kruidvegetatie.
Twee weken later komen de eer
ste stippelmotten uit de poppen
te voorschijn. Overdag houden
zij zich aan de onderzijde van
de bladeren van hun waardplan-
ten. Wie in die tijd een tik
tegen de kardinaalsmuts geeft,
kan plotseling een wok van stip-
pelmotten om zich heen zien.
s Nachts worden de vlinders ac
tief. De vrouwtjes lokken de
mannetjes naar zich toe door
middel van een geurstof (sex-
lokstof of feromoon), afkomstig
uit een klier in het achterlijf.
Vervolgens vinden balts en pa
ring plaats. Met het leggen van
eieren starten de bevruchte
vrouwtjes de levenscyclus op-
n i e uw
VIJANDEN
Niet elk ei brengt het ook werkelijk tot vlinder. Gedurende de
ontwikkeling valt een groot aantal eieren, rupsen en poppen ten
prooi aan een leger van roofvijanden en parasieten.
Belangrijke roofvijanden zijn mieren en wantsen. Wie rond half
mei in een gebied met veel stippelmotrupsen een tijdje bij een
nest van rode bosmieren gaat zitten, kan dat goed waarnemen.
Menig stippelmotrups wordt door een aantal trekkende en sjorrende
mieren het nest binnengedragen. Begin juni is er in een straal
van 10-25 m rond het mierennest geen stippelmotrups meer te beken
nen. Slechts flarden spinsel tonen aan, dat ze wel aanwezig waren.
Ook parasieten eisen een groot aantal eieren, rupsen of poppen
voor zich op. Het zijn voornamelijk sluipwespen en sluipvliegen,
die in de gastheer één of meerdere eieren leggen. Het uit het ei
komende parasie11 arfje eet de gastheer van binnenuit leeg en ont
wikkelt zich, ten koste van de stippelmot, tot een volwassen para
siet. Hoe belangrijk parasieten zijn, blijkt wel uit het feit, dat
soms meer dan 80% van de rupsen of poppen in een bepaald gebied ge
parasiteerd is.
Alle stippelmotparasieten zijn sterk gebonden aan een bepaald
ontwikkelingsstadium van de gastheer om succesvol te kunnen parasi
teren. Zo zijn er parasieten, die alleen kleine rupsjes aanvallen,
terwijl andere zich alleen op grotere rupsen of poppen richten.
LEVENSCYCLUS PARASIET
Een van de meest algemene parasieten van de meidoorn- en kardinaals-
mutsstippelmot is het wespje Ageniaspis fuscicollis. Als voorbeeld
van een stippelmotparasiet zullen we zijn levenscyclus wat nader
bekij ken
Het ongeveer 1 mm grote wespje verschijnt reeds in juli, als de
vlinders druk bezig zijn met het leggen van eieren, op het toneel
Kardinaalsmuts- en Meidoorn-
stippelmot het jaar rond.
7
