Mond-en-klauwzeer treft 884 Brabantse bedrijven INENTING OP BASIS VAN VRIJWILLIGHEID Dr. Koppert weer chirurg -\ r Een goed uiteinde en een goed begin Etendrinken, rijden, kijken, luisteren, wonen en nog veel meer S Europa in 1966 BESMETTINGZELES VIA JUTEN ZAK Voorman .Comité Monarchie' nu republikein T oestemmins voor invriezen 30.000 varkens Huizen Auto'ï 'garetten Bejaarden Winstdeling Successen Vitfaa! virus Vaccinaties Marokkanen uit Utrechts pension NIEUWE DAG VRUDAG 31 DECEMBER 1965 PAGINA 5 aVvAVi i (Van onze «verslaggever) De klokken zullen vrijdagnacht een jaar inluiden dat op vele terreinen belangrijke veranderingen te zien zal geven. Het woord dat misschien het best past bij die veranderingen is „duurder". Want de belas tingmaatregelen drukken een diep stempel op 1966. Er komen echter ook veranderingen ten goede. Eén groep, die met blijdschap het nieuwe jaar zal verwelkomen is ongetwijfeld die der dienstplichtige militairen van land en luchtmacht. De soldaten zullen niet minder dan twee kwartjes per dag meer gaan ontvangen. jenever ruim twee gulden duurder (vervolg van pagina 1) DEN HAAG, 31 dec. De sluiting van de belangrijkste exportmarkten voor Nederlands vee en vlees bete kent, dat de grootscheepse actie die onder leiding van de veeartsenij- kundige dienst al sinds oktober te gen het mond- en klauwzeer wordt ge voerd, ten dele is mislukt. Het stre ven is er namelijk op gericht geweest om de ziekte dusdanig binnen de per ken te houden, dat de afzet naar het buitenland uit een ziektevrij produk- tiegebied in stand zou kunnen blijven. Toen de veeziekte die zijn oor sprong heeft gehad in Limburg in Noord-Brabant tot een ware explosie kwam, en België en Frankrijk geen dieren meer wilden binnenlaten die uit het zuiden afkomstig waren, heeft men alles gedaan om hèt mond- en klauwzeer bij de grote rivieren een halt toe te roepen. Vervoer naar het noorden werd ver boden en op de bruggen werden con troleposten geplaatst om op de na leving van dat verbod toe te zien. Men constateerde dat zich onmiddel lijk een smokkelbeweging ontwikkel de. Al of niet ten gevolge daarvan overschreed ook het gevreesde virus, type C, de waterlinie om via Gelder land door te storen naar Overijssel. Weliswaar zijn ook nu de provin cies Groningen, Friesland en Noord en Zuid-Holland nog volledig vrij en is het enige besmettingsgeval in Zee land met succes bestreden, maar de importerende landen hebben blijkbaar het vertrouwen verloren en bovendien: de nog vrije provincies zijn voor de varkensmesterij van weinig betekenis, Brabant en Gelderland zijn de voor naamste produktiegebieden. Het tweede doel van de bestrijdings- actie: het uitroeien van de ziekte, is uiteraard nog ver van zijn verwe zenlijking, maar men boekt niettemin successen. In Brabant en Limburg is de laatste dagen een duidelijke terug gang te bespeuren; inGeldérland en Overijssel wint de zie'kte nog terrein en ook in Drente en Utrecht zijn en kele gevallen geconstateerd, maar de ziekte heeft nog nergens zo om zich heengeslagen als in Brabant, waar 884 van de 1300 getroffen bedrijven liggen. Bij de veeartsenijkundige dienst koestert men de hoop, dat de epidemie over haar hoogtepunt heen is en binnen niet te lange tijd volledig onder controle zal zijn. Dat het mond- en klauwzeer, on danks de rigoureuze bestrijdingsme- thode, zo snel om zich heen kon krij- pen, is enerzijds te wijten aan het feit dat het virus van een bijzonder vitaal type, terwijl anderzijds het winterse weer in november waar schijnlijk een stimulerende rol heeft gespeeld. Het is ook