Bescheiden
greep
„Klagen mag je niet"
s
Japanse koffermoord
Moord op Berkeley
Mysterie prof. Follis
Doorgaan met
gerstebrood
Spaanse is jarig
in Nederland
Kruidenier met
Stradivarius
Pensioen bevalt
heel goed
Eerste wedstrijd,
negen doelpunten
F. BURGERING:
Bezwaarschriften
in Tres-affaire
Na de klap nog
pillen slikken
AMSTERDAMSE POLITIE MET DE HANDEN IN HET HAAR
Poolse moet in
Beverwijk wennen
E
A. de Jong:
T. Van Leeuwen:
Joanna Gonzalez:
Mr. H. R. de Zaaijer:
Bob Kemper:
Student gestikt
L. Bisterbosch:
Grietje Grapendaal:
NIEUWE DAG
VRI3DAG 31 DECEMBER 1965
PAGINA
BOB KEMPEK
negen maal vissen
mm
KRUIDENIER DE JONG
met zijn Stradivarius
JOANNA GONZALEZ
jarig in Nederland
Twee afschuwelijke moordzaken een een mysterieuze vermis
sing hebben het Amsterdamse politiekorps in de laatste helft
van het afgelopen jaar voor grote raadsels gezet. In geen var
deze zaken is de laatste maanden enig licht gekomen en dat ligt
de Amsterdamse rechercheurs zwaar op de maag.
-
KAMEDA
Brussel vermoord
CLAUDE BERKELEY
in dekzeil
Prof. RICHARD FOLLIS
spoorloos verdwenen
DUIZENDEN mensen begonnen
eind januari begin februari
plotseling gerstebrood te eten,
nadat in kranten gestaan had
dat het zo lekker was, en zo gezond.
Bakker Teun van Leeuwen uit Aar-
landerveen, in één klap de beroemd-
site bakker van het land, zegt nu: „Ik
bak er weer even veel als vóór de
rage, een vijftig broden per dag. In
die tijd had ik wel dagen dat er hon
derd verkocht werden in de winkel,
meestal aan voorbijgaande klanten."
De publiciteit rondom de bakker
was vrij snel voorbij, maar de heer
Van Leeuwen was daar alleen maar
blij om. „Er zijn persmensen", zegt
hij wraakbelust, „die ik met een zak
meel de winkel uit sla als ze hel wa
gen binnen te komen".
De hogere gerstebroodproduktie viel
tegen augustus weer terug op het oude
peil. De heer Van Leeuwen vindt dat
niet erg, opgewekt als altijd rijdt hij
de bakkerswagen door het rustige Aar-
landerveen.
De N.V. M. van Linschoten, broodfa
briek in Rotterdam, die slagvaardig ook
gerstaal op de markt bracht, voorziet
nog steeds heel wat mensen van dit
brood. „Niet meer zoveel als in de top
tijd meer dan tienduizend broden per
dag maar toch wel een duizend of
vijf. Het wordt langzaam maar zeker
weer hoger", aldus de heer Van kin
schoten.
Gerstebrood schijnt vooral mensen
die tobben met hun spijsvertering goed
te bevallen.
Joanna Gonzalez is (18 december)
in Nederland één jaar geworden
en daar had niemand in het begin
van dit jaar op gerekend „Op 5
februari moeten Maria Gonzalez en
haar dochtertje het land uit zijn", zei
de minister in januari. Veel geschrijf
in bijna alle kranten. Op 12 januari
kon Maria van vreugde huilen, ze
kreeg toch een werkvergunning.
Ze werkt nog steeds in het American
hotel in Amsterdam, waarvan de lei
ding zich indertijd zeer voor haar heeft
MENSEN IN HET NIEUWS
Het leven als gepensioneerde (sinds
1 juli) bevalt oud-procureur -
generaal mr. H. R. de Zaaijer
heel goed, maar er is één ding
waar hij zich slechts met grote moeite
bij kan neerleggen: dat hij in één klap
in alles opzij is gezet. „Het gaat me
aan het hart aat ik me niet kan bezig
houden met bijvoorbeeld de veilig
heidsmaatregelen rond het huwelijk
van prinses Beatrix, of met de moor
den die de laatste maanden zijn ge
pleegd", zegt hij. „Ik zou me daar zo
verschrikkelijk graag mee bemoeid
hebben."
