferen,
zodra deze naast haar eigen cabine
vliegt, zoals ook Schlrra en Stafford
de Gemini-7 met Borman en Lovell
op de gevoelige plaat zullen vastleg
gen. Daarnaast echter zullen Borman
en Lovell zioh toeleggen op het foto
graferen van gebieden op aarde die
zeer moeilijk te bereiken zijn. De
geologen bereiden zich nu alweer
voor op nieuwe sensationele onthul
lingen, zoals die zich ook voordeden
bij de bestudering van de foto's, ge
nomen door Cooper en Conrad. Daar
bij bleek namelijk onder meer dat
de kaarten van Mexico ernstige fou
ten bevatten, met name in de berg
streken. Zo zijn er maar dat weet
men dus pas sinds de vlucht van de
Gemini-5 in Mexico veel meer vul
kanen dan men ooit had geteld.
Een speciale studie wordt gewijd
aan een merkwaardige lichtglans op
de foto's die door de bemanningen
van de Gemini's-4 en -5 werden ge
nomen van de „rand" van de aarde.
Deze lichtglans werd door de astro
nauten namelijk niet waargenomen,
maar kwam wel op de foto's te
staan... Met het oog hierop is er
nieuw en nog gevoeliger fotografisch
materiaal aan de NASA geleverd.
«U10I-DHM POSITION
„Gesprek" met aarde via
LASER-straal
blaasb,
are banden om dijen en boven-
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
et ligt in de bedoeling dat tij
dens de veertiendaagse ruimte-
vlucht van de Gemini-7 door
astronaut James Lovell een
verbinding ruimteschip-aarde tot
stand wordt gebracht via een licht
bundel. Het gaat bij deze belangwek
kende proefneming om de zich niet
spreidende lichtbundel van een peper
dure en door IBM speciaal voor dit
doel vervaardigde LASER-zender, die
waarlijk astronomische afstanden kan
overbruggen. Men heeft al eens met
een LASER-straal de maanopper-
vlakte bereikt. Er zijn drie van deze
LASER-pistolen in opdracht van de
NASA gebouwd voor een totaal be
drag van ongeveer 150.000 dollar. Hier
van heeft IBM wegens het niet
tijdig nakomen van het contract
zo'n 70.000 dollar uit „eigen zak"
moeten neertellen...
Er wordt in het ruimte-onderzoek
FRANK BORMAN gezagvoer-i
der van de Gemini-7 werd 14
maart 1928 geboren in Gary (In-,
diana). De 37-jarige Borman (kort-,
geknipt blond haar en blauwe ogen)
is majoor-vlieger bij de Amerikaan-,
se luchtmacht en werd in septem
ber 1962 gekozen in Amerika's
tweede astronauten-selectieteam
Hij trouwde met Susan Bugbee uit
Tucson (Arizona) en heeft twee
zoons, de 14-jarige Frederick en de
12-jarige Edwin.
Borman bezocht de beroemde mi
litaire akademie van West Point
en ontving zijn vliegeropleiding in
Californië. Van 1951 tot 1956 diende
hij bij operationele gevechtssqua
drons, niet alleen in de Verenigde
Staten, maar onder meer ook op
de Philippijnen. Frank Borman
heeft reeds meer dan vierduizend
vlieguren gemaakt, waarvan ruim
3600 met straalvliegtuigen.
JAMES ARTHUR LOVELL
Borman's tweede man tijdens de
vlucht van de Gemini-7 is even
eens 37 jaar. Hij werd geboren m
Cleveland (Ohio), precies elf dagen
later dan „Frankie" Borman. Ook
Lovell is blond en heeft blauwe
ogen. Zijn vrouw is Marilyn Ger-
lach en z'n drie kinderen zijn Bar
bara Lynn (12), James Arthur (10)
en Susan Kay (7). Lovell was
tot aan zijn verkiezing m Amerika's
tweede astronautenselectie offi-
ci er-vlieger bij de Amerikaanse
marine. Hij bracht zijn diensttijd
steeds in dë Verenigde Staten door.