bij vorige epidemieën op gevallen dat de ziekte zich het meest uitbreidt bij vriezend weer en dat een regenperiode een temperende invloed heeft. Het virus „regent dan weg", zeggen de boeren. De teruggang die men thans constateert, wordt ook door de deskundigen voor een (klein) deel aan het regenachtige weer toegeschre ven. Men gelooft in deze kringen ech ter niet in de volkstheorie, dat de ziek te met sneeuw uit het josten zou wor den aangevoerd. Vrijwel alle besmet ting is een gevolg van menselijke ac tiviteiten. Men heeft bijvoorbeeld düi- (Van onze correspondent) UTRECHT, 31 dec. De chirurg P. C. Koppert, die een tijd geleden uit het specialistenregister was ge schrapt, wordt met ingang van 1 ja nuari daarin weer opgenomen. Hij was met de Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst en de ziekenfondsen in conflict gekomen om dat hij declaraties voor niet gebruikte geneesmiddelen had ingediend. Al en kele jaren maakte hij er een gewoonte van lijders aan ulcus cruis (open been) medicijnen voor te schrijven die niet voor vergoeding door ziekenfondsen in aanmerking komen. Omdat ze nogal duur waren zodat voor vele patiënten een behandeling met dit medicijn be zwaarlijk was werd voor de ziekenfond sen een ander middel genoemd, dat wel vergoed wordt. Ziekenfondsleden kunnen dan met een verwijskaart van huil huisarts weer door hem behandeld worden. (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 31 dee. De onlangs zal zeer waarschijnlijk in 1966 reeds opgerichte „Republikeinse Partij zal zeer waarschijnlijk in 1966 reeds deelnemen aan de provinciale verkie zingen. Aldus de heer A. Dunnewind, secretaris en mede-oprichter van de ze' nieuwe combinatie. De introductie van deze partij heeft enig opzien ge baard door de verrassende ontwikke ling in inzichten van de heer Dunne- wind zelf. Nog slechts enkele maanden geleden stond hij op de bres voor het behoud van het koningschap in Nederland. Hij was een van de voormannen van het „Comité Monarchie". Dit wilde het ko. ningschap wel behouden, maar dan moest prinses Margriet troonopvolg ster worden. De heer Dunnewind had persoonlijke bezwaren tegen prinses Beatrix en was van mening, dat vele Nederlanders deze mening met hem deelden. De rust rond de troon zou dan hersteld zijn, wanneer prinses Bea trix plaats maakte voor haar zuster. Het is vooral ontevredenheid over de verdere gang van zaken, met name met de parlementaire behandeling van er tevoren afspraken zouden zijn ge- newind zijn draai heeft doen nemen. Heel wat parlementsleden zouden voi- fens hem tegen hun inzichten in voor e toestemming hebben gestemd, omdat er tevoren afspraken zouden zijn gemaakt. delijk kunnen constateren, hoe een rondrijdende expediteur op zijn route een reeks van bedrijven mond- en klauwzeer heeft bezorgd. De ziekte wordt zelfs overgebracht via "uten zakken, die van een besmet bedrijf naar de voederfabriek gaan en van daar gevuld naar andere afnemers worden gestuurd. De veehouders is dan ook aangeraden om alleen voer te nemen dat in papieren zakken is verpakt. Waar de ziekte dit najaar vandaan gekomen is, heeft men overigens niet kunnen achterhalen. Feit is, dat op 9 oktober het eerste geval werd ge constateerd in Beesel in Limburg en dat de ziekte tien dagen later in Deur- ne uitbrak waar zich spoedig een ech te haard ohtwikkelde, evenals in het Oostbrabantse Schayk. In Brabant is niet alleen de „stam- ping-out" toegepast, maar is men ook gaan vaccineren, met een entstof die eigenlijk nog in onderzoek was. Deze iiiiiiiiiiiiiiiiiiiutiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihiiiiiiiiiiiii