Alles Sal Reg Kom
Het Bloemendaals Weekblad
Hier is de BBC
de dertigste van die maand is in haar woning besloten tot de
oprichting van Trouw als verzetskrant tegen de nazi-over
heersing. Dit besluit werd genomen door mevrouw Van der
Molen en de heren J. Schouten en E. van Ruller. De oprich
ters kregen al snel medewerking van een groot aantal zeer
toegewijde mannen en vrouwen. De grote organisator en de
bezielende kracht van het illegale blad was Wim Speelman,
met 23 andere medewerkers gevallen voor het vuurpeloton.
Een van de allereerste uitgaven van een illegaal blad door
een verzetsgroep vond plaats in Bloemendaal. Reeds in sep
tember 1940 kwamen drie scholieren van een examenklas
op een zolderkamer in Bloemendaal bijeen om de mogelijk
heden van het stichten van een anti-Duitse organisatie te
bespreken, mede om het defaitisme te bestrijden dat zich
van een zeer groot deel van het Nederlandse volk had mees
ter gemaakt en Zuid-Kennemerland maakte daar geen uit
zondering op. Binnen enkele weken was een tiental mede
werkers gevonden en kon het plan worden verwezenlijkt.
Besloten werd dit doel onder meer te dienen door het uitge
ven van een periodieke illegale uitgave. De naam van het
blad zou 'Alles Sal Reg Kom' zijn en de onkosten moesten
voorlopig uit eigen, uiteraard beperkte, middelen worden
bestreden. De oplage was in het begin niet groot en
bedroeg ongeveer 100 exemplaren. Maar al spoedig kon de
oplage al tot 500 en wat later tot 1.000 exemplaren worden
opgevoerd. De verspreiding werd gedaan door de leden van
de groep en ook door anderen die het doel wilden dienen,
voornamelijk in de regio Bloemendaal, Haarlem, Santpoort
en - in beperkte mate - in Amsterdam.
T oon
Het blad had ten doel de Duitse leugens te bestrijden en die
berichten die de Nederlandse bevolking niet bereikten te
verstrekken, om te bewerkstelligen dat de geest van verzet
zou worden aangewakkerd. Zo werd, bijvoorbeeld, telkens
opgeroepen tot het luisteren naar de uitzendingen van
Radio Oranje in Londen. Het blad richtte zich op scherpe
toon tegen de belangrijkste Duitse leiders, tegen 'foute'
Nederlanders en speelde in op de latente gevoelens van ver
zet tegen verslagenheid van de bevolking, die geen gronden
meer kon vinden om de reeks van Duitse successen te relati
veren en om de geest van 'alles is verloren' te bestrijden.
Gelukkig telde de groep onder zijn leden iemand die over
grote vaardigheden met de tekenpen beschikte, zodat het
blad over een aantal zeer spitse illustraties kon beschikken.
Naast artikelen van politieke en informatieve aard werden
ook hekeldichten en spotprenten gepubliceerd. Naarmate
het aantal publikaties toenam, werd de kwaliteit beter.
Verraad
De grootte van de groep, de feitelijke werkwijze en de
onbekendheid van deze beginnelingen met de eerste veilig
heidselementen van het verzet, bleken al spoedig fatale
gevolgen te hebben. Door verraad van iemand uit eigen
kring, was de beruchte E. Rühl van de Duitse Sicherheits
Dienst in staat om eind januari 1941 de hele groep op te
rollen en op te sluiten in gevangenissen in Amsterdam: het
Huis van Bewaring aan de Weteringschans en de
Strafgevangenis aan de Havenstraat. Hun voorlopige hechte
nis duurde tot 8 mei 1941waarna de groep op 9 mei 1941
terecht moest staan voor het Kriegsgericht in Utrecht. De op
die zitting geëiste straffen varieerden van zes maanden tot
drie jaar. Nadat de verdediging aan het woord was geweest,
werden bij de einduitspraak de straffen verminderd. Deze
verminderingen varieerden van drie maanden tot twee jaar.
Een aantal werd vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs.
De veroordeelden waren in volgorde van strafmaat (hoog
naar laag): i. Bloemsma; H. van Paasschen; A. Cremer en J.
Potharst; A. Gras; Th. van Es; A. Drabbe, P. Kraaijer jr. en H.
Valkenberg; A. van Andel en l. Butot; G.H. ter Beest.
Dit wekelijks gestencilde blaadje was een uitgave van
Herrijzend Bloemendaal. Het verscheen in de periode van
19 januari 1945 tot 5 mei 1945, in een oplage van onge
veer 250 exemplaren. 'Deze uitgave werd voor Bloemendaal
uitgegeven naast De Vrije Pers, teneinde de bevolking op de
hoogte te houden van lokale bijzonderheden. In de redactie
zaten twee vertegenwoordigers van de illegaliteit en F.
Roosjen van De Vrije Pers. Voor de uitgave kon gebruik
worden gemaakt van het Vrije Pers-apparaat. Uit veilig
heidsoverwegingen werd de oplage laag gehouden. De uit
gave werd legaal voortgezet onder de titel Ons
Gemeenteblad.'
Verscheen waarschijnlijk drie maal per week in de periode
van het voorjaar 1944 tot 10 november 1944, in een oplage
van 250 exemplaren. 'Deze uitgave werd vervaardigd door
een studentengroep, onder anderen door de gebroeders
C.W. en W.C. Bierens de Haan, C. de Jong en B. Dootjes en
werd verspreid in Bloemendaal, Overveen, Haarlem-Noord
en Santpoort. Na de evacuatie van deze gemeenten waren de
lezers steeds moeilijker te bereiken. Tenslotte werd het bul
letin overgenomen door De Vrije Pers.
20
Ons Bloemendaal, 19e jaargang, nummer 1, voorjaar 1995