Drieduizend vlieguren heeft Lovell
op zijn naam staan, waarvan meer
dan tweeduizend met straalvliegtui
gen.
la
reeds geruime tijd geëxperimenteerd
met de toepassing van LASER-stra-
len. De Amerikanen hebben thans
drie Explorer-satellieten in banen om
de aarde (onder meer de knipper-
bolkunstmaan GEOS-l) die zijn
voorzien van kwartsreflectoren waar
mee dergelijke stralen naar de aar
de kunnen worden teruggekaatst, maar
in de bemande ruimtevaart heeft men
er totdusverre nog geen gebruik van
gemaakt. De bemanning van de Gemi-
ni-7 zal via de lichtbundel een paar
woorden kunnen spreken tot de men
sen in de controlestations op White
Sands in New Mexico, op Ascension
Island en op Hawaii. James Lovell,
die het vijf kg wegend, maar in de
ruimte gewichtloze, apparaat met
zijn... tanden vasthoudt, zal zeggen;
„one, two, three, four, five, testing,
five, four, three, two, one". Woorden,
die hij met opeengeklemde kaken kan
uitspreken. Borman zal de cabine zo
stil mogelijk houden om het LASER-
•i stool door Lovell goed te kunnen
aten richten op het gronddoel. Als
Lovell het LASER-pistool tussen de
tanden neemt, zal het vizier zich
precies voor zijn ogen bevinden. Bij
het uitproberen van de apparatuur
tijdens vluchten van een F-100 Super-
Sabre bleken er namelijk nogal wat
moeilijkheden op te treden bi) het
richten van de zender. Slechts twee
proeven werden en dan ook nog
maar gedeeltelijk met succes be
kroond. Over het algemeen was er
veel geruis en was het gesprokene
zeer slecht te verstaan. Men is ge
neigd deze teleurstellende ervaringen
voornamelijk toe te schrijven aan sto
rende - tmosferische invloeden. De
vlucht van de Gemini-7 kan een
definitief antwoord geven op de vraag
of het LASERprincipe een bruikbaar
communicatiesysteem zal kunnen wor
den in de (bemande) ruimtevaart.
Volgens experts van het Centrum
voor Bemande Ruimtevaart in Hous
ton zal het apparaat in staat zijn tien
minuten achtereen een afstand van
minstens 1800 kilometer te overbrug
gen. De afmetingen van liet LASER-
pistool zijn 25 bij 12,5 bij 6,2 centi
meter. De bediening geschiedt met
beide handen.
Inlichtingen omtrent upiei
ding examen* en udmaat
schap (Vereniging van in
de praktijk gevormde accoun
tants) bij de Nationale Asso
elatle van Accountants Seci
Belgischeplein 6, 's-GraveD
dage Tel el (070) 55 17 63
Franse familie, Officier te
Berlijn, katholiek met dienst
bode, zoekt
toegewijd, om moeder te
helpen met 5 kinderen, waar
van 4 schoolgaand, eventueel
vrije tijd om taallessen te
volgen, familiesfeer. Condities
en datum van indiensttreding
overeen te komen. Schrijven
aan Capitaine ROMBAUT S.P
69 212/B par B.C.M PARIS.
Notaris A. WINTGENS te
Haarlem zal op donderdag 16
december 1965 na 2 uur in
het Notarishuis aan de Bil-
derdijkstraat 1 te Haarlem
HET HUIS met erf en tuin
te Haarlem aan de Park
laan 31, groot 1 are 88 ca.
Te aanvaarden vrij van huur
In eigen gefbruik, behoudens
vegtigingsverguimdnig.
Bez.: dinsd. en donderd. 2-4
uur.
Inl. bij gen. notaris, JuiMana-
«traat 8 te Haarlem.
KONTANT GELD zor,tier borg. üirekt beschikbaar voor ambtenaren en werknemers m vaste cjienst
unc to-jK Vanaf 100,- tot 4.800.- naar draagkracht. Wettelijke voorwaarden. Geen behandelings-
SINDS 192b kosten vooraf. Restant VJ -I MmJM vervalt bij overlijden. Vraagt vrijblijvend inlichtingen
AMSTERDAM, WESTEINDE10, Tel.237271 -ROTTERDAM, UAURITSWEG 45, Tel.135743-DEN HAAG. RIVIERVISMARKT 4, Tel.639581
(vrijwillig)
In Hotel-Café „Du Commer
ce", Marktplein 2, op vrijdag
10 december 1965, namiddags
2.30 uur, t.o.v. notaris W.