DEN HAAG, 31 dec. De minister van Landbouw en Visserij mr. Biesheu vel heeft het produktschap voor vee en vlees gemachtigd met ingang van maandag 3 januari 1966 voor het in vriezen van geslachte varkens een toe slag van veertig gulden per honderd kilo toe te kennen en een toeslag van 35 gulden per honderd kilo buikspek. Bjj een kortere bewaarduur dan drie maanden zal een overeenkomstige kor ting op de toeslag worden toegepast. De minister behoudt zich het recht voor de regeling, die geldt voor een maximum van dertigduizend varkens, in de eerste vier weken van januari 1966 bij oplopende prijzen buiten wer king te stellen. stof kon pas na twee tot drie weken immuniteit geven, terwijl de ziekte al binnen enkele dagen toeslaat. Men kon daarom geen onmiddellijk resultaat verwachten. Momenteel is men door de voorraad van dit entstol heen. Er wordt nu op vrijwillige basis geënt met normale runder entstof. De direc teur van de veeartsenijkundige dienst heeft gebieden aangewezen waar de ze entingen voor een deel gesubsi dieerd worden. Men is verplicht de enting na twee weken te herhalen anders ontstaat een gedeeltelijke immuniteit die aanleiding kan geven tot versluierde ziektegeval len en via deze tot nieuwe uitbarstin gen. Het vaccineren van varkens te gen mond- en klauwzeer is nog geen usance. Bij runderen is het wel ge bruikelijk en min of meer verplicht: niet ingeente runderen mogen niet ver voerd worden. Dank zjj de regelma tige vaccinatie zijn de runderen in Ne derland niet aangetast op een klein aantal stuks jong vee na. Men wacht met enige spanning af, of de koeien van boeren in Noord-West Overijssel, die principieel tegen inenting zijn, in geval van besmetting de dupe zullen worden. Dat men varkens tot dusver niet heeft gevaccineerd, hangt samen met hun snelle ontwikkeling. Bij runderen kan men volstaan met een jaarlijkse inenting, maar de varkensstand ver nieuwt zich twee keer per jaar, zo dat men daar vaker moet inenten. Bo vendien hebben biggen van varkens die gevaccineerd zijn, de eerste maan den een maternale immuniteit, die het entingsresultaat tegenwerkt. Het on derzoek richt zich daarom op het produceren van een entstof, die alleen gebruikt wordt als zich een epidemie voordoet. Het in Brabant gebruikte vaccin was als zodanig bedoeld, maar de ontwikkeling was nog niet hele maal „rond". Het Centraal Dierge neeskundig Instituut afdeling Amster dam was er nog mee aan het experi menteren. Het ziet er overigens naar uit dat het wel doeltreffend is. In het buitenland worden ook runde ren niet regelmatig gevaccineerd: dat is een Nederlandse perfectie en het rundervaccin is ook in Nederland ont wikkeld. Vandaar dat men buiten ons land extra beducht is voor de ziekte. Overigens is inmiddels in België en Duitsland al besmetting met hetzelf de virus geconstateerd en heeft zich ook in Frankrijk een dergelijk ziekte geval voorgedaan. (Advertentie) NATUURZUIVER OPWEKKEND VERKWIKKEND 1966 vooral duurder Het meest worden we getrof fen door de verhoging van de broodprijs, de huishuur, de om zetbelasting. Voor het brood, dat in de winkel wordt gehaald gaan we twee cent meer betalen, en als het thuis wordt bezorgd zelfs vier cent. Een voorbeeld van de uitwer king der omzetbelastingverho ging geven de cijfers die Philips ons noemde. Bedragen die zullen gaan gelden voor t.v., radio en grammofoon. Televisie-apparaten worden in het algemeen, bij Philips, 6K procent duurder door stijging der omzetbelasting van 18 tot 25 procent. Dat wil zeggen dat een superontvanger van 