Verslag van een speurtocht naar de
stamboom van 't Hemeltje
'Daer de Buert van
Blommendael uuthanght'
Het zal wel vaker zo gaan: men doet een
beroep op je - in ons geval de geschiedenis van
't Hemeltje opzoeken het onderwerp lijkt
aardig, je zegt toe, en al lezend en zoekend
krijg je het vermoeden dat de speurtocht veel
langer zal worden dan je aanvankelijk had
gedacht.
Het lezen wordt het speuren in de archieven. Al lezend
heb je boeiende ontmoetingen die je op zijpaden lokken.
Niet toegeven, er moet immers geproduceerd worden,
namelijk de leeftijd van het pand waarvan alle Bloe
mendalers de oude voorgevel kennen en 'de vaste
clientèle' bekend is met het leven achter de voorgevel.
Feestje
Maar hoe oud het is? Het dorp liet zich daar jarenlang niet
veel aan gelegen liggen: het pand was oud, dat kon je wel
zien. En toen er op zeker ogenblik in de eerste helft van
onze eeuw behoefte was aan een feestje, ging men de
honderdste verjaardag vieren. Deze honderdjarige liet zich
uiteraard alles aanleunen.
Geschiedvorsing
Er braken echter betere tijden aan voor de lokale geschied
vorsing. Dankzij het werk van P. Hoekstra, mejuffrouw
A.M.G. Nierhoff, mr. C.W.D. Vrijland, Bert Sliggers en W.
Post, kregen we meer kijk op vroegere tijden èn ontdekten
we dat er nog heel wat uitgezocht moest worden.
In september aanstaande vieren we het driehonderdvijftig-
jarig bestaan van 't Hemeltje. Maar klopt dat wel? Of her
halen we, weliswaar een beetje aangepast, de vergissing
van 1937? Dat te ontraadselen werd mijn doel - en het
zoeken werd een meeslepend avontuur.
Hoe vind je de ouderdom van een pand?
Een betrouwbare methode is het onderzoek naar de vroe
gere eigenaren van het gebouw. Vanaf 1832 zijn de akten
van overdracht ingeschreven in de Openbare Registers,
bewaard in het Kadaster. Voor de periode vóór 1832 kan
men tot 1812 terecht bij de registers van eigendomsover
dracht binnen één burgerlijke gemeente.
Van de periode vóór 1811 vind je de transportakten opge
nomen in de boeken van het Oud Recht, bewaard op het
Rijksarchief in elke provincie.
Aanvankelijk lukte dat heel aardig - de handschriften van
de klerken van schout en schepenen zijn goed leesbaar,
ook al zijn er wel eens kriebelhandschriften tussen. De
contracten zijn meestal opgesteld volgens een vast model.
De handschriften uit de tweede helft van de zeventiende
eeuw gaven zich niet vlug gewonnen en we waren blij als
de namen van de verkoper - en van de koper - herkend
werden en natuurlijk, heel belangrijk, de aanduiding van
het pand.
Behulpzame professionele lezers van oude handschriften
waren altijd bereid om fotocopieën van deze oude akten te
transscriberen, dat wil zeggen omzetten in de letters van
nü.
Toen werd het moeilijker: voor deze amateur-speurneus
was nog slechts een enkel woord herkenbaar.
De feiten
Datum
Verkoper
Koper
of erflater
of verkrijger
08-09-166
Jan Hendricx
Pieter jacobsz
18-03-1663
Pieter Jacobsz
Gerrit H. Storm
Aelbertsch Schalkers
23-11-1667
Gerrit H. Storm
G. Isacksz
20-03-1675
G. Isacksz
Pieter Dirksz
1692
Adolf Adams
12-04-1696
Adolf Adams
J. Pieterse
1710
J. Pieterse
Dirke Jans
(vererving)
dochter v.
J. Pieterse
06-01-1735
B. Vrij
Hendrik
Weduwe v. D. Jans
Ferwelburg
02-12-1756
Hendrik
Willem Snijbel
Ferwelburg
02-02-1769
Willem Sijbel
Leendert
Lamberts
02-05-1773
L. Lamberts
J. Kamp
04-03-1802
Erven Kamp
J. Johannik
11-02-1814
J. Johannik
B. Lindeman
09-01-1856
B. Lindeman
J. Lindeman
25-06-1894
J. Lindeman
C.W. Schönhuth
02-07-1923
O.F.Th. J.C.A.
E.A. Franssen
Schönhuth
19-06-1933
Erven Franssen
A.J. Overakker
28-05-1968
A.J. Overakker
W. (van) Kampen
26-10-1973
E.L. Kampen-Alick
W.J. van de Top
29-01-1980
W.J. van de Top
C. v.d. Berge
12-09-1985
C. v.d. Berge
A. Tielen en
E. van Veen
8
Ons Bloemendaal, 16e jaargang, nummer 3, najaar 1992