BOERLAGE van:
1. twee woonhuizen met
erven en grond, Wijk
aan Zeeërweg nrs. 178
en 182, resp. groot
1.25 are en 1-22 are.
nr. 178 verhuurd voor
76,23 per 4 weken en
nr. 182 boven en bene
den afzonderlijk ver
huurd elk voor f42,35 p.
4 weken;
2. drie woonhuizen met
erven en grond, Frans
Naereboutstr. nrs. 18,
20 en 26. resp. groot 65
ca. 85 ca en 79 ca.
resp. verhuurd v. 11,30
p. w„ 12,p. w. en
12,— p. w.
Nadere Inlichtingen ten kan
tore van genoemde notaris,
de Savomin Lohmanlaan 3 te
Velsen-Z, tel. 02550-5510 en
6566.
vraagt voor spoedige indiensttreding
of
die hiervoor opgeleid willen worden,
alsmede
VOOR VERPLEEG-AFDELINGEN.
Schriftelijke sollicitaties te richten aan de Directrice.
Gelegen in de onmiddellijke omgeving
van stad, Den Hout en de Mariastichting.
Hoekhuis uiterst geschikt voor een arts.
70.000,— k.k.
Brieven onder nummer 36593 bureau van dit blad.
Voor spoedige indiensttreding vragen wy
een
(MANNELIJK)
LEEFTIJD 16—18 JAAR.
Wij bieden een prettige afwisselende
werkkring in een levendig bedrijf
Sollicitaties aan CO-OP HAARLEM,
Donkere Spaarne 42, Haarlem (tel. 13852).
VERZEKERINGSCONCERN
vraagt voor een In de Inspectie Haarlem
bestaande vacature
ln vaste dienst.
Leeftijd 23—45 jaar.
Aaard der werkzaamheden: incasso en aquisitie.
Voor opleiding wordt gezorgd.
Tijdens de inwerkperiode van een half
jaar wordt aan gehuwden tussen genoem
de leeftijdsgrenzen een inkomen gegaran
deerd van 565.per maand, exclusief
onkostenvergoeding.
Een waarborgsom is vereist.
Actieve personen, wier belangstelling uitgaat naar een
zelfstandige positie en die door het ontplooien van
initiatief en activiteit hun inkomen willen zien groeien,
worden verzocht hun schriftelijke sollicitatie in te
zenden aan; Inspecteur F. Ploegman, Boerlagestraat 16,
Zandvoort.
a
ra
m
HAARLEM VENRAY
zoekt voor haar KANTOOR te HAARLEM een;
Voor deze functie gaan onze gedachten uit naar
een representatieve kracht tot maximaal 30 jaar,
die gewend is zelfstandig en accuraat te werken
en in een soortgelijke functie ruime ervaring
heeft opgedaan.
Geboden wordt een afwisselende en interessante
werkkring met vele mogelijkheden tot ontplooiing
van eigen initiatief.
Salariëring in overeenstemming met de belang
rijkheid van deze functie.
Eigenhandig geschreven sollicitaties te richten
aan de afdeling personeelszaken van J. P. A.
Nelissen Aannemingsbedrijf N.V., Postbus 783,
Haarlem.
Ontwerp en bouw van complete installaties
•n fabrieken voor de aardolie-, chemische-
en petrochemische Industrieën, Dochter
onderneming van The Fluor Corporation
.Ltd,, Los Angeles, U.S.A.
06. A. MELCHI06
vertelt dal
adfe jeugdherinneringen als zoon
van een dorpsarts, wiena
ook al dorpsdokter was. Al
tee* fcdeelk men boel wat plezierige-
mm m Wfetimen tussen de ngele
door kfae vaas de medische toestanden
ja kat begin van deze eeuw.
Fry» f4.90
muosuM n n eooHuiKi entj
N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD - HAARLEM
