Een 'Palladiaanse' villa naar ontwerp van G.J. van Delft (1990)
aan de Rijperweg - post-modemisme in Bloemendaal.
zijn scheppingen achtergelaten, namelijk een woonhuis
aan de Lage Duin en Daalseweg (nr. 12), De Marei
genoemd (1921). Van Loghem bouwde dit vrij eenvoudi
ge huis voor een vroegere schoolvriend van hem, de heer
A.C. Vermeulen.
Han van Loghem (1881-1940) heeft zich vooral geprofi
leerd als pleitbezorger van het Nieuwe Bouwen. Naam
heeft hij gemaakt als ontwerper van Tuinwijk-Zuid (1920-
1922) en het Sportfondsenbad (1934) in Haarlem en rust
huis De Blauwvoet in Driebergen (1930).
Het Bloemendaalse huis, dat gekarakteriseerd wordt door
een nogal 'boers' voorkomen, heeft niets van de allure van
deze projecten. Vermeldenswaard is hooguit de opvallen
de, met blank, Zweeds eikenhout beklede topgevel. Het
huis werd door de Vermeulens ingericht met meubelen
van onder anderen Berlage, gekocht bij Het Binnenhuis in
Amsterdam. Daar is nu niets meer van over.
De Marei vertoont veel overeenkomsten met enkele ande
re, relatief kleine en pretentieloze landelijke woonhuizen
die Van Loghem rond 1920 in Haarlem, Heemstede en
Bentveld ontwierp. Aanvankelijk had de architect echter
een veel bijzonderder bouwplan in gedachten: een huis
met een cirkelvormig grondplan en een kap voorzien van
vlakke velden. Dit spektakelstuk ging zijn opdrachtgever te
ver, mede met het oog op de verkoopbaarheid; Vermeulen
en zijn vrouw hadden liever een 'gewoon' huis, een beslis
sing die zij achteraf overigens betreurden.
Toen De Marei enige jaren na de bouw werd uitgebreid
met een garage, met daarbij tevens een dienstbodekamer,
werd de architect Groenewegen in de arm genomen. Van
Loghem verkeerde tussen 1926 en 1928 in de Sovjet-
Unie, waar hij meehielp aan de opbouw van een mijnwer-
kersstad in Kemerovo, Siberië. De Haarlemse bouwkundig
ingenieur was namelijk een vurig socialist.
Ook met bouw van de De Marei gaf hij trouwens uiting
aan zijn begeestering voor de politieke en sociale idealen
van de toen nog jonge Sovjet-Unie. Rond 1920, in de
revolutionaire periode vlak na de Eerste Wereldoorlog, had
hij zijn eigen architectenbureau gecollectiviseerd, dat wil
zeggen volgens socialistische beginselen heringericht waar
bij alle medewerkers moesten kunnen delen in de winst.
Bij de bouw van De Marei werden diverse hiermee verge
lijkbare arbeiderscoöperaties ingeschakeld. Hoofdaannemer
was de 'Haarlemsche Bouwvakassociatie'. De tuin werd
gedaan door een associatie van hoveniers, eveneens uit
Haarlem, terwijl de associatie van verwarmingsmonteurs
'Radiator' uit Amsterdam de centrale verwarming aanlegde.
Communisme in Bloemendaal - wie had dat ooit gedacht?
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 2, zomer 1997
27
