Inplaats van twee Kamers
enkelvoudig
Me
parlement
LONDEN BEDREIGD DOOR HET WATER
GROTE ZORG VOOR DE REGERING
Hongaarse jeugd trotseert
het regime van Janos Kadar
Maar ook bewondert men
persoon van de premier
Concilie heeft weg gevonden
visie op de Kerk
naar nieuwe
P.v.d.A.-COMMISSIE WIL PARLEMENTAIR
STELSEL GRONDIG REORGANISEREN
:er contact
Riet de kiezers
De lyriek van de
moderne film
P.T.T.-resultaat
veel lager dan
geraamd
KARDINAAL ALFRINK VOOR KRO-TV
Mobil Oil wil
vestiging in
Rotterdam
Gevaar niet groot
van discriminatie
hij flatverkoop
Filmstudiedagen
Nieuw bestuur van
Sanctus Augustinus
Slechts een deel
Verhoging van de
tarieven nodig
Schmelzer voor Chr.-
Democraten Span je en
Portugal niet in EEG
SYMPATHIE VOOR
Kostbaar
Complex
Pastoraal
DE AMERIKANEN
Anti-Russisch
Raffinement
Geen lange haren
Met Duitse partner
Minister Bogaers:
Studentenflatmet
164 kamers in Leiden
Vreemde dialoog
ZATERDAG 11 DECEMBER 1965
PAGINA 7
(Van
De hevige slagregens, die de laatste dagen ook Engeland hébben geteisterd, veroorzaken een ab
normaal hoge waterstand. Zo dreigt de rivier de Theems buiten de oevers te treden. Een foto, ge
maakt aan een van de Londense kaden, toont aan dat het weinig scheelt of de zwanen kunnen
vanuit de rivier ongehinderd de straat opzwemmen.
MATTY AS RdKOSI
BOEDAPEST, december In
Hongarije baren de jongeren het
regime meer zorg dan in de ande
re communistische landen. Zij
waren het, die in 1956 de stoot
gaven tot de opstand en met grote
moed vochten tot het bittere ein
de. Hoewel men in Hongarije veel
geld in de communistische jeugd
beweging heeft gestoken en vele
plannen zijn uitgewerkt om een
grotere greep op de jeugd te krij
gen, kritiseren de Hongaarse jon
geren hun ouders en generatie
genoten fel. Het gevaar dreigt,
dat hun onrust naar het politieke
leven zal overslaan.
JANOS KdDdR
com-
ingrij-
behandeling te
n (Van onze correspondent)
mu^N HAAG, 11 dec. - Een
Penfl de PvdA adviseert
Pari«LW°?i?'ngen aan te brengen in~ons
btieW ir ste,se'- Om tot betere po-
Vouria .verboudingen te komen, vereen-
ken h11?- en meer efficiency te berei-
te *"ezer meer aan het parlement
om ï1 j n en bovendien nog iets te doen
«ui a aantal politieke splinterpartijen
aai, uIns te beperken wordt gedacht
an het volgende:
r? Plaats van een Eerste en Tweede
£«mer ZOu er een enkel parlement
jnoeten komen, dat bestaat uit 225
eden. Dit zou gesplitst kunnen wor-
?®n. om indien nodig, toch de dub
bele parlementaire
Kunnen toepassen.
Ook het kiesstelsel zou tweeledig
moeten worden. Naast de bestaande
evenredige vertegenwoordiging wil
men voor 60 pet. van de Kamerle
ven het vroegere systeem van kie-
zen per district gaan toepassen.
5;amerleden moeten meer contact
met hun kiezers onderhouden en
2teer aan public relations" doen.
Een middel daartoe is ook het hou-
®en van verkiezingen per district.
Aan de fracties in het parlement
moet met dit doel bovendien een be-
J^t'e outillage ter beschikking worden
gesteld. Dit verdient verre de voor
keur boven het subsidiëren van po-
utieke partijen.
ni?e commissie ziet ais gevolg van het
v' JAve kiesstelsel, dat reeds vóór de
kiezingen duidelijk wordt hoe de kie-
0r zjjn keuze moet maken. De com-
mssie ziet die keuze beperkt tot pro-
ffessief of conservatief. Volgens haar
st -1 huidige stelsel van E.V. we)
prikte evenredigheid in de politieke
jerkte-verhoudingen, maar het faalt
hpi een naar het oordeel der commissie
eiangrijker punt. De nadruk komt veel
ninder te liggen op de vraag welke
Jamenwerking er zal ontstaan en dus
/vmk soort kabinet er zal komen. Gaat
aen volgens het districtenstelsel te
A®rk, dan wordt reeds voor de verkie-
mgen getracht met elkaar tot over
eenstemming te komen in plaats van
vaarna. Nu is het volgens de commis-
?je echter zo, dat b.v. een conserva
tive katholiek of protestant die con
fessioneel stemt, niet weet of hij daar-
nee ook een conservatief beleid steunt,
aidus mr. J. Burger, voorzitter der
°mmissie, op een persconferentie.
