len hier sterk de neiging tot het scheppen van bekoorlijk
heid', schreef redacteur J.P. Mieras in het Bouwkundig
Weekblad (1924) over deze schepping van architect
Anthonie Pieter Smits. Een gevoelen dat wij kunnen
onderschrijven.
Het is vreemd, maar vanaf de weg lijkt De Kroft
(gebouwd in 1924) kleiner en lager dan het huis in wer
kelijkheid is. Dat komt doordat tussen de duinen en een
strook afgegraven teelgronden een hoogteverschil moet
worden overbrugd. Je komt in feite binnen op de eerste
verdieping. Daaronder ligt het zogenoemde 'onderhuis',
waarin zich de, via een erker op het zuiden georiënteerde,
woonkamer bevindt. Doorlopend op de eerste verdieping,
bereik je de vroegere werkvertrekken van Smits, die in zijn
woonhuis tevens zijn bureau gevestigd had. De kantoor
ruimte biedt een fenomenaal uitzicht op de tuin, omdat ze
verhoogd ligt, maar ook vanwege de enorme raampartij
op het oosten, bestaande uit een rooster van glas-in-
loodramen. Het interieur laat goed zien dat De Kroft oor
spronkelijk voor de architect zelf bedoeld was. Niets is
namelijk aan het toeval overgelaten. Overal is wel een
randje, raampje, trapje of ander aardigheidje met een
functionele aanleiding, maar pietepeuterige uitwerking.
Echt knutselwerk. In de oksel tussen de vleugel met de
werkvertrekken en het woongedeelte bevindt zich zelfs een
wenteltrap in een afgesloten trappenhuis, dat van het
onderhuis reikt tot aan de zolder. Deze ronde trap ademt
een zekere heimelijkheid, aangezien er ook een 'gewone'
traphal in het huis is. Smits schijnt de trap te hebben
gebruikt om de gasten van zijn vrouw te ontvluchten.
Romantiek viert hoogtij in de architectuur. Houten balken-
plafonds, glas-in-loodruitjes, stenen vloeren en een
schouw in de woonkamer voorzien van siermetselwerk
alsmede een verlaagd plafond, bewijzen dat Smits zich
heeft laten leiden door de Engelse landhuisbouw, die erg
populair was in die periode. Daar passen natuurlijk ook
het donkere metselwerk, de eikenhouten betimmering van
de gevels en de glooiende rieten kap bij. Smits, een leer
ling van de Haarlemse School voor Kunstnijverheid, liet in
de voorgevel nog een gevelsteen aanbrengen, met de
naam van het huis. 'Kroft' is trouwens de aanduiding in
streekdialect voor een landschappelijke verhoging, zoiets
als een terp.
Liefde voor de natuur
Wonen, werken, ontspanning - De Kroft is alles in één.
Smits was namelijk, naast professioneel architect, een
hartstochtelijk natuurliefhebber en amateur-botanicus. Het
verhaal wil dat hij regelmatig de duinen introk om plant
jes te zoeken voor zijn tuin. Zijn liefde voor de natuur is
nog altijd zichtbaar aan de indeling en beplanting van de
omvangrijke tuin, die, net als het huis zelf, respectvol
wordt behandeld door de huidige bewoners. Er zijn bij
zondere planten en bomen, er is een rosarium, een boom-
De parochiekerk St. Antonius van Padua aan de Sparrenlaan, van de hand
van vader (Joseph) en zoon (Pierre) Cuypers. Gebouwd in 1922 als
noodkerk maar sindsdien gekoesterd door de parochianen, die er een archi
tectonisch kleinood aan hebben.
1583»*
18
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 1, voorjaar 1997