De laatste grote zaak die de heer
De Zaaijer in zijn bijna twintig jaar
lange loopbaan als P.G behandelde
was de „roetkap-affaire" van het
Utrechtse studentengezelschap Tres
Faciunt Collegium. Deze niet door hem
afgemaakte zaak sloot de periode af
die hij zelf de interessantste uit zijn
carrière vindt: de laatste vier jaar
in Amsterdam, waarin hij onder meer
te maken kreeg met het REM-eiland,
de Baarnse moord en de klap van de
Russische ambassadeur op Schiphol.
Met heimwee kijkt hij naar die tijd
terug, zijn meeleven blijkt uit zijn
leeshonger: vijf dagbladen en drie
weekbladen en talloze andere publi
caties.
„Aan de andere kant bevalt het me
heel goed", zegt hij. „Ik ben nu eigen
baas, ik kan beginnen wanneer ik wil,
een week verdwijnen als ik er zin in
heb. Vroeger is het wel gebeurd dat ik,
terwijl ik in Zwitserland zat, hiervan
daan werd gebeld. Dat is nu gelukkig
voorbij".
„Een van de opvallendste dingen is,
dat je plotseling je service kwijt bent.
Ik heb geen secretaresse, geen auto
met chauffeur. Als ik nu een boodschap
moet doen sta ik bij de tramhalte, met
mijn parapluie. Als ik naar Utrecht
moet is dat een hele expeditie. Elke
dag komt er een stapel post. die ik
zelf afwerk".
De service mag mr. De Zaaijer kwijt
zijn, werk heeft hij nog genoeg. „Offi
cieel heb ik nog vijf functies". Hij
somt op: „Voorzitter van de commissie
van advies voor de dienst van de be
lastingen, voorzitter van de spoorweg
ongevallenraad, voorzittei van de com
missie binnenvaartrampenwet, raads
heer-plaatsvervanger in het gerechts
hof en lid van het ambtenarengerecht.
De twee eerste functies heb ik al ja
ren, de andere zijn var recente da
tum".
Hoe lang stelt hij zich voor deze
taken te vervullen? „In het algemeen
mag je dit tot je zeventigste jaar doen.
Maar de vorige voorzittei van de bin
nenvaartrampenwet hield met zijn 82e
op. Ik ben niet van plan zo lang te
blijven zitten".
DE record-score van het betaalde
voetbal in het lopende seizoen is
nog steeds de 91 nederlaag van
Volendam tegen Sittardia, de eer
ste de beste wedstrijd, op 22 augustus
Negen maal moest de debuterende kee
per Bob Kemper (uit Edam) de bal ui»
het net halen. Bob Kemper zegt:
„Dat was wat, niet? Dan moet je zo
uit het derde elftal gehaald worden
om in het topteam onder de lat te gaan
staan. Ervaring had ik voor geen vijf
centen, en uitgerekend ging het meteen
tegen Sittardia. Wat had ik een prettig
gevoel in mijn lijf, toen wij de eerste
goal maakten. Maar toen begon het.
Van alle kanten kwamen de schoten op
me aan. Onhoudbare ballen zorgden al
voor een fikse achterstand, en daar
kwamen van de zenuwen nog enige
blunders bij, en het eindresultaat was
een 9—1 nederlaag.
„Ze hebben er mij bij „Volendam'
echt niet volledig de schuld van ge
geven, en ze hebben zelfs niet gelegd
„verrekte Edammer". Maar ik was wel
een poosje „van de kaart" Toen is
trainer Dellow met me gaan praten, en
het kwam weer voor elkaar.
Ik sta nu beurtelings met Jan Kwak
man óf onder de lat bij het trweede, óf
als reserve voor het eerste. Het gaat
best zo. In 12 wedstrijden kregen we
negen doelpunte- tegen, en in de laat
ste zeven ontmoetingen zelfs geen en
kel tegenpunt. Dat is toch niet gek, hè?'
GROTE verhalen en kleine
berichten, de krant signa
leerde alles weer trouw in
1965. Het belangrijke, grote
nieuws uit binnen- en buiten
land, maar ook de kleine dingen,
soms zo futiel lijkend naast Viet
nam, geboorteregeling of Bea
trix..
