Sporen van een ver verleden:
Hofstede Saxenburg
gedoemd, beleefde 't Kopje ook onder de laatste directeur,
de heer H. Vogelesang, een periode van grote voorspoed.
Wel verre van op sterven na dood te zijn, mocht de
school zich juist in een toenemende populariteit verheu
gen. Maar 'Roma locuta, causa finita' (Rome heeft gespro
ken, de zaak is beslist). Den Haag had beslist dat het afge
lopen moest zijn en het was afgelopen. In 1968 begon de
afbouw en in 1973 behaalden de laatste drie Kopjesmeisjes
hun einddiploma.
Jon Römelingh
Foto's en archiefstukken betreffende 't Kopje vanaf ongeveer 1930 bevin
den zich in het schoolarchief van het Kennemer Lyceum. Oudere stukken
zijn wellicht in het bezit van mejuffrouw Barger gebleven.
De hofstede die gelegen heeft op de hoek van de Mollaan
en de Lage Duin en Daalseweg, werd in de jaren twintig
van de zeventiende eeuw gebouwd in opdracht van Joost
Vergraft, brouwer in 't Rode Hert aan het Donker Spaarne
in Haarlem.
In 1638 ging deze brouwer failliet en in de koopakte
werd de hofstede als volgt beschreven: 'een seer treffelijke
ende welgeleege hofsteede, twee welbeplante boomgaer-
den, huijsingen, stallinge, hooijhuijs, schuuren, vijver,
duijvenvlugt, elstcingelen, ipen ende andere boomen'. De
hofstede werd toen aan Christoffel Thijs, een Amsterdamse
koopman, verkocht voor 23.500 gulden, die aan de hof
stede de naam Saxenburg gaf.
Waarde
Een feit van grote betekenis in de geschiedenis van
Saxenburg was het bezoek van de schilder Rembrandt, die
vanaf een hoog duin de hofstede eerst etste en hier later
een schilderij van maakte.
In de volgende periode kreeg de hofstede verschillende
eigenaarsen in 1716 bleek bij de verkoop dat de hofstede
nog maar 2.400 gulden waard was. Een mogelijke oorzaak
kan de slechte staat van de hofstede zijn geweest die tij
dens de archeologische waarneming werd geconstateerd.
Maar de koper Mr. Elbert Graafland en later, in 1723,
Hendrik Trip hebben de
hofstede opgeknapt en
weer tot volle bloei
gebracht.
Aan het eind van de acht
tiende eeuw was het echter
voor de meeste eigenaren
van buitenplaatsen finan
cieel niet meer mogelijk
om deze te onderhouden;
Saxenburg werd in 1799
aan de Haarlemse sloper
Hendrik van Geenhuizen
verkocht die de hofstede
sloopte.
Archeologische
waarnemingen
In 1972 werd door een
aantal leden van de NJBG
De koper Mr. Elbert Graafland en later, in 1723, Hendrik Trip hebben hofstede Saxenburg opgeknapt
en weer tot volle bloei gebracht. Pentekening omstreeks 1730 van Comelis Pronk (particuliere collectie).
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 2, zomer 1997
33