728 gulden nü 778 gulden zal gaan kosten; een universeel ontvanger van 1190 gulden wordt 1280 gulden. Radio's van Philips stijgen 7 y2 procent in prijs, door de hogere omzetbelasting (10 tot 18 procent); eer. toestel van 449 gulden wordt 479 gulden, een dure van 699 gulden moet 749 gulden opbrengen. Platenspelers van Philips, getroffen door om zetbelastingverhoging van 5 naar 18 procent, zullen 11 !4 procent in prijs stijgen; een apparaat van 529 gulden bijvoorbeeld wordt dan 592 gulden. Als gevolg van de verhoging der omzetbelasting of accijns worden verder duurder het gevolg is van belasting- en accijnsverhoging. Het flesje bier zal 2 cent, een pu" 3 cent meer kosten. Verkeer en Waterstaat is het de volgende autobusondernemin gen toegestaan hun prijzen te verhogen: Naco in Noordhollanc TET in Enschede, Gelderse Tramweg, Lim burgse Tramwegmaatschappij, Zuid westhoek in Friesland, Noord-Zuid- Hollandse Vervoer-Maatschappij BBA in Eindhoven, NTM in Hee renveen, wed. De Haas in Veenen- daal, Salland en de Westlandse Stoomtramwegmaatschappij Aan vragen /.ij n gekomen van de ZVTM uit Zeeuws Vlaanderen, Stoomtram Walcheren, Twee Provinciën in Slikkeveer, Vavo in Schoonhoven. Nedam in Roermond, NOT in Nij- verdal, NBM in Zeist Voor een dee" is dat te wijten aan de verhoging van accijns op gen, die een lagere huur heb ben dan (afhankelijk van de gemeenteklasse) 75, 70 of 60 gulden, kunnen in huur wor den verhoogd met 7 procent. De huisbaas dient hiervoor toestemming te vragen. Als de huur van voor 1921 gebouwde woningen hoger is dan de ge noemde bedragen, dan stijgt deze met tien procent. Woningen die gebouwd zijn tussen 1921 en 1945 (5 mei) krijgen een huurverhoging of wel van TA procent als de huidige huur ligt beneden 75, 70 of 60 gulden ofwel van 15 procent als de huidige huur ligt boven 135, 125 of 100 gulden ofwel 10 procent O sigaretten, en wel 25 cent per pakje (door stijging der om zetbelasting van 67 tot 71 pro cent) tabak, 25 cent per pakje shag of pijptabak (stijging der om zetbelasting van 42 tot 45 pro cent). jenever, ruim twee gulden per liter (alcoholaccijns met 17 procent gestegen, omzetbelas ting van 8 naar 18 procent) Jonge jenever gaat 10,10 gul den kosten, oude 10,60 gulden. "S bier, drie cent per liter (ac cijns van 19 naar 22 cent). In het Horeca-bedrijf zullen ac cijns- en omzetbelastingverho ging hun uitwerking hebben. Prijzen voor gedistileerde dranken beneden één gulden per versterking kunnen een dubbeltje duurder worden. Als het drankje een gulden of meer kost mag de verhoging in overeenstemming zijn met de stijging der inkoopprijs die autoreden, door de verhoging der omzetbelasting op perso nenauto's van 18 tot 25 procent. De automobielen zullen onge veer acht procent duurder wor den. De juiste tarieven zijn nog niet bekend: de auto importeurs zullen bij het vast stellen van de nieuwe prijzen wellicht nauwlettend naar hun concurrenten kijken. Aangeno men wordt dat in de eerste week van januari kleur be kend zal worden. Het is moge lijk dat sommige merken niet de volledige acht procent zul len doorberekenen. Wat de tweedehands-automarkt gaat doen valt moeilijk te voorspel len. In verband met het enor me aanbod tijdens de laatste maanden van 1965 (toen 100.000 Nederlanders nog snel een auto kochten) is de prijs gedrukt. Voor een behoorlijke wagen van een jaar of twee wordt na 1 januari een be hoorlijke prijs verwacht, mede onder invloed van de gestegen nieuwprijs. Uitbreiding van de markt wordt verwacht tot die categorie, die wellicht anders nieuw zou hebben gekocht, maar