U vindt op deze pagina een
terugblik n li van mensen die
toén in het nieuws waren, een
bescheiden greep uit een jaar
leven in Nederland, vreugde, ver
driet, spanning, angst, vrolijkheid.
Weet u nog?
poedig zal, naar wordt verwacht,
de zogenaamde „Tres-affaire" in
een nieuw stadium komen door
een uitspraak van de rechtbank in
Utrecht. Beslist zal worden welke
leden van het Utrechtse studentenge-
zeschap „Tres Facint Collegium" zullen
terecht staan wegens mishandeling van
de jonge riudent in de rechten jhr D.
L. L. Rutgers van Rozenburg. 10 april
1965.
Op die datum werd met nog twee
andere adellijke studenten jhr. Rutgers
van Rozenburg geïnstalleerd als lid van
het exclusieve studentengezelschap. In
het kader van de installatie-ceremonie
moesten zij rijden in een Jan Plezier
Op hun hoofd was een linnen kap ge
zet, met een soort slurf eraan. In die
sluf werd roet gegooid, dat als men
in de slurf kneep, in het ge
zicht spoot. Toen het rijtuigje stopte en
de drie studenten moesten afstappen,
bleef de twintigjarige Rutgers van Ro
zenburg liggen. Hij bleek te zijn over
leden, gestikt.
Na de voltooiing van het gerechte
lijk vooronderzoek kregen twaalf Tres
leden te horen dat zij zouden worden
vervolgd. Allen dienden hiertegen een
bezwaarschrift in. Zij zijn reeds met
hun verdedigers door de rechtbank
gehoord. Na de uitspraak die moet
bepalen of zij zullen worden gedag
vaard. kunnen zij nog in beroep gaan,
evenals trouwens de officier van
justitie.
De behandeling van de zaak, die zo
spoedig mogelijk zal beginnen zal
waarschijnlijk meerdere dagen in be
slag nemen.
In de nacht van 13 oktober sliep
het echtpaar F. Burgering met
Freddie van 2'/s en René van 3
maanden op de binnenplaats van
het Amsterdamse stadhuis. Ze waren
uit het huis Linnaeusstraat 102 getrok
ken, waar ze met hun vieren éen ka
mer van drie bij vier meter deelden
Nu heeft het jonge gezin in de Brede-
rodestraat twee kamers met daartus
senin een naamloos vertrekje een
gang, een keuken, een w.c. en een
heel klein kamertje waar met veel
moeite de kindertjes te slapen kunnen
worden gelegd. „Klagen mag je met
zegt vrachtwagenschauffeur Burge
ring (24), „maar veel soeps is het
niet".
De hoofdbewoonster van hun vroe
gere huis overleed en de gemeente
bood de inwoners (het echtpaar
Burgering en het echtpaar Pront) aan
om er te blijven wonen, hoewel ze
daar geen aanspraak op konden ma
ken. De families weigerden onder het
motto: als we hier blijven krijgen we
nooit een nieuwe woning. En verlie
ten het huis.
Deze mensen hadden een inwoon-
vergunning, hadden recht op een wo
ning en daarom niet vanwege hun
noodsprongovemacliting op de binnen
plaats kon de gemeente helpen.
„Negen dagen hebben we in hotel
Elim gezeten", zegt de heer Burge
ring," maar dat was niks. We heb
ben er nog ruzie gehad over het eten
ook. Toen kregen we dit aangeboden
Ik had weinig keus, maar anders had
ik het absoluut niet genomen. Het is
helemaal uitgeleefd Nergens is een
stopcontact, ik heb alleen »r- de woon
kamer electriciteit, omdat de gemeen
te een noodleiding heeft gelegd. We
moeten met de baby (ligt in de kin
derwagen vóór het grootbeeld t.v ap
paraat) 's avonds over de gang
omdat we de muur tussen onze slaap
kamer en dat kleine hok niet mogen
doorbreken. Freddie slaapt b;j ons."
