De mul iteriteria analyse-methode worden al een aantal jaren
gebruikt bij het kiezen van een wegtracée of het beantwoorden van
de vraag of het Markermeer al dan niet moet worden drooggelegd.
Ook voor het waarderen van de cultuurhistorische waarden van een
landgoed is deze methode volgens haar zeer geschikt. Om echter een
geïntegreerd beeld te krijgen van alle aspecten, die een landgoed
waardevol maken, dient de methode óók toegepast te worden op na
tuurwetenschappelijk, bosbouwkundig, recreatief en economisch ge
bied. Lucia beperkte zich als kunst/cultuurhistoricus tot de cul
tuurhistorische waarden.
Deze waarden kan men vinden door bijvoorbeeld te kijken naar de
manier waarop landschapsbeheerders en tuinontwerpers in het ver
leden gebruik maakten van de economische en technische mogelijk
heden en de sociale omstandigheden in hun tijd.
Een criterium kan bijvoorbeeld zijn: in hoeverre zijn op een be
trokken landgoed bepaalde stijlen terug te vinden? Of: de huidige
functie van de bebouwing (in verband met de continuïteit van het
karakter) of: de aanwezigheid van historische documentatie (met
het oog op de mogelijkheid van eventueel herstel van de oude toe-
s tand
63 landgoederen werden ieder op een groot aantal criteria (9 of 13)
beoordeeld. Per criterium werd een cijfer (score) gegeven. Soms
werd aan bepaalde criteria ook nog prioriteit boven andere gegeven.
Het spreekt vanzelf dat deze berekeningen alleen per computer ge
maakt konden worden!
Het originele van Lucia Albers' studie zit hem dan ook in het toe
passen van moderne analysemethoden bij het wegen van ogenschijnlijk
niet meetbare gegevens. Zij geeft de verschillende criteria verge
lijkende cijfers en doet wat de leraar op school al sinds onheuge
lijke tijden doet bij het waarderen van de prestaties van zijn
leerlingen
In de keuze der criteria én in de toekenning der scores zit een
subjectief element, zoals Lucia zelf ook al opmerkt. Maar volgens
haar schuilt daarin geen gevaar indien duidelijk is welk criterium
men gebruikt en welke score men geeft.
Lucia paste verschillende bestaande multicriteria analysemethoden
toe en kreeg daarbij steeds ongeveer dezelfde "toptien" landgoe
deren op haar lijsten. In ieder geval behoren tot de bovenste vier
steeds Elswout, Huis te Manpad, Velserbeek en Waterland.
Ook op haar - volgens intuïtie opgestelde - lijstje prijkten deze
vier bovenaan.
Eén van de voorwaarden waaraan de mu1ticriteria analyse moet vol
doen, is dat ook leken begrijpen wat er gebeurt. In dat geval heeft
volgens de schrijfster de methode grote praktische betekenis.
Niet de pleitbezorger voor een bepaald landgoed die het best van
de tongriem gesneden is, gaat met de buit uit de schaarsgevul de
subsidiepot strijken. Nee, de cijfermatige uitkomsten der multi-
criteria analyse wijzen als vanzelf de weg naar "een gestructu
reerd proces van evaluatie van landgoederen in Zuid Kennemer1 and
Een rationeel beleid, stoelend op de cijfers zou volgens haar een
aanzienlijke bijdrage kunnen leveren aan de instandhouding van dit
waardevolle gebied.
30