nu zijn heil zoekt in een goed gebruikte wagen. De prij zen van motoren en scooters blijven onaangetast, maar ko pers van: 9 bromfietsen moeten er op reke nen, dat zij circa 5 procent meer zullen moeten gaan be talen. Ook hier is het afwach ten wat de handel gaat doen, na de verhoging der omzet belasting van 5 naar 10 pro cent. 9 caravans zullen door omzetbe lastingverhoging van 5 naar 18 procent naar schatting 12 a 13 procent duurder worden. pleziervaartuigen worden door dezelfde verhoging der omzet belasting getroffen: 5 tot 18 procent. sportvliegtuigen ondergaan een nog sterkere verhoging van 5 tot 25 procent. Ook het openb ir vervoer zal meer geld gaan kosten. Volgens opgave van het ministerie van benzine en andere oliën. Om deze reden en ook onder invloed van gestegen wereldmarktnoteringen hebben de aardoliemaatschap pijen de verkoopprijzen als volg' vastgesteld: Gewone benzine 2.9 et per litei Super benzine 3.3 et per liter. Petroleum voor particuLer gebrui li ct per liter. Petroleum voor niet-particuller ge bruik per IOC liter. Tractorpetroleum t 1,65 per 100 litei Autogasolle uit pompen, gasolie voor andere doeleinden, en huis brandolie 1 voor niet-particuliei gebruik 1,60 pe> 100 liter. Dunne stookolie en huisbrandolie 11 voor niet-particuller gebruik 1,50 per 100 liter Huisbrandolie 1 voor particullei gebruik 0,50 per 100 liter. Hulsbrandolie 11 voor particullei gebruik 10,3u per 1") liter. Stookolie 300/500 sec. 17,10 pei 1.000 liter. Stookolie zwaardere kwaliteiten 7,40 per 1.000 kg. Wonen zal voor duizenden ge zinnen duurder worden. De serie zeer gevarieerde huurverhogin gen die op 1 januari van kracht worden ziet er als volgt uit: Vóór 1921 gebouwde wonin de overige in die periode ge bouwde woningen. Eveneens tien procent verho ging wordt gebracht in de huren van nagenoeg alle woningen die tussen 1945 en 1957 zijn gebouwd. Naar ge lang het huidige huurbedrag worden de huren van wonin gen na 1965 verhoogd met nul tot tien procent. Het ministerie van Volkshuis- Jsting en Ruimtelijke Ordening teeft dezer dagen een boekje 'itgegeven, waarin alle gegevens >ver huurprijzen en onderhoud van woningen duidelijk staan vermeld. Het kost veertig cent en is verkrijgbaar in alle post kantoren en boekhandels. Tegenover deze huurverhogin gen staat een huurcompensatie voor alle loontrekkenden van 114 procent van het loon, met een minimum van twee gulden per week. Gehuwde AOW-trek- kenden en weduwen met kinde ren krijgen een compensatie van 90 gulden per jaar, ongehuwde bejaarden en weduwen zonder kinderen krijgen 78 gulden. Voor invaliditeitsrente-trekkers is een compensatie vastgesteld op 84 gulden in klasse A, 72 gulden in klasse B en 54 gulden in klasse C, per jaar. Op sociaal terrein zijn er ook vele wijzigingen. De salaris percentages die werkgevers en werknemers vanaf 1 januari voor sociale zaken moeten gaan betalen worden op verschillen de terreinen verhoogd. De pre mie voor de ziekengeldverzeke ring wordt voor werkgevers 4,5 procent (was 3„5 procent). De ziekenfondspremie wordt voor werkgevers 2,9 procent (was 2.7 procent). De premie interimwet invaliditeitsrentetrekkers wordt voor werkgevers 2,4 procent (was 1,5 procent). Voor de Algemene Kinderbijslagwet moet 2,1 pro cent worden betaald (was 1,8 procent). Verminderd wordt daarentegen het premiepercen tage voor de wachtgeldverzeke ring: van 0,32 tot 0,27. Ai deze percentages zijn gemiddelden. Door deze veranderingen wordt het totale premiepercentage voor werkgevers van 14,32 opge schroefd tot 16,67, voor werk nemers van 14,92 tot 15,07. De