Hij is al begonnen met de restaura
tie van zijn kamers. Grote zwarte
platen zijn van de schoorsteen gesloopt
en leggen een smoezelig witte vlakte
bloot. Behangen is er in geen jaren,
noch gewit Hij kan nog weken vooruit
als hij het netjes wil hebben. „Ik be
taal de huur over december niet voor
verschillende dingen, zoals de elec
triciteit, in orde zijn. We moesten
voor de twee dagen "an oktober dat
we hier gewoond hebben de volle mep
huur betalen, 75.80 gulden
Burgering heeft een tijd in Austra
lië gewoond, als emigrant. Dat was
een grandiose sof. Hoewel hij alle.1-
aanpakte, van goudmijn tot boerderij,
slaagde hij er niet in behoorlijk te
verdienen. H\j trouwde er zijn vrouw
en kwam naar Nederland." Daar zijn
hulzen genoeg, maar geen werk",
zegt hij en hartgrondig: „Ik ga voor
geen prijs terug".
Links op het hoofd heeft de beken
de Amsterdamse antiquair Leo
Bisterbosch (71) uit de St. Lu-
ciënsteeg een centimeter diepe
deuk in het schedeldak, onaangenaam
souvenir aan een roofoverval, waar
hij op 29 januari van dit jaar slacht
offer van was. De Italiaan die hem
neersloeg zit een gevangenisstraf van
2% jaar uit De heer Bisterbosch zegt
„Ik heb die jongen vergeven, maar
ik vind het wel een beetje bedroevend
dat ik nooit iets van hem gehoord heb
Op die 29e januari zat hij een brie»
te schrijven, laat in de middag, toer
hjj plotseling een harde klap op zi.T"
hoofd kreeg. ,.Ik gleed van mijn stoei
af en iemand stortte zich bovenop me
Ik kende die kerel niet. Hij bleet
maar slaan en ik dacht: „Ja, ik ga
naar Onze Lieve Heer toe dat word'
niks meer
Het liep anders al rerwfji hij bloc
dend op de grond lag. worstelen-
met zijn overvaller, kwam de schoon
zoon van de heer Bisterbosch de win
kei binnen. De Italiaan vluchtte en
stak zich buiten op straat zijn stilettc
in de borst Later lag hjj in hetzelfdr
ziekenhuis als zijn slachtoffer. Nu
voelt de heer Bisterbosch zich weei
aardig goed „Ik heb die deuk in mijn
harde Gelderse kop, en ik moet nor
pillen slikken, maar het gaat toch
wel. Ik werk rustig In mijn zaak. <V
heb een hemel op aarde
Op de rechtszitting zag nij zijn ove:
vatler weer. „Wat ik erg vind", zeg
hjj nu, „is dat die jongen niets hee!
laten horen. Volgens de tolk zei hi
tijdens de zitting dat hij berouw har
en dat hij het goed zou maken. Dat
berouw is flauwekul geweest Als hr
echt spijt zou hebben, zou hij toch
zeker een briefje hebben kunnen schrh
ven. Maar nee hoor, niks, van hem
niet en ook niet van ziin moeder en
zijn zuster in Italië.'
Kruidenier A. T. de Jong uit Pijh
acker is nog steeds in het ge
lukkige bezit van de viool, die
hij op 22 juni aan nefnebbers te
koop bood voor 55.000 gulden De viool,
aan de binnenkant gesierc mei etiket
Stradivarius, was overigens meer een
lokkertje in eer, reclamecampagne dan
koopobject voor serieuze gegadigden
„Het was een sermismopje een ver-
xoopstuntie' zegt de heer De Jong.
Ik was aan die viool olijven kleven
bij een verkoping hier in het dorp. Ik
deed eer> bod vaD een cwartje en latei
bood ik eenvijfentwintig en daarmee
bleef ik er aan hangen. LU zag dat er
de naam Stradivarius u, stond Ik ge
loofde niet helemaal lar de echtheid
maar ik gebruikte de aaam voor mijn
reclamestunt. Maar" - tij zeg" het me»
nog steeds grote verbazing m zijn
stem „de nele zaak iiep uit de
nand He» was een zuivel plaatselijk
grapje en de grote pers sp-onq er op.'
