A. M. J. SEVENHUIJSEN
Zakelijk en romantisch: Twee landhuizen van August M.J. Seven-
huijsen in de gemeente Bloemendaal.
Zakelijkheid en romantiek - twee begrippen die elkaar op het
eerste gezicht lijken uit te sluiten. Voor menig architect in
de periode 1900-1940 echter vormden ze de polen waartussen
zijn oeuvre zich ontwikkelde. Zo ook voor de Haarlemmer
August M.J. SevenhuijsenOp de hoek van de Vondellaan en de
Juliana van Stolberglaan in Aerdenhout staat een door hem
ontworpen opvallend en schilderachtig landhuis met een rieten
kap. Het werd in 1925 gebouwd door Levi Cohen, die aardrijks
kundeleraar was aan het Kennemerlyceum in Overveen.
Vanaf Aerdenhout is het een lange schaduwrijke weg naar het
noordelijke puntje van Bloemendaal. Daar, aan de Kennemerweg,
staat op de grens met Santpoort het andere landhuis dat Seven
hui jsen in de gemeente Bloemendaal bouwde. Het maakte een heel
andere, veel soberder indruk dan het Aerdenhoutse pand. Hoewel
het tien jaar ouder is denk je met een moderner huis van doen
te hebben1
Via de vraag hoe deze paradox ontstaat belanden we als
vanzelf bij de architect. Sevenhuijsen (1888-1934) is op ruime
schaal in Haarlem en omstreken actief geweest. Na zijn dood op
45-jarige leeftijd raakte deze interessante bouwmeester echter
in de vergetelheid. Sinds enige tijd staat hij in Haarlem
opnieuw in de belangstelling als gevolg van het feit dat drie
van zijn hoofdwerken in deze stad in hun voortbestaan worden
bedreigd. Het gaat om twee schoolgebouwen van de Haarlemse
Montessorischool (respectievelijk 1923 en 1931) en een voor
malige bakkerij (1927). Gezien het belang dat aan deze bouw
werken en aan de architect wordt toegekend, heeft de Haarlemse
gemeentelijke monumentencommissie geadviseerd de drie "Seven
hui jsens" op de plaatselijke monumentenlijst te zetten.2)
Het landhuis aan de Kennemerweg (1915), daterend uit de
jaren waarin Sevenhuijsen zijn eerste schreden in de architec
tuur zette, is in bepaalde opzichten kenmerkend voor het
vroege werk van de Haarlemmer. De compositie van de gevels en
de indeling van de plattegrond zijn eenvoudig en overzich
telijk. Dergelijke eigenschappen schijnen weinig opzienbarend,
maar behoorden destijds tot de uitgangspunten voor de ver
nieuwing in de bouwkunst die met name door de bekende archi
tect H.P. Berlage werd gestimuleerd. Sevenhuijsen zocht aan
sluiting bij de hoofdstroom in de architectuur, hetgeen voor
een beginnend architect een begrijpelijke keuze is. Pas rond
1920 tekent zich in zijn ontwerpen een eigen handschrift af,
waar Landhuis Cohen enigszins van getuigt.
Met het pand aan de Kennemerweg leverde Sevenhuijsen een
blauwdruk af van de heersende opvattingen ten aanzien van
doelmatige, comfortabele landhuisbouwDe L-vormige platte
grond is samengesteld uit een rechthoek met een uitgebouwde
woonkamer. In de open hoek is tussen woon- en zitkamer, die op
het zuiden en oosten zijn georiënteerd, een plantenserre
aangebracht. Door flinke raampartijen kunnen de bewoners
genieten van de zon en het uitzicht, toen nog "over de velden
tot aan Haarlem". De ingang bevindt zich in de noordelijke
zijgevel. Vanuit het ruime trapportaal is elk vertrek op de
begane grond en de verdieping te betreden.3
29