premie van de zieken fondsverzekering voor bejaar den wordt ook verhoogd. Bij een inkomen beneden 4086 gulden per jaar gaat de pre mie van 1,93 naar 2,21 per week of 9,61 per maand, bij een inkomen beneden 5078 per jaar wordt de premie van 3,86 naar 4,42 per week of 19,92 per maand, bij een in komen van 5762 gulden wordt de premie gebracht van 5,79 tot 6,63 per week, of 28,83 per miand. Andere wijzigingen per 1 januari op ..ociaal gebied zijn: optrekking van de verzekerings loongrens ziektewet en zieken- fondsbesluit van tienduizend gul den tot elfduizendvijfhonderd en de verhoging van het maximum premie-inkomen voor AOW, AWW en Kinderbijslagwetten van twaalfduizend tot twaalfdui- zendzevenhonderdvijftig gulden. Vanaf 1 januari dient, iedere werknemer tenminste 129 gulden per week te verdienen. Automa tisch ingaande veranderingen in de lonen zijn er verder niet, af gezien van huurcompensatie. Wel krijgen de ambtenaren een sala risverhoging: ongeveer vijf pro cent, de huurcompensatie inbe grepen. Daar komt nog bij de zogenaamde „nacalculatie". In het georganiseerd overleg is be reikt, dat nog voor een jaar wordt vastgehouden aan het sys teem om de „trend" van het be drijfsleven te volgen bij de be paling van de hoogte der ambtenaren-salarissen. Voor de ambtenaren gaat van af 1 januari ook een nieuwe pensioenwet in. De wet komt eerst op 4 januari in de Eerste Kamer, maar gaat met terugwer kende kracht gelden. Er zijn vele voordelen aan verbonden. Onder andere is de welvaartsvastheid in de wet vastgelegd. Bij over lijden van een ambtenaar krijgt zijn weduwe een extra uitkering van tweemaal he* maandelijkse pensioen. Invaliditeits- en we- duwpensioen worden beter. De posterijen hebben bekend gemaakt dat per 1 januari wijzi gingen komen in afmetingen, tarieven en verzendingsvoor- waarden. Voorbeelden zijn: maximum-afmetingen voor brief kaarten en drukwerkkaarten zon der omslag of adresband zijn 10,7 x 15 cm. Als de kaarten gro ter zijn moeten ze als brief wor den gefrankeerd; niet of ontoe reikend gefrankeerde stukken worden belast met tenminste 15 ct. port. In beginsel zullen voortaan uitsluitend „echte" handelsmon sters tegen het port der monsters kunnen worden verzonden. Be lichte, nog niet ontwikkelde, films en platen mogen worden verzonden voor ontwikkelen en afdrukken, evenals negatieven; op gedrukte voortbrengselen van letterkunde en kunst mag een opdracht geschreven staan, be staande uit een eenvoudige, alge meen gebruikelijke beleefdheids uitdrukking. Hieronder worden mede verstaan uitdrukkingen als „vriendelijk gegroet van" e.d, O Verzekeringsmaatschappijen moeten in het nieuwe jaar be ginnen met het toezenden van de bromfietsplaatjes, tekenen van de verplichte WA-verzekering. Dit brengt geen kosten mee, want de premies zijn vorig jaar al verhoogd. O Per 1 januari komt ook een nieuwe regeling voor het aan monsteren van schepelingen. Er zal geen onderscheid meer zijn tussen het monsteren voor grote of kleine vaart, koopvaardij of visserij. De aan het aanmon steren verbonden kosten zullen hoger worden. O De ANWB introduceert met ingang van 1 januari de zoge naamde Nationale Hulpbrief. De wegenwacht-leden die hiervan gebruik maken krijgen krediet coupons ter waarde van 150 gul den, waarmee dokter, ziekenhuis garage, reparatie e.d. kunnen worden betaald. De brief geeft ook recht op volledige vergoe ding van takel- en sleepkosten en garandeert het thuisbrengen van het vervoermiddel bij ziekte van de bestuurder of als men ergens in het land is gestrand. O De jeugdspaarwet (Zilver vloot) krijgt