indien een kiezer voorstander is van
fen liberale koers kan hij bedrogen uit
komen omdat er best een kabinet kan
komen, waarin ook socialisten invloed
uitoefenen. De keuze wordt pas beslist
ye verkiezingen bij de kabinetsfor
matie. De politieke samenstelling van
?e regering is als regel nauwelijks de
inzet
van de verkiezingen.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 11 dec. Op de twee-
jj? dag van de Academische Filmstu-
Oiedagen hebben twee inleiders zich be-
*'8 gehouden met de duidelijke ver
wantschap die er is tussen de moderne
"mi en de literatuur. Drs. R. Bloem
ontkrachtte in een boeiend pleidooi de
atelling van Vestdijk, dat slechts aan
"o literatuur een lyrisch beginsel i
v°orbehouden. Hy ging daarbij uit van
o®n lezing die de Italiaanse diehter-
"lmer Pasolini in het voorjaar van dit
laar hield over het onderwerp Cinema-
fjoesia. Drie elementen in de moderne
"Jm onderstrepen zijn mening dat de
'm poëtisch kan zijn: het werken met
••arche-typen", de betekenis van de
droom en het vaak metaforische ka
rakter.
E>e heer Bloem wees ook op de fce-
larigstelling van vele dichters voor de
"lm en de duidelijke affiniteit in hun
W®rken met de Zevende Kunst. Zelfs
m Nederland zijn daarvan voorbeelden:
Eoaeh van Lucebert, De madonna met
valken van Vestdijk en nagenoeg
"et hele oeuvre van Hugo Claus.
Hetzelfde thema werd, van een an
dere kant, belicht door de Franse
schrijver Bernard Pingaud. Roman en
"lm behoren beide tot de categorie
v'an de vertelling.
Men kan momenteel een dubbele ont
wikkeling bespeuren. In de literatuur
"eemt men steeds meer een beel-
dend" aspect waar en de moderne fil-
"mr gaat in zijn beelden steeds meer
rZeggen". Aldus komen literatuur en
"lm steeds nader tot elkaar.
Een beetje buiten dit kader viel de
mieiding van televisie-regisseur Walter
•an der Kamp over „toneel voor de
mievisiecamera". Hij probeerde aan te
mnen dat het zonder meer brengen van
jan toneelstuk voor de televisie een on
mogelijkheid is en altijd mislukt, .m
aan stuk geschikt te maken voor uit
monding op de beeldbuis, moet het al-
H)d omgevormd worden tot wat hij
noemde „t.v.-drama". Tijdens de dis
cussies, vooral na de lezing van de heer
g'ng de zaa' actief „meeden-
wat toch ook de opzet is van
neze interessante studiedagen. Alleen
in o het we' met minuut warmer
v" 1studio K, waar de zittingen plaats
."noen, omdat leerlingen van de film-
rO,m'e nóg iets verder gingen, door
onstant mee te filmen.
onze universitaire correspondet)
W.IVVIOHOUC GUllCOjtUllUCl)
GEIDEN, 11 dec. Het bestuur van
r.-k, StilfIpntonTToronirtinn Cnn,»
Al,„ studentenvereniging Sanctu-
lQefust,lnus te Leiden is voor het iaar
M i-, v°lgt samengesteld: F C. C
Domen, praeses; F. J. Rutgers, vi-
ah-P1?08!8' meï- M. C. M. van der Spek,
niM C. J- W. Veraart, questor;
j W. I. M. Schretlen, abactis H;
i. Verburg, assessor.
en'. JW6 T, Ruim duizend betogers met
on al ^nen aan het hoofd hebben
in t y.an da Pas voltooide haven
min,LIsraelische stad Asjdod veertig
mnuten m gebed -
0r het lossen
doorgebracht,
van een schip
waar-
moest
van een scnip moest
EehonHo0n oken- De betoging werd
Van U1L Protest tegen het werken
ter) enarl>eiders op de Sabbat. (Reu-
Ook komen bij verkiezingen per dis
trict de kandidaten van verschillende
partijen voor het forum van hun eigen
kiezers als concurrenten tegenover el
kaar te staan. Dit brengt mee. zo
meent de commissie, dat zij de hoofd
punten van het beleid van hun par
tijen zullen dienen te verduidelijken. Dit
wordt een groot voordeel geacht. De
verkiezingsstrijd zal misschien heftiger,
maar in ieder geval reëler worden, zo
meent mr. Burger. Hij ziet ook meer
sprekende resultaten ontstaan. „Onze
eigen party zou in 1963 onder deze om
standigheden misschien wel meer dan
vqf zetels verloren hebben." De winst
voor de KVP zou na het eerste kabinet-
De Quay naar zyn mening groter zijn
geweest.
