EVACUATIE LIEF EN LEED IN DE HONGERWINTER 1944-1945
DOOR S. L. DENIJS-DOON
Inleiding
De schrijfster was de echtgenote van banketbakker Denijs,
die zijn zaak had aan de Bloemendaalseweg 101, waar nu de
Rabobank gevestigd is.
Op verzoek van Mejuffrouw Nierhoff, die vele jaren het
gemeente-archief van Bloemendaal beheerde, heeft zij het
dagboek, dat ze gedurende de hongerwinter had bijgehouden,
enigszins omgewerkt en aangevuld. Mejuffrouw Nierhoff zorgde
ervoor dat een en ander getypt en in 't gemeentearchief op
geborgen werd. Door deze voorzienige daad kunnen wij ons nu
een beeld vormen van het "lief en leed" van een bloemendaalse
familie in die barre laatste oorlogswinter.
Mevrouw Denijs had een levendige schrijftrant en bovendien
een verstandige en genuanceerde kijk op mensen en hun onderl
inge verhoudingen. Een samenvatting van haar relaas (ruim 21
pagina's kwarto) vindt U hieronder.
Het dagboek begint op 19 september. Dolle Dinsdag - 5 sep
tember - was voorbij. Twee dagen eerder, op zondag 17 septem
ber, waren de luchtlandingen bij Arnhem begonnen maar daar
wordt met geen woord over gerept. De geallieerde opmars liep
vast en hoewel het voor ieder vaststond dat Duitsland de
oorlog zou verliezen, regeerden de bezetters in het westen van
Nederland voorlopig weer met harde hand.
Op dinsdag 19 september werd de bevolking van Bloemendaal
via aanplakbiljetten opgeschrikt door het bevel, dat op vrij
dag 22 september om 6 uur 's avonds het dorp ontruimd moest
zijn en dit nog wel terwijl Bloemendaal als "ontvangende
gemeente voor vluchtelingen van elders was aangewezen!
De volgende dag begint de familie Denijs te pakken om maar
zoveel mogelijk in veiligheid te kunnen brengen, terwijl men
nog niet eens wist waar men onderdak zou krijgen.
Het gedwongen vertrek betekende natuurlijk ook, dat de
banketbakkerij gesloten moest worden en er geen inkomsten meer
zouden zijn. Bij van Schooten van hotel Roozendaal in Overveen
kon de familie tenslotte terecht. Denijs en vrouw kregen er
met hun zoon Gé de beschikking over een keurig gemeubileerde
hotelkamer. Denijs zou misschien een baan kunnen krijgen als
kok van de centrale keuken in Overveen en zat dus meteen in de
buurt
Voor het vervoer van de spullen leende mevrouw Denijs van
haar schoonzuster een kinderwagen en bij iemand anders een
kruiwagen. "Wat hebben we die dagen gesleept en wat waren we
's avonds moe! Eerst alles inpakken wat waarde heeft, vooral
levensmiddelen en kleren, dan het in onze vervoermiddelen naar
Overveen brengen en het daar weer uitpakken. Wat was alles
armoedig en wat heb ik menig traantje gelaten. Aan eten kwamen
we niet toe, we dronken maar melk en aten wat soep en kof-
fiekoek. Die dagen gingen als een nachtmerrie voorbij en
steeds maar voor ogen hebben: je huis uit en er misschien
nooit meer in
Ook de meubels werden uit het huis gehaald en opgeslagen bij
familie in Haarlem N..
Het was een komen en gaan langs de Bloemendaalseweg. Winke
lier, notaris en fabrikant - iedereen trachtte in die paar
10
