rani'
de lage belastingen en het verbeterde vervoer door spoor-
en tramlijnen ging juist bij hen steeds meer de wens leven
om 'buiten' te gaan wonen. Zij zochten naar een nieuw
middel om hun status aan de buitenwereld te tonen: de
villa.
Hausse
De trek naar het platteland ontstond enerzijds omdat de
overbevolkte stad een steeds ongezondere plek werd om te
wonen en anderzijds omdat de herwaardering en idealise
ring van de natuur een rol speelde. Particuliere grond- en
bouwmaatschappijen speelden handig in op de vraag naar
het 'buiten' wonen, waardoor er een zekere hausse ont
stond in het ontwikkelen van villaparken. Aanvankelijk
vond de stadsuitbreiding plaats in en aan de rand van stad.
Naast deze stedelijke villa's werden ook suburbane villa
parken aangelegd, al dan niet op de voormalige buiten
plaatsen. Vooral het duingebied van Noord- en Zuid-
Holland was aantrekkelijk door de als gezond ervaren
zandgronden, afgewisseld met bossen. Het villadorp
Aerdenhout is grotendeels ontstaan tussen 1899 en 1940.
Het eerste villapark, het Aerdenhoutspark, werd vanaf
1899 ontwikkeld op initiatief van 'De Binnenlandsche' na
de aanleg van de eerste elektrische tramlijn in Nederland,
die tussen Haarlem en Zandvoort reed. Naast particuliere
villabouw werd in 1908 een tweede villapark in
Aerdenhout ontwikkeld, Koeduin geheten, gevolgd door
Oosterduinpark in 1912 en Groot Bentveld en Naaldenveld
in 1928.
Depressie
De slechte woonomstandigheden in de steden en het
opkomende socialisme leidden tot grotere overheidsbe
moeienis. De Woningwet van 1901 luidde deze omslag
in, maar had vooralsnog geen grote gevolgen voor de vil
labouw. De ontwikkeling van villaparken beleefde haar
hoogtijdagen gedurende de eerste twintig jaar van deze
eeuw, met een terugval in bouwactiviteiten tijdens de
Eerste Wereldoorlog. Daarna zijn er vrijwel geen villapar
ken meer aangelegd, omdat het aantal geschikte terreinen
afnam en de economische depressie van de jaren dertig de
vraag naar grote villa's vrijwel geheel deed verdwijnen.
Villa De Hoeve
Villa De Hoeve was gelegen op een duin en kon via een
slingerend weggetje bereikt worden. Het grote dak bedekt
met rode dakpannen en de hoge schoorstenen, waarvan de
toppen versierd werden met bakstenen banden, gaven het
huis een vriendelijke uiterlijk. In tegenstelling tot wat de
naam 'De Hoeve' doet vermoeden, lijkt deze villa niet op
een boerderij, hofstede of boerenwoning. Echter de bouw
stijl, de zogebeten 'Old English', was geïnspireerd op
Engelse boerenwoningen en cottages. Engelse architecten
vonden hun inspiratie in de landelijke bouwkunst, waar
de traditioneel gebouwde bouwwerkjes doelmatig werden
ingericht en rijk waren aan comfort en huiselijkheid.
Landelijke invloed
De landelijke invloed is te herkennen aan veel elementen:
het toepassen van luiken en roede-indeling bij de ramen,
in- en uitspringende delen als erkers, balkons, schoorste
nen, vensterpartijen en dergelijke, het gebruik van vak
werk vaak aangebracht op de bovenverdieping en het toe
passen van verschillende kappen. De gevels van villa De
Hoeve werden gepleisterd, behalve aan de voet, waar een
brede band schoon metselwerk vrijgelaten werd die een
plint vormde. Het houtwerk van kozijnen, vakwerk aan de
topgevels, veranda en balkon was bruingeel geschilderd.
VILLA ,DETNO01VE1 dT
té Aerdenhout -
•Plan Verdieping
Tl
I LOGEER
J KAMER.
U nm 1
fcL AAPKAHtR jL
fjYNMF F R. I
- 1
lOOEE.fi Ipl
I *AMER 11
1 T a
i! HON 1 M
-JL t -1 ■®tHAAL'
JM
De plattegrond.
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 1, voorjaar 1997
37