Ook de lange duur van de kabinets
formaties is volgens de commissie het
resultaat van een eenzijdig E.V.-stelsel.
Tenslotte vloeit uit de thans voorge
stelde combinatie van stelsels voort,
dat de drempel voor het toelaten van
partijen tot het parlement enigszins
wordt verhoogd. Thans bedraagt de kies
deler bij 150 leden van de Tweede Ka
mer slechts 2/3 procent van het to
tale aantal stemmen. Dit zou volgens
het voorgestelde nieuwe kiesstelsel één
procent worden. Er zit dus ook nog
een tendens in om splinterpartijen te
gen te gaan. De commissie wil echter
willekeur vermijden en geen maatrege
len treffen die niet uit het kiesstelsel
zelve voortvloeien.
Zij miskent niet de nadelen van het
districtenstelsel. Kiezers die in dis
tricten wonen, waar een politieke par
tij sterk de overhand heeft (PvdA in
het noorden, KVP in het zuiden) kun
nen zelfs geen eigen kandidaat stel
len wanneer zij voor deze partij niets
voelen. Daarom wil de commissie
slechts een gedeelte van de parle
mentsleden, volgens het districten
stelsel laten kiezen.
Bij net voorstel tot het invoeren van
een enkelvoudig parlement is aan het
volgende gedacht. Bepaalde taken, zo
als de behandeling van de begroting,
zouden door het gehele parlement moe
ten worden behandeld. Hiervoor wordt
namelijk een tweede lezing niet meer
nodig geacht. Voor andere taken, waar
onder met name de wetgeving, kunnen
achtereenvolgens de Kamer van 150
leden, die na de verkiezingen uit de
225 wordt gekozen, in tweede termijn
het plena.re parlement de behandeling
op zich nemen. Het zwaartepunt komt
dan bij de Kamer van 150 te liggen.
Op de 75 andere leden wordt dus in
het algemeen een minder zwaar be
roep gedaan. Een deel van hun werk
zaamheden kan buiten het parlement
liggen. Het systeem zou bovendien het
voordeel hebben dat de extra zware
last die ook op ministers er departe
menten drukt bjj een onvermijdeiyk
dubbele behandeling van. alle parlemen
taire werkzaamheden vervalt. Wel
biytt het voordeel bestaan van de hui
dige Eerste Kamer, dat bepaalde zaken
aan een tweede beoordeling worden on
derwerpen. Een nieuw voordeel is, dat
alle 225 leden voortaan rechtstreeks
worden gekozen. Tevens verdwijnt het
probleem van een eventueel verschil
van inzicht tussen beide Kamers.
De vergoeding voor de minder zwaar
belaste 75 leden zou zo geregeld kun
nen worden, dat zij tot een basisbedrag
nog presentiegeld krijgen voor het bij
wonen van vergaderingen. Hiermede
zou ook het absenteïsme kunnen wor
den bestreden.
DEN HAAG, 11 dec. Het bedrijfsre
sultaat van de PTT voor 1966 wordt
thans geraamd op 17 miljoen, zo blijkt
uit de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer met betrekking tot de
begroting van dit staatsbedrijf. Bij de
opstelling van de begroting voor het
komende jaar was met een positief be
drijfsresultaat van 140 miljoen gere
kend. De nieuwe berekening is opge
steld op basis van de huidige tarieven.
Om de achteruitgang van het finan
cieel resultaat te compenseren zou een
tariefsverhoging bij de posterijen van
12 procent, bij de telegrafie van 10
procent en bij de telefonie van
9 procent nodig zijn. „Het is uiteraard
niet mogelijk een dergelijke compen
satie exact in alle tarieven te reali
seren", zo merkt de minister van ver
keer en waterstaat, hierbij op.
Het ligt in de bedoeling in de loop
van het volgend jaar een aantal tarie
ven bij de posterijen te verhogen. Deze
verhogingen zullen tydig bekend wor
den gemaakt. De bewindsman beraadt
zich nog over de vraag of ook in andere
sectoren van het PPT-bedrijf tot tariefs
aanpassing over moet worden gegaan.
DEN HAAG, 11 dec. Drs. W. K. N.