Er is geen enkele serieuze Sandidaa»
wezen kijken naai het urstument „Ei
kwamen wel een stuk ol zes andere
mensen, die ook een Stradivarius had
den. Die vroegen wat ze ei met moes
fen doen Ik heb ze aangeraden het
zelfde te doen als ik aan een exper
.nen
„Ik oen naai Max Mullei in Am
'erdam gegaan (vioolbouwer exper
ude en nieuwe meester nstrumenten
naar hij was niet thuis' Da was een
veek of twaail geledei Sindsdien
neeft de heer De Jong geen tijd meer
gehad Hij heeft een nieuwe zaak ge
opend een supermarkt, en die heeft de
viool op de achtergrond geschoven
Ook letterlijk' m zijn vroegere bedrijf
tiing de viool duidelijk zichtbaar in de
winkelruimte, nu ligt ze in het maga
zijn. De heer A T de Jong speelt er
nooit op
TWEE MOORDZAKEN EN EEN VERMISSING
ingespannen, en ook nu nog inspant.
De verjaardag van de kleine Joanna
(18 december) was een feestdag voor
het hele hotel. Op de kamer van moe
der Maria, ziek te bed met griep, stond
een fraai hobbelpaard als cadeau van
peter Ui. van Egersohot. de directeur,
en meter mej. Th. Engel, de assis
tente van de directie, te wachten. Zus
ter Leonardi van het kindertehuis St.
Anna in Halfweg bracht het meisje
's ochtends vroeg en het was een heer
lijke ochtend totdat Joanna „adios" zei.
Mej. Engel, die met meer moeder
lijke dan meterlijke trots een plakboek
laat zien vol krantenknipsels en foto's
uit het korte leven van de kleine meid,
zegt: „We hebben wel een paar keer
getobd dit jaar. Joanna is tweemaal in
het ziekenhuis geweest, en de moeder
ook een maand Toen heb ik voor het
meisje gezorgd. Sinds augustus is ze
in de crèche in Halfweg. Twee dagen
per week is ze hier. dat zijn feest-
dagen"
„Maria heeft nu een werkvergunning
tot september 1966. Ze van kamer-
werkmeisje opgeklommen tot kamer-
meisje. Het bevalt haar goed in Ne
derland, maar ze heeft wel wat heim
wee. Ze zou graag naai Spanje gaan
met vakantie, waar haar andere doch
tertje Marisol (8) woont'
Marisol heeft een cadeautje voor
Joanna's verjaardag gestuurd.
ZN een leuke Beverwijkse woning
vierde Grietje Widurski-Grapen-
daal met haar man en haar zeven
kinderen vorige week voor het
eerst sinds vele jaren Kerstfeest op
Nederlandse bodem. Vorig jaar zong
haar gezin ook Nederlandse kerstlied
jes, maar het stalletje stond in het
Poolse plaatsje Bruskowa. De zeven
tigjarige vader van de verloren ge
waande Grietje was er bij, gelukkig
om de hereniging.
Sinds Goede Vrijdag is het gezin
Widurski in Nederland en ze wennen
al aardig. De Poolse vader en kinde
ren spreken al behoorlijk hun nieuwe
taal, de kinderen gaan op school, va
der Widurski werkt met plezier bij
Hoogovens.
Herdershond Mischka, dankzij gel
den van dierenliefhebbers ook hier
heen gekomen, stoeit op tin Pools met
de kleintjes, die telkens nog nieuwe
dingen ontdekken van het land dat
hun de armoede van Polen doet ver
geten.
Vannacht om twaalf uur horen de
Widurski's in gedachten weer de kerk
klokken van Bruskowa, die vorig jaar
hun nieuwe leven inluidden.
In sommige berichten is Amsterdam plotseling naar voren gekomen ah
een stad waar het onveiliger wordt en waar steeds meer misdaden worden
gepleegd. Dit wordt terecht ontkend door de Amsterdamse politie die de
opeenvolging van deze drie grote zaken in zo korte tijd een samenloop van
omstandigheden noemt. In alle drie de zaken wordt nu aan het einde van
dit jaar nog altijd speurwerk verricht al hebben sommige berichten de af
gelopen weken anders doen geloven.
.v,
Hoofdinspecteur J. Vrijburg van het
politiebureau Leidseplein, die eind au
gustus werd belast met het onderzoek
in de afschuwelijke koffermoordzaak
zegt: „De processen-verbaal liggen al
bij de officier van Justitie. In feite kun
nen wij hier in Amsterdam niets meer
doen, maar toch ben ik zelf nog altijd
in gedachten met deze zaak bezig.
Vooral aan het eind van het jaar. Je
gaat bij jezelf alles nog eens na. In
Brussel moeten volgens mij nog altijd
rechercheurs met het onderzoek bezig
zijn. Wij horen daar weinig van. Soms
krijg ik iets via de Nederlandse am
bassade in Brussel te horen, dat is
een merkwaardige gang van zaken.