grotere mogelijk heden. Het maximum-bedrag dat de jeugd tussen 15 en 22 jaar in het kader van deze wet mag sparen wordt verhoogd van twee honderd tot driehonderd gulden De extra belastingvrije premie boven de normale spaarrente blijft tien procent. O Een andere verandering, hel snaren betreffend, gaat over het maximum bedrag dat werkgevers bij kunnen dragen aan winst- delings- en premiespaarregelin gen van werknemers. Tot nu toe is een bijdrage tot 390 gulden belastingvrij, dat bedrag wordt verhoogd tot 500 gulden. Wegens enige moeilijkheden op ambtelijk terrein is dit nog niet officieel bekend gemaakt, het gaat echter wel per 1 januari in. zij het dan met terugwerkende kracht. (Van onze correspondent) BRUSSEL, 31 december Voor iet Europa der Zes eindigt 1965 zoals het was begonnen: hoopvol. Het 'aar vas nauwe lijks drie weken oud toen presi dent De Gaulle en bondskanselier Er- hard het er tijdens een verzoenings- gesprek" op kasteel Rambouillet over eens werden dat Frankrijk en West- Duitsland gezamenlijk het initiatief dienden te nemen tot de bijeenroeping van een conferentie der ministers van buitenlandse zaken van de EEG-lan- den om een oplossing te zoeken, nog voor de lente zou zijn verstreken, voor het oude probleem van Europa's poli tieke eenwording. En nu, elf maanden later, zijn de Zes overeengekomen el kaar in de tweede helft van januari 1966 op een voltallige ministersbijeen komst te ontmoeten om het Europese integratieproces weer op gang te bren gen. Beide ongeboren conferenties de eerste ging nooit door, de tweede moet nog plaats vinden vertonen overi gens één grote gelijkenis: de crisissitua ties, waarin ze allebei werden gecon cipieerd, werden in werkelijkheid ver oorzaakt door dezelfde conflictstof: de vraag met name hoeveel soevereini teit elke partner bereid 's af te staan, in welk tempo en tegen -velke prijs. Maar intussen beleefde dit Europa der Zes hetgeen men zou kunnen noe men zjjn langste nacht. Een nacht zon der dageraad, die begon *oen de an vorige marathonzittingen beruchte klok in het Congressenpaleis te Brussel m- gestoord bieef voorttikken van 30 juni naar 1 juli zonder dat de financiële regeling van de Europese landbouw een der hoekstenen van het ge meenschappelijke bouwwerk was voltooid. Zich beroepend np eerder ge maakte afspraken braken de Fransen de onderhandelingen af. De „kampioenen van de supra-na'io- naliteit". zoals een Franse krant hen noemde, met Nederland aan het hoofd, wilden generaal De Gaulle in de afge lopen zomer tot een definitieve uit spraak dwingen. Slechts enkele maan den scheidden de EEG nog van de der de etappe, die, zoals bekend, impliceert dat sommige beslissingen met een ge wone meerderheid en niet langer door de unanieme ministerraad zou den kunnen worden getroffen: voorts moesten de verdragen van Rome en Parijs worden herzien ingevolge de fu sie van de uitvoerende organen (de 'nmmissies van Euromarkt en Eura- 'om en de Hoge Autoriteit van de Ko- 'en- en Staal Gemeenschap). Welk ot wilde Frankrijk nu werkelijk voor Europa? Het antwoord bleef niet uit. Begin eptember kondigde het Franse staats hoofd op een persconferentie zender imwegen aan, dat zijn land zich niet zou houden aan de verbintenis, volgens welke het veto-recht in de minister raad der Zes met ingang van 1 janua ri 1966 drastisch moest worden beperkt, aangezien het geen afstand wenste te doen van zijn soevereiniteit ten voor dele van „de vaderlandsloze en onver antwoordelijke technocraten" van de EEG-commissie. De krachtproef was begonnen, zij het dat zij in het verloop der