Schmelzer, voorzitter van de Tweede-
Kamerfractie van de KVP, heeft giste
ren op een Europees congres van Chris
ten-Democraten op Sicilië verklaard dat
aansluiting van Spanje en Portugal bij
de EEG niet mogelijk is, doordat die
landen momenteel nog een aantal
grondrechten en vryheden ontbreken
die fundamenteel zyn voor de democra
tie.
Spanje en Portugal vormen in West-
Europa een probleem, zei hij, men zou
de regimes in die landen kunnen zien
als geboren uit een nood van bepaalde
omstandigheden en dus als mogelijke
overgang naar verhoudingen, die in de
toekomst meer met de onze overeen
zouden kunnen komen. Zulk een evolu
tie zouden de christen-democraten wel
licht kunnen bevorderen zonder zich di
rect en actief in de interne aangelegen
heden van die landen te mengen.
De heer Schmelzer pleitte in zijn re
de voorts voor versterking van de de
mocratie in de Westeuropese landen,
die bedreigd wordt door afnemende be
langstelling van de burger. Het moet
mogelijk zjjn de democratische instel
lingen minder technisch en minder ge
ïsoleerd te maken en de politici meer
all-round, zei hij.
(Van onze correspondent)
BUSSUM, 11 dec. Nu het Concilie
voorbq is, heeft het Nederlands Epis
copaat zich reeds bezonnen over een
bepaalde beleidslijn, die het op grond
van de resultaten en de mentaliteit van
het Concilie zal gaan volgen, ook al
hebben de beraadslagingen tussen de
bisschoppen nog niet direct geleid tot
vaste, concreet omschreven plan
nen. Als voornaamste taak ziet het
Episcopaat het doorgeven aan de ge
loofsgemeenschap van de nieuwe visie,
die in dit Concilie naar voren is geko
men op de Kerk, op de wereld, op de
mensheid en de hele problematiek, die
hiermee samenhangt. Het Episcopaat
is van plan, binnen niet al te lange
tijd een catechismus voor volwasse
nen te realiseren. Geen Catechismus-
boek in vraag en antwoord, maar een
godsdienstboek voor het gezin, waarin
een totaalbeeld van de godsdienst, van
de Kerk en van het Geloof gegeven
wordt en waarin ook de resultaten van
het Concilie zijn verwerkt.
Dit deelde kardinaal Alfrink gister
avond mede tydens een vraaggesprek
met Dick de Vree voor de KRO-televi-
sie, waarin vragenderwijs werd terug
geblikt op het Concilie. De kardinaal
bracht twee factoren naar voren, die
by hem voor een algemene beoorde
ling van het Concilie van waarde le
ken. Vooreerst zou men zich moeten
hoeden om al te eenzijdig en al te vee)
aandacht te hebben voor de moeilijk
heden en strubbelingen, die dit Conci
lie gekend heeft, naast de vele goede
resultaten, die men op zou kunnen noe
men.
Een Concilie heeft nu eenmaal een
podium, waar verschillende meningen
in de Kerk samenkomen en waar soms
tegenovergestelde visies naar voren
worden gebracht. Dit geeft natuurnood
zakelijk de mogelijkheid van botsingen,
soms zelfs van persoonlijke botsingen.
Maar wanneer men dit Concilie zou
vergelijken mei vroegere Concilies,
meende de kardinaal te mogen zeggen,
dat in het algemeen de sfeer op dit
Concilie buitengewoon waardig is ge
weest en sereen. Uiteindelijk hebben
dan ook zo goed als alle onderwerpen
een grote unanimiteit van stemmen
kunnen verwerven.
Dick de Vree reageerde hierop met
de vraag: Was die unanimiteit een
compromis? Kardinaal Alfrink zou het
zo toch liever niet uitgedrukt willen
zien. Iedere groepering, iedere tendens
had bij de discussie in de aula een
bepaalde inbreng. Niet alleen de mede
standers van een in een document neer
gelegde tendens konden door hun op
merkingen het document laten rijpen
en rijker maken, maar de tegenstan
ders van een bepaalde tendens hebben
dat evenzo gedaan. Dat heeft met ach
meegebracht, dat bijna ieder stuk uit
eindelijk met grote eenstemmigheid kon
worden aangenomen.
De belangrijkheid van dit Concilie
ziet de kardinaal echter niet alleen
van de documenten afhangen. Voor
zichzelf heeft hij veel kostbaarder ge
vonden de ervaring, dat men heel dit
Concilie de weg zag zoeken en ook vin
den naar een nieuwe visie op de Kerk,
naar de zorg van de Kerk voor ai de
genen daarbinnen en daarbuiten voor
wie zij een opdracht heeft.
