HET mEERTJE Vfifl CflPRERfl
23
Bloemendaal is een "meertje" rijk: het meertje van Caprera, oorspronkelijk wel
het meertje "van" of "achter Bloemendaal" genoemd.
De naam Caprera is gegeven door de familie Teding van Berkhout in de 19e eeuw.
Deze familie volgde met grote bewondering de vrijheidsstrijd der Italianen en
gaf de naam van het eiland Caprera aan hun buiten. Dit eiland waar Garibaldi leef
de en stierf, ligt ten noorden van Sardinië. S^^dsdien is het meertje van Bloemen
daal bekend onder de naam Caprera of Berkhout.
Dit meertje is historisch, botanisch en landschappelijk heel interessant. Het ligt
dicht bij de ruïnen van het slot Aelbertsberg (of Aelbrechtsberg)Momenteel vor
men alleen nog de ondergrondse funderingen de laatste overblijfselen van dit slot,
dat in de Middeleeuwen een belangrijke rol speelde als tegenvoeter van het Huis
Brederode.
Het pad van Aelbertsberg naar het slot van Brederode bestaat nog steeds en mag
als de oudste weg van Bloemendaal worden beschouwd. Het loopt van de ingang van het
Openluchttheater langs de binnenduinrand in de richting van de Bergweg.
Het meertje van Caprera werd naar alle waarschijnlijkheid van water voorzien door
de "hoge landen van Aelbertsberg". Vanaf het meertje liep het water langs ver
schillende beken, o.a. langs de Donkere laan naar lagere gedeelten, tot het uit
mondde in het Spaarne.
F.W. VAN EEDEN
Het meertje van Caprera verdient behalve om boven beschreven bijzonderheden ook
nog om andere redenen onze aandacht. Het heeft namelijk een centrale rol gespeeld
in de theorie die door F.W. van Eeden (1809-1908)de vader van de dichter en
essayist, eveneens Frederik Willem genoemd, in het midden van de negentiende eeuw
is ontwikkeld. Dit was een veelzijdig ontwikkeld man, voornamelijk als botanicus
en schrijver.
Hij trachtte de belangstelling voor de natuur d.m.v. zijn nu nog bekende geschrif
ten en boeken te stimuleren.
Deze theorie hield in dat het meertje van Caprera een overblijfsel zou zijn van
een Rijntak die bij Katwijk achter de eerste duinenrij omhoog naar het Noorden en
uiteindelijk bij Petten in zee uitmondde.
De opvatting was eigenlijk al veel ouder en hield stand bij de gratie van de
overlevering. Ook oud-Bloemendalers wisten enige jaren geleden nog te vertellen
dat het meertje van Caprera en dat op het terrein van het Provinciaal Ziekenhuis
vroeger tot een Rijntak behoorden.
wordt vervolgd.
1) S.A. Wilson - Beknopte geschiedenis van Bloemendaal, Amsterdam 1952.