Men is geloof ik een beetje boos op
artikelen die hier in de kranten ver
schenen zijn en waarin de Brusselse
politie nalatigheid en slordigheid in
deze zaak wordt verweten."
Bij het onderzoek naar de dader
van de moord op de Japanner Kame-
da is komen vast te staan, dat de Brus
selse politie niet al te voortvarend te
werk is gegaan. Men heeft van het
begin af aan elke mogelijkheid weg
gewuifd dat deze moord in de Belgi
sche hoofdstad zou kunnen zijn ge
pleegd. Hoofdinspecteur Vrijburg is
daar vier maanden nadat in de Am
sterdamse Jacob van Lennepkade een
koffer met de romp van de Japanse
textielvertegenwoordiger Kameda
werd gevonden, vrijwel zeker van.
„Kameda moet in Brussel zijn ver
moord," zegt hij, „en zijn lichaam is
hier in het water gegooid." Uitgaan
de van deze veronderstelling is ook
de heer Vrijburg niet zo te spreken
over het Brusselse politie-onderzoek
al is hij natuurlijk voorzichtig in zijn
uitlatingen over collega's. „In Am
sterdam hebben wij al het mogelijke
gedaan," zegt hij. „maar in Brussel
is men veel te laat op gang gekomen.
Pas toen de officier van Justitie, dr.
Hartsuiker, persoonlijk naar Brussel
was geweest om met de procureur des
Konings te praten kregen wij de cor
respondentie van de vermoorde, de
kleding van zijn vriend en collega
Ukagaki en etensresten uit zijn flat.
Toen was de zaak al vele weken oud."
Men kan moeilijk beweren dat deze
zaak zou zijn opgelost als de Brusselse
politie vanaf het eerste moment kor
dater zou zijn opgetreden, maar wel
staat vast dat het verhoor van de
Japanse kolonie in Brussel waarvan
Kameda deel uitmaakte zeer veel te
wensen heeft overgelaten. En de
hoofdinspecteur Vrijburg is ervan
overtuigd dat een Japanner bij deze
koffermoord betrokken moet zijn ge
weest Een naam valt moeilijk te
noemen. Wel vindt hij het voor het
verdere onderzoek in deze zaak zeer
onbevredigend dat de man met wie
Kameda het meeste omging, de Ja
panner Okagaki zich in zijn knalrode
NSU-sport tegen een Brussels viaduct
met een snelheid van ver over de
honderd kilometer te pletter reed
vlak voor de politie hem een verhoor
wilde afnemen. „Kameda kon haast
alleen om geld vermoord zijn," mij
mert de heer Vrijburg, „en Okagaki
zat in schulden. Die dronk en gokte
veel, wat overigens niet met elkaar
in verband hoeft te staan."
en tweede moordzaak, waarin ook
een buitenlander is betrokken,
komt aan het licht als het on
derzoek in de koffermoordzaak
nog volop bezig is. Op 28 september
omstreeks het middaguur wordt het
lichaam van de dertig-jarige Britse
filmregisseur Claude Berkeley, gewik
keld in een dichtgenaaid en met ste
nen verzwaard bruin dekzeil uit het
Amsterdam-Rijnkanaal opgevist. Zijn
schedel is met een hard voorwerp in
geslagen. Berkeley woonde al geruime
tijd in Amsterdam. Negen dagen werd
hij vermist toen Rijkspolitiemannen
zijn lichaam vanuit een bootje in het
water zagen drijven. Een dag ru. de
lugubere vondst verricht de politie al
een arrestatie. De 45-jarige filmpro-
ducent P. W. A. de M. wordt na een
urenlang verhoor vastgehouden. Met
hem had Berkeley een afspraak op de
avond dal hij spoorloos verdween. De
NL. houdt vol dat Berkeley niet is ko
men opdagen. Nog dezelfde dag wordt
hij vrijgelaten. De politie kan mets
tegen hem aanvoeren. De stenen
waarmee het zeildoek was verzwaara
blijken niet afkomstig van een hoop
stenen bij liet huis van de filmprodu
cent. De NL. keert doodmoe naar huis
terug. Tegenover verslaggevers zegi
hij: „lk ben een gebroken man". Hei
voorbarige bericht voer de arrestatu
heeft zijn naam geen goed gedaan.