Nu is, aldus kardinaal Alfrink, heel
de Kerk als het ware op eenzelfde
niveau gekomen van theologisch den
ken, van theologische visie op het
eigen wezen van de Kerk en op de
verhouding van de Kerk tot de mens
heid, En dat vindt hij het belang
rijkste wat dit Concilie tot stand
heeft gebracht. Want, zo voegde hij
hieraan toe, de Kerk heeft een rust
punt gevonden, niet een rustpunt om
te rusten, maar een rustpunt om van
daaruit weer verder te kunnen wer-,
ken.
Ondanks, de resultaten van het Con
cilie zei Dick de Vree een zekere mate
van teleurstelling te zien over het ver
loop van bepaalde aspecten daarvan,
met name over drie onderwerpen: het
gemengde huwelijk, de geboorterege
ling en het celibaat van de priester.
Is er, zo vroeg hy de kardinaal, naar
Uw mening aanleiding voor deze te
leurstelling
Kardinaal Alfrink kon deze teleurstel
ling enerzyds begrijpen, juist omdat
het zulke kwesties zijn, die met het
dagelijks leven van de mensen zo in
tiem samenhangen. Van de andere
kant moet men er volgens hem ook
weer aan denken, dat deze onderwer
pen nooit op de agenda van het Conci
lie hebben gestaan, maar dat toch
door de ontwikkeling, die de Kerk door
deze Conciliejaren heeft genomen, de
Kerk aandacht voor deze onderwerpen
beeft gekregen en bezie is te zoeken
■iaar richtlijnen, naar oplossingen, of
hoe men het verder zou willen noe
men.
Wanneer deze richtlijnen en oplos
singen niet onmiddellijk komen, moet
men zich weer realiseren dat deze
zaken zo complex zijn. dat het vrij
wel onmogelijk is, op korte ter
mijn hier een visie op te geven, die
bindend kan zijn, richtend kan zijn
voor de verdere toekomst. De kardi
naal voegde hieraan toe, dat deze za
ken ook te complex en te delicaat
zyn om ze in enkele woorden te kun
nen bespreken. Hij hoopte in de
naaste toekomst eens de gelegenheid
te hebben, op een of andere ma
nier hierop terug te komen.
De bisschoppen hopen bij het uitdra
gen van de nieuwe visie en de daar
mee samenhangende problematiek, die
in dit Concilie naar voren is gekomen,
gebruik te maken van de vele orga
nen, instituten enz„ die onze katholieke
geloofsgemeenschap reeds bezit. Er
zijn zovele publiciteitsmedia, die van
onschatbare waarde kunnen zyn om de
gedachtengang, de ideeen van het Con
cilie door te geven aan de gelovigen.
Ook een instelling als Ecclesiagroepen,
de Actie voor God en zoveel andere
kunnen volgens de kardinaal hier een
zeer nuttige taak hebben.
De berichten aanhalend, die de laat
ste dagen verschenen zyn over een
provinciaal concilie, vroeg Dick de
Vree: Wat wil dat eigeniyk zeggen, wat
heeft dat ten doel?
Een provinciaal concilie, aldus kar
dinaal Alfrink, is een concilie van
de Kerkprovincie, in dit geval dus
van de Nederlandse Kerkprovincie.
Een provinciaal concilie wanneer
wij dat zouden willen gaan houden
zaJ dan toch in een andere sfeer
gehouden moeten worden dan in de
traditionele richting van het kerkelijk
recht. Het zou evenals het Tweede
Vaticaans Concilie veel meer een
pastoraal karakter moeten dra
gen dan een wetgevend. Het zal op
grond van hetgeen het Vaticaans
Concilie heeft uiteengezet, op grond
ook van de maatregelen, die hier en
daar worden voorgesteld, als het
ware een schets moeten zyn van de
toekomst van de Nederlandse Kerk,
richtingwijzend en fundamenteel in
de geest van het Tweede Vaticaans
Concilie.
En zonder twijfel zullen ons Neder
lands Pastoraal Instituut en de ver
schillende diocesane pastorale institu
ten hierbij een zeer nuttige taak en
functie kunnen vervullen.
De laatste vraag van Dick de Vree
uidde: hebt U ook al enige gedachten
over de concreetheid van de inbreng
van de leek. die tenslotte lid van hel
Godsvolk is volgens het Kerkschema?
Dit zou naar de mening van kardinaal
Alfrink een doordenken moeten zijn van
datgene, wat in het Vaticaans Concilie
op meer algemene manier is gezegd
en dat geconcretiseerd moet worden
voor het leven van vandaag in een be
paalde situatie, zodat naast alle ge
wenste uniformiteit, die er in de Kerk
zijn moet, toch ook weer de nodige
differentiatie kan bestaan naar de ver
schillende behoeften van de verschillen
de delen van de Kerk.
