beschermt de achterliggende ramen, en dringt de reflectie
nog verder terug.
De term 'museale opstelling' wordt gebruikt vanwege het
feit dat de gebrandschilderde ramen nu geen functie meer
hebben voor het afsluiten van de vensteropening. Zij gaan
behoren tot het interieur en zijn vanaf dat moment louter
decoratief.
De firma Bogtman
De restauraties van de glazen in De Rijp en in Bloemendaal
werden uitgevoerd door de firma Bogtman uit Haarlem.
Dit glas-in-loodatelier werd in 1912 door W. Bogtman
opgericht. Hij was de zoon van een dorpsschilder uit
Bergen (NH). Na de ambachtsschool ging hij werken bij
een huisschilder in Amsterdam. Daarnaast volgde hij
avondlessen aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten.
Daarna werd hij leraar decoratief tekenen. Aangespoord
door kleine particuliere opdrachten op het gebied van
gebrandschilderd glas nam hij in 1912 ontslag als leraar,
om zich geheel te richten op gebrandschilderd glas-in-
lood. Al spoedig ontving W. Bogtman belangrijke
opdrachten zoals de grote lichtkap van het Scheepvaarthuis
in Amsterdam. Reeds na vijf jaar kampte het bedrijf met
ruimtegebrek. Aan de Zuider Emmakade langs de
Leidsevaart werd het huidige atelier gebouwd volgens ont
werp van de architect G.J. Lacroix.
De lijst van uitgevoerde werken in die eerste periode is
zeer omvangrijk. In de crisistijd en gedurende de Tweede
Wereldoorlog verschoven de werkzaamheden naar
bescherming van bestaand glas en het herstel daarvan. Ook
werd in 1936 door Bogtman een kopie gemaakt van het
Brederoderaam ter gelegenheid van het driehonderdjarig
bestaan van de Bloemendaalse kerk. Tegenwoordig is R.W.
Bogtman de vertegenwoordiger van de derde generatie in
dit zeer ambachtelijke bedrijf, dat hoog staat aangeschre
ven bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en dat
recentelijk opdrachten mocht uitvoeren voor de restauratie
van wereldberoemde glazen, zoals die van de gebroeders
Crabeth in Gouda.
De bescherming aan de buitenzijde werd uitgevoerd door
de daarin gespecialiseerde firma Daatselaar.
Eind 1994 was de restauratie een feit. De glazen van de
Bloemendaalse Kerk zijn voor verval behoed en hopelijk
voor de toekomst behouden gebleven.
N. Blankevoort en Joan Patijn
Foto's: mevrouw Sonja Huisman te Overveen.
Literatuur:
Educatieve tekst over Glas in Lood door het Rijper Museum 'in 'l Houten
Huis'; Restauratieverslagen Kerkvoogdij-archief; en B. Sliggers,
Bloemendaal 350 jaar kerk en dorp, Haarlem 1986.
Raam van de stad Hoom. Het onderste gedeelte stelt de zeeslag
van Bossu op de Zuiderzee voor (Pieter Holsteijn, 1636).
50
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 2, zomer 1997
