Villa's langs de Zeeweg
In de jaren twintig werd in de gemeente
Bloemendaal een van de mooiste verkeerswe
gen in Nederland aangelegd. Een ieder van ons
heeft op warme zomerdagen wel eens genoten
van de fraaie duingezichten die deze weg biedt.
We hebben het hier over de Zeeweg, die oos
telijk van de Israëlitische begraafplaats begint
en in noord-westelijke richting naar zee loopt.
Deze prachtige verkeersader is een ontwerp van land
schapsarchitect Leonard Springer. Deze grootmeester op
zijn vakgebied werd in Bloemendaal aangesteld tot
gemeentelijk adviseur voor de parken en behalve zijn
fraaie ontwerpen voor villaparken zou hij ook de infrast
ructuur van het centrum van de gemeente naar de kust
voor zijn rekening nemen.
Methode
Springer volgde hierbij een bijzondere methode. De aan
leg van de Zeeweg werd niet bepaald door schetsontwer
pen op kadastrale kaarten maar door de natuurlijke omge
ving zelf waarin de weg werd gecreëerd. Dit ideale
landschap, omsloten door schitterende duinen, werd nu
doorkruist door een van Nederlands fraaiste verkeerswe
gen. De weg was zo ontworpen dat zij het publiek van
duingezichten deed genieten, zonder dat de duinen zelf
door openstelling werden vernietigd. De aanleg van de
Zeeweg zou het karakter van de gemeente Bloemendaal
aanzienlijk meer prestige geven. Bloemendaal werd nu
tevens badplaats en daardoor met de schitterende duinen
een belangrijke recreatiegemeente. Hier was met recht
sprake van een stukje Bloemendaal-op-zijn-best.
Zeewegcommissie
Voor de aanleg van de Zeeweg werd bij KB van 19 januari
1918 de zogenaamde Zeewegcommissie in het leven
geroepen. De aanleg van de weg was van groot belang
voor Bloemendaal. Zo werd zij voortaan niet alleen bad
plaats, maar de infrastructuur van de gemeente werd
belangrijk verbeterd door deze centrale oost-westverbin
ding, die de reeds bestaande verkeerswegen tussen de
buurten van zuid naar noord doorkruiste. In een volgende
wet, van 26 juli 1918 (Stb. 418), werd bepaald dat het
algemeen belang de onteigening ten gunste van de
gemeente Bloemendaal vorderde van die eigendommen in
de gemeente Bloemendaal en Zandvoort die nodig waren
voor het aanleggen van een duinweg van de kom van
Overveen naar Zandvoort. De aanleg van de weg diende
tevens ter bestrijding van de werkloosheid. Ter uitvoering
van de wet werd bij KB van 21 augustus 1918 (nr. 42)
de gebieden aangewezen die onteigend dienden te wor
den.
Schikking
Op 3 1 oktober 1919 werden de leden benoemd en een
verordening door de gemeenteraad vastgesteld. Eerste
actiepunt van de Zeewegcommissie was het namens de
gemeente Bloemendaal in onderhandeling treden met de
Directiekeet in 1919 in gebruik bij de aanleg van de Zeeweg; links
met panamahoed de heer J. de Jong Czn. technisch leider van de uit
voering.
Erven van der Vliet om tot een minnelijke schikking inza
ke de overdracht van de benodigde gronden te komen.
Omdat beide partijen niet tot overeenstemming konden
komen over het bedrag der schadeloosstelling bij de ont
eigeningswet bedoeld - hierover later meer - en de
gemeente groot belang had bij het realiseren van de
Zeeweg, maakte de gemeente Bloemendaal voor de
Arrondissementsrechtbank van Haarlem een procedure tot
onteigening van de bij het KB van 21 augustus 1918 aan
gewezen eigendommen aanhangig. Bovendien wilde de
gemeente ook andere daaraan grenzende eigendommen
verwerven.
Deze terreinen waren naar het inzicht van de gemeente
uitermate geschikt voor volkshuisvestingsdoeleinden, het
verkrijgen van sportterreinen, parkaanleg etc.
Villa's
In deze schitterende omgeving zouden prachtige villa's
gebouwd kunnen worden. Daartoe zouden de gronden
langs de Zeeweg ter diepte van circa 50 meter in exploita
tie moeten worden gebracht. Maar voornaamste motief
voor aankoop van de gronden vormde de schuld die op
Ons Bloemendaal, 17e jaargang, nummer 2, zomer 1993
5