(Van een correspondent)
Tijdens de periode-Rakosi werd een
meedogenloos systeem ingevoerd om
de communistische leerstellingen er bij
de bevolking in te pompen. Het had
weinig gelukkig gevolgen. In die tijd
al was een geest van verzet tegen het
regime merkbaar. Op een school wer
den de ouders van de leerlingen opge
roepen de grote byeenkomsthal voor
de mei-viering in 1952 te versieren. De
ouders deden hun best, maar toen de
leden van de communistische raad de
volgende dag de zaai kwamen inspec
teren, zagen zij dat het standbeeld van
Stalin met zyn gezicht naar de muur
stond, dat twee stoelen aan een haak
aan het plafond bungelden en dat het
portret van Rakosi met messteken was
vernield. Toen de hoofdonderwyzeres
vroeg wie daarvoor verantwoordelijk
was stapten alle leerlingen naar voren.
De raad gelastte in dit geval de ouders
„de schade te betalen en hun kinde
ren tot de orde te roepen".
Niet alle incidenten eindigden even
gelukkig als dit voorval. Bevoordeling
van de kinderen van communistische
ambtenaren, onrechtvaardigheden te
gen die van de „koelaks" en zoge
naamde „klassevreemde" elemen
ten, tegenstrydigheden in officiële le
zingen en de thuis door de ouders ge
geven uitleg van sommige zaken, dat
alles maakte een diepe indruk op de
jeugd. En zij was verbysterd over de
vrees, die zich van de ouderen had
meester gemaakt als gevolg van de po
litieke terreur.
De dooi, die intrad na de destalini-
satie-politiek van Khroes.jtsjev, deed
de kritiek losbarsten. De „Poolse ok
tober" was dé gelegenheid tot actie
over te gaan. De moed van de vrij-
heidstryders en de verschrikkelijke re-
pressailles, die tegen hen genomen
werden omstreeks drieduizend op
standelingen zouden in de verschillen
de gevangenissen zijn opgehangen
zyn herinneringen, die altijd zullen blij
ven voortleven. Vorige zomer vertelden
enkele jongeren: „Er is nog maar één
druppel nodig om de emmer te doen
overlopen en een tweede 1956 tot stand
te brengen". De gebeurtenissen tydens
de Universip.de, de wereldspelen voor
studenten, die in Boedapest gehouden
werden, overtuigden ons, dat die woor
den niet ijdel waren.
een, die de revolutie van 1956 heeft
meegemaakt, hebben herkend. Wie hen
de opdracht gegeven had, is nooit be
kend geworden, maar op het kritieke
ogenblik verdween de politie weer even
snel als zy was gekomen.
Op dit voorval reageerden de studen
ten als volgt. Sommigen zeiden bru
taalweg: ,,1956 heeft hen geleerd, dat
zij ons zoiets niet meer kunnen aan
doen." Maar de grote meerderheid
reageerde anders: t,Dit toont aan, wat
voor een leiders wy thans hebben. Zy
begrypen ons". Een jonge student
zei: „Nu ziet u waarom ik blij was,
toen wy weer in Hongarye terugkwa
men (na te zyn uitgeweken). Met de
huidige leiders kunnen wy iets berei
ken.
De Amerikanen ontmoetten de
Russen in de finale van het basket-
balltoernooi. In tegenstelling met de
anti-Amerikaanse stemming, die in
officiële kringen heerst, klonk een
geestdriftig applaus op, als de Ame
rikanen scoorden, maar de Russi
sche successen werden stilzwijgend
gadegeslagen. Vervolgens begonnen
enkele toeschouwers de Russen uit
te jouwen. Toen officials het Russi
sche team trachtten aan te moedi
gen, schreeuwde iemand: „Nyergelj,
Szergej!" („Smeer 'm, Serge]!), het
equivalent voor de slogan, die in
1956 opgang maakte: „Russki, ga
weg".
Terwyl de studenten hitserig lachten,
traden geüniformeerde leden van de
volkspolTtie aan. Zy vormden met de
machinegeweren in de aanslag een cor
don voor de tribunes. Het gehoon
waarmee zvj werden begroet zal ieder- wen. Maar spreek me niet van idealis-
Een van de meeste opbouwende da
den van Kadar was de opheffing van
de discriminatie in de universitaire
wereld. Elke student kan thans aan het
toelatingsexamen van een universiteit
of college deelnemen en krijgt een
baan, als hy de benodigde capacitei
ten heeft. Er worden ongetwijfeld po-
fingen in het werk gesteld de opgroeien-
e gereratie te indoctrineren, maar dat
gebeurt met tact en raffinement. Op
21 maart '...eorichtte Kadér de com-
ministische jeugdbeweging op, bekend
onder de initialen K.I.S.Z. Het lid
maatschap van deze organisatie staat
open voor alle jongeren, ongeacht hun
maatschappelyke afkomst of het ver
leden en de reputatie van hun ouders.
