Reilen en Wellen in
Aerdenhout?
Het artikel 'Rellen en Wellen' in het onlangs
verschenen nummer van Ons Bloemendaal
(nummer 4, winter 1996) levert een waarde
volle en interessante bijdrage aan de geschiede
nis van Bloemendaal. De beide auteurs, J.
Kaptein en A.M. Schuurman, hebben zich
grondig van hun taak gekweten nadat zij waren
ingegaan op het verzoek van het bestuur van
Ons Bloemendaal om te onderzoeken wat er
nog over is van de duinrellen in de gemeente
Bloemendaal. Zij verdienen hiervoor alle lof.
Op één punt laten de auteurs de lezer helaas in het onge
wisse, namelijk met de vraag of zij van plan zijn een of
meer vervolgartikelen te wijden aan de rellen in Overveen,
Aerdenhout en Vogelenzang. Met de beschrijving van de
Scheysloot, die indertijd de grens vormde tussen de heer
lijkheden Brederode en Tetterode, eindigen de auteurs hun
beschrijvingen van verdwenen en nog bestaande waterlo
pen. 'Wij denken dat we aan het eind van de grens met
Bloemendaal zijn', schrijven zij. Voorzover de auteurs hier
mee het dorp Bloemendaal bedoelen, hebben zij gelijk,
maar de gemeente Bloemendaal strekt zich, zoals wij allen
weten, aanzienlijk verder uit in zuidelijke richting.
Het oude bruggetje over de Relle ter hoogte van Boekenroodeweg no. 4,
het huis dat ook 'de Relle' werd genoemd naar de beek die in de tuin
stroomde. Van de vroegere 'forsche beek' is nu af en toe een klein water
straaltje over.
De Relle
Als ex-inwoner van Aerdenhout wil ik twee voorbeelden
noemen van Aerdenhoutse rellen, die het verdienen uit
voeriger beschreven te worden.
Allereerst noem ik de Relle, een beek die haar oorsprong
had op het gebied van Groot Bentveld en uitmondde in de
toenmalige Houtvaart. Mevrouw J.M. Sterck-Proot noemt
in haar 'Geschiedenis van Aerdenhout' (1939) de Relle
'een forsche beek', met vertakkingen, 'waarvan de diepe,
oude beddingen in enige villatuinen nog bewaard zijn.'
Tot op de dag van vandaag zijn er nog sporen van de
Relle terug te vinden, met name langs de Zuidlaan, de
Zandvoorterweg (tussen de Leeuwerikenlaan en
Koekoeksweg)bij de Van Lennepweg (op het terrein van
de Tyo van Eeghenschool is nog een bruggetje te zien en
aan de overkant van de weg in de tuin van nummer 5),
en aan weerszijden van de Koeduinweg. Het huis
Boekenroodeweg 4 kreeg zelfs de naam 'de Relle' omdat
de beek door de tuin liep in de richting van de Teding
van Berkhoutlaan. Aan deze laan, langs de St.
Antoniusschool, is een stuk van de Relle overgebleven
waarin nog steeds water te zien is. het geeft hierdoor, bij
benadering, een indruk van hoe idyllisch de beek er lang
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 1, voorjaar 1997
45