Na twee dagen is het onderzoek li
de zaak Berkeley al vastgelopen
Hoofdinspecteur A. M. Kuppejan van
het politiebureau J. D. Meijerplein, in
eerste instantie belast met het onder
zoek, zegt het teleurgesteld nr vele
uren overwerk. Er zijn maai weinig
aanknopingspunten. De politie siaagi
er de weken daarop in de taürikan.
van het dekzeil op te sporen, maai
die blijkt het zeil al zo'n jaar of tien
geleden verkocht te hebben. Aan wie
is in de verste verte niet meer na te
gaan. Het zeil wordt voor zoveel doel
einden gebruikt. Rechercheurs speu
ren op aanwijzing van Publieke Wei
ken in alle mogelijke hoeken van de
nooidstad naar straatstenen die over
eenkomst vertonen met de straatste
nen die Berkeley naar de bodem van
het Amsterdam-Rijnkanaal moesten
laten zakken. Een vrij hopeloos werk.
Er worden over de honderd tips
nagetrokken. Er volgt een buurton
derzoek in Weesperkarspel, Loener-
sloot, Nigtevecht en een paar wijken
van Amsterdam. Zonder reoulteat.
Verschillende bezitters van woonar
ken worden gehoord, omdat de politie
ervan uitgaat, dat Berkeley binnens-
huis en vermoedelijk zelfs op een
woonark moet zijn vermoord. Geen
resultaat. „Het is een afschuwelijke
zaak" zegt "en hoofdinspecteur van
politie, „alleen een goeie tip zou ons
nog kunnen redden."
Steeds sterker wordt ook in politie
kringen op den duur het vermoeden
dat Berkeley het slachtoffer is ge
worden van zijn homose::ualiteit. Hij
had zeer veel vrienden. Met sommi
gen onderhield hij minder normale
betrekkingen. Soms waren die „vriend
schappen" van korte duur. Eenmaal
was Berkeley al met de hoofdstede
lijke zedenpolitie in aanraking ge
weest voor het plegen van ontucht
met twee minderjarige Italiaanse jon
gens die hier op vakantie waren.
Berkeley sprak zelf weinig over zijn
privé-leven. Zijn moordenaar kan een
homofiel zijn geweest, het kan ook een
mannelijke prostituee zijn geweest die
uit was op beroving Het blijven gis
singen. Nog is hoofdinspecteur J. C
de Rhoodes van de Amsterdamse ze
denpolitie in deze zaak bezig met het
natrekken van tips. Er is echter wei
nig hoop op een oplossing.
In het politiearchief liggen bij de
processen-verbaal een paar films die
bij de begrafenis van Berkeley wer
den opgenomen op de Portugees Is
raëlitische begraafplaats in Ouder
kerk aan de Amstel Allen die daar
waren zijn op het celluloid vereeu
wigd. Men heeft de films nog niet
kunnen gebruiken.
DE derde zaak, waarmee de hoofd
stedelijke politie binnen korte
tijd wordt geconfronteerd is de
spoorloze verdwijning van de
56-jarige Amerikaanse medicus, ex
pert op het gebied van de voedings
leer, Richard Follis. In de stormach
tigs macht (windkracht negen, Hen)
van zaterdag 4 op zondag 5 december
wordt de Amerikaanse professordie
in zijn woonplaats Washington bekend
staat als een zeer matig drinkende
man door een paar late voorbijgan
gers stomdronken aangetroffen op het
Thorbeckeplei
Het is nall vijf s morgens. Follis
Kon volgens deze getuigen nauwelijks
meer op zijn benen staan. Na dat tijd
stip is hjj nergens meer gesignaleerd.
Er kan zoveel gebeurd zbn, maar
commissaris Landman van het po
litiebureau Singel, een gehard en er
varen politieman houdt hot op ver
drinking. „Het was zeer slecht weer
zegt hii „en de man kon nauwelijks
meer lopen. Hij is in het water ge
vallen en verdronken" Dreggen in de
buurt van het Thorbeckeplein blijft
echter zonder resultaat. En acht dagen
na deze stormachtige nacht komt er
nergens in Amsterdam een stoffelijk
overschot boven vater. Volgens des
kundigen duurt het doorgaans acht
dagen voor een menselijk lichaam bo
venkomt. Claude Berkeley werd negen
dagen na zijn vermissing gevonden
„Dit wil toch maar weinig zeggen'
verklaart commissaris Landman, wam
er zijn ook mensen geweest die pas n
vier weken zijn bovengekomen."