Lajos Verba?, het hoofd van de pro-
paganda-afdeling van de KISZ en lid
van het centrale comité, is dertig jaar,
beschaafd en sympatiek.
Op de vraag wat de functies van de
KISZ zijn, antwoordde Verbay: „Onze
eerste taak is de jongeren ervan te
overtuigen, dat zij hun werk waar
uit dat ook mag bestaan nauwgezet
en eervol moeten verrichten. Daarom
scheppen wy de mogelijkheden om
hun algemene beroeps- en politieke op
leiding te bevorderen."
„De tweede belangrijke taak, die ons
is opgedragen, is de verdediging van
hun belangen", zo vervolgde Verbay.
„Wy zien er op toe dat jongeren, die
een dienstbetrekking in de privé-sector
hebben, naar prestatie worden betaald.
Als zij in overheidsdienst zijn, zorgen
wij ervoor dat zij een baan krygen,
waarvoor zij de benodigde aanleg en
opleiding hebben."
Sommige studenten geven toe, dat
zy naar Verbay zegt hun kansen
in het leven aan de KISZ en de party
te danken hebben. Maar bh lange na
niet alle leden van de KISZ zyn het
met Verbay eens. De zoon van een
communist uit de jaren voor de oorlog,
die uit de party was gestoten, omdat
hij had geprotesteert tegen een onrecht
vaardigheid, sprak bijvoorbeeld met
grote minachting over de plaatselijke
afdeling van de KISZ, waarvan hy lid
was. „Het zijn altijd dezelfde mensen,
die bij de vleespotten zitten", zei hij.
„De leden van onze dorpsraad zitten
ook in het uitvoerende comité van on
ze plaatselyke KISZ. Zy kiezen hun
kameraden voor de verschillende hoge
posten en vaardigen zichzelf af naar
de nationale raad."
Een vavesfljfvzsmuEC ONS: „We
zijn ziek van die „spontane" politieke
debatten. Het enige dat KISZ gedaan
heeft is behoorlijke vakanties voor ons
verkrygen. Het is niet de fout van KISZ,
dat er niet genoeg tehuizen en jeugd
herbergen zyn om ons allemaal veer
tien dozyn te huisvesten."
Een andere jongen belichtte een
merkwaardig aspect van de behande
ling, die de jeugd van de politie krygt.
„Iedereen, die zijn haar te lang laat
groeien, wordt door de politie aange
houden en naar de diclitstbyzynde
kapper gestuurd oin zich te laten
knippen", zei hy woedend. „En nu wil
len ze van ons dat we onze. baard laten
staan, in het bijzonder als wij ons als
vryvvilliger voor Vietnam opgeven."
„Waaruit bestaat de taak van zo'n
vrijwilliger?" vroegen wij, „Uit het
strijd", antwoordde hij. „Als je je op
helpen van deVetcong by hun
striid", antwoordde hy. „Als je je op
geeft, krijg je honderd forinten per dag
tydens je training en 20.000 forinten
contant bij het vertrek naar Vietnam.
Daar Jcun ju een huis van laten bou-
AMSTERDAM, II dec. -Het Ameri
kaanse olieconcern Socony Mobil Oil
en de Duitse groep Geisenkirchener
Bergwerks, die gezamenlijke oliebelan-
gen hebben in West-Duitsland, bestude
ren op het ogenblik de mogelijkheden
om een nieuw kantoor te vestigen in
Rotterdam. Deze vestiging zou de aan
voer van ruwe olie uit de wlnningsgebio-
den per zeetankschip kunnen verzorgen
ten behoeve van de raffinaderijen, die
Mobil en Gelsenberg in Geisen'kirchen,
Bremen en Neustadt hebben.
Vooruitlopend op de eventuele Rot
terdamse vestiging werd onlangs in Den
Haag een gezamenlijke dochteronder
neming opgericht, de Mobil Gelsenberg
Scheepvaart Maatschappij. Deze maat-
schappy met een gestort kapitaal van
100.000 zal inactief blijven, zolang
geen beslissing is genomen over de
stichting van het Rotterdamse kantoor.
