HERINNERINGEN VAN OUD-BLOEMENDALERS
Het is alweer geruime tijd geleden dat ik op bezoek was bij de
heer Koeleman sr. in zijn huis in Schalkwijk, waar hij vertelde
over zijn leven, in het bijzonder over de tijd dat hij als melkbe
zorger in dienst was bij de melkinrichting "Mariënbosch" aan de
Boekenroodeweg
De melkinrichting "Mariënbosch"bestaande uit een boerderij en
een melkerij lag op de plek waar nu het schoolgebouw van de IVO-
MAVO "'t Heuveltje" staat. De boerderij was oorspronkelijk een
pachtboerderij behorende bij de buitenplaats "Boekenroode"Volgens
de eerste steen, gelegd door jonkvrouwe Teding van Berkhout, da
teerde de boerderij uit 1095
Kort na de Eerste Wereldoorlog werd de boerderij gekocht door de
heer Warmerdam, tweede zoon van de boer die op de "oude" boerderij
van de buitenplaats "Mariënbosch" woonde, aan het einde van de
Boekenroodeweg in de weilanden aldaar. De jonge Warmerdam vestigde
een melkinrichting in de boerderij aan de Boekenroodeweg, in de
dertiger jaren uitgebreid met een groot, laag gebouw met boogramen,
de "Melkerij Mariënbosch"
Gedurende de eerste jaren betrok de jonge Warmerdam de melk, de
kaas en de boter van de boerderij van zijn vader, later, na de
uitbreiding, kwam de melk van verschillende boerderijen in de
omgeving, o.a. van "Duin en Vaart" en van de boerderij van het
Naaldenveld. Op al die boerderijen werkten en woonden ooms van
Warmerdam, de Verdegaals en de van der Velden's.
In die latere jaren werd de kaas en de boter op de melkerij ge
maakt, in de uitbouw van de boerderij. Naar oud gebruik werd er,
om de kaas- en botermakerij voorspoedig te laten verlopen, op de
nok van het dak van deze uitbouw een houten kruis geplaatst.
De melk en melkproducten werden geleverd aan melkboeren in Heem
stede en aan, alweer, een oom die een melkwinkel in Zandvoort
begon. Elke ochtend kwam deze met paard en wagen naar de Boeken
roodeweg om de verse producten op te halen.
Voor de bezorging in de directe omgeving van de melkinrichting had
Warmerdam enige bezorgers in dienst. Er was een wijk ten Zuiden
van de Zandvoortselaan en een ten noorden die zich tot Bentveld
uitstrekte. Het Rijnegomkwartier en omgeving tenslotte was de wijk
waar gedurende een lange reeks van jaren de heer Koeleman sr. de
melk rondbracht.
De heer Koeleman, afkomstig uit een groot gezin woonachtig onder
Santpoort, was al heel jong genoodzaakt de handen uit de mouwen te
steken. Toen een zuster van hem trouwde met de Warmerdam van de
melkerij "Mariënbosch" lag het voor de hand dat hij bij zijn zwager
in dienst kwam. Hij bleef tot aan de opheffing aan het eind van de
vijftiger jaren. Daarna opende hij een eigen melkzaak aan de Helm-
laan. Zijn wijk, het Rijnegomkwartier ging met hem mee. Tot aan de
verhuzing naar de Helmlaan woonde Koeleman, inmiddels met een eigen
gezin, in de Indische buurt in Haarlem-Noord. Dat betekende elke
dag, in de vroege ochtend en aan het einde van een lange dag een
fietstocht van vele kilometers. Zijn werkdag begon meestal zo rond
zes uur 's morgens en eindigde in de avond als alles in de melkin
richting was opgeruimd en de machines, de tanks, de melkbussen en
kannen waren schoongemaakt.
De heer Koeleman heeft in de loop der jaren op verschillende manie
ren de melk naar zijn klanten gebracht: met de hondekar, de fiets,
de handkar en met paard-en-wagen! Op de kar de grote melkbussen met
koperen kraantjes, bij vorst ingepakt in een spierwitte molton
5