daarop volgende weken door ver scheidene „ups en down" werd geken merkt. De EEG-commissie was de eerste om de weg naar een compromis te wijzen:, zij verving haar voor stellen door memoranda, haar initiatiefrecht zodoende onderwerpend aan de ministerraad. Op basis daar van werden de Vijf, die inmiddels had den besloten hun werkzaamheden „nor maal" voort te zetten, het eens over het zogeheten plan-Spaak, waarbij Frankrijk werd uitgenodigd deel te ne men aan een buitengewone minister raad voor een openhartig gesprek over de crisis; bij wijze van concessie ver klaarden de Vjjf zich zelfs bereid een dergelijke bijeenkomst te organiseren zonder de EEG-commissie. En tenslot te onder invloed van de felle ver kiezingsstrijd tijdens welke de Euro pese kwestie een niet onaanzienlijke rol speelde? stelde De Gaulle zelf eveneens een gebaar van toenadering. Vorige week, na zijn herkiezing tot president, liet hij via de door hem zo geliefde „bilaterale diplomatieke ka nalen" weten, dat de Franse regering had besloten de uitnodiging te aan vaarden. Hij gaf evenwel duidelijk te verstaan dat hij niet bereid was te capituleren. In zijn ogen lag Brussel de zetel van het EEG-hoofdkwar- tier gevaarlijk dicht bij Canossa. Daarom geeft hij er nu de voorkeur aan zijn minister van Buitenlandse Za ken op 17 januari 1966, enkele dagen later dan de Vijf hadden gesuggereerd, naar het minder „compromitterende" Luxemburg te sturen, een mogelijk heid die zijn partners trouwens had den opengelaten. Als blijk van goede wil - en in niet mindere mate wel licht van welbegrepen eigenbelang maakte de Franse regering tevens bekend dat zij akkoord gmg met een verdere verlaging van de douanerech ten tussen de zes landen. Van 1 januari af blijft aldus nog slechts één-vijfde over van de tolbarrière die bestond bij de aanvang van de Euromarkt. Het wachten is thans op het Lu xemburgse rendez-vous, waar de kracht proef moet worden uitgevochten. De pessimisten speculeren erop, dat de keuze er een zal zijn van buigen of barsten en dat de ruimte tot buigen aan weerskanten bijzonder klein is. De optimisten voorspellen dat een verge lijk betreffende de overgang van het veto-recht naar de meerderheidsstem- ming en de positie van de EEG- commissie nabij is. Rest tenslotte het balletje, dat De Gaulle onlangs liet opwerpen, nadat hij in november met een niet te miskennen welbehagen de nieuwe lei der van de Britse conservatieve partij, Edward Heath, had verwelkomd: de generaal liet toen weten dat een aan tal tekenen erop wees, dat de hinder palen, die de toetreding van Groot- Brittannië tot de EEG tot dan toe in de weg hadden gestaan, allengs begon nen te verdwijnen en dat „het pro bleem langzaam in een positieve rich ting scheen te rijpen". Wat zal er nu geschieden indien Frankrijk op 17 ja nuari a.s. met het voorstel zou ko men de EEG toch maar om te vor- iy-erjtof een „Europa der vaderlan den maar dan met Engeland en een aantal andere leden van de Europese v i unandeisassociatie als nieuwe part ners. Zou zulks niet, zoals minister Luns het indertijd uitdrukte, „een nieu we toetand" scheppen? Maar 1966 staat voor de deur: de ontknoping van de crisis zal vermoedelijk niet lang meer op zich laten wachten... UTRECHT, 31 dec, Een groep van 29 Marokkanen moet nog voor het einde van het jaar een pension aan de Koestraat 2 in Utrecht verlaten, omdat dit niet aan de eisen voldoet die B en W hebben gesteld. Voor de groep is elders woonruimte gevonden die wel aan redelijke eisen beant woordt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1965 | | pagina 5