De activiteiten van dit kantoor zullen
bestaan uit het optreden als centraal
bevrachtingskantoor voor tiet vervoer
van de olie, als centrale charterinstantie
voor scheepsruimte en mogelyk als ex
ploitant van eigen tankers. Voor dit
doel wordt Rotterdam met haar wereld
havenfaciliteiten als vestigingsplaats het
geschiktst geacht. Overigens kan het nog
geruime tyd duren, alvorens een defi
nitieve beslissing wordt genomen.
DEN HAAG, 11 dec. Over de mo
tieven van de weigering tot verkoop
van een flat zyn in het geval waarbij
een Chinees in Amsterdam was betrok
ken, door de desbetreffende vereniging
van flatbewoners naar buiten geen me
dedelingen gedaan. In het geval dat
zich afspeelde in Jufphaas, waarbij een
D.O.S.-speler was betrokken, is door de
voorzitter van de betrokken vereniging
blijkens berichten in de pers ge
wezen op het feit, dat de vereniging
D.O.S. de flat wenste te kopen en dat
daartegen bezwaren bestonden, omdat
de goedkeuring van de medebewoners
zich niet zou kunnen uitstrekken tot
eventuele volgende, door D.O.S. aan te
wyzen, bewoners.
Dit heeft de minister van volkshuis
vesting en ruimtelyke ordening, drs.
P. C. W. M. Bogaers, geantwoord op
schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid Scheps (PvdA).
De aandacht, die de gesignaleerde
zaken in de pers hebben gekregen, is,
volgens de minister, het beste correc
tief op een mogelijke verdere ontwikke
ling in de gewraakte richting.
De minister zegt dat hy ondanks zyn
mening dat het gevaar van discrimi
natie niet groot is toch opdracht
heeft gegeven, na te gaan of, en zo ja
welke maatregelen genomen zouden
kunnen worden, indien zijn verwachtin
gen op dit stuk bedrogen uit zouden
komen.
(Van onze universitaire correspondent)
LEIDEN, 11 dec. Gisteren is hier
aan de Ryn- en Schiekade de eerste
steen gelegd voor een nieuwe studen
tenflat die 164 kamers zal bevatten,
verdeeld over tien woonlagen. Behalve
met het bouwen van flats houdt de
stichting Studentenhuisvesting zich in
tensief bezig met het geschikt maken
van panden in de binnenstad. Op het
ogenblik zijn er in Leiden meer dan
duizend studentenkamers tekort.
me. Deze omkoperij doet het, omdat
onze levens zo goedkoop zyn."
Een 'jongeman vertélde dat de po
litie jacht maakt op wat zij „straat
jongens" noemt. „Eerst hebben ze
feprobeerd de jazzmuziek uit te
annen", zei hy. „Vervolgens ver
klaarden ze, dat beatgroepjes alleen
maar pasten by sociaal barbarisme.
Nu hebben we steelbands en die zyn
goed."
De Hongaarse jeugd was erg nieuws
gierig meer te horen over de Engelse
nozembendes, de Mods en de Rockers,
over de studentendebatten in het Wes
ten, over het loonniveau en mode, maar
vooral over de verhoudingen van lonen
en prijzen in de westelijke landen. Zij
bleken weinig te voelen voor het com
munisme, verlangden naar goed-be-
taalde. interessante baantjes, maar wil
len Hongarye niet verlaten. Hun
nieuwsgierigheid, hun humor en hun
charme bleef op en top Hongaars.
Op 20 augustus, in de vóór-communis
tische dagen in Hongarye Sint Stepha-
nusdag, maar thans Dag van de Grond-
Wét, woonden wij een H. Mis bij in
de Matyaskerk in Boeda, waar een
koor met volledige orkestbegeleiding
zong. Toen het volkslied werd inge
zet zongen alle gelovigen uit volle
borst mee en men zag in de ogen van
sommigen tranen blinken.
Toen de klokken om twaalf uur
's middags beierden, stonden wij tegen
over de kerk te kijken hoe parachutis
ten met begeleiding van geweervuur
uit een vliegtuig sprongen. Plotseling
hoorden wij trompetgeschal en zagen
wij een groepje jongeren, die samen
dromden op een smal balkon boven in
de kerktoren. Zij hieven het gezang:
„Christus vincit, Christus regnat" aan.
De parachutisten en de mannen, die
hun geweren leegvuurden, symboliseer
den het regiem van Kad?ir en de com
munistische party, maar de jongens
die op de trompet bliezen en de meis
jes, die de liederen zongen, het Hon
gaarse katholicisme. Het was een
vreemde dialoog tussen twee machten,
die strijden om de zielen van de Hon
gaarse jeugd.