Rechercheurs van het bureau Singe
zijn nog altijd bezig met het natrek
ken van tips in deze nogal mysterieuze
zaak. Even dacht men dat Follis ver
zeild was geraakt in het homofiele
milieu van Amsterdam, dat de laatste
jaren sterk is uitgebreid en de Neder
landse hoofdstad in verschillende lan
den een zeer bepaalde naam heeft ge
geven. Wanneer men echter drie no
toire homosexuelen heeft weten op te
sporen, die het laatste gezelschap van
de vermiste medicus zouden zijn ge
weest, moet men zijn mening na het
verhoor herzien. Ook de zaak Follis
vastgelopen, zolang zijn stoffelijk ove
schot nergens wordt gevonden. Er ziji
te weinig aanwijzingen om in deze
zaak van een misdaad te spreken. De
medicus ls alleen maar spoorloos ver
dwenen. Wel zijn er bij het uitgebreide
politie-onderzoek een paar merkwaar
dige punten naar voren gekomen. Pro
fessor Follis, verbonden aan het be
roemde Walter Reed hospitaal, waar
ondermeer Johnson werd verpleegd,
staat in zijn land bekend als een eer
zaam huisvader met vier dochters, die
al zijn tijd aan de wetenschap gaf. Hij
reisde veel. bezocht overal congressen.
Onder meer maakte hij studiereizen
naar Vietnam. Thailand, Burma, Li
banon, Columbia, Jordanië. Uruguay en
Bolivia. Hij schreef veel over de voe
dingsleer. kortom Follis was een man
die zich helemaal aan de wetenschap
gaf. Waarom ging deze professor in
Amsterdam zo aan de zwier, dat hij
twee avonden achtereen stomdronken
werd. Waarom papte hij in een nacht
club aan met een 45-jarige gehuwde
vrouw, die hij bloemen beloofde te stu
ren en voor wie hij zaterdagmorgen
zelfs op een ring uitging bij een juwe
lier in de Heisteeg? Voor de vrienden
van Follis in Amerika zijn dit onbe
grijpelijke zaken.
Vreemd is verder dat de medicus
zaterdagsmorgens geen telefonisch con
tact opnam met professor Querido in
Leiden, zoals was afgesproken. Prol
Follis staat bekend als een punctueel
man, die altijd stipt zijn afspraken na
komt. Hij had professor Querido op
een congres in Mexico leren kennen.
Toen hij begin december van dit jaar
naar een congres over de voedingsleer
in Teheran moest, besloot hij zijn Ne
derlandse collega in Leiden op te zoe
ken en een paar dagen in Nederland
te blijven. Hij was nog nooit in Am
sterdam geweest Hij maakte met pro
fessor Querido een afspraak voor maan
dagmorgen. Toen hij niet kwam opda
gen alarmeerde de Leidse hoogleraar
de Amerikaanse ambassade. Tegenover
een verslaggever zei hij dat professor
Follis volgens hem verbonden was aan
de Amerikaanse geheime dienst. De
US Air Police van Soesterberg ontkent
dat.
Tien dagen later circuleert in Am
sterdam het gerucht dat de Amerikaan
se geheime dienst de BVD in Neder
land om een rapport inzake Follis heeft
gevraagd. Amerikaanse verslaggevers
bellen de CIA, maar deze Amerikaanse
inlichtingendienst weigert in deze zaak
commentaar. Personeel van hotel Schil
ler op het Rembrandtplein, waar Fol
lis logeerde, vragen zich nog af, waar
om de medicus een paar uur voor zijn
verdwijning zo schichtig en aficezig in
de hal van het hotel heen en weer liep
en een liftjongen zonder enige aanlei
ding een fooi gaf. Het zijn intrigerende
vragen die ook de politie parten spe
len. De enige die een paar weken na
de vermissing van de professor nog op
timistisch was, was mevrouw Follis
zelf. ,Mijn man leeft", zei ze tegenover
verslaggevers.
LOEK HIESELAAF
